Czasopismo | AURA | Rocznik 2016 - zeszyt 2

Rośliny dziko rosnące w diecie naszych przodków (2)

10.15199/2.2016.2.4

nr katalogowy: 96495
10.15199/2.2016.2.4

Dziko rosnące, nieuprawiane rośliny jadalne to istotny skladnik pożywienia. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się w czasie głodu i braku żywności, jako ważne uzupełmienie diety. Obecnie odradza się zainteresowanie kulinarnym zastosowaniem tych roślin. Oblicza się, że na naszych ziemiach używano w tym charakterze 184 gatunki roślin. Jadano je w postaci polewek - tak dawniej nazywano zupy, gęstszych potraw, czyli bryi, sałat i surówek oraz używano jako przyprawy.We współczesnych społecznościach zanika tradycyjna wiedza o użytkowaniu dziko rosnących roślin z powodu ograniczenia kontaktu ze środowiskiem naturalnym, a poza tym kojarzone są z głodem i biedą. Z drugiej strony zastosowanie dzikich roślin w kuchni staje się coraz popularniejsze w kręgu osób zainteresowanych zdrowym odżywianiem i żywnością ekologiczną. Rośliny pozyskiwane ze stanowisk naturalnych podlegały podobnej obróbce kulinarnej, jak rośliny uprawne. Spożywano je na surowo, przygotowywano polewki, odpowiadające dzisiejszym zupom, i bryje o konsystencji współczesnego szpinaku. Z gotowanych łodyg i ogonków liściowych otrzymywano potrawy przypominające szparagi. Niektóre rośliny pieczono np. w popiele i smażono. Przygotowywano herbaty ziołowe, napoje chłodzące i alkoholowe. Gotowano pierogi, zwłaszcza z owoców. Owoce były też surowcem na przetwory domowe, które upowszechniły się w kuchni polskiej dopiero drugiej połowie XIX wieku, kiedy cukier był już tani i powszechnie dostępny. Z niektórych roślin tłoczono olej, a inne nadawały się na przyprawy. Korę niektórych drzew mielono i dodawano do mąki na chleb. Nasiona kilku gatunków roślin użytkowano jako kaszę [1, 11, 18]. Chleb i podpłomyki W Polsce od niepamiętnych czasów wypiekano chleb na zakwasie i podpłomyki. W okresach niedostatku żywności, co w XX w. miało miejsce podczas I i II wojny światowej, a w XIX wieku w biedniejszych regionach kraju prawie co roku na przednówku, do chleba i podpłomyków [...]

Bibliografia

[1] M. Angielczyk 2011. Obrzędy i tradycje zielarskie regionu nadbużańskiego. Wydanie II. Wyd. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania - Tygiel Doliny Bugu w Drohiczynie, s. 80.
[2] Cz. Bańkowski, J. Serwatka 1972. O chwastach i ich zastosowaniu. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa, s.135.
[3] Z. Bohuszewicz 1955. Rośliny jadalne dziko rosnące. Nasza Księgarnia, Warszawa, s. 64.
[4] P. Czikow, J. Łaptiew 1987. Rośliny lecznicze i bogate w witaminy. Przeł. H. Terpińska- Ostrowska. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, s. 399.
[5] I. Gumowska 1984. Ziółka i my. Wydawnictwo PTTK "KRAJ", Warszawa, s. 223.
[6] U . Janicka-Krzywda 2008. Rośliny dziko rosnące zbierane w okolicach Babiej Góry.
[w:] Ł. Łuczaj (red.) Dzikie rośliny jadalne - zapomniany potencjał przyrody. Materiały konferencji Przemyśl- Bolestraszyce 13 września 2007 r., Bolestraszyce, s. 151-159.
[7] S. Kłosiewicz, O. Kłosiewicz 2011. Przyroda w polskiej tradycji. Sport i Turystyka, Muza SA, s. 407.
[8] I. Kołodziejek-Degórska 2008. Z czego “uwarić harbatę"? Dzikie rośliny jadane w polskich wsiach na południowej Bukowinie (Rumunia).
[w:] Łuczaj Ł. (red.) Dzikie rośliny jadalne - zapomniany potencjał przyrody. Op. cit., s. 219-236.
[9] Ł. Łuczaj 2004. Dzikie rośliny jadalne Polski. Przewodnik survivalowy. Chemigrafia, Krosno, s.268.
[10] Ł. Łuczaj (red.) 2008. Dzikie rośliny jadalne - zapomniany potencjał przyrody. Materiały konferencji Przemyśl-Bolestraszyce, 13 września 2007 r. RS-DRUK, Rzeszów, s. 251.
[11] Ł. Łuczaj 2011. Dziko rosnące rośliny jadalne użytkowane w Polsce od połowy XIX w. do czasów współczesnych. Etnobiologia Polska 1, 57-72.
[12] Ł. Łuczaj 2013. Dzika kuchnia. Wyd. Nasza Księgarnia, s.320.
[13] M. Marciniak 2008. Dzikie rośliny jadalne w kulturze wsi wschodniej części polskich Karpat.
[w:] Łuczaj Ł. (red.) Dzikie rośliny jadalne - zapomniany potencjał przyrody, op. cit. s. 123.
[14] A. Maurizio 1926. Pożywienie roślinne i rolnictwo w rozwoju dziejowym. Wydano z zasiłku Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, s. 409.
[15] W. Misiołek 2003. Rośliny głodowe. Aura 12, 30-31.
[16] M. Nowiński 1983. Dzieje upraw i roślin leczniczych. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa. s. 336.
[17] E. Pirożnikow 2008. Postulowany przez księdza Kluka program zdrowotnego użytkowania pokarmowego dziko rosnących roślin jako lekarstwo na nędzę jednych oraz na nadmiar zbytków innych.
[w:] Ł. Łuczaj (red.) 2008. Dzikie rośliny jadalne - zapomniany potencjał przyrody. Op. cit. s. 67-81.
[18] A. Szary 2013. Tajemnice bieszczadzkich roślin wczoraj i dziś. Wyd. Carpathia, Rzeszów, s. 408.
[19] E. Szot-Radziszewska 2005. Sekrety ziół. Wiedza ludowa, magia, obrzędy, leczenie. Wyd. TRIO Warszawa, s. 229.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 96495 "Rośliny dziko rosnące w d..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - e-zeszyt (pdf) 2016-2 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	25.00 zł

Prenumerata

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

312.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	480.00 zł brutto 444.44 zł netto 35.56 zł VAT (stawka VAT 8%)

480.00 zł

Zeszyt

2016-2

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma