Czasopismo | GOSPODARKA WODNA | Rocznik 2017 - zeszyt 1

Ogólny węgiel organiczny w wodach rzek dorzecza Wisły i Niemna

ANDRZEJ GÓRNIAK

nr katalogowy: 103448

Po raz pierwszy od wprowadzenia w polskim monitoringu wód oznaczania stężeń ogólnego węgla organicznego (OWO) przedstawiono charakterystykę występowania tego parametru w rzekach dorzecza Wisły i niewielkiego powierzchniowo w granicach Polski dorzecza Niemna. Zakres stężeń OWO jest znaczny (0,5-70 mg Cdm-3) i wykazuje wyraźne regionalne zróżnicowanie, relacje z rzędowością rzeki, sezonowość stężeń i dynamikę wieloletnią. Stężenia OWO wykazują ścisły związek z reżimem hydrologicznym rzek - podczas wezbrań następuje wzrost stężeń OWO i zawiesiny ogólnej. W niektórych rzekach w latach 2000-2014 odnotowano stopniowy spadek stężeń OWO, wskazujący na poprawę efektywności gospodarowania ściekami w dorzeczu.W oda w środowisku przyrodniczym, jako uniwersalny rozpuszczalnik i nośnik, zawiera różnorodne substancje mineralne i organiczne pochodzenia naturalnego i antropogenicznego. Najczęściej w opracowaniach hydrologicznych, hydrochemicznych czy z zakresu gospodarki wodnej prezentuje się parametry opisujące substancje mineralne, stan fizykochemiczny wód, metale ciężkie, a substancje pochodzenia organicznego bywają traktowana marginalnie. Stan ten wynika przede wszystkim z trudności metodycznych i analitycznych, a pełne określenie zasobności wód w związki węgla organicznego w Polsce (OWO - ogólny węgiel organiczny), służby środowiskowe powszechnie wdrożyły dopiero w 2004 r. Mimo niefortunnej polskiej nazwy parametru (powszechnie określanym z języka angielskiego TOC - total organic carbon) stał się on ważnym elementem w ocenie jakości wód w ramach wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej. Wieloletnia i efektywna polska polityka prośrodowiskowa w znacznym stopniu ograniczyła antropogeniczny ładunek materii organicznej docierającej do wód rzecznych i sprawiła, że rzeki stają coraz to w większym stopniu seminaturalne. Obecność w rzekach związków organicznych jest uwarunkowana cechami zlewni i dlatego mogą one stać się obiektem studiów środ[...]

Bibliografia

[1] Aufdenkampe A., E. Mayorga, P.A. Raymond, J.M. Melack, S.D. Doney, S.R. Alin, R.E. Aalto, K. Yoo, 2011, Riverine coupling of biogeochemical cycles between land, oceans and atmosphere. Fron. Ecol. Environ., 9, 53-60.
[2] Baines S.B., M.L. Pace, 1991, The production of dissolved organic matter by phytoplankton and its importance to bacteria: Patterns across marine and freshwater systems. Limnol. Oceanogr. 36, 1078-1090.
[3] Cole J.J., Y.T. Prairie, N.F. Caraco, W.H. McDowell, L.J. Tranvik, R.G. Striegl, C.M. Duarte, P. Kortelainen, J.A. Downing, J.J. Middelburg, J. Melack, 2007, Plumbing the global carbon cycle: Integrating inland waters into the terrestrial carbon budget. Ecosystems 10, 172-185.
[4] Górniak A., 1996, Substancje humusowe i ich rola w funkcjonowaniu ekosystemów słodkowodnych. Diss.Univ.Vars. 448, Białystok, ss. 151.
[5] Górniak A., 2005, Zaawansowanie dystrofii jezior WPN. Roczniki Augustowsko-Suwalskie, t. 4. 45-52.
[6] Górniak A., (w druku) The effect of economic transformations and climate change on total organic carbon concentration and export in a Central European River. Journal of Hydrology.
[7] Górniak A., P. Zieliński, 2000, Influence of catchment characteristic and hydrology on dissolved organic carbon in rivers north-eastern Poland. Verh. Internat. Verein. Limnol. 27, 1142-1145.
[8] Górniak A., P. Zieliński, E. Jekatierynczuk-Rudczyk, M. Grabowska, T. Suchowolec, 2002, The role of dissolved organic carbon in a shallow lowland reservoir ecosystem - a long-term study. Acta hydrochim. hydrobiol. 30, 4, 179-189.
[9] Gross E.M., 2009, Organic compounds: cycles and dynamics. Allelochemical reactions.
[w:] Likens G.E. (red). Biogeochemistry of inland waters. Academic Press, Elsevier, 425-436.
[10] GUS, 2015, Statystyka Polski, Ochrona Środowiska, Warszawa, ss. 565.
[11] Jones R.I., 1992, The influence of humic substances on lacustrine planktonic food chains. Hydrobiologia 229, 73-91.
[12] Kortelainen P., 1993, Content of total organic carbon in Finnish Lakes and its relationship to catchment characteristics. Can. J .Fish. Aquat. Sci. 50, 1477- 1483.
[13] Krupińska I., 2012, Problemy związane z występowaniem substancji humusowych w wodach podziemnych. Zesz. Nauk. Uniw. Zielonogórskiego, Inż. środ., 28, 55-72.
[14] Kullberg A., K.H. Bishop, A. Hargeby, M. Jansson, R.C.Jr. Petersen, 1993, The ecological significance of dissolved organic carbon in acidified waters. Ambio 22, 331-337.
[15] Ludwig W., J.L. Probst, S. Kempe, 1996, Predicting the oceanic input of organic carbon by continental erosion, Global Biogeochem. Cycles 10, 23-41.
[16] Raymond P., J. Saiers, 2010, Event controlled DOC export from forested watersheds. Biogeochemistry 100, 197-209.
[17] Rozp. Min. Środ. z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie wykazu substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej (DzU z 2010 r. Nr 138, poz. 934).
[18] Thurman E.H., 1985, Organic Geochemistry of Natural Waters. Developments in Biogeochemistry. Martinus Nijhoff/Dr W. Junk Publishers, Boston, MA.
[19] Thurman L.J., E. von Wachenfeldt, 2009, Interactions of dissolved organic matter and humic substances
[w:] Likens G.E. (red). Biogeochemistry of inland waters. Academic Press, Elsevier, 464-470.
[20] Worrall F., T.P. Burt, 2007, Flux of dissolved organic carbon from UK rivers. Global Biogeochem. Cycles 21 (1), GB1013.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 103448 "Ogólny węgiel organiczny ..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


GOSPODARKA WODNA - e-zeszyt (pdf) 2017-1 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	32.00 zł
GOSPODARKA WODNA - e-zeszyt (pdf) 2017-10 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	32.00 zł
GOSPODARKA WODNA - e-zeszyt (pdf) 2017-11 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	32.00 zł
GOSPODARKA WODNA - e-zeszyt (pdf) 2017-12 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	32.00 zł

Prenumerata

GOSPODARKA WODNA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

384.00 zł

GOSPODARKA WODNA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
GOSPODARKA WODNA - papierowa prenumerata roczna	432.00 zł brutto 400.00 zł netto 32.00 zł VAT (stawka VAT 8%)
GOSPODARKA WODNA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

474.00 zł

GOSPODARKA WODNA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
GOSPODARKA WODNA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	582.00 zł brutto 538.89 zł netto 43.11 zł VAT (stawka VAT 8%)

582.00 zł

Zeszyt

2017-1

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma