Czasopismo | AURA | Rocznik 2020 - zeszyt 9

Wiesiołek – roślina o cennych właściwościach prozdrowotnych i leczniczych

Evening Primrose – a Plant with Valuable Health and Healing Properties

10.15199/2.2020.9.1

nr katalogowy: 127930
10.15199/2.2020.9.1

Streszczenie

W warunkach glebowo-klimatycznych Polski największe znaczenie mają dwa gatunki wiesiołka – Oenothera paradoxa Hudziok oraz Oenothera biennis L., które występują w stanie naturalnym lub są uprawiane na plantacjach celowych. Ich skład chemiczny nasion jest zbliżony, są szczególnie bogate w cenne składniki o właściwościach prozdrowotnych, takich jak olej zawierający nienasycone kwasy tłuszczowe – linolenowy (LA) i unikatowy ?-linolenowy (GLA), tokoferole oraz polifenole i garbniki. Kwasy GLA i LA mają istotne znaczenie w profilaktyce i leczeniu wielu chorób, takich jak sercowo-naczyniowe, neurologiczne, skórne, cukrzyca. Nie bez znaczenia jest również ich działanie ochronne w przebiegu infekcji bakteryjnych i wirusowych oraz ich następstw. Z uwagi na właściwości wiesiołek powinien na stałe zagościć w naszej codziennej diecie, a szczególnie w obecnym czasie u osób, które chorują lub zmagały się z COVID-19.

Abstract

In the soil and climatic conditions of Poland, two species of evening primrose – Oenothera paradoxa Hudziok and Oenothera biennis L., which occur in the natural state or are cultivated on purpose plantations are of the greatest importance. Their chemical composition of seeds is similar, they are particularly rich in valuable ingredients with health-promoting properties, such as oil containing unsaturated fatty acids - linolenic (LA) and unique ?-linolenic (GLA), tocopherols as well as polyphenols and tannins. GLA and LA acids play an important role in the prevention and treatment of many diseases, such as cardiovascular, neurological, cutaneous, and diabetes. Their protective effect is also important in the course of bacterial and viral infections and their consequences. Due to its properties, evening primrose should permanently appear in our daily diet, especially nowadays in people who are ill or struggled with COVID-19.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Barre E. D. 2001. Potential of evening primrose, borage, black currant and fungal oils in human health. Ann Nutr Metab., 45, 47–57.
[2] Bayles B., R. Usatine. 2009. Evening primrose oil. Am. Fam. Physician., 80, 1405–1408.
[3] Bazylko A. 2010. Substancje roślinne, wskazania i przeciwwskazania do stosowania w czasie ciąży i przygotowania do porodu. Terapia i Leki, 66, 7, 478–483.
[4] Belch J. J., D. Ansellt. 1980. Effects of altering dietary essential fatty acids on requirements for non-steroidal anti-inflammatory drugs in patients with rheumatoid arthritis: a double blind placebo controlled study, Ann. Rheum. Diss., 47, 96.
[5] Belch J.J., A. Hill. 2000. Evening primrose oil and borage oil in rheumatologic conditions. Am J Clin Nutr., 71 (1):352S–356S.
[6] Białek M., J. Rutkowska. 2015. Znaczenie kwasu ?-linolenowego w profilaktyce i terapii. Post. Hig. Med. Dosw. (online), 69, 892–904.
[7] Bordoni A., P. L. Biagi. 1987. Evening primrose oil (Efamol) in the treatment of children with atopic eczema, Drugs Exptl. Clin. Res., 14, 1987, 291.
[8] Christie W.W. 1999. The analysis of evening primrose oil. Ind. Crop. Prod., 10, 73-83.
[9] Clements E.S. 1990. Flowers of mountain and plain. IV New York, 170.
[10] Denison E. 1993. Missouri wildflowers. Jefferson City, 230
[11] Fan Y.Y., R. S. Chapkin. 1998. Importance of dietary ?-linolenic acid in human health and nutrition. J. Nutr., 128, 1411–1414.
[12] Fieldsend A. F, J. I. L. Morison. 2000. Climatic conditions during seed growth significantly influence oil content and quality in winter and spring evening primrose crops (Oenothera spp.). Ind. Crops Prod., 12, 137–147.
[13] Ghasemnezhad, A., B. Honermeier. 2007. Seed yield, oil content and fatty acid composition of Oenothera biennis L. affected by harvest time and harvest method. Ind. Crops Prod., 25 (3), 274–281.
[14] Grau J., R. Jung, B. Münker. 1996. Zioła i owoce leśne. Leksykon przyrodniczy. Wyd. Świat Książki, Warszawa, 287.
[15] Hederos C.A., A. Berg. 1996. Epogam (evening primrose oil) treatment in atopic dermatitis and asthma, Arch. Dis. Child., 75, 494.
[16] Huang Y. S., V. A. Ziboh. 2000. Gamma linolenic acid: recent advanced in biotechnology and clinical applications. AOCS Press, Champaign, IL. PP., 259.
[17] Instrukcja uprawy. Wiesiołek dwuletni (O. biennis L.). Wyd. Instytut Roślin i Przetworów Zielarskich, Poznań.
[18] Janas R., M. Grzesik. 2011. Możliwości zastosowania wybranych preparatów biologicznych w ekologicznej uprawie roślin prozdrowotnych. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 56 (3), 152–157.
[19] Joy C. B., R. Mumby-Croft, L. A. Joy. 2000. Polyunsaturated fatty acid (fish or evening primrose oil) for schizophrenia. Cochrane Database Syst Rev., 2, CD001257.
[20] Karaczun W. 1996. Wiesiołek dwuletni – Oenothera biennis L. i wiesiołek dziwny – Oenothera paradoxa L,
[w:] E. Nalborczyk (red.). Nowe rośliny uprawne na cele spożywcze, przemysłowe i jako odnawialne źródła energii. Wyd. SGGW, Warszawa, 158–165.
[21] Kaźmierska A., E. Gawron. 2015. Wpływ oleju z wiesiołka na skórę, ze szczególnym uwzględnieniem działania kwasu gamma-linolenowego (GLA). Kosmetologia Estetyczna, 4, 4, 335–338.
[22] Kordana S., R. Załęcki. 1993. Uprawa wiesiołków na surowiec leczniczy. Agrochemia, 2, 18–19.
[23] Kostuch R., A. Misztal. 2005. Stanowisko wiesiołka dwuletniego w Tokarni na Wyżynie Małopolskiej. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 1, 27–36.
[24] Kowalewska A. 2005. Znaczenie bioolejów we współczesnym lecznictwie. Farmacja Polska, 61 (9), 434–451.
[25] Kris-Etherton P.M., D. S. Taylor, S. Yu-Poth, P. Huth, K. Moriarty, V. Fishell, R. L. Hargrove. 2000. Polyunsaturated fatty acids in the food chain in the United States. Am. J. Clin. Nutr., 71, 179-–188.
[26] Król B. 2011. Zawartość tłuszczu w nasionach i skład kwasów tłuszczowych oleju wiesiołka dziwnego (Oenothera paradoxa) w zależności od nawożenia mineralnego i warunków glebowych. Acata Agroph., 17, 2, 325–334.
[27] Król B. 2009. Zawartość tłuszczu w nasionach i profil kwasów tłuszczowych oleju wiesiołka dwuletniego (Oenothera biennis L.) w zależności od nawożenia mineralnego i warunków glebowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 542, 1, 279–287.
[28] Lamer-Zarawska E. 1995. Olej wiesiołkowy w profilaktyce, terapii i kosmetyce.
[w:] W. Hudziok (red.) Zbiór prac II sympozjum n.t. Olej z nasion wiesiołka w profilaktyce i terapii. Wyd. MakoLab, Łódź, 35–51.
[29] Lamer-Zarawska E. 1992. Zastosowanie oleju wiesiołkowego i innych preparatów zawierających kwas gamma-linolenowy (GLA). Cz. I. W terapii schorzeń układu nerwowego. Wiad. Zielarskie, 2, 1–3.
[30] Mahboubi M. 2019. Evening primrose (Oenothera biennis) oil in management of female ailments. J. Menopausal Med., 25 (2), 74-82.
[31] Mendoza De Gives E, C. A. Sparks, A. F. Fieldsend, P. A. Lazier, H. D. Jones. 2005. High frequency of adventitious shoot regeneration from commercial cultivars of evening primrose (Oenothera spp.) using tidiazeron. Ann. Appl. Biol., 138, 329–332.
[32] Morse N. L., P. M. Clough. 2006. A meta-analysis of randomized, placebo-controlled clinical trials of Efamol evening primrose oil in atopic eczema. Where do we go from here in light of more recent discoveries? Curr Pharm Biotechnol., 7, 503–524.
[33] Murphy C.L., C. B. McKenny, D. L. Auld, N. W. Hopper. 2004. Field production of texas native evening primrose (Oenothera spp.) as a source of gamma linolenic acid. Acta Hortic., 629, 283–288.
[34] Peschel W., W. Dieckmann, M. Sonnenschein, A. Plescher. 2007. High antioxidant potential of pressing residues from evening primrose in comparison to other oilseed cakes and plant antioxidant. Ind Crops Prod., 25, 44–54.
[35] Skoczyńska A., Smolik R. 1992. Wpływ kwasu gamma-linolenowego na wybrane wskaźniki zagrożenia miażdżycą na podstawie badań klinicznych nad preparatem Oeparol. Zbiór Prac I Sympozjum nt. Olej z nasion wiesiołka w profilaktyce i terapii, Łódź, 111.
[36] Stołyhwo A. 1995. Wybrane, analityczne kryteria oceny jakości oleju „dziewiczego” z nasion wiesiołka Oe. paradoxa.
[w:] W. Hudziok (red.). Zbiór prac II sympozjum nt. Olej z nasion wiesiołka w profilaktyce i terapii. Wyd. MakoLab, Łódź, 13–21.
[37] http://www.biology.pl/arl/speciesd5c0. htm?oid=50990.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


AURA- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2020-9 , nr katalogowy 127930 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


AURA- e-zeszyt (pdf) 2020-9 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	25.00 zł

Prenumerata

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

312.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	480.00 zł brutto 444.44 zł netto 35.56 zł VAT (stawka VAT 8%)

480.00 zł

Zeszyt

2020-9

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma