Czasopismo | AURA | Rocznik 2020 - zeszyt 11

Dżdżownice i rozmarzanie Arktyki

Soils and Climate Change

10.15199/2.2020.11.3

Piotr Skubała

nr katalogowy: 128913
10.15199/2.2020.11.3

Streszczenie

Zmniejszanie się zasięgu lodu morskiego w Arktyce jest jednym z punktów krytycznych dla klimatu Ziemi, który już się uaktywnił. Przyczynia się do tego m.in. spalanie paliw kopalnych, a także docierające z uprzemysłowionej półkuli północnej drobinki sadzy, osadzające się na powierzchni lodu i śniegu, i w efekcie zmniejszające jego albedo. Arktyka w ciągu najbliższych kilkudziesięciu lat może być zupełnie pozbawiona lodu. Stosunkowo nowym zagrożeniem dla Arktyki jest pojawienie się dżdżownic. Wzrost roślin jest uzależniony od azotu, a dżdżownice dostarczają go roślinom, wspomagając ich wzrost. Rośliny wyrastają coraz wyższe, wystają ze śniegu, zmieniają albedo w regionie i przyspieszają topnienie śniegu. Dżdżownice dostają się do Arktyki podobnie jak nasiona roślin, zawleczone przez człowieka. Spalanie paliw kopalnych okazuje się być tylko jednym z wielu zagrożeń dla tej części świata.

Abstract

The decline in the extent of sea ice in the Arctic is one of the critical points for the Earth’s climate that has already become active. Combustion of fossil fuels, as well as particles of soot coming from the industrialized northern hemisphere, depositing on the surface of ice and snow and, as a result, reducing its albedo, contribute to this largely. The Arctic may be completely ice-free in the next few decades. A relatively new threat to the Arctic is the emergence of earthworms. Plant growth is reliant on nitrogen, and earthworms provide nitrogen to plants, promoting their growth. Plants grow taller, stick out of the snow, change the albedo in the region and accelerate snow melting. Earthworms reach the Arctic similar to plant seeds introduced by humans. The burning of fossil fuels turns out to be just one of many threats facing this part of the world.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Blume-Werry G., E. J. Krab, J. Olofsson, M. K. Sundqvist, M. Väisänen et al. 2020. Invasive earthworms unlock arctic plant nitrogen limitation. Nature Communications 11(1766), https://doi.org/10.1038/ s41467-020-15568-3
[2] Global Linkages – A graphic look at the changing Arctic. UNEP Environment, https://www.unenvironment. org/resources/publication/global-linkages- -graphic-look-changing-arctic; dostęp 30.09.2020.
[3] Landrum, L., M. M. Holland. 2020. Extremes become routine in an emerging new Arctic. Nature Climate Change, https://doi.org/10.1038/s41558- 020-0892-z
[4] Lenton T. M., H. Held, E. Kriegler, J. W. Hall, W. Lucht et al. 2008. Tipping elements in the Earth's climate system. PNAS 105(6): 1786–1793.
[5] Lenton T. M., J. Rockström, O. Gaffney, S. Rahmstorf, K. Richardson et al. 2019. Climate tipping points - too risky to bet against. Nature 575: 592–595.
[6] Wackett A. A., K. Yoo, J. Olofsson, J. Klaminder. 2018. Human-mediated introduction of geoengineering earthworms in the Fennoscandian arctic. Biological Invasions 20: 1377–1386, https://doi. org/10.1007/s10530-017-1642-7
[7] Ware Ch., D. M. Bergstrom, E. Mu ̈ller, I. G. Alsos. 2011. Humans introduce viable seeds to the Arctic on footwear. Biological Invasions 14(3): 567-577, DOI 10.1007/s10530-011-0098-4.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


AURA- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2020-11 , nr katalogowy 128913 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


AURA- e-zeszyt (pdf) 2020-11 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	25.00 zł

Prenumerata

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

312.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	480.00 zł brutto 444.44 zł netto 35.56 zł VAT (stawka VAT 8%)

480.00 zł

Zeszyt

2020-11

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma