Czasopismo | PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA | Rocznik 2016 - zeszyt 11

Szkodliwe substancje w materiałach włókienniczych - chrom sześciowartościowy

10.15199/60.2016.11.5

KATARZYNA CHYLEWSKA

nr katalogowy: 102204
10.15199/60.2016.11.5

Wprowadzenie Chrom ze względu na swoje cenne właściwości znalazł zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. Związki chromu stosuje się szeroko m. in. w przemyśle budowlanym, chemicznym, maszynowym, samochodowym, włókienniczym, w garbarstwie, lakiernictwie, galwanizacji. Znaleźć można je nie tylko w stopach metali czy powłokach antykorozyjnych, ale również w farbach, lakierach, katalizatorach samochodowych, tonerach drukarek, w armaturze łazienkowej a nawet w środkach piorących i wybielających. Toksyczność chromu jest uwarunkowana jego stopniem utlenienia. Chrom (III), kontrolując przemiany metaboliczne, odgrywa jako pierwiastek śladowy ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu ludzkiego organizmu. Korzystny wpływ chromu (III) objawia się m. in. zdolnością do obniżania poziomu "złego" cholesterolu (LDL) oraz stabilizacją wahania poziomu cukru we krwi, prowadzącą do ograniczenia apetytu i zmniejszenia masy ciała. Natomiast nadmiar chromu (III) może mieć wpływ na obniżenie przyswajalności żelaza i cynku. Pewne kontrowersje wzbudziły niejednoznaczne wyniki badań, prowadzone nad toksycznością związków organicznych chromu (III) [1-4], dlatego przy suplementacji nie zaleca się przekraczania sugerowanych dziennych dawek tego pierwiastka. Chrom (VI) już w niewielkich ilościach może prowadzić do wystąpienia poważnych reakcji alergicznych. Bezpośredni kontakt skóry z łatwo rozpuszczalnymi w wodzie związkami chromu (VI), wywołuje podrażnienia oraz wolno gojące się owrzodzenia skóry. Występując w wyższych stężeniach, w warunkach narażenia zawodowego, chrom (VI) posiada silne działanie toksyczne, prowadzące do perforacji błon śluzowych, uszkodzeń układu nerwowego, oddechowego, nerek [5, 6] i skóry. Pomimo faktu, że wszystkie związki chromu (VI) zostały sklasyfikowane jako rakotwórcze (kategoria 1A lub 1B), a większość z nich działa także szkodliwie na rozrodczość oraz dodatkowo część z nich wykazuje działanie mutagenne, to na obecnym poziomie [...]

Bibliografia

[1] Eastmond DA, Macgregor JT, Slesinski RS. 2008. “Trivalent Chromium: Assessing the Genotoxic Risk of an Essential Trace Element and Widely Used Human and Animal Nutrition Supplement". Critical Reviews in Toxicology 38(3) : 173-190
[2] Jana M, Rajaram A, Rajaram R. 2009. “Chromium picolinate induced apoptosis of lymphocytes and the signalling mechanisms thereof". Toxicology and Applied Pharmacology 237(3) : 331-334
[3] Stearns DM, Wise JP, Patierno SR, Wetterhahn KE. 1995. “Chromium (III) picolinate produces chromosome damage in Chinese hamster ovary cell". The FASEB Journal 9 (15) : 1643-1648
[4] http://wsse.krakow.pl/strona/index.php/obszary-dzialan/nadzorsanitarny/ 112-srodowisko-pracy/54-szkodliwosci-chromu
[5] Weeden, R.P., Qian, L.F., 1991. “Chromium-idnucted kidney disease. Environ.". Health Perspect 92 : 71-74
[6. Bosgelmez, I.I., Guvendik, G., 2004. “Effects of taurine on oxidative stress parameters and chromium levels altered by acute hexavalent chromium exposure in mice kidney tissue". Biol. Trace. Elem. Res. 102 : 209-225
[7] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1907/2006 (wraz z późniejszymi zmianami) w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów REACH (Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals)
[8] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin.
[9] Procedura badawcza PB/11/2005, Wydanie 5 z dn. 30.09.2010 "Oznaczanie zawartości chromu (Cr VI) metodą spektrofotometryczną"
[10] Norma PN-P-22108:2000 "Skóry wyprawione. Metody badania substancji szkodliwych. Oznaczanie chromu (VI)"
[11] Norma PN-EN ISO 17075:2009 "Skóra wyprawiona. Badania chemiczne. Oznaczanie zawartości chromu (VI)"
[12] http://www.birman.pl/dermatozy/?pracownicy-przemyslu-wlokienniczego, 118.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 102204 "Szkodliwe substancje w ma..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA - e-zeszyt (pdf) 2016-11 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	30.50 zł

Prenumerata

PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

300.00 zł

PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA - papierowa prenumerata roczna	360.00 zł brutto 333.33 zł netto 26.67 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA - pakowanie i wysyłka	21.00 zł brutto 17.07 zł netto 3.93 zł VAT (stawka VAT 23%)

381.00 zł

PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	450.00 zł brutto 416.67 zł netto 33.33 zł VAT (stawka VAT 8%)

450.00 zł

Zeszyt

2016-11

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma