Czasopismo | AURA | Rocznik 2022 - zeszyt 1

Co łączy skały wulkaniczne Wezuwiusza z polskimi hałdami pohutniczymi? Czyli jak porosty radzą sobie w ekstremalnych warunkach

Do the volcanic rocks of Mount Vesuvius and Polish post-smelting dumps have anything in common? A story about how lichens cope with extreme conditions

10.15199/2.2022.1.1

nr katalogowy: 135520
10.15199/2.2022.1.1

Streszczenie

Porosty są wyjątkowymi organizmami symbiotycznymi, składającymi się z dwóch komponentów: strzępek grzyba i komórek glona/sinicy. Dzięki symbiozie zyskały one wiele unikatowych właściwości niespotykanych u innych organizmów, które pozwalają im funkcjonować w ekstremalnie niesprzyjających warunkach środowiskowych. Opisane gatunki porostów, m.in. chruścik obnażony i krążniczka brunatnoczarna, występują w tak skrajnych siedliskach, jak skały wulkaniczne Wezuwiusza czy silnie zanieczyszczone metalami ciężkimi hałdy pohutnicze w Polsce. Żużlowe hałdy związane z przeróbką rud cynku i ołowiu są znakomitym siedliskiem zastępczym i mogą być specyficznym refugium (ostoją) dla rzadkich gatunków porostów

Abstract

Lichens are unique symbiotic organisms, essentially consisting of two components: fungal hyphae and algae/cyanobacteria cells. Thanks to this specific symbiosis, they have gained a number of unique properties not found in other organisms, which allow them to live in extremely unfavorable environmental conditions. The described lichen species, including Stereocaulon vesuvianum and Lecidea fuscoatra occur in such extreme habitats as the volcanic rocks of Vesuvius or heavy-metal polluted post- -smelting dumps in Poland. Slag dumps associated with processing of zinc and lead ores constitute an excellent substitute habitat and can be a specific refugium for rare lichen species

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Aschenbrenner I. A., Cernava T., Berg G., Grube M. 2016. Understanding microbial multi-species symbioses. Frontiers in Microbiology 7:180. https://doi.org/10.3389/ fmicb.2016.00180.
[2] Cabała J. 2009. Metale ciężkie w środowisku glebowym olkuskiego rejonu eksploatacji rud Zn-Pb. Prace Naukowe UŚ, Katowice, 1–130.
[3] Jonczy I. 2012. Badania morfologii składników fazowych żużli stalowniczych przy wykorzystaniu mikroskopii skaningowej. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego 452: 87–100.
[4] Oset M. 2014. The lichen genus Stereocaulon (Schreb.) Hoffm. in Poland – a taxonomic and ecological study. Monographiae Botanicae 104: 1–81. https://doi. org/10.5586/mb.2014.001.
[5] Nimis P. L., Martellos S. 2021. ITALIC - The Information System on Italian Lichens. Version 5.0. University of Trieste, Department of Biology, http://dryades.units.it/ italic; dostęp: 02.12.2021.
[6] Sarret G., Manceau A., Cuny D., van Halowyn C., Deruelle S., Scerbo R., et al. 1998. Mechanisms of lichen resistance to metallic pollution. Environmental Science and Technology 32: 3325–3330.
[7] Rola K., Osyczka P., Kafel A. 2016. Different heavy metal accumulation strategies of epilithic lichens colonising artificial post-smelting wastes. Archives of Environmental Contamination and Toxicology 70: 418–428.
[8] Vingiani S., Terribile F., Adamo P. 2013. Weathering and particle entrapment at the rock–lichen interface in Italian volcanic environments. Geoderma 207–208: 244–255, doi.org/10.1016/j.geoderma.2013.05.015.
[9] Brandt A., de Vera J. P., Onofri S., Ott S. 2015. Viability of the lichen Xanthoria elegans and its symbionts after 18 months of space exposure and simulated Mars conditions on the ISS. International Journal of Astrobiology 14(3): 411–425, doi.org/10.1017/ S1473550414000214

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


AURA- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2022-1 , nr katalogowy 135520 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


AURA- e-zeszyt (pdf) 2022-1 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	25.00 zł
AURA- e-zeszyt (pdf) 2022-10 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	27.00 zł
AURA- e-zeszyt (pdf) 2022-11 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	27.00 zł
AURA- e-zeszyt (pdf) 2022-12 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	27.00 zł

Prenumerata

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

312.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	480.00 zł brutto 444.44 zł netto 35.56 zł VAT (stawka VAT 8%)

480.00 zł

Zeszyt

2022-1

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma