Czasopismo | AURA | Rocznik 2017 - zeszyt 4

Ryby zagrożone wyginięciem na znaczkach Poczty Polskiej (2)

Andrzej ŻARCZYŃSKI

nr katalogowy: 104977

Krótka charakterystyka ryb ukazanych na nowych znaczkach pocztowych1 Karaś pospolity to słodkowodna ryba z rodziny karpiowatych (Cyprinidae), występująca w wodach powierzchniowych większej części terytorium Europy oraz dorzeczach niektórych rzek syberyjskich. Gatunek preferuje małe i płytkie zbiorniki wodne, tj. starorzecza, śródleśne i śródpolne oczka, a także miejsca po wydobyciu torfu i gliny. W Polsce jest powszechnie spotykany w nizinnych wodach śródlądowych, stojących i wolno płynących, w miejscach o miękkim i mulistym dnie oraz porośniętym podłożu. Karaś pospolity bywa także hodowany w gospodarstwach rybackich [1, 2]. Opisywana ryba rośnie powoli, osiągając na ogół długość 15-20 cm i wagę 20-30 dkg. Jednak w korzystnych warunkach karaś może znaczniej urosnąć, bo rekordowy okaz złowiony w Polsce miał 49 cm długości i ważył ponad 2 kg. Gatunek ten toleruje niską zawartość tlenu w wodzie, ale jednak w niedotlenionych zbiornikach o wysokiej zwartości dwutlenku węgla i związków siarki z czasem tworzy formę karłowatą. Ta charakteryzuje się wydłużonym ciałem i słabo przyrasta, osiągając w wieku 8-10 lat zaledwie 9-10 cm długości [2]. Obserwacje wskazują, że karasie pospolite są wypierane z dotychczasowego środowiska przez gatunek obcy, karasia srebrzystego (Carassius gibelio), nazywanego japończykiem lub japońcem. Jako przykład może służyć Zbiornik Goczałkowicki, do którego spłynęły ławice tych ryb podczas powodzi w 1997 r. [3]. Karaś pospolity miejscami krzyżuje się właśnie z karasiem srebrzystym. Ponadto na populację opisywanego karasia niekorzystnie wpływa ogólny zanik wód preferowanych przez ten gatunek, co już wyżej sygnalizowałem. Ryba ma ciało z wyraźnym grzbietem, pokryte dużymi, równo ułożonymi łuskami, a jej płetwa grzbietowa sięga niemal do nasady trzonu ogonowego. Głowa karasia jest niewielka, otwór gębowy także mały i ustawiony nieco skośnie ku górze. Grzbiet oraz boki gatunku są brunatno-złoci[...]

Bibliografia

[1] M. Brylińska, Ryby słodkowodne Polski, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2000.
[2] Karaś pospolity, http://www.haczyk.com.pl/ karas-pospolity;
[dostęp: 24.11.2016].
[3] B. Łozowski, E. Małkowski, A. Woźnica, P. Łaszczyca, R. Koprowski, Z. Wróbel, A. Pasierbiński, P. Migula, R. Gwiazda, Ł. Pszczeliński, A. Siudy, Badania ichtiofauny jako podstawa racjonalnej gospodarki rybackiej i zarządzania zbiornikiem zaporowym na przykładzie zbiornika goczałkowickiego, Gospodarka Wodna, 8, 308-311, 2014.
[4] Strzebla błotna, https://pl.wikipedia.org/ wiki/Strzebla_b%C5%82otna;
[dostęp: 24.10.2016].
[5] J. Reichholf, G. Steinbach, C. Militz, Wielka encyklopedia ryb: słodkowodne i morskie ryby Europy, W. Wiśniewolski (tłum.), Muza, Warszawa 1994.
[6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, DzU 2014, poz. 1348.
[7] Z. Głowaciński (red.), Polska Czerwona Księga Zwierząt. Kręgowce, Tom I, Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, PWRiL, Warszawa 2001.
[8] J. Ligięza, Jesiotr ostronosy ("jesiotr bałtycki"), http://wislawarszawska.pl/jesiotr-ostronosy/
[dostęp: 14.12.2016].
[9] Jesiotr bałtycki, https://pl.wikipedia.org/ wiki/Jesiotr_ba%C5%82tycki;
[dostęp: 24.11.2016].
[10] R. Kolman, A. Kapusta, A. Duda, G. Wiszniewski. Review of the current status of the Atlantic sturgeon Acipenser oxyrinchus oxyrinchus Mitchill 1815, in Poland: principles, previous experience, and results, Journal of Applied Ichthyology, 27(2), 186-191, 2011.
[11] D. Popović, H. Panagiotopoulou, M. Baca, K. Stefaniak, P. Mackiewicz, D. Makowiecki, T. L. King, J. Gruchota, P. Węgleński, A. Stanković. The history of sturgeon in the Baltic Sea, Journal of Biogeography, 41(8), 1590-1602, 2014.
[12] W. Radecki, Wprowadzanie obcych gatunków ryb do wód, Aura, 10, 32, 2016.
[13] 1101 - Jesiotr bałtycki, w: Z. Witkowski (red.), P. Adamski (red.), R. Bartel (red.), A. Kepel (red.), A. Bereszyński (red.), Poradniki ochrony siedlisk i gatunków sieci Natura 2000, tom 6 (Gatunki zwierząt z wyjątkiem ptaków), s. 193-197, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2004; http://natura2000.gdos.gov.pl/strona/ tom-7;
[dostęp: 27.12.2016].
[14] Odbudowa populacji jesiotrów w polskich rzekach przynosi efekty; http://scienceinpoland. pap.pl/aktualnosci/news, 403482,odbudowapopulacji- jesiotrow-w-polskich-rzekachprzynosi- efekty.html;
[dostęp: 27.12.2016].
[15] K. Obolewski, Na ratunek jeziorom i rzekom, Aura, 10, 34-35, 2006.
[16] B. O. Sobiecka, Sz. Sobiecki, Ryby w skażonym środowisku, Aura, 3, 26-27, 2010.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 104977 "Ryby zagrożone wyginięcie..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - e-zeszyt (pdf) 2017-4 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	25.00 zł

Prenumerata

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

312.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - papierowa prenumerata roczna	384.00 zł brutto 355.56 zł netto 28.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

426.00 zł

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
AURA OCHRONA ŚRODOWISKA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	480.00 zł brutto 444.44 zł netto 35.56 zł VAT (stawka VAT 8%)

480.00 zł

Zeszyt

2017-4

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma