Czasopismo | PRZEMYSŁ CHEMICZNY | Rocznik 2016 - zeszyt 3

Legal aspects and determination of polychlorinated dioxins in environmental samples Aspekty prawne i oznaczanie polichlorowanych dioksyn w próbkach środowiskowych

10.15199/62.2016.3.9

nr katalogowy: 97236
10.15199/62.2016.3.9

A review, with 35 refs., of global legislation acts on pollutant emissions and instrumental methods for their anal. by gas chromatog. coupled optionally with high-resolution mass spectrometry. Wraz z rozwojem cywilizacji nastąpił niekontrolowany wzrost emisji dioksyn do środowiska, związany z działalnością człowieka. Związki te wykazują toksyczne właściwości w odniesieniu do ludzi i zwierząt, dlatego też konieczny jest monitoring rozprzestrzeniania się tych zanieczyszczeń w środowisku. Przedstawiono metody stosowane do oznaczania dioksyn oraz obowiązujące wymogi prawne dotyczące tej grupy zanieczyszczeń. Polichlorowane dibenzo-p-dioksyny PCDD (polychlorinated dibenzo-p-dioxins) i polichlorowane dibenzofurany PCDF (polychlorinated dibenzofurans), zwane powszechnie dioksynami, zaliczane są do trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO). Ze względu na dużą liczbę możliwości podstawienia atomów chloru w cząsteczkach dibenzodioksyny i dibenzofuranu istnieje 75 kongenerów PCDD i 135 kongenerów PCDF. Wybiórcze działanie antyestrogenne wykazują kongenery, w których atomy chloru w cząsteczce PCDD lub PCDF znajdują się w pozycji 2,3,7 oraz 8. W sumie jest ich 17 i dla każdego z nich określono wskaźnik równoważny toksycznemu działaniu 2,3,7,8-TCDD, oznaczany TEQ (toxic equivalent). Należy jeszcze wspomnieć o grupie związków o podobnym do dioksyn mechanizmie działania (dioxin-like), do której zalicza się 12 spośród 209 kongenerów polichlorowanych bifenyli (DL-PCB). Dioksyny nigdy nie były produkowane celowo w żadnym procesie technologicznym, pomimo to są dość rozpowszechnione w środowisku. Powstają głównie w procesach niekontrolowanego spalania odpadów. Mogą się również tworzyć jako zanieczyszczenia w niektórych procesach przemysłowych, takich jak produkcja pestycydów, celulozy i papieru, oraz w procesach metalurgicznych. Ich zawartość w powietrzu na terenach zurbanizowanych wynosi 0,02-3 pg TEQ/m3, w wodach ok. 3 ng TEQ/m3, w glebach[...]

Bibliografia

[1] A. Grochowalski, Mat. II Ogólnopolskiego Sympozjum Dioksyny. Człowiek. Środowisko, Kraków 1996.
[2] M. Stec, E. Kurzeja, A. Kościołek, K. Pawłowska-Góral, Probl. Hig. Epidemiol. 2012, 93, nr 4, 639.
[3] W. Żukiewicz-Sobczak, J. Chmielewska-Badora, E. Krasowska, A. Wojtyła, J. Piątek, Med. Og. Nauki Zdr. 2012, 18, nr 1, 59.
[4] F.X.R. van Leeuwena, M. Feeleyb, D. Schrenkc, J.Ch. Larsend, W. Farlande, M. Younesf, Chemosphere 1997, 40, 1095.
[5] Konwencja Sztokholmska w sprawie trwałych zanieczyszczeń środowiska, UNEP, 2001.
[6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji, Dz.U. 2011, nr 95, poz. 558.
[7] PN-EN-1948:2006, Emisja ze źródeł stacjonarnych. Oznaczanie stężenia masowego.
[8] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/39/UE z dnia 12 sierpnia 2013 r. zmieniająca dyrektywy 2000/60/WE i 2008/105/WE w zakresie substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej, Dz. Urz. UE L 226 z dnia 24 sierpnia 2014 r.
[9] ISO 18073:2004, Water quality. Determination of tetra- to octa-chlorinated dioxins and furans. Method using isotope dilution HRGC/HRMS.
[10] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1259/2011 z dnia 2 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dioksyn, polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu niepodobnym do dioksyn w środkach spożywczych, Dz. Urz. UE L 320 z dnia 3 grudnia 2011 r.
[11] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 225/2012 z dnia 15 marca 2012 r. zmieniające załącznik II do rozporządzenia (WE) nr 183/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zatwierdzania zakładów wprowadzających do obrotu produkty przeznaczone na paszę uzyskane z olejów roślinnych i tłuszczów mieszanych, a także w odniesieniu do wymogów szczególnych dotyczących produkcji, przechowywania, transportu i badania na obecność dioksyn olejów, tłuszczów oraz uzyskanych z nich produktów, Dz. Urz. UE L 77 z dnia 16 marca 2012 r.
[12] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 277/2012 z dnia 28 marca 2012 r. zmieniające załączniki I i II dyrektywy 2002/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do maksymalnych poziomów i progów podejmowania działań w przypadku dioksyn i polichlorowanych bifenyli, Dz. Urz. UE L 91 z dnia 29 marca 2012 r.
[13] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 278/2012 z dnia 28 marca 2012 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 152/2009 w odniesieniu do oznaczania poziomów dioksyn i dioksynopodobnych bifenyli, Dz. Urz. UE L 91 z dnia 29 marca 2012 r.
[14] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1067/2013 z dnia 30 października 2013 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń: dioksyn, polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach niepodobnych do dioksyn w wątrobie zwierząt lądowych, Dz. Urz. UE L 289 z dnia 31 października 2013 r.
[15] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 589/2014 z dnia 2 czerwca 2014 r. ustanawiające metody pobierania i analizy próbek do celów kontroli poziomów dioksyn, dioksynopodobnych polichlorowanych bifenyli i niedioksynopodobnych polichlorowanych bifenyli w niektórych środkach spożywczych oraz uchylające rozporządzenie (UE) nr 252/2012, Urz. UE L 164 z dnia 3 czerwca 2014 r.
[16] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 709/2014 z dnia 20 czerwca 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 152/2009 odnośnie do oznaczania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli, Urz. UE L 188 z dnia 27 czerwca 2014 r.
[17] Zalecenie Komisji z dnia 11 września 2014 r. zmieniające załącznik do zalecenia 2013/711/UE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i bifenyli polichlorowanych (PCB) w paszy i żywności, 663/2014/UE.
[18] Tetra- through octa-chlorinated dioxins and furans by isotope dilution HRGC/HRMS, EPA 1613, 1994.
[19] The Spectrometry (HRGC/LRMS), EPA 8280.
[20] PN-EN 16215:2012, Pasze. Oznaczanie dioksyn i dioksynopodobnych PCB metodą GC-HRMS oraz wskaźnikowych PCB metodą GC-HRMS.
[21] PN-EN ISO 16000-12:2008, Powietrze wnętrz. Część 12: Strategia pobierania próbek polichlorowanych bifenyli (PCB), polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD), polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF) i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (PAH).
[22] Application Note 323, Extraction analysis of polychlorinated dibenzo-p- -dioxins and polychlorinated dibenzofurans by high resolution gas chromatography/ low resolution mass of polychlorinated dibenzo-p-dioxins and polychlorinated dibenzofurans from environmental samples using accelerated solvent extraction (ASE), Dionex, 1999.
[23] B.E. Richter, J.L. Ezzell, D.E. Knowles, F. Hoefler, A.K.L. Mattulat, M. Scheutwinkel, D.S. Waddell, T. Gobran, V. Khurana, Chemosphere 1997, 34, 975.
[24] T. Miyawaki, A. Kawashima, K. Honda, Chemopshere 2008, 70, 648.
[25] D. Garcia-Rodriguez, A.M. Carro-Diaz, R.A. Lorenzo-Ferreira, J. Sep. Sci. 2008, 31, 1333.
[26] M. Mannila, J. Koistinen, T. Vartiainen, J. Chromatogr. A 2002, 975, 189.
[27] http://www.fms-inc.com/Products/SampleCleanupDioxinPCBsPBDEs. aspx.
[28] http://www.lctech.de/en/dioxins.
[29] M. Wilken, G.D. Martin, T.L. Hescott i in., Chemosphere 2008, 73, 2.
[30] G. Eppe, J.F. Focant, C. Pirard, E.D. Pauw, Talanta 2004, 63, 1135.
[31] J. Malavia, M. Abalos, F.J. Santos, E. Abad, J. Rivera, M.T. Galceran, J. Chromatogr. A 2007, 1149, 321.
[32] J. Malavia, M. Abalos, F.J. Santos, E. Abad, J. Rivera, M.T. Galceran, J. Agr. Food Chem. 2007, 55, 10531.
[33] A.M. Cunliffe, P.T. Williams, Chemosphere 2006, 62, 1846.
[34] J.J. Wu, B. Zhang, S.J. Dong, H.M. Zheng, Chin. J. Anal. Chem. 2011, 39, 1297.
[35] PN-EN ISO/IEC 17025:2005, Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących.

Zeszyt


PRZEMYSŁ CHEMICZNY - e-zeszyt (pdf) 2016-3 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	55.00 zł

Prenumerata

PRZEMYSŁ CHEMICZNY - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

762.00 zł

PRZEMYSŁ CHEMICZNY - prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ CHEMICZNY - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	1002.00 zł brutto 927.78 zł netto 74.22 zł VAT (stawka VAT 8%)

1002.00 zł

PRZEMYSŁ CHEMICZNY - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ CHEMICZNY - papierowa prenumerata roczna	960.00 zł brutto 888.89 zł netto 71.11 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEMYSŁ CHEMICZNY - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

1002.00 zł

Open Access

Zeszyt

2016-3

Twój Koszyk

Zeszyt

Prenumerata

Open Access

Zeszyt

Czasopisma