Czasopismo | SZKŁO I CERAMIKA | Rocznik 2013 - zeszyt 1

Hutnictwo szkła na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego

nr katalogowy: 74565

W artykule omówiono historię rozwoju polskich hut ziemiańskich w dawnych stuleciach. Szczególny nacisk położono na produkcję leśnej huty szkła w dobrach Poręba Wielka, na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego, obejmującego swym zasięgiem centralne pasmo Gorców, należących do Beskidu Zachodniego. Inspiracją do podjęcia rozważań na temat działalności niniejszej huty począwszy od XVII do XIX wieku, były niedawne znaleziska fragmentów przedmiotów szklanych, reprezentujących wytwórczość tej historycznej manufaktury ziemiańskiej. Słowa kluczowe: historia produkcji szkła, huty leśne, huty ziemiańskie.Wstęp Wytwarzanie szkła na ziemiach polskich ma dawne tradycje sięgające początków X wieku, o czym świadczą znaleziska archeologiczne odkryte na wyspie Wolin. Historia hutnictwa szkła w Polsce rozwinęła się we wczesnym średniowieczu, a szczególnie w czasach nowożytnych. Wiązało się to między innymi z rozwojem budownictwa, zarówno sakralnego jak i świeckiego (witraże, szkło okienne). Działalności tej sprzyjała dostępność drewna bukowego jako surowca energetycznego i źródła popiołu, głównego topnika zastępującego nie dostępną wówczas sodę. Ówczesne szkło, określane dziś jako popiołowe, wytwarzano z płukanego piasku i popiołu zmieszanych w proporcjach 1:1. W Polsce szlacheckiej rozwinęła się produkcja szkła stołowego i większe dwory posiadały własne huty szkła, lokowane na terenach zalesionych. Tak powstały Sudeckie i Karpackie huty szkła, których ślad stanowią nazwy "Huta", "Hucisko", spotykane w wielu miejscowościach. Począwszy od XVII po XIX wiek, dwory magnackie utrzymywały huty produkujące ozdobne szkła wzorowane na manufakturach drezdeńskich i berlińskich wytwarzanych przez hutników saskich, czeskich i dolnośląskich. Wiedza na ich temat jest znaczna, zachowało się wiele wyrobów stanowiących przedmiot specjalistycznych ekspozycji. Huty szkła istniały również przy większych majątkach ziemiańskich, o których wiemy zdecydowanie m[...]

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 74565 "Hutnictwo szkła na tereni..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


SZKŁO I CERAMIKA - e-zeszyt (pdf) 2013-1 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	12.96 zł

Zeszyt

2013-1

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Zeszyt

Czasopisma