Czasopismo | PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY | Rocznik 2024 - zeszyt 10

Tendencje rozwojowe bazy surowcowej polskiego przemysłu mleczarskiego

Development trends in the raw material basis of the Polish dairy sector

10.15199/65.2024.10.2

Piotr SZAJNER

nr katalogowy: 150984
10.15199/65.2024.10.2

Streszczenie

Rozwój przemysłu mleczarskiego w Polsce po akcesji do UE skutkował rosnącym zapotrzebowaniem na surowiec, co wymagało odpowiedniego rozwoju bazy surowcowej w rolnictwie. W związku z tym przedsiębiorstwa mleczarskie wspierały procesy restrukturyzacyjne i modernizacyjne w gospodarstwach rolnych, które korzystały również z unijnych i krajowych programów wsparcia. Procesy dostosowawcze w branży skutkowały koncentracją i specjalizacją chowu bydła mlecznego w gospodarstwach rolnych i przetwórstwa surowca w przemyśle mleczarskim. Omawiane procesy nie zostały jednak zakończone, gdyż struktura podmiotowa gospodarstw rolnych utrzymujących krowy i przemysłu mleczarskiego w Polsce pozostaje rozdrobniona w porównaniu z konkurentami z Europy Zachodniej. Kontynuacja procesów restrukturyzacji i modernizacji będzie konieczna, gdyż wymagają tego zmiany uwarunkowań rynkowych, w tym w zakresie wdrożenia zrównoważonej technologii. Zmiany te będą wymagały bardzo dużych nakładów inwestycyjnych, które będą wiązały się z dużymi wyzwaniami o charakterze ekonomicznym, środowiskowym i demograficznym.

Abstract

Following the accession to the EU, the development of Polish dairy industry showed a growing demand for raw material, which required a certain advancement of raw material basis in agriculture. Therefore dairy companies supported restructuring and modernisation of dairy farms, which were also supported with national and the EU aid schemes. The adjustment occurring within the dairy branch processes resulted in growing concentration and specialisation of both milk production and processing. Since the structure of dairy farms and dairy industry as compared with Western Europe still is fragmented, the above mentioned developments can be considered not finished yet. Changing market conditions, including implementation of new technologies will demand a continuation of restructuring and modernisation of the dairy sector in Poland. It will require substantial investment outlays, which would rise challenges concerning economy, environment, and demography.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] AMI GmbH. 2024. Markt Bilanz. Milch 2023, Bonn.
[2] E uropean Commission. 2023. Europejski Zielony Ład, Bruksela, https://commission.europa.eu/strategy -and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal_pl
[3] E uropean Commission. 2023. Fit For 55, Brussel, https://www.consilium.europa.eu/en/policies/greendeal/ fit-for-55-the-eu-plan-for-a-green-transition/
[4] E uropean Commission. 2024. EU agricultural markets short-term outlook – spring 2023. Short-term outlook report – EU-27 statistical annex, https://agriculture.ec.europa.eu/system/files/2023-04/ short-term-outlook-statistical-annex_en.pdf
[5] GUS. 2006. Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2005 r., Warszawa, https://stat.gov.pl/obszarytematyczne/ rolnictwo-lesnictwo/rolnictwo/charakterystyka-gospodarstw-rolnych-w-2005-r-,5,1.html
[6] GUS. 2023. Zwierzęta gospodarskie w 2022 r. Warszawa, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ rolnictwo-lesnictwo/produkcja-zwierzeca-zwierzeta-gospodarskie/zwierzeta-gospodarskie-w-2022- roku,6,23.html
[7] GUS. 2024. Prognoza ludności na lata 2023-2060, Warszawa, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ ludnosc/prognoza-ludnosci/prognoza-ludnosci-na-lata-2023-2060,11,1.html
[8] IER iŻ PIB. 2024. Rynek Mleka. Stan i perspektywy, nr 66, Warszawa.
[9] M roczek R. (red.). 2015. Przemiany strukturalne przemysłu spożywczego w Polsce i UE na tle wybranych elementów otoczenia zewnętrznego, PW 2015-2019, Nr 12, IERiGŻ PIB, Warszawa, http://www.ierigz. waw.pl/publikacje/publikacje-programu-wieloletniego-2015-2019/19250,2,3,0,nr-12-przemianystrukturalne- przemyslu-spozywczego-w-polsce-i-ue-na-tle-wybranych-elementow-otoczeniazewnetrznego. html
[10] P olska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka. 2024. Ocena i hodowla bydła. Dane za 2023 r., https://pfhb.pl/fileadmin/user_upload/OCENA/publikacje/publikacje_2024/wyniki_oceny/ Wyniki_2023_www.pdf
[11] R ada Europejska. 2023. Strategia „Od pola do stołu”, Bruksela, https://www.consilium.europa.eu/pl/ policies/from-farm-to-fork/
[12] Seremak-Bulge J. (red.). 2005. Rozwój rynku mleczarskiego i zmiany jego funkcjonowania w latach 1990-2005, PW 2005-209, Nr 21, IERiGŻ PIB, Warszawa, http://www.ierigz.waw.pl/publikacje/raportyprogramu- wieloletniego-2005-2009/1314187848
[13] Szczepaniak I. (red.). 2019. Konkurencyjność polskich producentów żywności i jej determinanty (4), PW 2015-2019, Nr 86, IERiGŻ PIB, Warszawa, http://www.ierigz.waw.pl/publikacje/publikacje-programuwieloletniego- 2015-2019/23103,129,3,0,nr-86-konkurencyjnosc-polskich-producentow-zywnosci-ijej- determinanty-(4).html
[14] Urban R. 2004. Przemiany przemysłu spożywczego w latach 1988-2003, Studia i Monografie, nr 121, IERiGŻ, Warszawa.

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 63727 "ZŁOTY INŻYNIER 2011 - kan..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA - e-zeszyt (pdf) 2011-23 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	12.00 zł

Prenumerata

PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

312.00 zł

PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	474.00 zł brutto 438.89 zł netto 35.11 zł VAT (stawka VAT 8%)

474.00 zł

Open Access

Zeszyt

2013-1b

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Open Access

Zeszyt

Czasopisma