Czasopismo | GOSPODARKA WODNA | Rocznik 2017 - zeszyt 5

System hydroenergetyczny Cleuson-Dixence w Szwajcarii

ŁUKASZ CHUDY

nr katalogowy: 105554

W artykule opisano energetykę wodną Szwajcarii, jej największe obiekty - w tym szczegółowo zaporę i zbiornik Grande Dixence. Scharakteryzowano system zasilania w wodę tego zbiornika wraz z pompowniami, a przede wszystkim elektrownie systemu Cleuson-Dixence: Chandoline, Fionnay, Nendaz i najnowszą elektrownię Bieudron o mocy 1269 MW, pracującą na najwyższym w świecie spadzie statycznym 1883 m. Podkreślono najwyższy poziom zdolności konstruktorskich szwajcarskich inżynierów zajmujących się budownictwem elektrowni wodnych i konstruowaniem turbin wodnych.ENERGETYKA WODNA W SZWAJCARII Zasoby energii wodnej Szwajcarii w połowie lat 50. XX w. F. Lusser szacował na 30 TWh, z których ówcześnie wykorzystywano 50%. Produkcja energii elektrycznej w tym kraju bazowała wówczas w prawie 96% na energii wodnej [Cybulski 1963]. Według Pakulskiej (1997) pod koniec lat 90. XX w. w Szwajcarii pracowały 462 duże elektrownie wodne, czyli obiekty o mocy maksymalnej powyżej 300 kW. W budowie znajdowały się 203 elektrownie wodne i planowano dalszy wzrost udziału energetyki wodnej w produkcji energii elektrycznej o 5%, tj. o 1650 mln kWh. W Szwajcarii potencjał energii wodnej jest wykorzystany w co najmniej 90% [Pakulska 1997]. W 2010 r. w Szwajcarii pracowało 556 elektrowni wodnych o mocy powyżej 300 kW [Kwinta 2011]. Według Schleissa (2011) rok później było 580 elektrowni o łącznej mocy blisko 14 300 MW, natomiast 18 projektów o łącznej mocy 1396 MW było w opracowaniu i budowie oraz dodatkowo 8 projektów, głównie elektrowni szczytowo-pompowych, o łącznej mocy 4340 MW, pozostawało jako propozycje i było w opracowaniu. ZAPORA I ZBIORNIK RETENCYJNY GRANDE DIXENCE Zapora Grande Dixence, wybudowana w latach 1950-1965 w dolinie Val de Heremence, jest nadal najwyższą na świecie zaporą betonową12)1)ciężką. Jej maksymalna wysokość wynosi 285 m. Pozostałe parametry tej wyjątkowej budowli są następujące: - długość całkowita w koronie - 695 m, - r[...]

Bibliografia

[1] Bezinge A., P. Loth, 1994, Cleuson-Dixence extension sets world records, Hydropower and Dams, March, s. 29-34.
[2] Bieudron Hydroelectric Power Station, Wikipedia, the free encyclopedia, http://en.wikipedia. org/wiki/ Bieudron_Hydroelectric_Power_Station (2013-12-31).
[3] Bissel C., G. Vullioud, E. Weiss, A. Heimann, O. Chene, J-D. Dayer, C. Nicolet, 2011, Recommissioning of the Bieudron powerplant, Hydropower & Dams, Issue Three, s. 82-85.
[4] Chudy Ł., 2009, W Chinach powstaną dwie najwyższe na świecie zapory łukowe, Gazeta Obserwatora IMGW, 1-2, s. 25.
[5] Commissioning and Operation Experience with the World’s largest Pelton turbines Bieudron, By Helmut Keck, Gerald Vullioud, Pascal Joye, VA TECH HYDRO, artykuł ze strony: http://www.progettodighe. it/gallery/albums/userpics/10055/92/ hydro-media-media-center-large-hydro-bieudron_ worlds_largest_pelton_en_1_.pdf, s. 1-16.
[6] Cybulski S., 1963, System wodno energetyczny "Grande-Dixence" oraz budowa najwyższej na świecie ciężkiej zapory betonowej, Gospodarka Wodna, 2, s. 79-82.
[7] Grande Dixence Dam, Wikipedia, the free encyclopedia, http://en.wikipedia.org/wiki/ Grande_ Dixence_Dam.
[8] Grochulski J., 1966, Nowoczesne budowle hydrotechniczne w Szwajcarii, Gospodarka Wodna, 5, s. 162-170.
[9] Hoffmann M., 1959, Problem środkowego Dunajca a problem rzeki Spoel w Szwajcarii, Gospodarka Wodna, 4, s. 142-146.
[10] http://fr.wikipedia.org/wiki/Barrage_de_Cleuson
[11] http://hydroweb2.free.fr/hydroweb/hydroweb4/ INFOS/suisse_hydro%2003.07/suis se_hydro.html
[12] http://www.alpiq.com
[13] http://www.engadin-strom.ch
[14] http://www.grande-dixence.ch
[15] http://www.grimselstrom.ch
[16] http://www.swissdams.ch
[17] http://www.this-magazin.de/artikel/tis_Instandsetzung_ eines_4_3_km_langen_Druckschachtes_ im_Hochgebirge_der_1311497.html
[18] Kwinta W., 2011, Rynek energii: Szwajcaria, Polska Energia, 6, artykuł ze strony: http://www.rynek-energii- elektrycznej.cire.pl/pliki/2/rynenerg_szwajcar. pdf
[19] Pakulska J., 1997, Energetyka wodna w Szwajcarii, Zalety i wady hydroenergetyki, Aura, 10, s. 28-29.
[20] Rogozińska A., 1997, Energetyka szwajcarska a ochrona środowiska, Aura, 5, s. 30-31.
[21] Schleiss A. J., 2011, Conference Information Lucerne 2011: Dams and Reservoirs under Changing Challenges, Hydro Review Worldwide (HRW), March- April, s. 24-26.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 105554 "System hydroenergetyczny ..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


GOSPODARKA WODNA - e-zeszyt (pdf) 2017-5 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	32.00 zł

Prenumerata

GOSPODARKA WODNA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

384.00 zł

GOSPODARKA WODNA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
GOSPODARKA WODNA - papierowa prenumerata roczna	432.00 zł brutto 400.00 zł netto 32.00 zł VAT (stawka VAT 8%)
GOSPODARKA WODNA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

474.00 zł

GOSPODARKA WODNA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
GOSPODARKA WODNA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	582.00 zł brutto 538.89 zł netto 43.11 zł VAT (stawka VAT 8%)

582.00 zł

Zeszyt

2017-5

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma