Czasopismo | GOSPODARKA WODNA | Rocznik 2024 - zeszyt 12

Analiza doświadczeń z pilotażowego monitoringu partycypacyjnego na Wiśle w Krakowie

Analysis of experience from pilot participatory monitoring on the Vistula River in Cracow

10.15199/22.2024.12.4

nr katalogowy: 152186
10.15199/22.2024.12.4

Streszczenie

Monitoring ciągły w Polsce od kilku lat realizowany jest w 35 przekrojach na Odrze (od 2023 r.) oraz 3 przekrojach na Wiśle (od 2024 r.). T-Mobile Polska, we współpracy ze Stowarzyszeniem Lepszy Kraków i firmą Cortineq, przeprowadziła pomiary jakości wody przy stopniu wodnym Dąbie na Wiśle w Krakowie, wykorzystując specjalistyczną boję pomiarową. Monitoring objął w sposób ciągły śledzenie pięciu wskaźników jakości wody. Analiza wyników pomiarów uwzględnia zmienność obserwowanych wskaźników oraz badanie zależności między nimi.

Abstract

For the last several years, a constant monitoring has been carried out in Poland in 35 Oder River sections (since 2023) and in 3 Vistula sections (since 2024). T-Mobile Polska, in cooperation with the Lepszy Kraków (Better Cracow) Association and the Cortineq Company, led the water quality measurements at the Dąbie barrage on the Vistula River in Cracow, using a specialised measurement buoy. The buoy constantly tracked five water quality indicators. The analysis of the measurement results takes into consideration the changeability of the observed indicators and the relationships between them.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Absalon D. 2018. Nowoczesne metody monitoringu wód powierzchniowych. W Aktualne problemy gospodarki wodnej, 71-82. Katowice: Śląskie Centrum Wody Uniwersytetu Śląskiego.
[2] Absalon D., Kostecki M., Łaszczyca P., Matysik M., Ruman M. 2014. „Ciągły monitoring automatyczny a monitoring klasyczny – alternatywa czy dopełnienie metod oceny jakości wody”. Gospodarka Wodna (8): 296–299.
[3] Albuquerque Mendes F., Maruéjouls T., Pierre F., Valentin C. 2024. „Modelling an urban wastewater system via a space–time multivariate calibration to understand and improve water bodies quality”. Water Science & Technology 90(5): 1433–1449. DOI: 10.2166/wst.2024.282.
[4] Bonisławska M., Nędzarek A., Rybczyk A., Czerniejewski P., Żuk B. 2017. „Zmiany warunków abiotycznych małej rzeki z uwzględnieniem wpływu wód poprodukcyjnych z hodowli ryb”. Woda-Środowisko-Obszary wiejskie, T. 17, 4(60): 5–23.
[5] Francuz P., Mackiewicz R. 2005. Liczby nie wiedzą, skąd pochodzą: przewodnik po metodologii i statystyce nie tylko dla psychologów. Lublin: Wydawnictwo KUL.
[6] Friendly M. 2002. „Corrgrams: Exploratory displays for correlation matrices”. The American Statistician 56: 316–324.
[7] Główny Urząd Statystyczny (GUS). 2024. Ochrona środowiska 2024, https://stat. gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/srodowisko/ochrona-srodowiska- 2024,1,25.html
[dostęp: 3.11.2024].
[8] Model prognostyczny zasolenia dla Odry – model IMGW AD. 2024. Warszawa: IMGW-PIB, https://hydro.imgw.pl/
[dostęp: 3.11.2024].
[9] Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ). 2024. Aktualności. Zawiadomienie do prokuratury w sprawie systemu monitoringu wód, https://www.gov.pl/web/ klimat/zawiadomienie-do-prokuratury-w-sprawie-systemu-monitoringu-wod
[dostęp: 3.11.2024].
[10] Najwyższa Izba Kontroli (NIK). 2024. Analiza wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2023 r. – kontrole cząstkowe. Wykonanie w 2023 r. planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
[11] Procedura monitorowania interwencyjnego Prymnesium parvum „złotej algi”. 2023. Warszawa: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, https://www.gov. pl/web/odra/opis-procedury
[dostęp: 3.11.2024].
[12] Program monitoringu rzek i zbiorników w latach 2022–2027, https://wody.gios. gov.pl/pjwp/publication/RIVERS/88
[dostęp: 8.11.2024].
[13] R Core Team. 2024. R: A Language and Environment for Statistical Computing. Austria: R Foundation for Statistical Computing, https://www.R-project.org/
[dostęp: 8.11.2024].
[14] Reljić M., Romić M., Romić D., Gilja G., Mornar V., Ondrasek G., Bubalo Kovačić M., Zovko M. 2023. „Advanced Continuous Monitoring System – Tools for Water Resource Management and Decision Support System in Salt Affected Delta”. Agriculture 13(2): 369. DOI: 10.3390/agriculture13020369.
[15] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 13 lipca 2021 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i jednolitych części wód podziemnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1576).
[16] Ruman M., Absalon D., Matysik M. 2013. Innowacyjne rozwiązania w monitoringu jakości wód powierzchniowych. W Hejduk M. i in. (red.) Ekoinnowacje w Polsce, 72–82. Kielce: Izba Gospodarcza „Grono Targowe Kielce”.
[17] Siemianowski L. 2014. „Projekt usprawnienia wspomagania monitoringu wód w obszarze ujścia Odry i Zalewu Szczecińskiego z zastosowaniem technologii informatycznych”. Problemy Nauk Stosowanych II: 35–44.
[18] Siemianowski L. 2020. „Technologie informatyczne we wspomaganiu zautomatyzowanego monitoring wód powierzchniowych”. Zarządzanie innowacyjne w gospodarce i biznesie 2(31): 107–121. DOI: 10.25312/2391-5129.31/2020_06ls.
[19] Storey M., van der Gaag B., Burns B. 2011. „Advances in on-line drinking water quality monitoring and early warning systems”. Water Research 45(2): 741–747.
[20] Strategiczny program państwowego monitoringu środowiska na lata 2020- -2025. 2020. Warszawa: Główny Inspektor Ochrony Środowiska, https://www. gios.gov.pl/images/dokumenty/pms/pms/PPMS_2020-2025_OSTATECZNY.pdf
[dostęp 8.11.2024].
[21] Ustawa z dnia 20 lipca 1991 roku o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz.U. z 2024 r. poz. 425).
[22] Verbrugge L. N. H., Ganzevoort W., Fliervoet J. M., Panten K., van den Born R. J. G. 2017. „Implementing participatory monitoring in river management: The role of stakeholders’ perspectives and incentives”. Journal of Environmental Management 195(1): 62–69. DOI: 10.1016/j.jenvman.2016.11.035.
[23] Wade A. J., Palmer-Felgate E. J., Halliday S. J., Skeffington R. A., Loewenthal M., Jarvie H. P., Bowes M. J., Greenway G. M., Haswell S. J., Bell I. M., Joly E., Fallatah A., Neal C., Williams R. J., Gozzard E., Newman J. R. 2012. „Hydrochemical processes in lowland rivers: insights from in situ, high-resolution monitoring”. Hydrology and Earth System Science 16(11): 4323–4342. DOI: 10.5194/ hess-16-4323-2012.
[24] Wang W., Srivastava S., Vikesland P. 2024. „Overcoming barriers and embracing advances: Nanosensor implementation for practical water contaminant surveillance”. One Earth 7(8): 1351–1361. DOI: 10.1016/j.oneear.2024.07.006.
[25] Woźnica A., Absalon D., Matysik M., Bąk M., Cieplok A., Halabowski D., Koczorowska A., Krodkiewska M., Libera M., Sierka E., Spyra A., Czerniawski R., Sługocki Ł., Łozowski B. 2023. „Analysis of the Salinity of the Vistula River Based on Patrol Monitoring and State Environmental Monitoring”. Water 15(5): 838. DOI: 10.3390/w15050838.
[26] Wysocka-Czubaszek A., Wojno W. 2014. „Sezonowa zmienność chemizmu wody w małej rzece w zlewni zurbanizowanej”. Przegląd Naukowy – Inżynieria i Kształtowanie Środowiska 63: 64–76.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


GOSPODARKA WODNA- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2024-12 , nr katalogowy 152186 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


GOSPODARKA WODNA- e-zeszyt (pdf) 2024-12 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	38.00 zł

Prenumerata

GOSPODARKA WODNA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

384.00 zł

GOSPODARKA WODNA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
GOSPODARKA WODNA - papierowa prenumerata roczna	432.00 zł brutto 400.00 zł netto 32.00 zł VAT (stawka VAT 8%)
GOSPODARKA WODNA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

474.00 zł

GOSPODARKA WODNA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
GOSPODARKA WODNA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	582.00 zł brutto 538.89 zł netto 43.11 zł VAT (stawka VAT 8%)

582.00 zł

Zeszyt

2024-12

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma