Czasopismo | ATEST - OCHRONA PRACY | Rocznik 2020 - zeszyt 6

Zmęczenie elementów konstrukcji (cz. 2)

nr katalogowy: 126587

Niniejszym artykułem autorzy kończą omawianie zmęczenia materiałów, zwłaszcza metali, mogącego powodować uszkodzenia i awarie elementów konstrukcji maszyn i urządzeń oraz skutkować, oprócz strat materialnych, tragicznymi wydarzeniami wypadkowymi. Zmęczenie materiału jest fascynującą dziedziną wiedzy m.in. dlatego, że postęp w tej dziedzinie wynikał z analizy katastrof, które odbiły się szerokim echem na świecie i wymagały pilnego wyjaśnienia. W pierwszej części (ATEST 4/2020) omówione zostały m.in. katastrofy kolejowe spowodowane pęknięciami osi lokomotyw. Okazało się, że przyczyną katastrofy była wadliwa obróbka wiórowa otworu w wale. Po obróbce pozostawiono obwodowe zarysowania powierzchni (il. 2), od których rozwinęły się pęknięcia zmęczeniowe wału turbiny [2]. Katastrofa platformy wiertniczej Innym przykładem tragicznych skutków niewłaściwego wykonania procesu technologicznego była katastrofa norweskiej platformy wiertniczej Alexander L. Kielland w marcu 1980 r. Była to półzanurzalna platforma, której pięć nóg o średnicy 8,5 m połączono ze sobą poziomymi rurowymi poprzeczkami o średnicy 2,6 m i grubości ścianki 26 mm (il. 3). Do poprzeczki D-6 wspawana była krótka rura o średnicy 325 mm i grubości ścianki 20 mm, w której zamontowany był hydrofon. Do połączenia rury hydrofonu z poprzeczką zastosowano spoinę pachwinową o grubości 6 mm. Spoinę tę wykonano jednak wadliwie [3] i właśnie od niej rozpoczęło się zmęczeniowe pękanie poprzeczki D-6. Po jej pęknięciu pękły pozostałe poprzeczki, złamała się noga platformy, która obróciła się o 180 stopni. Do katastrofy przyczyniło się także niestaranne wykonanie otworu pod rurę mocującą hydrofon. Otwór wycięto gazowo, a krawędzi nie wygładzono. Z 212 osób, które były na platformie, przeżyło tylko 89. W szczególnych przypadkach pierwotna przyczyna pęknięcia zmęczeniowego, mimo Okazało się, że przyczyną katastrofy była wadliwa obróbka wiórowa otworu w wale. Po obróbce pozostawiono[...]

Bibliografia

[1] https://aerospaceengineeringblog.com/dehavilland-comet- crash/
[2] S. Szczeciński: Awaria silnika NK-8 przyczyną katastrofy samolotu Ił-62 w dniu 14 marca 1980 na Okęciu, Prace Instytutu Lotnictwa, 2009, tom 199.
[3] E.J. France: The Alexander L. Kielland Disaster Revisited: A Review by an Experienced Welding Engineer of the Catastrophic North Sea Platform Collapse. Journal of Failure Analysis and Prevention, vol. 19, 2019.
[4] V. Esslinger, R. Kieselbach, R. Koller, B. Weisse: The railway accident of Eschede – technical background, Engineering Failure Analysis, 11 (2004).
[5] Hatfield Memorial Lecture 2007. R.A. Smith: Railways and materials: synergetic progress, https://www.sheffield.ac.uk/ polopoly_fs/1.395281!/file/55th_slides.pdf
[6] D. Beaty: Pilot. Naga prawda. Czynnik ludzki w katastrofach lotniczych, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2013.
[7] D.K. Matlock: Learning from the Past? Fatigue Failures in Engineering Systems. The Hatfield Memorial Lecture, December 2014, https://www.sheffield.ac.uk/polopoly_fs/1.427205!/ file/62nd_lecture_slides.pdf
[8] J.J. Duga et al.: The Economic Effects of Fracture in the United States, National Bureau of Standards Special Publication 647-2, 1983.
[9] S.S. Manson, G.R. Halford: Fatigue and Durability of Structural Materials, ASM International, 2006.
[10] N.E. Dowling: Mechanical Behaviour of Materials, Pearson Education Limited, 2013.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


ATEST - OCHRONA PRACY- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2020-6 , nr katalogowy 126587 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


ATEST - OCHRONA PRACY- e-zeszyt (pdf) 2020-6 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	26.00 zł

Prenumerata

ATEST - OCHRONA PRACY - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Promocja
Nowość

312.00 zł

ATEST - OCHRONA PRACY - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
ATEST - OCHRONA PRACY - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
ATEST - OCHRONA PRACY - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

ATEST - OCHRONA PRACY - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
ATEST - OCHRONA PRACY - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	480.00 zł brutto 444.44 zł netto 35.56 zł VAT (stawka VAT 8%)

480.00 zł

Zeszyt

2020-6

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma