Czasopismo | AURA | Rocznik 2016 - zeszyt 4

Znaczenie preferencji siedliskowych zwierząt dla zróżnicowania genetycznego populacji

Robert W. Mysłajek

nr katalogowy: 97561

Struktura genetyczna populacji jest kształtowana przez wiele czynników, wśród których ważne miejsce zajmują preferencje siedliskowe. Jedna z koncepcji zakłada, że zwierzęta osiedlają się najczęściej w siedliskach, których cechy są zbliżone do tych, w jakich same przyszły na świat. Poznanie mechanizmów rządzących preferencjami siedliskowymi organizmów ma duże znaczenie dla planowania działań na rzecz ochrony gatunków. Słowa kluczowe: preferencje siedliskowe, struktura genetyczna, dyspersja.Ważnym czynnikiem, wpływającym na strukturę genetyczną populacji, jest dyspersja osobników, czyli ich jednokierunkowe przemieszczanie się z miejsc, w których się wychowały [1]. Proces ten może zachodzić stopniowo lub skokowo [2]. Zgodnie z klasyczną koncepcją, organizmy zasiedlające dany obszar mogą wybierać siedliska w sposób idealnie swobodny - przy braku przeszkód w przemieszczaniu się między nimi, lub idealnie despotyczny, gdy przemieszczanie się jest ograniczone przez agresywne zachowania innych osobników [3]. Te proste modele sprawdzają się w wielu przypadkach [4, 5], jednak podkreślane są ich ograniczenia, związane m.in. z założeniem istnienia doskonałego rozeznania w jakości siedlisk przez zwierzęta w trakcie dyspersji [6]. Współcześnie w rozważaniach nad selekcją siedlisk przydatnych do rozrodu kładzie się duży nacisk na rolę informacji socjalnych - uzyskiwanych przez bezpośrednie lub pośrednie kontakty międzyosobnicze [7], a także na znaczenie specjalizacji osobniczych [8]. Do wyjaśnienia mechanizmu selekcji siedlisk zaproponowano koncepcję ich wyboru determinowanego miejscem wychowania się danego osobnika (natal habitat preference induction). Zakłada ona, że zwierzęta osiedlają się częściej, niż wynikałoby to z ich dostępności, w siedliskach, których cechy (np. struktura siedliska, rodzaj schronień, dostępność konkretnych gatunków ofiar) są zbliżone do siedlisk, w jakich zwierzęta te przyszły na świat i wychowały się[...]

Bibliografia

[1] Bohonak A.J. 1999. Dispersal, gene flow, and population structure. Q. Rev. Biol. 74: 21-45.
[2] Cox C., Moore P. 2010. Biogeography: an ecological and evolutionary approach. John Wiley & Sons, Hoboken.
[3] Fretwell S.D. 1972. Populations in a seasonal environment. Princeton University Press, Princeton.
[4] Morris D.W. 2003. Toward an ecological synthesis: a case for habitat selection. Oecologia 136: 1-13.
[5] Citta J.J., Lindberg M.S. 2007. Nest-site selection of passerines: effect of geographic scale and public and personal information. Ecology 88: 95-104.
[6] Piper W.H. 2011. Making habitat selection more ‘familiar’: a review. Behav. Ecol. Sociobiol. 65: 1329-1351.
[7] Danchin E., Giraldeau L.A., Valone T.J., Wagner R.H. 2004. Public information: from noisy neighbours to cultural evolution. Science 305: 487-491.
[8] Bolnick D.I., Svanback R., Fordyce J.A., Yang L.H., Davis J.M., Hulsey C.D., Forister M.L. 2003. The ecology of individuals: incidence and implications of individual specialisation. Am. Nat. 160: 1-28.
[9] Davis J.M., Stamps J.A. 2004. The effect of natal experience on habitat preferences. Trends Ecol. Evol. 19: 411-416.
[10] Stamps J.A., Davis J.M. 2006 Adaptive effects of natal experience on habitat selection by dispersers. Anim. Behav. 72: 1279-1289.
[11] Haughland D.L., Larsen K.W. 2004 Exploration correlates with settlement: red squirrel dispersal in contrasting habitats. J. Anim. Ecol. 73: 1024-1034.
[12] Selonen V., Hanski I.K., Desrochers A. 2007. Natal habitat-biased dispersal in the Siberian flying squirrel. Proc. R. Soc. B 274: 2063- 2068.
[13] Mabry K.E., Stamps J.A. 2007. Dispersing brush mice prefer habitat like home. Proc. R. Soc. B 275: 543-548.
[41] Nielsen S.E., Shafer A.B.A., Boyce M.S., Stenhouse G.B. 2013. Does learning or instinct shape habitat selection? PLoS ONE 8(1): e53721.
[15] Sacks B.N., Mitchell B.R., Williams C.L., Ernest H.B. 2005 Coyote movements and social structure along a cryptic population genetic subdivision. Mol. Ecol. 14: 1241-1249.
[16] Pilot M., Jędrzejewski W., Branicki W., Sidorovich V.E., Jędrzejewska B., Stachura K., Funk S.M. 2006. Ecological factors influence population genetic structure of European grey wolves. Mol. Ecol. 15: 4533-4553.
[17] Carmichael L.E., Kriza J., Nagy J.A., Fuglei E., Dumond M., Johnson D., Veitch A., Berteaux D., Strobeck C. 2007. Historical andecological determinants of genetic structure in arctic canids. Mol. Ecol. 16: 3466-3483.
[18] Musiani M., Leonard J.A., Cluff H.D., Gates C.C., Mariani S., Paquet P.C., Vilá C., Wayne R.K. 2007. Differentiation of tundra/taiga and boreal coniferous forest wolves: genetics, coat colour and association with migratory caribou. Mol. Ecol. 16: 4149-4170.
[19] Mech L.D., Boitani L. (red.). 2003. Wolves. Behavior, ecology, and conservation. Chicago University Press, Chicago-London.
[20] Jędrzejewski W., Niedziałkowska M., Nowak S., Jędrzejewska B. 2004. Habitat variables associated with wolf (Canis lupus) distribution and abundance in northern Poland. Divers. Distrib. 10: 225-233.
[21] Jędrzejewski W., Niedziałkowska M., Mysłajek R.W., Nowak S., Jędrzejewska B. 2005. Habitat selection by wolves Canis lupus in the uplands and mountains of southern Poland. Acta Theriol. 50: 417-428.
[22] Theuerkauf J., Rouys S, Jędrzejewski W. 2003. Selection of den, rendezvous, and resting sites by wolves in the Białowieża Forest, Poland. Can. J. Zool. 81: 163-167
[23] Schmidt K., Jędrzejewski W., Theuerkauf J., Kowalczyk R., Okarma H., Jędrzejewska B. 2008. Reproductive behaviour of wild-living wolves Białowieża Primeval Forest (Poland). J. Ethol. 26: 69-78.
[24] Mysłajek R.W., Nowak S. 2015. Not an easy road to success: the history of exploitation and restoration of the wolf population in Poland after World War Two. W: Masius M., SprengerJ. (red.). Fairytaile in question: Historical interactions between humans and wolves. White Horse Press, Cambridge: 247-258.
[25] Czarnomska S.D., Jędrzejewska B., Borowik T., Niedziałkowska M., Stronen A.V., Nowak S., Mysłajek R.W., Okarma H., Konopiński M., Pilot M., Śmietana W., Caniglia R., Fabbri E., Randi E., Pertoldi C., Jędrzejewski W. 2013. Concordant mitochondrial and microsatellite DNA structuring between Polish lowland and Carpathian Mountain wolves. Conserv. Genet 14: 573-588.
[26] Jędrzejewski W., Niedziałkowska M., Hayward M. W., Goszczyński J., Jędrzejewska B., Borowik T., Bartoń K.A., Nowak S., Harmuszkiewicz J., Juszczyk A., Kałamarz T., Kloch A., Koniuch J., Kotiuk K., Mysłajek R.W., Nędzyńska M., Olczyk A., Teleon M., Wojtulewicz M. 2012. Prey choice and diet of wolves related to ungulate communities and wolf subpopulations in Poland. J. Mammal. 93: 1480-1492.
[27] Pilot M., Jędrzejewski W., Sidorovich V.E., Meier-Augenstein W., Hoelzel A.R. 2012. Dietary differentiation and the evolution of population genetic structure in a highly mobile carnivore. PLoS ONE 7(6): e39341.
[28] Stronen A.V., Jędrzejewska B., Pertoldi C., Demontis D., Randi E., Niedziałkowska M., Pilot M., Sidorovich V.E., Dykyy I., Kusak J., Tsingarska E., Kojola I., Karamanlidis A.A., Ornicans A., Lobkov V.A., Dumenko V., Czarnomska S.D. 2013. North-south differentiation and a region of high diversity in European wolves (Canis lupus). PLoS ONE 8(10): e76454.
[29] Łomnicki A. 1980. Regulation of population density due to individual differences and patchy environment. Oikos 35: 185-193.
[30] Łomnicki A. 1988. Population ecology of individuals. Princeton University Press, Princeton.
[31] Allendorf F.W., Luikart G., Aitken S.N. 2013. Conservation and the genetics of population. John Wiley & Sons, Hoboken.
[32] Hanski I., Mononen T., Ovaskainen O. 2011. Eco-evolutionary metapopulation dynamics and the spatial scale of adaptation. Am. Nat. 177: 29-43.
[33] Sacks B.N., Bannasch D.L., Chomel B.B., Ernest H.B. 2008. Coyotes demonstrate how habitat specialization by individuals of a generalist species can diversify populations in a heterogeneous ecoregion. Mol. Biol. Evol. 25: 1384-1394.
[34] Beltman J.B., Metz J.A.J. 2005. Speciation: more likely through a genetic or through a learned habitat preference? Proc. R. Soc. B 272: 1455-1463.
[35] Kadye W.T., Booth A.J. 2013. Movement patterns and habitat selection of invasive African sharptooth catfish. J. Zool. 289: 41-51.
[36] Ripple W.J., Estes J.A., Beschta R.L., Wilmers C.C., Ritchie E.G., Hebblewhite M., Berger J., Elmhagen B., Letnic M., Nelson M.P., Schmitz O.J., Smith D.W., Wallach A.D., Wirsing A.J. 2014. Status and ecological effects of the World’s largest carnivores. Science 343: 1241484.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 97561 "Znaczenie preferencji sie..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - e-zeszyt (pdf) 2016-4 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	25.00 zł

Prenumerata

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

312.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	480.00 zł brutto 444.44 zł netto 35.56 zł VAT (stawka VAT 8%)

480.00 zł

Zeszyt

2016-4

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma