Czasopismo | PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI | Rocznik 2014 - zeszyt 9

Technika młynarska 150 lat temu

Kazimierz Bogaczyński

nr katalogowy: 86405

Wertując stare wydawnictwa natknąłem się na ciekawy i dość szczegółowy opis urządzeń młyna z połowy XIX wieku i tak mnie zaciekawił, że postanowiłem przybliżyć go czytelnikom "Przeglądu". Dla oceny opisanych tam rozwiązań najpierw pokrótce przypomnijmy jeszcze wcześniejsze urządzenia młynów zbożowych. Najstarsze urządzenia mielące i ich rozwój do połowy XVIII wieku Najstarsze żarna archeolodzy datują na czasy bardzo odległe, bo na 285 tysięcy lat. Można więc przypuszczać, że narzędziem tym posługiwał się już nas przodek ewolucyjny Homo erectus, zaś w czasach, kiedy pojawił się Homo sapiens (200 tys. lat temu) było ono już w szerszym użyciu. W czasach najdawniejszych poza prostymi żarnami do rozdrabniania twardego pożywienia używano też moździerzy. Później, w czasach starożytnych używano już żaren obrotowych, a moździerz przekształcił się w stępę. Sukcesywny wzrost ludności w kolejnych wiekach powodował wzmożone zapotrzebowanie na przetwory zbożowe. Dla zwiększenia wydajności zaczęto wytwarzać żarna o większej średnicy kamienia. Do poruszania dużych kamieni siła mięśni przykładanej do korby górnego kamienia zaczęła nie wystarczać, potrzebne były dalsze usprawnienia. Najpierw patyk korbowy (uchwyt służący do poruszania górnym kamieniem) zaczęto zastępować dyszlem przymocowanym do jego obwodu, a to doprowadziło powstania kieratu. Do kieratu można było zaprzęgać nie tylko ludzi, ale i zwierzęta. Już Rzymianie do poruszania żaren stożkowych powszechnie stosowali kieraty ciągnione przez ludzi lub zwierzęta. Aby zmniejszyć siłę potrzebną do poruszania kamienia mielącego górny kamień oparto na paprzący, a tę potem połączono z wałem napędowym i tak powstał mlewnik kamienny. Mielenie ziarna wymaga znacznych nakładów energetycznych i z tego powodu nowo wymyślone urządzenia energetyczne bardzo szybko znajdywały zastosowanie w młynach. O dużym znaczeniu rodzaju napędu, jakim chlubił się młynarz, świadczą dawne nazwy młynów, [...]

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 86405 "Technika młynarska 150 la..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - e-zeszyt (pdf) 2014-9 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	40.00 zł

Prenumerata

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

240.00 zł

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - papierowa prenumerata roczna	288.00 zł brutto 266.67 zł netto 21.33 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - pakowanie i wysyłka	21.00 zł brutto 17.07 zł netto 3.93 zł VAT (stawka VAT 23%)

309.00 zł

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	384.00 zł brutto 355.55 zł netto 28.45 zł VAT (stawka VAT 8%)

384.00 zł

Zeszyt

2014-9

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma