Czasopismo | AURA | Rocznik 2022 - zeszyt 1

Rośliny lecznicze w Rodopach Zachodnich

Piotr SIWEK

nr katalogowy: 135525

Jeszcze 30 lat temu w Rodopach, leżących na terytorium Bułgarii, dymiły kominy fabryk i pracowały liczne kopalnie rud żelaza, cynku, uranu i ołowiu oraz innych metali kolorowych (np. w miejscowościach Rudozem czy Madan) [7]. Kiedy zmienił się wiatr historii najważniejszym skrabem tego rejonu została przyroda z bogactwem ziół, które Bułgarzy określają jako lecznicze złoto. W Zachodnich Rodopach dominuje górska roślinność łąkowa oraz lasy bukowe i iglaste, z przewagą sosny i świerka, rosnące przeważnie na glebach brunatnych. Na tym ogromnym obszarze (15 tys. km2) można spotkać ok. 2000 gatunków, z których 90 to endemity bałkańskie. Cenną rośliną reliktową trzeciorzędu, wpisaną do Czerwonej Księgi jest kwiat orfeusza (Haberlea rhodopensis), a do endemitów rodopskich należą: dziewanna kutnerowata (Verbascum phlomoides), lilia rodopska (Lilium rhodopeum i rodopski tulipan (Tulipa rhodopaea) [4]. Wsród tej ogromnej bioróżnorodności znajdują się liczne gatunki i odmiany uważane od pokoleń za lecznicze. Podstawy bułgarskiej medycyny ludowej Petyr Dimkow, twórca szkoły bułgarskiej medycyny ludowej, powtarzał, że łąki, pastwiska i nieużytki to nieprzebrane bogactwo roślin leczniczych, a mieszkańcy tych ziem mają doświadczenie w ich stosowaniu od pokoleń [8]. Opisał swoją metodę leczenia ziołami w trzech tomach pt. „Bułgarska medycyna narodowa. Leczenie i życie zgodne z naturą”, wydanych w latach przedwojennych i wznowionych w latach 70-90. minionego wieku. W tym ogromnym dziele opisuje metody i środki lecznicze narodowej medycyny, zebrane w oparciu o wielopokoleniowe praktyki i własne przemyślenia oraz doświadczenie [12]. Urodzony w 1886 r. w Sofii, w rodzinie prawosławnego księdza, w zawodowej służbie wojskowej odkrył swoje zdolności do leczenia ludzi poszkodowanych w wojnach. Potrzeba popularyzacji tradycyjnych metod wyrażała się w jego holistycznym podejściu do tematów żywienia, ziołolecznictwa i sposobu życia. Si[...]

Bibliografia

[1] Alikowski A.C. 2007. Mursalski czaj. EKIP. Smolian.
[2] Bojczinow A. 1942. Aptekarski pregled 9. s. 151-158.
[3] Bylgarski Czerwen Kryst. 1989. Prazniczno- -obrednata sistema w Gocedelczewski Rajon. s. 22-28.
[4] Dakow M. (red.). 1984. Czerwenata Kniga na Bulgaria. s. 67, 71, 37.
[5] González-Burgos E., M.E. Carretero, M.P. Gómez- -Serranillos. 2011. Sideritis spp.: Uses, chemical composition and pharmacological activities – A review. Journal of Ethnopharmacology, 135 (2), s. 209–225.
[6] Heiner F., Feistel B., Wink M. 2018. Sideritis scardica extracts inhibit aggregation and toxicity of amyloid – B in Caenorhabditis elegans used as a model for Alzheimer’s elegans used as a model for Alzheimer’s disease, PeerJ 6:e4683; DOI 10.7717/peerj.4683.
[7] Jowczew J. 1966. Kierunki prac geologiczno-rozpoznawczych w Ludowej Republice Bułgarii w latach 1966-1970. UKD 55 s. 417-418.
[8] Karagiozow Ch. (red.). 2009. Petyr Dimkow, rodoliubitel, lecziteliat, misliteliat. Nowa Ciwilizacia EOOD, Sofia, s. 98-102.
[9] Kynczew C. 2012. Razpoznawane i sybirane na bilki. Kolhida. Sofia.
[10] Ognianow M., J. Georgiew, P. Denew, M. Karaczanowa. 2012. Charakteristika na leczebni rastenia. Nauka Dietetika, 2, s.14.
[11] Pahnke J. at al. 2016. Sideritis spp. Extracts Enhance Memory and Learning in Alzheimer’s B- Amyloidosis Mouse Models and Aged C57BI/6 Mice. Journal of Alzheimer’s disease 53(3) DOI: 10.3233/ JAD-160301.
[12] Pantew N., B.Gawriłow. 2014. 100 Najwliatelni Bylgari w naszata istoria. Petyr Dimkow, s. 226-228.
[13] Siwek P. 2020. Bułgaria nad poziom morza, WITKM Kraków, 64-72.
[14] Styczyński M. 2012, Zielnik Podróżny. Rośliny w tradycji Karpat i Bałkanów. Ruthenus. Krosno, 197-200.
[15] Skrubis B.G.1984. The greek “Mountain tea”. Acta Horticulturae (144), 25–30.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


AURA- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2022-1 , nr katalogowy 135525 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


AURA- e-zeszyt (pdf) 2022-1 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	25.00 zł
AURA- e-zeszyt (pdf) 2022-10 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	27.00 zł
AURA- e-zeszyt (pdf) 2022-11 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	27.00 zł
AURA- e-zeszyt (pdf) 2022-12 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	27.00 zł

Prenumerata

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

312.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	480.00 zł brutto 444.44 zł netto 35.56 zł VAT (stawka VAT 8%)

480.00 zł

Zeszyt

2022-1

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma