Czasopismo | PRZEMYSŁ CHEMICZNY | Rocznik 2010 - zeszyt 11

Złoty jubileusz katalizy międzyfazowej

MICHAŁ FEDORYŃSKI

nr katalogowy: 55567

Przedstawiono historię odkrycia, rozwój koncepcji mechanistycznych i zastosowania praktyczne katalizy międzyfazowej. The history, development of mechanistic concepts and practical uses of phase-transfer catalysis were reviewed, with 51 refs. Pięćdziesiąt lat temu, w październiku 1960 r., w Urzędzie Patentowym PRL zgłoszono wynalazek pt. "Sposób wytwarzania kwasu α-fenylomasłowego do celów farmaceutycznych"1). Opisano w nim katalityczny proces (1) wytwarzania 2-fenylobutyronitrylu w reakcji fenyloacetonitrylu z chlorkiem etylu, prowadzonej wobec 50-proc. wodnego roztworu NaOH i chlorku benzylotrietyloamoniowego (TEBA), katalizatora użytego w ilości 1% mol. (1) Metodę tę opracowano w Katedrze Technologii Organicznej II na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej, a autorem koncepcji był późniejszy profesor, a w owym czasie magister Mieczysław Mąkosza. W tym roku obchodzony jest więc złoty jubileusz ogólnej metodologii prowadzenia reakcji z udziałem anionów organicznych, powszechnie stosowanej zarówno w skali laboratoryjnej, jak i przemysłowej, znanej obecnie pod nazwą kataliza międzyfazowa lub kataliza przeniesienia międzyfazowego PTC (phase-transfer catalysis). Autor artykułu miał zaszczyt przez wiele lat współpracować z prof. M. Mąkoszą w obszarze PTC i obserwować jej burzliwy rozwój. Należy podkreślić, że istotnym elementem tej metodologii są sole tetraalkiloamoniowe (TAA). Z okazji jubileuszu przedstawiono w skrócie historię PTC, jej zalety, rozwój koncepcji mechanistycznych z nią związanych i przykłady jej praktycznych zastosowań, zwłaszcza w skali wielkolaboratoryjnej i przemysłowej. M. Mąkosza dokonał odkrycia, wykorzystując krótką notatkę Jarrousse’a z 1951 r., w której autor informował, że fenyloacetonitryl ulega z wysoką wydajnością alkilowaniu chlorkiem etylu w obecności 50-proc. wodnego roztworu NaOH i 20% mol. TEBA2). Alkilowanie bromkiem etylu zachodziło ze znacznie mniejszą wydajnością, zaś z jo[...]

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 55567 "Złoty jubileusz katalizy ..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


PRZEMYSŁ CHEMICZNY - e-zeszyt (pdf) 2010-11 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	55.00 zł

Prenumerata

PRZEMYSŁ CHEMICZNY - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

762.00 zł

PRZEMYSŁ CHEMICZNY - prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ CHEMICZNY - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	1002.00 zł brutto 927.78 zł netto 74.22 zł VAT (stawka VAT 8%)

1002.00 zł

PRZEMYSŁ CHEMICZNY - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ CHEMICZNY - papierowa prenumerata roczna	960.00 zł brutto 888.89 zł netto 71.11 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEMYSŁ CHEMICZNY - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

1002.00 zł

Zeszyt

2010-11

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma