Czasopismo | PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI | Rocznik 2020 - zeszyt 3

Spożywcze i paszowe wykorzystanie nasion amarantusa

Use of amaranth seeds for food and feed

Marcin Różewicz

nr katalogowy: 126426

Streszczenie

Amarantus, inaczej nazywany szarłatem, zaliczany do pseudozbóż znany jest ludzkości od dość dawna i przynależy do najstarszych roślin uprawnych na świecie. Uprawia się go w wielu krajach obu Ameryk, Azji Południowo-Wschodniej oraz w Afryce. W Polsce jest to roślina, której potencjał uprawy i wykorzystania, wciąż pozostaje niewykorzystany. Choć podejmowano próby szerszej uprawy tej rośliny w Polsce od lat 90. ubiegłego wieku. Nasiona amarantusa odznaczają się wyjątkowymi właściwościami odżywczymi. Mogą więc one znaleźć szersze zastosowanie w żywieniu ludzi, zwłaszcza że nie zawierają glutenu. Mają natomiast bogate spektrum składników odżywczych, w tym skwalen, który ma właściwości prozdrowotne. Nasiona amarantusa mogą być także z powodzeniem stosowane w żywieniu zwierząt. Wnoszą one do paszy cenne białko, tłuszcz oraz makro- i mikroelementy.

Abstract

Amarantus, known as pseudo-cereal, has been known to mankind for quite some time and belongs to the oldest cultivated plants in the world. You grow it in many countries of the Americas, Southeast Asia and Africa. In Poland it is a plant, possible cultivation and applications, still remain unused. I have always tried to broaden the cultivation of this plant in Poland since the 90s who were of age. Amaranth seeds have exceptional nutritional properties. So the set has one broader range of applications in human nutrition, especially since it does not include gluten. They have a rich spectrum of nutrients, including squalene, which has health-promoting properties. Amaranth seeds can also be successfully used in animal nutrition. Upwards they feed valuable protein, fat as well as macro and microelements.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Banaszkiewicz T. (2004). Wartość pokarmowa surowych i parowanych nasion amarantusa w żywieniu kurcząt brojlerów. Roczniki Naukowe Zootechniki, 20: 161-164.
[2] Bartkowiak A., T. Skiba, B. Króliczewska (2007). Level of selected lipid fractions in egg yolk of hens fed with fodders supplemented with amaranth seeds. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences, 57(4), 3-6.
[3] Bartnik M., A. Filipek (1999). Badania nad wybranymi wskaźnikami wartości odżywczej nasion i liści amarantusa. Żywienie Człowieka i Metabolizm, 3(26): 229-241.
[4] Cacak-Pietrzak G., D. Dojczew, T. Haber, J. Lewczuk (1995a). Pieczywo bezglutenowe z dodatkiem mąki z amarantusa. Żywność Technologia Jakość, (2), 121-122.
[5] Cacak-Pietrzak G., D. Dojczew, T. Haber, J. Lewczuk (1995b). Wybrane wyroby cukiernicze z dodatkiem nasion amarantusa. Żywność Technologia Jakość, (2):121.
[6] Faruga A., D. Mikulski (1998). Wykorzystanie nasion szarłatu (Amaranthus cruentus L.) w żywieniu kurcząt brojlerów i kur niosek. Prz Hod, 36: 287-295.
[7] Gajewska R., A. Lebiedzińska, E. Malinowska, P. Szefer (2002). Ocena jakości zdrowotnej szarłatu (amarantusa). Rocz. Państ. Zakł. Hig, 53, 141-147.
[8] Gajewski M., J. Radzanowska, M. Jeznach, E. Jariene, H. Danilcenko (2015). Ocena profilowa i konsumencka jakości sensorycznej chrupek kukurydzianych z dodatkiem dyni, topinamburu i amarantusa. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego,2 :15-21.
[9] Jakubowska M., J. Gardzielewska, Z. Tarasewicz, D. Szczerbińska, T. Karamucki, K. Rybak, E. Poławska, J. Garczewska (2013). The effect of amaranth seed added to the standard diet upon selected meat quality traits in the quail. Animal Science Papers and Reports, 31(4):355-362.
[10] Jakuszew M. (1997). Skład chemiczny i aktywność biologiczna saponin nasion szarłatu (Amaranthus cruentus L.). Praca doktorska wykonana w Zakładzie Biochemii i Jakości Plonów IUNG, Puławy.
[11] Januszewska-Jóźwiak K., J. Synowiecki (2008). Charakterystyka i przydatność składników szarłatu w biotechnologii żywności. Biotechnologia, 3(82): 89-102.
[12] Kaźmierczak A., Z. Bolesławska, J. Przysławski (2011): Szarłat – jego wykorzystanie w pro?laktyce i leczeniu wybranych chorób cywilizacyjnych. Now. Lek.; 80(3): 192-198.
[13] Klebaniuk R., E. Kowalczuk-Vasilev, B. Kiczorowska, E. R. Grela, A. Winiarska-Mieczan, W. Samolińska, M. Kwiecień, K. Kwiatkowska, E. Rusinek-Prystupa, P. Jarzyna (2018). Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych z udziałem amaranthusa. Probl. Hig. Epidemiol, 99(1): 82-87.
[14] Kozak M., W. Malarz, A. Kotecki, M. Serafin- Andrzejewska (2011). Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem na rozwój, plonowanie i skład chemiczny nasion amarantusa uprawnego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Rolnictwo, (98).
[15] Lehmann J. W., D. H. Putnam, A. A. Qureshi (1994). Vitamin E isomers in grain amaranths (Amaranthus spp.). Lipids, 29(3), 177-181.
[16] Longato E., G. Meineri, P. G. Peiretti (2017). The effect of Amaranthus caudatus supplementation to diets containing linseed oil on oxidative status, blood serum metabolites, growth performance and meat quality characteristics in broilers. Animal science papers and reports, 35(1):71-86.
[17] Mburu M.W., N. K. Gikonyo, G. M. Kenji, A. M. Mwasaru. Properties of a complementary food based on amaranth grain (Amaranthus cruentus) grown in Kenya. J. Agric. Food Tech., 2011; 1(9): 153-178.
[18] Moszak M., A. Zawada, M. Grzymisławski (2018). Właściwości oraz zastosowanie oleju rzepakowego i oleju z amarantusa w leczeniu zaburzeń metabolicznych związanych z otyłością. Forum Zaburzeń Metabolicznych, 9: 53-64.
[19] Ogrodowska D., R. Zadernowski, M. Tanska, S. Czaplicki (2011). Właściwości fizyczne nasion amarantusa (Amaranthus cruentus) pochodzącego z różnych rejonów uprawy w Polsce. Żywność Nauka Technologia Jakość, 18(6): 91-104.
[20] Pedersen B., K. B. Knudsen, B. O. Eggum (1990). The nutritive value of amaranth grain (Amaranthus caudatus). Plant Foods for Human Nutrition, 40(1): 61-71.
[21] Piłat B., D. Ogrodowska, R. Zadernowski (2016): Nutrient content of puffed proso millet (Panicum miliaceum L.) and amaranth (Amaranthus cruentus L.) grains. Czech J. Food Sci., 34: 362-369.
[22] Popiela E., B. Króliczewska, W. Zawadzki, S. Opaliński, T. Skiba (2013). Effect of extruded amaranth grains on performance, egg traits, fatty acids composition, and selected blood characteristics of laying hens. Livestock science, 155(2-3): 308-315.
[23] Punita A., A. Chaturvedi (2000). Effect of feeding crude red palm oil (Elaeis guineensis) and grain amaranth (Amaranthus paniculatus) to hens on total lipids, cholesterol, PUFA levels and acceptability of eggs. Plant foods for human nutrition, 55(2), 147-157.
[24] Qureshi A. A., J. W. Lehmann, D. M. Peterson (1996). Amaranth and its oil inhibit cholesterol biosynthesis in 6-week-old female chickens. The Journal of nutrition, 126(8), 1972-1978.
[25] Ratusz K., M. Wirkowska (2006). Charakterystyka nasion i lipidów amarantusa. Rośliny Oleiste-Oilseed Crops, 27(2): 243-250.
[26] Reklewska B., T. Nałęcz-Tarwacka, J. Niemiec, A. Kraszewska (1995). Yolk triacyloglycerol composition and egg quality following the diet containing amaranth meal. Anim. Sci. Papers Rep., , 13, 73-80.
[27] Różyło R., J. Laskowski (2008). Wpływ dodatku produktów z amarantusa na cechy tekstury miękiszu pieczywa. Acta Agrophysica, 11(2), 499-508.
[28] Sady M., J. Domagala, T. Grega, D. Kalicka (2007). Wpływ czasu przechowywania na mikroflorę jogurtów z dodatkiem nasion amarantusa i ziaren owsa. Żywność Nauka Technologia Jakość, 14(6): 242-250.
[29] Skwaryło-Bednarz B., A. Jamiołkowska, M. Kopacki, A. Krzepiłko, K. Jarosz (2018). Amarantus-roślina o cennym składzie chemicznym nasion. Aura, (11): 6-9.
[30] Sosnowska B., B. Achremowicz (2000). Próba wykorzystania maki z amarantusa do wypieku herbatników. Żywność Nauka Technologia Jakość, 4(07), 48-53.
[31] Szot B.: Właściwości agrofizyczne amarantusa (Amaranthus cruentus L.). Acta Agrophysica, 1999, 18, 1-78.
[32] Tillman P. B., P. W. Waldroup (1987). Effects of feeding extruded grain amaranth to laying hens. Poultry science, 66(10): 1697-1701.
[33] Worobiej E., M. Piecyk, M. Rębiś, Ż. Rębiś (2009). Zawartość naturalnych związków nieodżywczych i właściwości przeciwutleniające produktów z szarłatu. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 42(2), 154-157.
[34] Zralý Z., B. Písaříková, H. Hudcova, M. Trčková, I. Herzig (2004). Effect of feeding amaranth on growth efficiency and health of market pigs. Acta Veterinaria Brno, 73: 437-444.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2020-3 , nr katalogowy 126426 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI- e-zeszyt (pdf) 2020-3 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	40.00 zł

Prenumerata

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

240.00 zł

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - papierowa prenumerata roczna	288.00 zł brutto 266.67 zł netto 21.33 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - pakowanie i wysyłka	21.00 zł brutto 17.07 zł netto 3.93 zł VAT (stawka VAT 23%)

309.00 zł

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	384.00 zł brutto 355.55 zł netto 28.45 zł VAT (stawka VAT 8%)

384.00 zł

Zeszyt

2020-3

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma