Czasopismo | PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY | Rocznik 2023 - zeszyt 11-12

Niezbędne tłuszcze

Dorota Czerwińska

nr katalogowy: 146336

Streszczenie

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe należą do niezbędnych składników odżywczych. W artykule przedstawiono najważniejsze dla człowieka funkcje wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3 (alfa-linolenowy, EPA, DHA) i omega-6 (linolowy) oraz ich walory prozdrowotne. Omówiono występowanie tych kwasów tłuszczowych w żywności. Zwrócono uwagę na oleje oraz ryby i owoce morza jako bogate źródła kwasów. Wskazano na alternatywne sposoby zwiększania spożycia wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym stosowanie nasion chia, glonów, biofortyfikacji i wzbogacania żywności. Odpowiednia zawartość w diecie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych odgrywa rolę w profilaktyce chorób cywilizacyjnych (choroby układu sercowo-naczyniowego, otyłość, nowotwory) oraz chorób neurodegeneracyjnych.

Abstract

Polunsaturated fatty acids are among the essential nutrients. The most important functions of omega-3 (Ralpha-linolenic, EPA, DHA) and omega-6 (linoleic) polyunsaturated fatty acids and their health-promoting properties are presented. In the article are discussed the occurrence of these fatty acids in food. Attention was paid to oils and fish and seafood as rich sources of these nutrients. Aternative ways to increase polyunsaturated fatty acids intake were indicated, including the importance of chia seeds, algae, biofortification, and food fortification The appropriate content of polyunsaturated fatty acids in the diet plays a role in the prevention of civilization diseases (cardiovascular diseases, obesity, cancer) and neurodegenerative diseases.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Biernacka Patrycja, Tokarczyk Grzegorz. 2021. „Owoce morza – źródło substancji odżywczych". Przemysł Spożywczy 75 (10): 31-34.
[2] Ciećko Justyna, Adrianna Romańska, Marek Kowalczyk, Piotr Domaradzki, Monika Kędzierska-Matysek, Anna Teter, Piotr Skałecki, Mariusz Florek, Małgorzata Dmoch, Michał Kondraciuk. 2021. „Ocena profilu kwasów tłuszczowych olejów roślinnych wykorzystywanych w żywieniu człowieka i kosmetyce". Wybrane zagadnienia z zakresu produkcji surowców, żywności i kosmetyków, s. 10-22.
[3] Durmuş Mustafa. 2018. „Fish oil for human health: omega-3 fatty acid profiles of marine seafood species". Food Science and Technology 39, 454-461.
[4] Elbahnasawy Amr Samir, Emiliya Ramzievna Valeeva, Eman Mustafa El- -Sayed, Natalya Vladimirovna Stepanova. 2019. „Protective effect of dietary oils containing omega-3 fatty acids against glucocorticoid-induced osteoporosis". Journal of Nutrition and Health 52 (4): 323-331.
[5] Kaniewski Ryszard, Janusz Jankowiak, Karolina Zajączek. 2019. „Nowe możliwości wykorzystania oleju lnianego tłoczonego na zimno". Postępy Fitoterapii 3, 204-207.
[6] Kapoor Bharat, Dhriti Kapoor, Shristy Gautam, Rahul Singh, Savita Bhardwaj. 2021. „Dietary polyunsaturated fatty acids (pufas): uses and potential health benefits". Current Nutrition Report 10, 232–242.
[7] Karbowska Joanna, Zdzisław Kochan. 2018. „Szałwia hiszpańska (chia) jako bogate źródło kwasów wielonienasyconych n-3 o działaniu przeciwmiażdżycowym i kardioprotekcyjnym". Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 72, 307-317.
[8] Lange Klaus W. 2020. „Omega-3 fatty acids and mental health". Global Health Journal 4 (1): 18-30.
[9] Le Divellec Jacques. 2004. „Ryby i owoce morza 400 przepisów”. Warszawa: Wydawnictwo Laurousse Polska.
[10] Łoźna Karolina, Agnieszka Kita, Marzena Styczyńska, Jadwiga Bierna. 2012. „Skład kwasów tłuszczowych olejów zalecanych w profilaktyce chorób cywilizacyjnych”. Problemy Higieny i Epidemiologii 93(4): 871-875
[11] Marciniak-Łukasiak Katarzyna, Iwona Szymańska, Milena Kupiec, Maciej Brzeski, Anna Żbikowska. 2020. „Kierunki zastosowania kwasów tłuszczowych omega-3 w produkcji żywności". Przemysł Spożywczy 74 (9): 19-23.
[12] Melilli Maria Grazia, Antonella Pagliaro, Salvatore Scandurra, Carla Gentile, Vito Di Stefano. 2020. „Omega-3 rich foods: Durum wheat spaghetti fortified with Portulaca oleracea". Food Bioscience 37, 100730.
[13] Õnnela Luhila, Tiina Paalme, Kristel Tanilas, Inga Sarand. 2022. „Omega-3 fatty acid and B12 vitamin content in Baltic alga". Algal Research. 67, 102860.
[14] Przygoda Beata, Hanna Kunachowicz, Irena Nadolna, Krystyna Iwanow. 2020. „Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw”. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
[15] Sąsiadek Wojciech, Michalski Jacek, Ulatowski Piotr. 2018. „Charakterystyka nienasyconych kwasów tłuszczowych zawartych w rybach". Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 542, 161-176.
[16] Shahidi, Fereidoon, Priyatharini Ambigaipalan. 2018. „Omega-3 polyunsaturated fatty acids and their health benefits". Annual Review of Food Science And Technology 9, 345-381.
[17] Woźniak Małgorzata, Iwona Batyk, Piotr Niewiadomski. 2018. „Zawartość podstawowych składników odżywczych oraz profil kwasów tłuszczowych w mięśniach wybranych gatunków ryb z uwzględnieniem ich pochodzenia". Problemy Higieny i Epidemiologii 99 (1): 74-77.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2023-11-12 , nr katalogowy 146336 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY- e-zeszyt (pdf) 2023-11-12 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	58.00 zł

Prenumerata

PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

162.00 zł

PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY - papierowa prenumerata roczna	192.00 zł brutto 177.78 zł netto 14.22 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY - pakowanie i wysyłka	21.00 zł brutto 17.07 zł netto 3.93 zł VAT (stawka VAT 23%)

213.00 zł

PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	300.00 zł brutto 277.78 zł netto 22.22 zł VAT (stawka VAT 8%)

300.00 zł

Zeszyt

2023-11-12

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma