Czasopismo | AURA | Rocznik 2023 - zeszyt 10

Charakterystyka zdolności buforowych gleby oraz możliwości ich poprawy

Characteristics of soil buffering capacity and possibilities of their improvement

10.15199/2.2023.10.1

nr katalogowy: 145431
10.15199/2.2023.10.1

Streszczenie

Zdolności (właściwości) buforowe gleby to jej możliwości do przeciwstawiania się zmianom odczynu po dodaniu niewielkich ilości mocnego kwasu lub mocnej zasady. Zależą przede wszystkim od właściwości fizykochemicznych gleby - zawartości węglanów, pojemności glebowego kompleksu sorpcyjnego, w tym zawartości koloidów mineralnych i próchnicy. W glebach niezawierających węglanów, które dominują w warunkach Polski, o odporności gleby na zakwaszenie w znaczący sposób decyduje pojemność glebowego kompleksu sorpcyjnego oraz stopień jego wysycenia kationami zasadowymi. W efekcie czego najmniejszymi zdolnościami buforowymi wobec zakwaszenia cechują się gleby lekkie np. bielicowe, płowe, a najbardziej odporne na czynniki zakwaszające są gleby ciężkie: czarnoziemy, mady i gleby torfowe. Istotne jest, aby zwiększyć właściwości buforowe gleby, przede wszystkim poprzez stosowanie nawozów wapniowych, które prowadzi do „przełamania właściwości buforowych gleby”. Taki zabieg wpływa na poprawę właściwości fizykochemicznych, biologicznych gleby oraz reguluje stężenie składników pokarmowych w roztworze glebowym i zatrzymuje jony z nawozów, co poprawia warunki wzrostu i rozwoju roślin, ale też pośrednio zapobiega eutrofizacji wód i przyczynia się do unieruchomienia toksycznych jonów glinu i metali ciężkich, co dodatkowo ma wymiar ekologiczny. Ponadto zwiększa różnorodność i liczebność populacji organizmów glebowych, w tym szczególnie mikroorganizmów oraz zdrowotność roślin, głównie w odniesieniu do chorób grzybowych.

Abstract

The buffering capacity (properties) of a soil is its ability to resist changes in pH after the addition of small amounts of a strong acid or strong base. They depend primarily on the physicochemical properties of the soil - the content of carbonates, the capacity of the soil sorption complex, including the content of mineral colloids and humus. In soils that do not contain carbonates, which are dominant in Polish conditions, the soil resistance to acidification is significantly determined by the capacity of the soil sorption complex and the degree of its saturation with alkaline cations. As a result, light soils, e.g. podzolic, fawn, are characterized by the lowest buffer capacity towards acidification, and heavy soils, such as chernozem, alluvial soils and peat soils, are the most resistant to acidifying factors. It is important to increase the buffering properties of the soil, primarily through the use of calcium fertilizers, which leads to “breaking the buffering properties of the soil”. This treatment improves the physicochemical and biological properties of the soil and regulates the concentration of nutrients in the soil solution and retains ions from fertilizers, which improves the conditions for plant growth and development, but also indirectly prevents water eutrophication and contributes to the immobilization of toxic aluminum and heavy metal ions, which also has an ecological dimension. In addition, it increases the diversity and number of populations of soil organisms, especially microorganisms, and the health of plants, mainly in relation to fungal diseases.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] https://www.farmer.pl/produkcja-roslinna/zawartosc-prochnicy-a-odczyn-gleby,108642.html
[2] https://nawozy.eu/wiedza/porady-ekspertow/gleba/czym-sa-wlasciwosci-buforowe-gleby
[3] https://rolnictwozrownowazone.pl/rolnictwo-zrownowazone/przewodnik-rolnictwa-zrownowazonego/zarzadzanie-substancjami-odzywczymi/skuteczne-zarzadzanie-substancjami-odzywczymi/
[4] https://www.tygodnik-rolniczy.pl/uprawa/ kompleks-sorpcyjny-czym-jest-i-jak-go-regulowac-2380467
[5] https://www.warzywaiowoce.pl/articles/grunt- -to-wiedza/potrzeby-gleby-kompleks-sorpcyjny-2351429
[6] Dziadowiec H. 1993. Ekologiczna rola próchnicy. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 411, 269-282.
[7] Krzywy E. 2007. Żywienie roślin. Wyd. Naukowe Akademii Rolniczej w Szczecinie, 1-178.
[8] Łabętowicz J. 1998. Zakwaszenie gleby jako czynnik determinujący stężenie jonów w roztworze glebowym. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 456, 177-183.
[9] Łabętowicz J., M. Korc, W. Szulc. 1998. Zmiany odporności gleb lekkich na zakwaszenie w zróżnicowanych warunkach nawozowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 456, 159-165.
[10] Niemyska-Łukaszuk J. 1995. Wpływ składu granulometrycznego i odczynu gleby na zawartość przyswajalnych form metali ciężkich. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol., 418, 459-463.
[11] Turski R., Słowińska-Jurkiewicz A., Hetman J. 1996. Zarys gleboznawstwa. Wyd. AR w Lublinie, 1-190.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


AURA- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2023-10 , nr katalogowy 145431 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


AURA- e-zeszyt (pdf) 2023-10 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	30.00 zł

Prenumerata

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

312.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	480.00 zł brutto 444.44 zł netto 35.56 zł VAT (stawka VAT 8%)

480.00 zł

Zeszyt

2023-10

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma