Czasopismo | PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY | Rocznik 2023 - zeszyt 6

Ekstrakty roślinne: dodatek wspierający zdrowie oraz bezpieczeństwo żywności

Plant extracts: supporting health and ensuring food safety

10.15199/64.2023.6.1

Przemysław Leszczyński

nr katalogowy: 146648
10.15199/64.2023.6.1

Streszczenie

Wśród obecnych konsumentów obserwuje się coraz większą świadomość oraz troskę o zdrowie, która przejawia się m.in. we wzroście spożycia żywności pochodzenia roślinnego, bogatej w dobroczynne dla zdrowia fitoskładniki, takie jak: polifenole, karotenoidy, witaminy, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, białka i peptydy, oligosacharydy i związki mineralne. Fakt ten tłumaczy również dużą popularność produktów spożywczych opartych na roślinnych dodatkach funkcjonalnych. Obserwowany w ostatnich latach wzrost częstotliwości występowania chorób związanych z rozwojem cywilizacyjnym społeczeństw przyczynił się do opracowania metod wspomagania prawidłowego funkcjonowania metabolizmu człowieka, które są akceptowalne przez konsumentów, łatwo dostępne oraz charakteryzują się relatywnie niskimi kosztami wytwarzania. Do metod tych należy między innymi fermentacja lub fortyfikacja żywności. Obie metody mogą zostać zastosowane w celu wzbogacania produktu spożywczego w dodatkowy składnik lub składniki biologicznie aktywne. Zapewnia to organizmowi dodatkowe korzyści prozdrowotne inne niż wynikające z podstawowego składu. Związki bioaktywne pochodzenia roślinnego charakteryzują się bezpieczeństwem stosowania w żywności oraz wielokierunkowym działaniem prozdrowotnym, dlatego też wykazują potencjał do wykorzystania ich jako naturalne substancje wzbogacające lub konserwujące. Poza działaniem przeciwzapalnym, przeciwnowotworowym, immunomodulacyjnym, przeciwbakteryjnym i przeciwwirusowym szczególną rolę przypisuje się ich aktywności antyoksydacyjnej. Roślinne związki fenolowe jako naturalne przeciwutleniacze wydłużają trwałość żywności, zwiększają jej bezpieczeństwo, chroniąc jednocześnie organizm konsumenta przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Uważa się, iż uszkodzenie ważnych struktur komórkowych spowodowane działaniem wolnych rodników odpowiada za jedną z głównych przyczyn występowania chorób cywilizacyjnych, takich jak: choroby układu krążenia, nowotwory, cukrzyca oraz choroby neurodegeneracyjne. Wykorzystanie ekstraktów roślinnych o silnym działaniu przeciwutleniającym, przeciwbakteryjnym oraz udokumentowanym pozytywnym wpływie na zdrowie człowieka może nie tylko przedłużyć trwałość produktu, ale jednocześnie zmienić zwykły środek spożywczy w żywność funkcjonalną

Abstract

Among present-day consumers, there is a growing awareness and concern for health, manifesting in increased consumption of plant-based foods rich in health-promoting phytonutrients such as polyphenols, carotenoids, vitamins, polyunsaturated fatty acids, proteins and peptides, oligosaccharides, and mineral compounds. This trend also explains the significant popularity of food products based on plant-based functional additives. The observed rise in the frequency of civilization-related diseases in recent years has led to the development of methods supporting the proper functioning of human metabolism that are acceptable to consumers, easily accessible, and characterized by relatively low production costs. Among these methods are fermentation and fortification of food. Both methods can be applied to enrich food products with additional bioactive ingredients. This provides the body with additional health benefits beyond the basic composition. Bioactive compounds of plant origin are characterized by their safety in food application and multifaceted health-promoting effects. Therefore, they show potential for use as natural enriching or preserving substances. In addition to their anti-inflammatory, anticancer, immunomodulatory, antibacterial, and antiviral effects, particular emphasis is placed on their antioxidant activity. Phenolic compounds from plants, acting as natural antioxidants, extend the shelf life of food, enhance its safety, and simultaneously protect the consumer’s body from the harmful effects of free radicals. It is believed that the damage to vital cell structures caused by free radicals is one of the main causes of civilization- -related diseases, including cardiovascular diseases, cancers, diabetes, and neurodegenerative disorders. The utilization of plant extracts with strong antioxidant and documented positive effects on human health can not only extend the durability of a product but also transform a conventional food item into functional food.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Preedy Victor R. 2015. “Essential oils in food preservation, flavor and safety”. Academic press.
[2] Nikmaram Nooshin, Sravanthi Budaraju, Francisco J Barba, Jose M Lorenzo, Ryan B Cox, Kumar Mallikarjunan, and Shahin Roohinejad. 2018. “Application of plant extracts to improve the shelf-life, nutritional and health- -related properties of ready-to-eat meat products.” Meat science 145: 245-255.
[3] Retamales Jorge B, and James F Hancock. 2018. “Blueberries”. Vol. 27. Cabi.
[4] Kalt Wilhelmina, Aedin Cassidy, Luke R Howard, Robert Krikorian, April J Stull, Francois Tremblay, and Raul Zamora-Ros. 2020. “Recent research on the health benefits of blueberries and their anthocyanins.” Advances in Nutrition 11 (2): 224-236.
[5] Duan Yumin, Ayon Tarafdar, Deepshi Chaurasia, Anuradha Singh, Preeti Chaturvedi Bhargava, Jianfeng Yang, Zelin Li, Xinhua Ni, Yuan Tian, and Huike Li. 2022. “Blueberry fruit valorization and valuable constituents: A review.” International Journal of Food Microbiology: 109890.
[6] Gleńsk Michał, Dorota Tichaczek-Goska, Kamila Środa-Pomianek, Maciej Włodarczyk, Carl A Wesolowski, and Dorota Wojnicz. 2019. “Differing antibacterial and antibiofilm properties of Polypodium vulgare L. Rhizome aqueous extract and one of its purified active ingredients–osladin.” Journal of Herbal Medicine 17: 100261.
[7] Committee on Herbal Medicinal Products. MA/164380/2019 2019. Polypodium vulgare L., rhizoma. (European Medicines Agency).
[8] Dvorakova Marcela, Karolína Pumprova, Žaneta Antonínová, Jan Rezek, Daniel Haisel, Libor Ekrt, Tomas Vanek, and Lenka Langhansova. 2021. “Nutritional and antioxidant potential of fiddleheads from European ferns.” Foods 10 (2): 460.
[9] Ariaee Nazila, Maryam Panahi, Mahdi Bakhshaee, Jalal Ghorbani, Yalda Ravanshad, Reza Farid Hosseini, Alireza Ranjbar, and Farahzad Jabbari. 2021. “Shirazi thyme (Zataria multiflora) extract can alleviate allergic rhinitis: a randomized clinical trial.” Advances in Dermatology and Allergology/Postępy Dermatologii i Alergologii 38 (3): 520-525.
[10] Langroodi Ali Mojaddar, Hossein Tajik, and Tooraj Mehdizadeh. 2018. “Preservative effects of sumac hydro-alcoholic extract and chitosan coating enriched along with Zataria multiflora Boiss essential oil on the quality of beef during storage.” Veterinary Research Forum.
[11] Sharififar F, MH Moshafi, SH Mansouri, M Khodashenas, and M Khoshnoodi. 2007. “In vitro evaluation of antibacterial and antioxidant activities of the essential oil and methanol extract of endemic Zataria multiflora Boiss.” Food control 18 (7): 800-805.
[12] Kimura Shunsuke, Yen-Chen Tung, Min-Hsiung Pan, Nan-Wei Su, Ying-Jang Lai, and Kuan-Chen Cheng. 2017. “Black garlic: A critical review of its production, bioactivity, and application.” Journal of food and drug analysis 25 (1): 62-70.
[13] Paszkot Justyna, Joanna Kawa-Rygielska, and Mirosław Anioł. 2021. “Properties of dry hopped dark beers with high xanthohumol content.” Antioxidants 10 (5): 763.
[14] Betancur María, Jéssica López, and Fernando Salazar. 2023. “Antimicrobial activity of compounds from hop (Humulus lupulus L.) following supercritical fluid extraction: An overview.” Chilean journal of agricultural research 83 (4): 499-509.
[15] Tichaczek-Goska Dorota, Michał Gleńsk, and Dorota Wojnicz. 2021. “The Enhancement of the Photodynamic Therapy and Ciprofloxacin Activity against Uropathogenic Escherichia coli Strains by Polypodium vulgare Rhizome Aqueous Extract.” Pathogens 10 (12): 1544.
[16] Bocquet Laetitia, Sevser Sahpaz, Natacha Bonneau, Claire Beaufay, Séverine Mahieux, Jennifer Samaillie, Vincent Roumy, Justine Jacquin, Simon Bordage, and Thierry Hennebelle. 2019. “Phenolic compounds from Humulus lupulus as natural antimicrobial products: new weapons in the fight against methicillin resistant Staphylococcus aureus, Leishmania mexicana and Trypanosoma brucei strains.” Molecules 24 (6): 1024.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2023-6 , nr katalogowy 146648 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY- e-zeszyt (pdf) 2023-6 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	53.00 zł

Prenumerata

PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

300.00 zł

PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - papierowa prenumerata roczna	348.00 zł brutto 322.22 zł netto 25.78 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - pakowanie i wysyłka	21.00 zł brutto 17.07 zł netto 3.93 zł VAT (stawka VAT 23%)

369.00 zł

PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	450.00 zł brutto 416.67 zł netto 33.33 zł VAT (stawka VAT 8%)

450.00 zł

Zeszyt

2023-6

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma