Czasopismo | MATERIAŁY BUDOWLANE | Rocznik 2024 - zeszyt 12

Economic sub-criteria included in multi-criteria analyses of different national road route options

Podkryteria ekonomiczne ujmowane w analizach wielokryterialnych różnych wariantów przebiegu dróg krajowych

10.15199/33.2024.12.15

Ewa Ołdakowska

nr katalogowy: 152150
10.15199/33.2024.12.15

Streszczenie

Możliwość osiągnięcia jednego, wspólnego rezultatu w obliczu wielowymiarowego, złożonego problemu decyzyjnego to domena analizwielokryterialnych,wykorzystywanych często w ocenie wariantów inwestycji drogowych. Brak ujednoliconych wytycznych wykonywania analiz wpływa na swobodę w doborze kryteriów, podkryteriówiwag ich oddziaływania.Wartykule zwrócono szczególną uwagę na podkryteria ekonomiczne ujmowane w przykładowych dokumentacjach projektowych budowy obwodnic i dróg ekspresowych na terenie Polski. Ustalono, że najczęściej pojawiającymsię podkryteriumjest koszt realizacji inwestycji/koszt budowy oraz ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu.

Abstract

The possibility of achieving a single, common result in the face of the existence of a multidimensional, complex decision problem is the domain of multi-criteria analyses, often used in the evaluation of road investment options. The lack of standardised guidelines for carrying out analyses affects the freedom to select criteria, sub-criteria, and their impact weights. The article emphasizes particularly the economic sub-criteria included in sample design documents for the construction of bypasses and ing roads in Poland. It has been found that the most frequently occurring sub-criterion was the development cost/construction cost and the economic internal rate of return.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] DespotinM,Moscarola J, Spronk C.AUser Oriented Listing ofMultiple Criteria DecisionMethods. Revue Belge de Statistique, d’Informatique et de RechercheOperationnelle. 1983; 23, No. 4, 4 – 110.
[2] CharnesA, CooperW.W.ManagementModels and IndustrialApplications of Linear Programming. John Wiley & Sons, 1961.
[3] Charnes A, Cooper W. W, Ferguson R. Optimal Estimation of Executive Compensation by Linear Programming. Management Science. 1955; https://doi.org/10.1287/mnsc.1.2.138.
[4] Kuhn HW, Tucker AW. Nonlinear Programming. Proceedings of the 2nd Berkeley Symposium on Mathematics, Statistics and Probability, University of California Press, Berkeley. 1951; 481 – 492.
[5] AwasthiA, Omrani H, Gerber P. Investigating ideal – solution based multicriteria decision making techniques for sustainability evaluation of urban mobility projects. Transportation Research Part A: Policy and Practice, Elsevier. 2018. DOI: 10.1016/j.tra.2018.06.007.
[6] BroniewiczE,OgrodnikK.Multi-criteriaanalysisoftransportinfrastructureprojects. TransportationResearchPartD,Elsevier.2020;https://doi.org/10.1016/j.trd.2020.102351.
[7] Hamurcu M, Eren T. An Application of Multicriteria Decision-making for the Evaluation of Alternative Monorail Routes. Mathematics. 2019; https://doi.org/10.3390/math7010016.
[8] Macharis C, BernardiniA. Reviewing theUse ofMulti-CriteriaDecisionAnalysis for the Evaluation of Transport Projects: Time for aMulti-ActorApproach. Transport Policy. 2015; https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2014.11.002.
[9] Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (SEA).
[10]DyrektywaRady85/337/EWGz27czerwca1985r.wsprawieocenyskutkówwywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (OOŚ).
[11] DeanM.Assessing theApplicability of ParticipatoryMulti-CriteriaAnalysis Methodologies to the Appraisal of Mega Transport Infrastructure. Ph. D. Dissertation. The Bartlett School of Planning, University College London, UK. (https://www.academia.edu/41754950/Assessing_the_Applicability_of_Participatory_ Multi-Criteria_Analysis_Methodologies_to_the_Appraisal_of_Mega_Transport_ Infrastructure), 2018.
[12] Dean M. Multi-criteria analysis. Chapter 6 in Mouter. N. (ed.) Appraisal Methods. Series: Advances in Transport Policy and Planning, Elsevier. 2020 DOI: 10.1016/bs.atpp.2020.07.001.
[13] DeanM.APractical Guide toMulti-CriteriaAnalysis DrMarco Dean Bartlett School of Planning, University College London, 2022.
[14] Dean M. Hickman R. Comparing Cost-Benefit Analysis and Participatory Multi-CriteriaAnalysisMethodologies. In:Baudry,G. andMacharis.C. (Eds.),Decision – making for Sustainable Transport and Mobility: Multi Actor Multi CriteriaAnalysis. Edward Elgar. 2018; https://doi. org/10.4337/9781788111805.00014.
[15] Dodgson JS, SpackmanM, PearmanA, Phillips LD.Multi-CriteriaAnalysis: AManual. Department for Communities and Local Government: London, 2009.
[16] Mouter N. NewMethods, Reflections andApplication Domains in Transport Appraisal. Advances in Transport Policy and Planning; 7/2021. Academic Press. https://www.elsevier.com/books/newmethods-reflections-and-application-domains- in-transport-appraisal/mouter/978-0-323-85559-4.
[17] Ward EJ, Dimitriou HT, Dean M. Theory and Background of Multi-Criteria Analysis (MCA): Toward a Policy-led MCA for megaproject transport infrastructure appraisal, Special 2016 Edition of The Journal of Research in Transportation Economics.
[18] BeltonV, Stewart T.Multiple Criteria DecisionAnalysis:An IntegratedApproach. Kluwer Academic Publisher, 2002.
[19] Keeney R. L.,Gregory R. S. SelectingAttributes toMeasure theAchievement ofObjectives.OperationsResearch. 2005, https://doi. org/10.1287/opre. 1040.0158.
[20] MouterN,DeanM,Koopmans C,Vassallo JM. Comparing cost-benefit analysis and multi-criteria analysis. In N. Mouter (Ed.), Standard Transport AppraisalMethods, 225-254. (Advances in Transport Policy and Planning 6/2020). Elsevier https://doi.org/10.1016/bs. atpp. 2020.07.009.
[21] Roy B. Multicriteria Methodology for Decision Aiding. Kluwer 1996.

Zeszyt


MATERIAŁY BUDOWLANE- e-zeszyt (pdf) 2024-12 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	28.00 zł

Prenumerata

MATERIAŁY BUDOWLANE - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

300.00 zł

MATERIAŁY BUDOWLANE - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
MATERIAŁY BUDOWLANE - papierowa prenumerata roczna	300.00 zł brutto 277.78 zł netto 22.22 zł VAT (stawka VAT 8%)
MATERIAŁY BUDOWLANE - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

342.00 zł

MATERIAŁY BUDOWLANE - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
MATERIAŁY BUDOWLANE - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	456.00 zł brutto 422.22 zł netto 33.78 zł VAT (stawka VAT 8%)

456.00 zł

Open Access

Zeszyt

2024-12

Twój Koszyk

Zeszyt

Prenumerata

Open Access

Zeszyt

Czasopisma