Czasopismo | POLISH TECHNICAL REVIEW | Rocznik 2019 - zeszyt 3

A few impressions about geodesy and professional organizations of surveyors on the 100th anniversary of the Association of Polish Surveyors

KILKA IMPRESJI O GEODEZJI I ORGANIZACJACH ZAWODOWYCH GEODETÓW Z OKAZJI 100-LECIA STOWARZYSZENIA GEODETÓW POLSKICH

10.15199/180.2019.3.3

Ireneusz WYCZAŁEK

nr katalogowy: 124386
10.15199/180.2019.3.3

Streszczenie

The role and importance of a given field of human activity in the life of nations can be assessed from different perspectives, but in the end the most important thing is to determine to what extent the life of given society depends on this field and – as a consequence – to what extent its development paths affect the quality of life of the inhabitants. Individual parts of this activity always take a formal form, since the citizens of a given country must know and understand the rules of behavior as well as benefits and losses resulting from its application or omission. Poland built from basics during the release of captivity for many years had to establish and implement these rules on a living organism glued from three parts of the nation. Therefore, the achievements of the partitioning powers known to particular groups of inhabitants were used, but ultimately they had to set own path of development – a modern and safe path, giving all residents equal rights and setting similar tasks. In this light, the role of geodesy appears, as part of its broad definition, as a part of socio-economic life responsible for order in the description of space and for support for all activities that deal with care for this spatial order and its development. In the context highlighted above, Polish geodesy has such tasks as: • establishing the rules for the geometrical description of the elements of the economic space and attention to their correct application, • geometric definition of the country's territorial division, • description of the limits of ownership and the basic principles of belonging of the land to individual persons or institutions, as well as the form of its presentation and methods of sharing, • determining the actual state of land use and overseeing its proper development, • a geometric description of the location and shape of objects permanently associated with the area, • location of designed objects in the area, • assessment of the geometric state of objects related to the earth's surface and examination of changes in that state. Throughout the last century, the above tasks have been the concern of successive generations of surveyors. This care was institutionally implemented by appropriate offices representing administrative and self-government authorities, supported by the world of science and professional self-government associations of surveyors. Among these associations, the Association of Polish Surveyors played a special role as a continuator of the 100 years of activity of the surveyors' professional movement. This publication covers selected from the above-mentioned tasks, which, according to the author, constitute the achievements of geodesy as an area of socio-economic activity with a significant impact on the development of Poland in the period of 100 Years after regaining independence.

Abstract

Rolę i znaczenie danej dziedziny aktywności ludzkiej w życiu społeczeństwa można oceniać z różnych perspektyw, ale w ostateczności najważniejsze jest określenie na ile życie społeczeństwa zależy od tej dziedziny i – w konsekwencji – w jakim stopniu jej drogi rozwoju rzutują na jakość życia mieszkańców. Poszczególne działy tejże aktywności zawsze przyjmują postać sformalizowaną, gdyż obywatelom muszą być znane i zrozumiałe reguły postępowania oraz korzyści i straty wynikające z ich stosowania lub pominięcia. Polska budowana od podstaw w czasie wychodzenia z wieloletniej niewoli musiała te reguły ustanowić i wdrażać na żywym organizmie sklejonego z trzech części narodu. Korzystała zatem ze znanego poszczególnym grupom mieszkańców dorobku państw zaborczych, ale ostatecznie musiała wytyczyć własną drogę rozwoju – drogę nowoczesną i bezpieczną, dającą wszystkim mieszkańcom równe prawa i stawiającą podobne zadania. W tym świetle ukazuje się rola geodezji, w ramach jej szerokiej definicji, jako części życia społeczno-gospodarczego odpowiedzialnej za porządek w opisie przestrzeni i za wsparcie dla wszystkich aktywności, które zajmują się dbałością o tenże ład przestrzenny i jego rozwój. W tym kontekście, przed geodezją polską rysują się takie zadania jak: • ustalenie reguł opisu geometrycznego elementów przestrzeni gospodarczej i dbałość o ich poprawne stosowanie, • geometryczna definicja podziału terytorialnego kraju, • opis granic własności oraz podstawowych zasad przynależności gruntów do poszczególnych osób lub instytucji, a także forma jego prezentacji i sposoby udostępniania, • ustalanie faktycznego stanu sposobów użytkowania gruntów i nadzór nad poprawnym jego rozwojem, • geometryczny opis lokalizacji i kształtu obiektów trwale związanych z terenem, • lokalizacja w terenie obiektów projektowanych, • ocena stanu geometrycznego obiektów związanych z powierzchnią ziemi oraz badania zmian tegoż stanu. Przez cały okres minionego wieku powyższe zadania były przedmiotem troski kolejnych pokoleń geodetów. Troskę tę w sposób instytucjonalny realizowały odpowiednie urzędy reprezentujące władzę administracyjną i samorządową, wspierane przez świat nauki oraz związki samorządu zawodowego geodetów. Wśród tych związków szczególną rolę pełniło Stowarzyszenie Geodetów Polskich jako kontynuator sięgającego 100 lat działalności ruchu stowarzyszeniowego geodetów. Niniejsza publikacja obejmuje wybrane z wymienionych wyżej zadań, które zdaniem autora stanowią o dorobku geodezji jako obszaru aktywności społeczno-gospodarczej o znaczącym wpływie na rozwój Polski w okresie 100 lat po odzyskaniu niepodleg

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Biernacki F., Słomczyński J., 1932: Odwzorowanie quasistereograficzne Wojskowego Instytutu Geograficznego, WIG, Warszawa
[2] IGiK, 2004: Nowe obowiązujące niebieskie i ziemskie systemy i układy odniesienia oraz ich wzajemne relacje, Seria monograficzna nr 10 pod redakcją J. Kryńskiego, IGiK, Warszawa
[3] Cisak M., Sas A., 2004: Transformacja współrzędnych punktów z układu „Borowa Góra” do układu „1942”, Prace IGiK, Warszawa
[4] Mika M., 2010: Historia katastru polskiego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 6/2010, 75-85
[5] Izdebski W. 2005: Wykorzystanie zasobów PODGIK i technologii internetowej w tworzeniu lokalnych systemów informacji przestrzennej. I Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Techniczna, Polańczyk 28-30 września 2005.
[6] Jerzy Krawczyk: Lwowska szkoła geodezyjna. Warszawa: Zespół Historii Geodezji PAN, SGP, 1991, s. 1-16

Open Access

Zeszyt

2019-3

Twój Koszyk

Open Access

Zeszyt

Czasopisma