Czasopismo | PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY | Rocznik 2021 - zeszyt 1

Aktualizacje w zaleceniach żywieniowych – piramidy, talerze i promocja zdrowego żywienia społeczeństwa

Updates in nutritional recommendations – pyramids, plates, and promotion of healthy eating for the society

10.15199/64.2021.1.2

nr katalogowy: 130555
10.15199/64.2021.1.2

Streszczenie

Żywienie odgrywa istotną rolę w prawidłowym rozwoju i utrzymaniu zdrowia oraz ma wpływ na długość życia ludzi. Aktualnym wyzwaniem dla zapewnienia zdrowia społeczeństwa jest poprawa sposobu żywienia, stanu odżywienia i aktywności fizycznej z uwzględnieniem zaleceń krajowych i światowych ekspertów, w tym dotyczących spożycia owoców i warzyw. W pracy przedstawiono szereg aspektów związanych ze spożyciem tej grupy produktów w Polsce w porównaniu ze spożyciem w krajach skandynawskich i śródziemnomorskich. Dane statystyczne wskazują że spożycie warzyw i owoców świeżych w Polsce jest poniżej zalecanego minimum 400 g/osobę/dzień, z czym wiąże się krótszy okres życia obywateli Polski w stosunku do średnich wskaźników dla krajów UE. Przeprowadzono analizę krajowych zaleceń żywieniowych z wykorzystaniem piramid i zaproponowanego w ostatnim czasie talerza zdrowego żywienia i porównano je z zaleceniami, jakie zaproponowano w USA na lata 2020–2025. Zwrócono uwagę na przygotowany przez władze RP Narodowy Program Zdrowia na lata 2021–2025, w którym zostały określone cele operacyjne, zadania, podmioty odpowiedzialne i finansowanie, co stanowi reakcję na problemy związane z niewłaściwym odżywianiem polskiego społeczeństwa.

Abstract

Nutrition plays an important role in the proper development and maintenance of health, and has an impact on human life expectancy. The current challenge is to improve the diet, nutritional status, and physical activity of the society, taking into account the recommendations of national and world experts, including the consumption of fruit and vegetables. The paper presents several aspects related to the consumption of this group of products in Poland in comparison to consumption in the Scandinavian and Mediterranean countries. Statistical data show that the consumption of fresh vegetables and fruit in Poland is below the recommended minimum of 400 g/person/day, which is associated with a shorter life span of Polish citizens with relation to the average indicators for EU countries. An analysis of the national dietary guidelines using the pyramids and the recently proposed healthy eating plate was carried out and compared with the recommendations proposed in the USA for 2020–2025. Attention was paid to the National Health Program for the years 2021–2025 prepared by the authorities of the Republic of Poland, in which operational goals, tasks, responsible entities, and financing were defined, which is a response to problems related to improper nutrition of Polish society.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Aune Dagfinn, Edward Giovannucci, Paolo Boffetta, Lars T. Fadnes, Nana Keum, Teresa Norat, Darren C. Greenwood, Elio Riboli, Lars J. Vatten, Serena Tonstad. 2017. “Fruit and vegetable intake and the risk of cardiovascular disease, total cancer and all-cause mortality – a systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies”. International Journal of Epidemiology 46 (3) : 1–28. DOI: 10.1093/ije/dyw319
[2] Breda Joao, Lea Samanta Nash Castro, Stephen Whiting, Julianne Williams, Jo Jewell, Kaia Engesveen, Kremlin Wickramasinghe. 2020. “Towards better nutrition in Europe: Evaluating progress and defining future directions”. Food Policy 96 : 1–11. https://doi.org/10.1016/j.foodpol.2020.101887
[3] Bush Corine L., Jeffrey B. Blumberg, Ahmed E-Sohemy, Deanna M. Minich, Jóse M. Ordovás, Dana G. Reed & Victoria A. Yunez Behm. 2020. “Toward the definition of personalized nutrition: A proposal by the American Nutrition Association”. Journal of the American College Of Nutrition 39 (1): 5–15. DOI: 10.1080/073157 24.2019.1685332 https://doi.org/10.1080/07315724.2019.1685332
[4] Commission Implementing Decision (EU) 2020/467 of 25 March 2020 fixing the definitive allocation of Union aid to Member States for school fruit and vegetables and for school milk for the period from 1 August 2020 to 31 July 2021 and amending Implementing Decision C(2019) 2249 final (notified under document C(2020) 1795). Źródło: http://data.europa.eu/eli/dec_impl/2020/467/oj, dostęp 2021.02.11
[5] Dietary Guidelines Advisory Committee. 2020. Scientific Report of the 2020 Dietary Guidelines Advisory Committee: Advisory Report to the Secretary of Agriculture and the Secretary of Health and Human Services. U.S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service, Washington, DC. Źródło: https://www.dietarygu- idelines.gov/sites/default/files/2020-07/ScientificReport_of_the_2020DietaryGuidelinesAdvisoryCommittee_first-print.pdf, dostęp 2021.02.11
[6] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/12/U E z dnia 19 kwietnia 2012 r. zmieniająca dyrektywę Rady 2001/112/WE odnoszącą się do soków owocowych i niektórych podobnych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 115/1. Źródło: https://eur-lex. europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:115:0001:0011:PL:PDF, dostęp 2021.02.11
[7] EU Commission 2020. Commission Staff Working Document. Evaluation of the Regulation (EC) No 1924/2006 on nutrition and health claims made on foods with regard to nutrient profiles and health claims made on plants and their preparations and of the general regulatory framework for their use in foods. https://ec.europa.eu/food/sites/food/files/safety/docs/labelling_nutrition-claims_ swd_2020-95_part-1.pdf Part 2/2: Źródło: https://ec.europa.eu/food/sites/food/ files/safety/docs/labelling_nutrition-claims_swd_2020-95_part-2.pdf dostęp 2021.02.11
[8] Fanzo Jessica, Adam Drewnowski , Jeffrey Blumberg, Gregory Miller, Klaus Kraemer, Eileen Kennedy. 2020. „Nutrients, foods, diets, people: Promoting healthy eating”. Current Developments in Nutrition 4 (6) : 1–11. DOI: 10.1093/ cdn/nzaa069, https://doi.org/10.1093/cdn/nzaa069
[9] Groele Barbara, Dominika Głąbska, Krystyna Gutkowska, Dominika Guzek. 2019. „Influence of the socio-demographic characteristics of mothers of children aged 3-10 years on their at-home support of fruit and vegetable consumption”. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny 70 (3) : 277-285. DOI: 10.32394/rpzh.2019.0078
[10] IERiGŻ – Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB. 2020. Analizy Rynkowe. Rynek Owoców i Warzyw Nr 57.
[11] IŻŻ – Instytyt Żywności i Żywienia 2016. Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej. Piramida opracowana pod kierunkiem prof. dr M. Jarosza. Źródło: http://www.izz.waw.pl/attachments/article/7/Piramida%20Zdrowego%20 %C5%BBywienia%20i%20Aktywno%C5%9Bci%20Fizycznej%20Broszura.pdf dostęp 2021.02.11
[12] Komisja Europejska 2020. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Strategia „Od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego COM(2020) 381 final. Źródło: https:// eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52020 DC0381&from=ES dostęp 2021.02.11
[13] Mazur Joanna, Agnieszka Małkowska-Szkutnik (red.) 2018. „Zdrowie uczniów w 2018 r. na tle nowego modelu badań HBSC”. Warszawa: Instytut Matki i Dziecka. Źródło: raport HBSC 2018.pdf (imid.med.pl) dostęp 2021.02.11
[14] NIZP-PZH 2020. Wojtyniak Bogdan, Paweł Goryński (Red.). „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania”. Źródło: https://www.pzh.gov.pl/sytuacja-zdrowotna-ludnosci-polski-i-jej-uwarunkowania-raport-za-2020-rok/ dostęp 2021.02.11
[15] NIZP-PZH 2020. Talerz zdrowego żywienia. Zasady zdrowego żywienia 2020. Źródło: https://ncez.pl/abc-zywienia-/zasady-zdrowego-zywienia/talerz-zdrowego-zywienia. dostęp 2021.02.11
[16] Normy żywienia dla populacji Polski 2017. Jarosz Mirosław (Red) Instytut Żywności i Żywienia Źródło: https://ncez.pl/upload/normy-zywienia-dla-populacji-polski-2017.pdf dostęp 2021.02.11
[17] Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie 2020. Red. Jarosz M., Rychlik E., Stoś K,. Charzewska J. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny (NIZP-PZH) Źródło: https://ncez.pl/upload/ normy_zywienia_2020web.pdf dostęp 2021.02.11
[18] OECD/EuropeanUnion (2020), Health at a Glance: Europe 2020: State of Health in the EU Cycle, OECD Publishing, Paris, Źródło: https://doi.org/10.1787/82129230- -en dostęp 2021.02.11
[19] Płocharski W., Mieszczakowska-Frąc M. 2016. „Owoce, warzywa i soki w zaleceniach żywieniowych – kontrowersje dotyczące spożycia”. Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny 60 (7-8) : 16–18, 20–21. DOI: 10.15199/64.2016.7-8.2
[20] Rozporządzenie Rady Ministrów z 2020 r. w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021–2025. Projekt 22.12.2020 r. Źródło: https://archiwum.bip. kprm.gov.pl/kpr/form/r26531,Projekt-rozporzadzenia-Rady-Ministrow-w-sprawie- Narodowego-Programu-Zdrowia-na-l.html#page; Załączniki: https://legislacja. rcl.gov.pl/projekt/12341659/katalog/12751642#12751642 dostęp 2021.02.11
[21] U.S. Department of Agriculture and U.S. Department of Health and Human Services. Dietary Guidelines for Americans, 2020-2025.9th Edition. December 2020. Available at DietaryGuidelines.gov: Źródło: Dietary Guidelines for Americans, 2020-2025 dostęp 2021.02.11
[22] USDA MyPlate. Dietary Guidelines for Americans 2020-2025. Źródło: https:// www.myplate.gov/eat-healthy/what-is-myplate dostęp 2021.02.11
[23] WHO – World Health Organization. Regional Office for Europe. 2020. Can people afford to pay for health care?: New evidence on financial protection in Poland. World Health Organization. Regional Office for Europe. Źródło: https://apps.who. int/iris/handle/10665/330606 dostęp 2021.02.11

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2021-1 , nr katalogowy 130555 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY- e-zeszyt (pdf) 2021-1 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	52.00 zł

Prenumerata

PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

300.00 zł

PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - papierowa prenumerata roczna	348.00 zł brutto 322.22 zł netto 25.78 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - pakowanie i wysyłka	21.00 zł brutto 17.07 zł netto 3.93 zł VAT (stawka VAT 23%)

369.00 zł

PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	450.00 zł brutto 416.67 zł netto 33.33 zł VAT (stawka VAT 8%)

450.00 zł

Zeszyt

2021-1

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma