Czasopismo | GOSPODARKA WODNA | Rocznik 2016 - zeszyt 12

Wrażliwe sieci rzeczne

JACEK KURNATOWSKI

nr katalogowy: 102968

Przedstawiono zarys typologii sieci rzecznych, w tym podział na sieci o strukturze rozgałęzionej i pierścieniowej. Wykazano, że sieci o strukturze pierścieniowej charakteryzują się m.in. rozprzestrzenianiem skutków zmian warunków przepływu wprowadzonych na jednym odcinku sieci na duży obszar sieci, przez co wymagają szczególnej staranności przy planowaniu jakichkolwiek działań hydrotechnicznych. Przykład analizy wrażliwości sieci wykonano na podstawie sieci rzecznej dolnej Odry.TYPOLOGIA I TOPOLOGIA SIECI RZECZNYCH Sieci rzeczne należą do najpowszechniejszych, a jednocześnie największych obiektów występujących w przyrodzie; powierzchnia dorzecza Amazonki wynosi ok. 7050 tys. km2, czyli prawie 70% powierzchni Europy [Encyclopedia, 2005]. Truizmem jest stwierdzenie, że mają one olbrzymi wpływ na gospodarkę światową, stanowiąc z jednej strony źródła zaopatrzenia w wodę i odbiorniki ścieków, z drugiej natomiast potencjalne zagrożenie powodziami. W tej sytuacji zastanawiający jest fakt, że zarówno w opracowaniach naukowych, jak i w mniej ścisłych źródłach nie poświęca się im zbyt wiele uwagi. Najlepszym dowodem na to twierdzenie jest fakt braku jednolitej klasyfikacji sieci rzecznych. Dla przykładu - Leopold i Wolman (1957) przyjęli podział rzek na proste, meandrujące oraz roztokowe lub warkoczowate (ang. braided), charakteryzujące się istnieniem wielokrotnych rozgałęzień i połączeń koryta, tworzące sekwencje wewnątrzkorytowych wysp oraz żwirowych lub piaszczystych łach (fot. 1); rzeki te na ogół są dynamicznie niestabilne. Smith (1983) wprowadził pojęcie rzek anastomozujących (ang. anastomosing) jako odrębnego typu, charakteryzującego się równowagą procesów erozji i akumulacji, przez co wyspy pomiędzy poszczególnymi odgałęzieniami są trwałe (fot. 2 i 3), niejednokrotnie pokryte roślinnością i zalewane tylko w czasie wezbrań [Przedwojski, 1998]. Rzeki anastomozujące są zwane również wielokorytowymi [Bojarski i in. 2005[...]

Bibliografia

[1] Bojarski A., J. Jeleński, M. Jelonek, T. Litewka, B. Wyżga, J. Zalewski J. 2005. Zasady dobrej praktyki w utrzymaniu rzek i potoków górskich. Ministerstwo Środowiska, Departament Zasobów Wodnych, Warszawa, ISBN 83-920309-2-3.
[2] Eagleson P.S. 1978. Hydrologia dynamiczna. PWN, Warszawa.
[3] Encyclopedia of World Geography. 2005. Ed. R.W. McColl, Facts on File Inc., ISBN 0-8160-5786-9.
[4] Informator nawigacyjny śródlądowych dróg wodnych granicznego i dolnego odcinka Odry. 2009. Red. A. Kreft, WFOŚiGW, Szczecin, ISBN 978-83-930094-0-4.
[5] Korzan B. 1978. Elementy teorii grafów i sieci - metody i zastosowania. Wyd. Naukowo- Techniczne, Warszawa.
[6] Kurnatowski J. 2011. Wybrane problemy obliczeń ruchu wód w sieciach rzecznych o strukturze pierścieniowej na przykładzie dolnej Odry. Wyd. Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Szczecin, ISBN 978-83-7663-096-0.
[7] Leopold L.B., M.G. Wolman. 1957. River channel patterns; braided, meandering and straight. U.S. Geol. Surv. Prof. Pap. 282-B, U.S. Gov. Printing Office, Washington D.C., USA.
[8] Przedwojski B. 1998. Morfologia rzek i prognozowanie procesów rzecznych. Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu, Poznań, ISBN 83-7160-101-8.
[9] Smith D.G. 1983. Anastomosed fluvial deposits: modern examples from Western Canada. Special Publications, Int. Assoc. of Sedimentologists, No. 6, s. 155-168.
[10] Wu W. 2007. Computational river dynamics. Chapter 5.2.: 1-D calculation of open-channel flow. Taylor & Francis Group, Leiden, Netherlands, s. 188-208, ISBN 9780415449618.
[11] Zhang L., E. Guilbert. 2012. A Study of Variables Characterizing Drainage Patterns in River Networks. International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, Vol. XXXIX-B2.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 102968 "Wrażliwe sieci rzeczne..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


GOSPODARKA WODNA - e-zeszyt (pdf) 2016-12 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	32.00 zł

Prenumerata

GOSPODARKA WODNA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

384.00 zł

GOSPODARKA WODNA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
GOSPODARKA WODNA - papierowa prenumerata roczna	432.00 zł brutto 400.00 zł netto 32.00 zł VAT (stawka VAT 8%)
GOSPODARKA WODNA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

474.00 zł

GOSPODARKA WODNA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
GOSPODARKA WODNA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	582.00 zł brutto 538.89 zł netto 43.11 zł VAT (stawka VAT 8%)

582.00 zł

Zeszyt

2016-12

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma