Czasopismo | PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY | Rocznik 2023 - zeszyt 9

Charakterystyka surowców pozyskiwanych z tuszy rekina

Characteristics Of Raw Materials Obtained from Shark Carcasses

10.15199/65.2023.9.4

nr katalogowy: 145289
10.15199/65.2023.9.4

Streszczenie

Rekiny stanowią niewielką część poławianych ryb na świcie, pomimo tego wykorzystuje się wiele surowców od nich pozyskiwanych, gdyż mają szerokie spektrum zastosowania. Mięso rekinów jest cenionym składnikiem dań w wielu krajach nadmorskich. Płetwy rekina są przysmakiem w Azji od wielu lat, natomiast skóry były wykorzystywane od pokoleń w garbarstwie oraz skórowaniu. Możliwości wykorzystania elementów tuszy rekina są ogromne, szczególnie w gastronomii czy medycynie. W niektórych krajach płetwy oraz mięso rekina są nieodłączną częścią wielopokoleniowych tradycji kulinarnych, natomiast wmedycynie ekstrakty zchrząstek czy olej z wątroby rekina są ważnymi suplementami diety wspomagającymi odporność organizmu

Abstract

Sharks make up a small proportion of the fish caught worldwide, even though many raw materials obtained from them are used, as they have a wide range of applications. Shark meat is aprized ingredient in dishes in many coastal countries. Shark fins have been adelicacy in Asia for many years, while skins have been used for generations in tanning and leathering. The possibilities of using part of shark carcass are vast, especially in gastronomy and medicine. In some countries, shark fins and meat are an integral part of multi-generational culinary traditions, while in medicine, cartilage extracts and shark liver oil are important dietary supplements to support immunity.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Acuña E., J.C. Villarroel, R. Grau. 2002. „Fauna íctica asociada ala pesquería de pez espada (Xiphias gladiusLinnaeus)”. Gayana (Concepción) 66 (2) : 263-267. DOI: 10.4067/S0717-65382002000200025.
[2] Al-Qasmi A.M. 1994. „Physico-Chemical Characterization of Shark-Fins”. Master’s Thesis. Paper 997. University of Rhode Island, 1-211.
[3]
[3] Bettis S.M. 2017. „Shark Bycatch in Commercial Fisheries: A Global Perspective. Capstone”. Nova Southeastern University. Retrieved from NSUWorks, (331). https://nsuworks.nova.edu/cnso_stucap/331/.
[4] Biery L., D. Pauly. 2012. „A global review of species-specific shark-fin-to-body-mass ratios and relevant legislation”. Journal of Fish Biology 80 (5) : 1643-1677. DOI: 10.1111/j.1095-8649.2011.03215.x.
[5] Bosch A.C. 2012. „Investigation of the chemical composition and nutritional value of smoothhound shark (Mustelus mustelus)meat”. Doctoral dissertation. University of Stellenbosch, Stellenbosch.
[6] Buchtova H., Z. Svobodova, M. Križek, F. Vacha, M. Kocour, J. Velišek. 2007. „Fatty acid composition in intramuscular lipids of experimental scaly crossbreds in 3-year-old common carp (Cyprinus carpio L.)”. Acta Veterinaria Brno 76 : 73-81. DOI: 10.2754/avb200776S8S073.
[7] Camhi M., S. Fowler, J. Musick, A. Brautigan, S. Fordham. 1998. Sharks and their Relatives - Ecology and Conservation. IUCN/SSC Shark Specialist Group. IUCN, Gland, Switzerland, and Cambridge, UK, iv + 39, 1-63.
[8] Chen G.C.J., K.M. Liu, S.J. Joung, M.J. Phipps. 1996. „Shark fisheries and trade in Taiwan”. W The World Trade in Sharks, TRAFFIC Network Report, 1 : 275-322.
[9] Chwastowska-Siwiecka I., N. Skiepko, J.F. Pomianowski, J. Kondratowicz. 2016. „Pomiary morfometryczne iocena jakości mięsa suma afrykańskiego (Clarias gariepinus)”. Medycyna Weterynaryjna 72 (2) : 102-109.
[10] Da Silva C. 2007. „The status and prognosis of the smoothhound shark (Mustelus mustelus) fishery in the Southeastern and Southwestern Cape Coasts, South Africa”. MSc. Thesis, Rhodes University, South Africa.
[11] Deniau A.L., P. Mosset, D.L. Bot, A.B. Legrand. 2011. „Which alkylglycerols from shark liver oil have anti-tumour activities?” Biochimie 93 (1) : 1-3. DOI: 10.1016/j.biochi.2009.12.010.
[12] Deniau A.L., P. Mosset, F. Pédrono, R. Mitre, D.L. Bot, A.B. Legrand. 2010. „Multiple beneficial health effects of natural alkylglycerols from shark liver oil”. Marine drugs 8 (7) : 2175-2184. DOI: 10.3390/md8072175.
[13] Dulvy N.K., J.K. Baum, S. Clarke, L.J. Compagno, E. Cortés, A. Domingo, S. Fordham, S. Fowler, M.P. Francis, C. Gibson, J. Martínez, J.A. Musick, A. Soldo, J.D. Stevens, S. Valenti. 2008. „You can swim but you can’t hide: the global status and conservation of oceanic pelagic sharks and rays”. Aquatic Conservation: Marine and Freshwater Ecosystems 18 (5) : 459-482. DOI: 10.1002/aqc.975.
[14] Dyrektywa Rady (91/493/EWG) zdnia 22 lipca 1991 r. ustanawiająca warunki zdrowotne dotyczące produkcji iwprowadzania na rynek produktów rybołówstwa. (Dz.U. UE. L. 268/15, s. 17-36).
[15] EFSA (European Food Safety Authority). 2004. „Opinion of the Scientific Panel on Contaminants in the Food Chain on arequest from the Commission related to mercury and methylmercury in food”. (Request N° EFSA-Q-2003-030). The EFSA Journal 34 : 1-14. DOI: 10.2903/j.efsa.2004.34.
[16] Fowler S.L. 2005. Sharks, rays and chimaeras: the status of the Chondrichthyan fishes: status survey. Gland, Switzerland and Cambridge, UK: IUCN.
[17] Francis M.P., L.H. Griggs. 1997. „Shark bycatch in New Zealand’s tuna longline fisheries”. W 5th Indo-Pacific Fish Conference, Noumea, New Caledonia, November 3-8th 1997, 31.
[18] Ginter M. 2012. Ryby kopalne. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 95.
[19] Gonzalez-Pestana A., C. Kouri, X. Velez-Zuazo. 2014. „Shark fisheries in the Southeast Pacific: A 61-year analysis from Peru”. F1000Research 3 : 164. DOI: 10.12688/f1000research.4412.2.
[20] Guler G.O., B. Kiztanir, A. Aktumsek, O.B. Citil, H. Ozparlak. 2008. „Determination of the seasonal changes on total fatty acid composition and ω3/ω6 rations of carp (Cyprinus carpio L.) muscle lipids in Beysehir Lake (Turkey)”. Food Chemistry 108 (2) : 689-694. DOI: 10.1016/j.foodchem.2007.10.080.
[21] Hantoush A.A., Q.H. Al-Hamadany, A.S. Al-Hassoon, H.J. Al-Ibadi. 2014. „Nutritional value of important commercial fish from Iraqi waters”. Mesopotamian Journal of Marine Sciences 29 (1) : 13-22.
[22] Hazin F., R. Lessa. 2005. „Synopsis of biological information available on blue shark, Prionace glauca, from the southwestern Atlantic Ocean”. Col. Vol. Sci. Pap. International Commission for the Conservation of Atlantic Tunas 58 (3) : 1179-1187.
[23] Horsman M.R., J. Alsner, J. Overgaard. 1998. „The effect of shark cartilage on the growth and metastic spread of the SCVII carcinoma”. Acta Oncologica 37 (5) : 441-445. DOI: 10.1080/028418698430386.
[24] Jayasinghe C.V.L., M.K. Pereran, R. Samaradivakara, S.P. Jayasooriya. 1998. „Assessment of nutritional value of processed shark fins in different species”. Asia-Pacific Fishery Commission, 189-197. https://www.fao.org/3/bm159e/bm159e.pdf.
[25] Jayedi A., S. Shab-Bidar. 2020. „Fish consumption and the risk of chronic disease: an umbrella review of meta-analyses of prospective cohort studies”. Advances in Nutrition 11 (5) : 1123-1133. DOI: 10.1093/advances/nmaa029.
[26] Jiménez J. 1994. „Disputed cancer ‘cure’ spells disaster for Costa Rica’s sharks”. Shark News 2 (10) : 4.
[27] Kapusta F. 2014. „Ryby i ich przetwórstwo w Polsce na początku XXI wieku”. Nauki Inżynierskie iTechnologie 1 (12) : 59-71.
[28] Kava R. 1995. „Should there be ashark in your medicine cabinet?”. American Council on Science and Health Priorities 7 (2). http://www.acsh.org/publications/priorities/0702/shark.html.
[29] Kiyono H. 1996. „Shark fisheries and trade in Japan”. W The World Trade in Sharks. TRAFFIC Network Report Vol. 1: 147-197.
[30] Kreuzer R. 1993. „Resource availability, consumer acceptance and market development as factors in the wise use of shark resources, Part 2: Quality Assurance”. Chondros 4 (2) : 1-5.
[31] Kroese M., W.H.H. Sauer. 1998. „Elasmobranch exploitation in Africa”. Marine and Freshwater Research 49 (7) : 573-577. DOI: 10.1071/MF97122.
[32] Kuang H.K. 1999. „Non-food use of sharks”. Appendix III. W Shark Utilization and Trade. FAO Fisheries Technical Paper No. 389, 285-294.
[33] Lane W.I., L. Comack. 1992. Sharks Don’t Get Cancer: How Shark Cartilage Could Save Your Life. Publisher‏: Avery; 1st edition. Garden City Park, NY., 1-186.
[34] Leitner S.P., M.M. Rothkopf, L. Hoverstick, D.D. Rodman, R.A. Michaelson. 1998. „Two Phase IIStudies on Oral Dry Cartilage Powder (SCP) in Patients (Pts) with Either Metastic Breast or Prostate Cancer Refractory to Standard Treatment”. Proceedings Annual Meeting of the American Society of Clinical Oncology Annual Meeting : 240 (Abstract).
[35] Lewkowicz N., P. Lewkowicz, A. Kurnatowska, H. Tchórzewski. 2006. „Mechanizm działania izastosowanie kliniczne oleju zwątroby rekina”. Polski Merkuriusz Lekarski XX (119) : 598-601.
[36] Matsuda Y. 2001. „History of Fish Marketing and Trade with Particular Reference to Japan”. W Microbehavior and Macroresults: Proceedings of the Tenth Biennial Conference of the International Institute of Fisheries Economics and Trade, July 10-14, 2000, Corvallis, Oregon, USA. Compiled by Richard S. Johnston and Ann L. Shriver. International Institute of Fisheries Economics and Trade (IIFET), Corvallis, 2001, 1-13.
[37] Matthew P. 1996. „Solomon Islands, Western Province Overview”. W The World Trade in Sharks, TRAFFIC Network Report Vol. 1, 791-805.
[38] Miller D.R., G.T. Anderson, J.J. Stark, J.L. Granick, O. Richardson. 1998. „Phase I/IITrial of the Safety and Efficiency of Shark Cartilage in the Treatment of Advanced Cancer”. Journal of Clinical Oncology 16 (11) : 3649-3655. DOI: 10.1200/ JCO.1998.16.11.3649.
[39] Mojska H., Ł. Kłosiewicz-Latoszek, E. Jasińska-Melon, I. Gielecińska. 2017. „Kwasy omega-3”. W Normy żywienia dla populacji Polski. (red. M. Jarosz). Wyd. IŻŻ, Warszawa, 76-91.
[40] Musick J.A. 2005. „Shark Utilization”. W Management techniques for elasmobranch fisheries (Eds. Musick J.A., Bonfil R.). FAO Fisheries Technical Paper No. 474, Rome, 243-251.
[41] Musick J.A., B. McMillan. 2002. „The Shark Chronicles: A Scientist Tracks the Consummate Predator”. Times Books, 1st edition, Henry Holt and Co., New York, 1-288.
[42] Nakano H. 1999. „Fishery management of sharks in Japan”. W Case studies of the management of elasmobranch fisheries. Part 1. (Ed. Shotton R.). FAO Fisheries Technical Paper 378 (2), Rome, 552-579.
[43] Nakano H., M.P. Seki. 2003. „Synopsis of biological data on the blue shark, Prionace glauca Linnaeus”. Bulletin of Fisheries Research Agency 6 : 18-55.
[44] Nalluri D., Z. Baumann, D.L. Abercrombie, D.D. Chapman, C.R. Hammerschmidt, N.S. Fisher. 2014. „Methylmercury in dried shark fins and shark fin soup from American restaurants”. Science of the Total Environment 496 : 644-648. DOI: 10.1016/j. scitotenv.2014.04.107.
[45] Neely E.A, Y. Lee, S.-Y. Lee. 2010. „Drivers of liking for soy-based Indian-style extruded snack foods determined by U.S. and Indian consumers”. Journal of Food Science 75 (6) : 292-299. DOI: 10.1111/j.1750-3841.2010.01672.x.
[46] Nelson J.S. 2006. Fishes of the World. 4th Ed. Published by John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey, 1-601.
[47] Paul S., A.A.T. Smith, K. Culham, K.A. Gunawan, J.M. Weir, M.A. Cinel, K.S. Jayawardana, N.A. Mellett, M.K.S. Lee, A.J. Murphy, G.I. Lancaster, P.J. Nestel, B.A. Kingwell, P.J. Meikle. 2021. „Shark liver oil supplementation enriches endogenous plasmalogens and reduces markers of dyslipidemia and inflammation”. Journal of Lipid Research 62 : 100092. DOI: 10.1016/j. jlr.2021.100092.
[48] Pieniak Z., W. Verbeke, J. Scholderer, K. Brunsø, S.O. Olsen. 2008. „Impact of consumers’ health beliefs, health involvement and risk perception on fish consumption: A study in five European countries”. British Food Journal 110 (9) : 898-915. DOI:10.1108/00070700810900602.
[49] Rose D.A. 1996. An overview of world trade in sharks and other cartilaginous fishes. Cambridge: TRAFFIC International, 1-106.
[50] ShaoLing Y., Q. Bo, L. LaiHao, Y. XianQing, Z. YongQiang, W. JinXu, C. JianWei, W. Ya. 2019. „Comparison of the Nutritional Value of Shark Meat and Fin”. Food Science 40 (15) : 184-191. DOI: 10.7506/spkx1002-6630-20180815-157.
[51] Sharma A., S. Prakash, S. Muhammed Salih, P.M. Vinesh, P. Kumari, S. Lakshmi, P. Elumalai. 2022. „Role of Alkoxyglycerol to Pause Tau-Induced Alzheimer’s Disease”. W Functional Foods and Therapeutic Strategies for Neurodegenerative Disorders (Eds. Elumalai P., Lakshmi S.). Springer, Singapore, 139-160. DOI: 10.1007/978-981-16-6703-9_9.
[52] Smale M.J. 2008. „Pelagic shark fisheries in the Indian Ocean”. W Sharks of the Open Ocean: Biology, Fisheries and Conservation (Eds. Camhi M.D., Pikitch E.K., Babcok E.A.). Wiley-Blackwell Publishing, 247-259.
[53] Speth J.D. 2017. „Putrid Meat and Fish in the Eurasian Middle and Upper Paleolithic: Are We Missing aKey Part of Neanderthal and Modern Human Diet?”. PaleoAnthropology 44-72. DOI:10.4207/PA.2017.ART105.
[54] Stancheva M., A. Merdzhanova, D.A. Dobreva, L. Makedonski. 2014. „Common Carp (Cyprinus caprio) and European Catfish (Sillurus glanis) from the Danube River as Sources of Fat Soluble Vitamins and Fatty Acids”. Czech Journal of Food Sciences 32 (1) : 16-24. DOI: 10.17221/31/2013-CJFS.
[55] Tanikawa E., M. Akiba, T. Motohiro. 1985. Marine products in Japan. Koseisha Koseikaku Co. Ltd. Tokyo, 1-506. ISBN 9784769905264.
[56] Usydus Z., J. Szlinder-Richert, M. Adamczyk, U. Szatkowska. 2011. „Marine and farmed fish in the Polish market: Comparison of the nutritional value”. Food Chemistry 126 (1) : 78-84. DOI: 10.1016/j.foodchem.2010.10.080.
[57] Vannuccini S. 1999. „Shark utilization, marketing and trade”. FAO Fisheries Technical Paper. No. 389. Rome, Italy, FAO, 1-475.
[58] Walker T.I. 1998. „Can shark resources be harvested sustainably? A question revisited with areview of shark fisheries”. Marine and Freshwater Research 49 : 553-572.
[59] Wegnerowska H., U. Janas. 2021. „Rekiny- bać ich obecności czy braku?”. Tutoring Gedanensis 6 (3) : 71-79. Doi: 10.26881/tutg.2021.3.07.
[60] Worm B., B. Davis, L. Kettemer, C.A. Ward-Paige, D. Chapman, M.R. Heithaus, S.T. Kessel, S.H. Gruber. 2013. „Global catches, exploitation rates, and rebuilding options for sharks”. Marine Policy 40 : 194-204. DOI: 10.1016/j.marpol.2012.12.034.
[61] https://pl.legaltechnique.org/articles/zhivotnie/akulij-promisel-v-aravijskom-more-bull-novosti-v-fotografiyah. html
[dostęp: 25.06.2023].
[62] https://www.fisch-gruber.at/produkt/schillerlocken-ca-300g-stk/
[dostęp: 20.07.2023].
[63] https://www.redsea-project.com/post/niewłaściwe-etykietowanie-produktów-pochodzących-z-rekinów
[dostęp: 21.07.2023].
[64] https://sushi-shop.pl/tarka-ze-skory-rekina-do-wasabi-p-4632.html
[dostęp: 01.07.2023].

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2023-9 , nr katalogowy 145289 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY- e-zeszyt (pdf) 2023-9 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	32.00 zł

Prenumerata

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

330.00 zł

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - papierowa prenumerata roczna	432.00 zł brutto 400.00 zł netto 32.00 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

474.00 zł

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	498.00 zł brutto 461.11 zł netto 36.89 zł VAT (stawka VAT 8%)

498.00 zł

Zeszyt

2023-9

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma