Czasopismo | AURA | Rocznik 2016 - zeszyt 3

Magia świąt wielkanocnych

nr katalogowy: 97052

W artykule zwrócono uwagę na magię świąt wielkanocnych w Polsce: wierzenia, obrzędy i różne rekwizyty, w tym rośliny oraz jajka. Święta poprzedza Niedziela Palmowa, kiedy święci się zielone gałązki wierzbowe, które są symbolem życia. Dowiedziono, że są podobieństwa i różnice między regionami w obrzędowości chrześcijańskiej w Wielki Piątek, Wielką Sobotę, Wielką Niedzielę i Poniedziałek wielkanocny. W Wielki Piątek przygotowuje się różnymi technikami kraszanki i pisanki, które są ozdobą wielkanocnego stołu. W Wielką Sobotę święci się pokarmy, w tym jajka, oraz ogień i wodę. Jajko jest symbolem życia, siły, miłości i płodności. Jajka i ich skorupki wykorzystywano niegdyś w magii agrarnej i hodowlanej. W Wielką Niedzielę cała rodzina spożywa uroczyste śniadanie złożone z poświęconych potraw, dzieląc się jajkiem i składając sobie życzenia. W Poniedziałek Wielkanocny jest zwyczaj oblewania się wodą. Dzisiaj, tak jak przed wiekami uroczyście obchodzimy święta wielkanocne, ale nie ma już dawnej magii i obrzędów związanych z rolnictwem.Wielkanoc jest najstarszym i najważniejszym świętem chrześcijaństwa, obchodzonym na pamiątkę zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Bezpośrednim przygotowaniem do przeżywania radości ze zmartwychwstania Jezusa jest Wielki Tydzień, który rozpoczyna Niedziela Palmowa, zwana też Kwietną lub Wierzbną. Kościół święci w tym dniu palmy na pamiątkę tryumfalnego wjazdu Jezusa do Jerozolimy. Najważniejszym składnikiem palmy wielkanocnej była gałązka wierzbowa, która w Kościele katolickim jest symbolem zmartwychwstania i nieśmiertelności duszy. W Polsce jest wiele zwyczajów i wierzeń związanych z palmą wielkanocną [18]. Bardzo ważnych dniem w obrzędowości chrześcijańskiej jest Wielki Piątek. W Beskidzie Żywieckim [4] i na Podkarpaciu [15] rano przed wschodem słońca obmywano się w rzece, aby nie chorować cały rok, szczególnie na choroby skóry i wrzody. Mokre dzieci po takiej kąpieli matka chłostała pędami młode[...]

Bibliografia

[1] Angielczyk M. 2011. Obrzędy i tradycje zielarskie regionu nadbużańskiego. Wydanie II. Wyd. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania - Tygiel Doliny Bugu w Drohiczynie, s. 80.
[2] Charchut E. 1962. Zwyczaje doroczne w okolicy Cmolasu pow. Kolbuszowa. HR/611, t.96, 1-56.
[3] Gaweł A. 2008. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia agrarne na Białostocczyźnie od połowy XIX w. do początku XXI w. Księgarnia Akademicka, Muzeum Podlaskie w Białymstoku, Kraków, s. 396.
[4] Janicka-Krzywda U. 1988. Rok karpacki - obrzędy doroczne w Karpatach Polskich. Biblioteczka Turysty Górskiego 16, PTTK "KRAJ", Warszawa - Kraków, s. 64.
[5] Karczmarzewski A. 1972. Obrzędy i zwyczaje doroczne wsi rzeszowskiej. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, s. 115.
[6] Kowalska-Lewicka A. 1985. Wierzenia i zwyczaje związane ze śmiercią. Studia z kultury ludowej Beskidu Sądeckiego. PAN - Oddz. w Krakowie, Komisje Etnograficzne, 53-89.
[7] Kutrzeba-Pojnarowa A. 1988. Trześniów. Tradycyjna kultura chłopska i kierunki przemian (refleksje etnografa). Wyd. Muzeum Regionalne PTTK w Brzozowie, s. 103.
[8] Kwaśniewicz K. 1985. Rok obrzędowy. Studia z kultury ludowej Beskidu Sądeckiego. PAN - Oddz. w Krakowie, Komisje Etnograficzne, 33-52.
[9] Libera Z., Paluch A. 1993. Lasowiacki zielnik. Varia Kolbuszowskie 2, s. 152.
[10] Majer J. 1961. Dzikowiec pow. Kolbuszowa. Zwyczaje, obyczaje, obrzędy i magia. MR/495, t.71, 4-16.
[11] Niebrzegowska S. 2000. Przestrach od przestrachu. Wyd. UMCS, Lublin, s. 265.
[12] Ogrodowska B. 2004. Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne. Sport i Turystyka - MUZA SA, Warszawa, s. 273.
[13] Paluch A., 1988. Świat roślin w tradycyjnych praktykach leczniczych wsi polskiej. Acta Universitatis Wratislaviensis 752. s. 263.
[14] Raport - Ethnobotanical study Report, Czech Republic, South Moravia - 2013.
[15] Ruszel K. 2004. Leksykon kultury ludowej w Rzeszowskiem. Wyd. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, Stowarzyszenie Archeologów Polskich Oddział w Rzeszowie, s. 600.
[16] Szot-Radziszewska E. 2005. Sekrety ziół. Wiedza ludowa, magia, obrzędy lecznicze. Wyd. TRIO, Warszawa, s. 229.
[17] Szymanderska H. 1980. Polska Wielkanoc. Wyd. Watra, Warszawa s. 167.
[18] Trąba C. 2015. Palma wielkanocna w wierzeniach polskiego ludu. Aura 4, 24-26.
[19] Uryga J. 2002. Rok polski w życiu, w tradycji i obyczajach ludu. Wyd. Duszpasterskie Rolników, Włocławek, s. 384.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 97052 "Magia świąt wielkanocnych..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - e-zeszyt (pdf) 2016-3 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	25.00 zł

Prenumerata

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

312.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	480.00 zł brutto 444.44 zł netto 35.56 zł VAT (stawka VAT 8%)

480.00 zł

Zeszyt

2016-3

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma