Czasopismo | PRZEMYSŁ CHEMICZNY | Rocznik 2016 - zeszyt 3

Plant succession and chemistry on reclaimed soda waste disposal site at Janikowo Sukcesja i chemizm roślinności na zrekultywowanym składowisku odpadów posodowych w Janikowie

10.15199/62.2016.3.38

nr katalogowy: 97265
10.15199/62.2016.3.38

The nos. of self-seeded plant species growing on calcareous (A) and ashy (B) substrates reclaimed for 13 years with sewage sludge were 92 and 76, resp. The dominant vegetation class Stellrietea mediae and Molinio-Arrhenatheretea occurred on the substrate (A) at 23 and 28 species, resp., while on the substrate (B) at 31 and 18, resp. The mineral content in plants was comparable to that found in meadow plants growing in the natural environment. Przedstawiono wyniki badań sukcesji roślinnej oraz składu mineralnego roślinności po 13 latach rekultywacji terenu składowiska odpadów posodowych w Janikowie. Rekultywacja prowadzona była z wykorzystaniem komunalnych osadów ściekowych. Ukształtowanie trwałej roślinności na ponad 100 ha składowiska było konieczne z uwagi na wysoki stopień uciążliwości odpadów dla środowiska. W latach 2000-2008 na technicznie rekultywowanych powierzchniach powstała zwarta pokrywa roślinna, która podlegała dalszej agrotechnicznej pielęgnacji. W wyniku tych zabiegów, zależnie od sposobu rekultywacji, powstały zbiorowiska roślinne o charakterze łąk świeżych lub zbiorowiska murawowo-ruderalne. Rozwój szaty roślinnej i zmiany chemizmu roślin były przedmiotem badań monitoringowych. Rozwój szaty roślinnej w latach 2001-2015 zilustrowano fotograficznie. Składowiska odpadów posodowych są wyjątkowo uciążliwe dla środowiska oraz bardzo trudne do roślinnego zagospodarowania ze względu na wysoką alkaliczność i zawartość soli1-3). Ukształtowanie trwałej szaty roślinnej na składowisku odpadów przemysłu chemicznego jest skutecznym sposobem ochrony lokalnego środowiska, w tym wód gruntowych i podziemnych. Wysoka alkaliczność lub bardzo kwaśny odczyn oraz drobnoziarnistość depozytów na składowisku to główne czynniki ograniczające powstanie zwartej roślinności w trakcie rekultywacji biologicznej. Składowiska odpadów posodowych emitują pyły, co stanowi poważne zagrożenie dla okolicznej ludności, infrastruktury techniczn[...]

Bibliografia

[1] K. Boroń, E. Zając, S. Klatka, Inż. Ekol. 2000, nr 1, 58.
[2] I. Krzak
[w:] Problemy ekologii krajobrazu, t. 17, Struktura przestrzenno- funkcjonalna krajobrazu, (red. A. Szponar i S. Horska-Schwarz), Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2005, 283.
[3] J. Siuta, Inż. Ekol. 2007, nr 19, 38.
[4] H.P. Linder, Kew Bulletin 1987, 42, 297.
[5] K. Falińska, Ekologia roślin, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, 368.
[6] https://www.google.com/maps/, dostęp 16 sierpnia 2015 r.
[7] J. Siuta, J. Sienkiewicz, K.H. Dyguś, Rozwój szaty roślinnej i gleby na składowisku odpadów posodowych w Janikowie, Monografia IOŚ-PIB, Warszawa 2013.
[8] J. Siuta, R. Sienkiewicz, Inż. Ekol. 2001, nr 3, 43.
[9] J. Siuta, Ochr. Środ, Zasobów Naturalnych 2005, 28, 61.
[10] Rozporządzenie Ministra Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 11 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków, jakie muszą być spełnione przy wykorzystaniu ścieków na cele nieprzemysłowe, Dz. U.1999, nr 22, poz. 81.
[11] J. Braun-Blanquet, Pflanzensoziologie, Grundzüge der Vegetationskunde 3. Aufl. Springer, Vienna-New York 1964, 865.
[12] F. Fukarek, Fitosocjologia, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1967.
[13] W. Matuszkiewicz. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, 537.
[14] Z. Mirek, H. Piękoś-Mirkowa, A. Zając, M. Zając, Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski, Wyd. W. Szafer Institute of Botany, PAS, Kraków 2002.
[15] H. Trzcińska-Tacik, Fragm. Flor. Geobot. 1966, 12, nr 3, 243.
[16] A. Kabata-Pendias, H. Pendias, Pierwiastki śladowe w środowisku biologicznym, Wyd. Geologiczne, Warszawa 1976, 229.
[17] A. Kabata-Pendias, H. Pendias, Biogeochemia pierwiastków śladowych, PWN, Warszawa 1993, 304.
[18] A. Ostrowska, G. Porębska, Skład chemiczny roślin, jego interpretacja i wykorzystanie w ochronie środowiska, Warszawa 2002.
[19] K. Dyguś, J. Siuta, G. Wasiak, M. Madej, Roślinność składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych, Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania, Warszawa 2012.
[20] J. Urbańska, K. Urbański, Geomatics Environ. Eng. 2012, 6, nr 4, 83, http://dx.doi.org/10.7494/geom.2012.6.4.83.
[21] E. Zając, J. Zarzycki, J. Elem. 2012, 17, nr 3, 525.
[22] J. M. Ninot, P. Herrero, A. Ferré, R. Guàrdia, Appl. Vegetation Sci. 2001, nr 4, 29.
[23] L. Kucharski, Szata roślinna łąk Polski Środkowej i jej zmiany w XX stuleciu, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łodź 1990.
[24] L. Kutyna, M. Nieczkowska, Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric. Aliment. Pisc. Zootech. 2009, 271, nr 10, 87.
[25] L. Kutyna, Z. Czerwiński, E. Młynkowiak, Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric. Aliment. Pisc. Zootech. 2010, 281, nr 16, 31.
[26] E. Młynkowiak, I. Kutyna, Łąkarstwo w Polsce (Grassland Science in Poland) 2011, 14, 85.

Zeszyt


PRZEMYSŁ CHEMICZNY - e-zeszyt (pdf) 2016-3 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	55.00 zł

Prenumerata

PRZEMYSŁ CHEMICZNY - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

762.00 zł

PRZEMYSŁ CHEMICZNY - prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ CHEMICZNY - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	1002.00 zł brutto 927.78 zł netto 74.22 zł VAT (stawka VAT 8%)

1002.00 zł

PRZEMYSŁ CHEMICZNY - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ CHEMICZNY - papierowa prenumerata roczna	960.00 zł brutto 888.89 zł netto 71.11 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEMYSŁ CHEMICZNY - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

1002.00 zł

Open Access

Zeszyt

2016-3

Twój Koszyk

Zeszyt

Prenumerata

Open Access

Zeszyt

Czasopisma