Czasopismo | PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI | Rocznik 2021 - zeszyt 3

Produkcja i kierunki zagospodarowania krajowego ziarna owsa

Production and directions of domestic oat grain management

Marcin Różewicz

nr katalogowy: 132054

Streszczenie

W pracy przedstawiono dane dotyczące historycznego oraz obecnego stanu areału uprawy owsa w Polsce. Scharakteryzowano różne kierunki wykorzystania ziarna tej rośliny. W największej ilości owies wykorzystywany jest na cele paszowe. Ma zastosowanie w żywieniu koni, drobiu i trzody chlewnej. Na cele spożywcze przeznacza się tylko 5% krajowych zbiorów ziarna owsa. Owies różni się w istotny sposób od innych zbóż, zarówno ogólnym składem chemicznym, jak i wartością żywieniową. Ziarno owsa charakteryzuje się wysoką zawartością białka o korzystnym składzie aminokwasowym, znaczną zawartością tłuszczu, w tym nienasyconych kwasów tłuszczowych, wysoką zawartością rozpuszczalnej frakcji włókna pokarmowego. Najważniejszym rozpuszczalnym składnikiem włókna pokarmowego owsa są ß-glukany. Frakcja ta korzystnie wpływa na układ pokarmowy, przyczynia się do zmniejszenia zawartości wskaźnika glikemicznego, normalizując poziom glukozy we krwi oraz wpływa na gospodarkę lipidową, obniżając poziom cholesterolu we krwi. Ziarno owsa jest bogatym źródłem składników bioaktywnych o właściwościach przeciwutleniających.

Abstract

The paper presents data on the historical and present state of oat cultivation acreage in Poland. Various directions of the use of this plant have been characterized. Oats is mostly used for fodder. It is used in the nutrition of horses, poultry and pigs. Only 5% of the national oat grain harvest is used for food purposes. Oats differs significantly from other cereals both in terms of its chemical composition and nutritional value. Oat grains have a high protein content with a favorable amino acid composition, a significant amount of fat, including unsaturated fatty acids, and a high content of the soluble fraction of dietary fiber. The most important soluble component of oat dietary fiber is ß-glucans. This fraction has a positive effect on the digestive system, contributes to the reduction of the glycemic index content, normalizes blood glucose levels, and influences the lipid metabolism by lowering blood cholesterol levels. Oat grains are a rich source of bioactive ingredients with antioxidant properties.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Biel W., K. Kazimierska, U. Bashutska. 2020. Nutritional value of wheat, triticale, barley and oat grains. Acta Scientiarun Polonorum Zootechnica, 19(2): 19-28.
[2] Boros D., D. Gołębiewski. 2019. Badanie składników determinujących wartość odżywczą i funkcjonalną owsa oraz ich relacji w ziarnie obłuszczonym i oplewionym. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (286): 177-179.
[3] Brzóska F., B. Szymczyk, A. Szołkowska, B. Śliwiński, M. Pietras. 2017. Skład aminokwasowy, profil kwasów tłuszczowych i wartość pokarmowa odmian i rodów ziarna owsa. Rocz. Nauk. Zoot., 44, 2: 247-264.
[4] COBORU 2020. Lista odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce, Słupia Wielka, 45.
[5] Czubaszek A. 2003. Wybrane cechy fizyczne i skład chemiczny ziarna kilku odmian owsa. Biuletyn IHAR 229: 307-315.
[6] Eurostat, 2020. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/
[7] Gąsiorowski H. 2003. Wartość fizjologiczno-żywieniowa owsa. Przegląd Zbożowo-Młynarski 3: 26-28.
[8] Gibiński M., D. Gumul, J. Korus. 2005. Prozdrowotne właściwości owsa i produktów owsianych. Żywność Nauka Technologia Jakość 4 (Supl.): 49-60.
[9] Głowacka A., M. Zych, J. Żołnierczuk. 2016. Środowiskowe i ekonomiczne skutki wykorzystania ziarna owsa na cele energetyczne. Inżynieria Ekologiczna. Vol. 49: 117-123.
[10] Gołębiewski D., D. Boros, K. Gołębiewska, A. Fraś. 2019. Potencjał odżywczy i bioaktywny odmian owsa zwyczajnego. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (287): 57-58.
[11] GUS 2020. Rolnictwo w 2019 roku. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rolnictwo-lesnictwo/.
[12] Harasym J., T. Pieciuń. 2010. Nietypowe słody piwowarskie-przegląd. Nauki Inżynierskie i Technologie, 92; 77-91.
[13] Jurga R. 2011. Skład chemiczny, wartość żywieniowa i możliwości wykorzystania owsa i jego przetworów. Przegląd Zbożowo-Młynarski 5: 28-31.
[14] Kawka A., B. Achremowicz. 2014. Owies – roślina XXI wieku. Wykorzystanie żywieniowe i przemysłowe. Nauka Przyroda Technologie 8: 32-41.
[15] Kłopotek E., F. Brzóska. 2018. Produkcja, skład chemiczny i wartość pokarmowa ziarna owsa w żywieniu gęsi rzeźnych. Wiadomości Zootechniczne, 56(4): 178-187.
[16] Korzeniowska-Ginter R., A. Kamińska. 2014. Wiedza konsumentów na temat prozdrowotnych właściwości owsa oraz wykorzystanie przetworów owsianych w żywieniu. Zesz. Nauk. Akademii Morskiej w Gdyni 86: 125-132.
[17] Krupińska P., M. Zegan. 2013. β-glukan – wybrane korzyści zdrowotne ze szczególnym uwzględnieniem jego wpływu na gospodarkę lipidową. Bromat. Chem. Toksykol, 46(2): 162-170.
[18] Lange E. 2010. Produkty owsiane jako żywność funkcjonalna. Żywność Nauka Technologia Jakość 3: 7-24.
[19] Matuszek D., A. Korpowska. 2018. Tekstura pieczywa uzyskanego z różnych mieszanek zbóż. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1: 47-51.
[20] Milczarek A., M. Osek. 2009. Wpływ wysokiego udziału owsa nieoplewionego w mieszance na efekty tuczu, wartość rzeźną i jakość mięsa świń. Acta Scientiarum Polonorum. Zootechnica, 8(3): 27-37.
[21] Myszka K., D. Boros. 2013. Poszukiwanie genotypów owsa o poprawionej wartości odżywczej oraz wysokich właściwościach bioaktywnych. Biul. IHAR 268: 101-112.
[22] Piasecka I., P. Knozowski, P. Ropińska, A. Tomporowski, P. Ignaszak. 2017. Badanie i ocena możliwości wykorzystania na cele energetyczne rozdrobnionych ziaren zbóż wiechlinowatych. Acta Scientiarum Polonorum. Technica Agraria, 16 (1-2): 47-57.
[23] Piątkowska E., R. Witkowicz, E. Pisulewska. 2010. Podstawowy skład chemiczny wybranych odmian owsa siewnego. Żywność Nauka Technologia Jakość 3: 88-99.
[24] Pisulewska E. 2005. Owies.
[W:] Rynki i technologie produkcji roślin uprawnych. Chotkowski J. (red.). Wyd. Wieś Jutra, Warszawa: 182-196.
[25] Popczyk J. 2011. energetyka alternatywna. Wyd. Dolnośl. WSPT, Polkowice.
[26] Pranczk C., I. Kosieradzka. 1997. Wyniki produkcyjne kurcząt brojlerów żywionych mieszanką zawierającą owies nagi i dodatek enzymów. Zeszyty Naukowe. Przegląd Hodowlany, 32:340-341.
[27] Semeniuk W. 2011. Wpływ owsa nagoziarnistego w żywieniu tuczników na efekty produkcyjne, wartość odżywczą mięsa i składniki biochemiczne krwi. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego, 62: 393-401.
[28] Witkowicz R., E. Pisulewska, T. Leszczyńska, E. Piątkowska, A. Kidacka. 2015. Podstawowy skład chemiczny oraz aktywność przeciwrodnikowa ziela wybranych genotypów owsa siewnego (Avena sativa). Żywność Nauka Technologia Jakość 4: 176-187.
[29] Witkowicz R. 2016. Wpływ zmian w składzie mineralnym ziarna owsa nagoziarnistego na realizację zalecanego lub wystarczającego spożycia. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 584:127-138.
[30] Wójcik M., D. Dziki, R. Różyło, B. Biernacka, G. Łysiak. 2017. Zmiany właściwości fizycznych ciasta i pieczywa pszennego pod wpływem dodatku mąki z owsa czarnego. Acta Agroph, 24(1): 163-172.
[31] http://pw.ihar.edu.pl/blog/2016/01/14/aklimatyzacja-owsa-zimowego-w-polsce
[32] Zhou M., K. Robards, M. Glennie-Holmes. 1999. Oatlipids. J.Am. Oil Chem. Soc. 76: 159-169.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2021-3 , nr katalogowy 132054 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI- e-zeszyt (pdf) 2021-3 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	42.00 zł

Prenumerata

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

240.00 zł

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - papierowa prenumerata roczna	288.00 zł brutto 266.67 zł netto 21.33 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - pakowanie i wysyłka	21.00 zł brutto 17.07 zł netto 3.93 zł VAT (stawka VAT 23%)

309.00 zł

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	384.00 zł brutto 355.55 zł netto 28.45 zł VAT (stawka VAT 8%)

384.00 zł

Zeszyt

2021-3

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma