Czasopismo | PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY | Rocznik 2016 - zeszyt 7

Rynek rzepaku i oleju rzepakowego w Polsce i na świecie

10.15199/65.2016.7.4

nr katalogowy: 100963
10.15199/65.2016.7.4

W artykule omówiono stan i perspektywy produkcji rzepaku w Polsce i na świecie w latach 2003/2004- 2015/2016. Wskazano jego głównych producentów oraz przedstawiono zmiany powierzchni upraw i plonowania. Zobrazowano zmiany produkcji oleju rzepakowego na świecie i w UE oraz wskazano główne kierunki jego wykorzystania. Pomimo stopniowego wzrostu produkcji rzepaku w sezonach 2003/2004-2013/2014, w ostatnich latach odnotowuje się spadek zbiorów. Przyczyn tej niekorzystnej sytuacji należy doszukiwać się w decyzji Parlamentu Europejskiego dotyczącej zmniejszenia produkcji biopaliw pierwszej generacji.Rzepak zajmuje obecnie trzecie miejsce w światowej produkcji olejów i tłuszczów, jest też jedynym przemysłowo wykorzystywanym surowcem oleistym w Polsce. Przyczynami wzrostu popularności tego surowca są przede wszystkim: bardzo wysoka wartość żywieniowa i użytkowa oleju, mnogość odmian, bardzo dobra wydajność oleju i wysoka wartość paszowa śruty. Tradycyjne odmiany rzepaku zawierały duże ilości kwasu erukowego w oleju (>48%) i glukozynolanów (4-7%) pozostających w śrucie. Na skutek zastrzeżeń żywieniowych (kwas erukowy - prawdopodobnie rakotwórczy, a glukozynolany - wolotwórcze, a tym samym obniżające wartość żywieniową śruty), olej rzepakowy nie cieszył się popularnością jako olej jadalny. W latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia z powodu zastrzeżeń żywieniowych podjęto intensywne prace badawcze, których efektem było wyhodowanie rzepaku odmiany "0" o obniżonej zawartości kwasu erukowego. W 1975 r., podczas kolejnego etapu prac, w Kanadzie wyhodowano odmiany "00" o obniżonej zawartości zarówno kwasu erukowego, jak i glukozynolanów. Odmiany te, nazywane wymiennie podwójnie ulepszonymi, dwuzerowymi (00) lub canola (od 1979 r.), zawierają obecnie mniej niż 2% kwasu erukowego i mniej niż 25 μmola/g s.m. beztłuszczowej glukozynolanów. Od początku lat 90. ubiegłego wieku zarówno w Polsce, w krajach UE i w Kanadzie uprawiane[...]

Bibliografia

[1] Boczar Paweł. 2012. "Czynniki decydujące o konkurencyjności produkcji wybranych olejów roślinnych". Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego 12 (4): 5-13.
[2] CODEX STAN 210-1999. 2013. Codex standard for named vegetable oil. Codex Alimentarius.
[3] Dubois Virginie, Sylvie Breton, Michel Linder, Jacques Fanni, Michel Parmentier. 2007. "Fatty acid profiles of 80 vegetable oils with regard to their nutritional potential". European Journal of Lipid Science and Technology 109 (7): 710-732.
[4] Izdebski Waldemar, Zdzisław Jakubowski, Jacek Skudlarski, Stanisław Zając, Gregory Evteevich Maznev, Svetlana Aleksandrovna Zaika. 2014. "Stan i perspektywy produkcji rzepaku w Polsce i na Ukrainie w aspekcie produkcji biopaliw transportowych". Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego 14 (2): 80-89.
[5] FAOSTAT 2015. http://faostat3.fao.org/download/T/TP/E
[6] Foreign Agricultural Service, USDA. (2016), www.fas.usda.gov/
[7] Gunstone Frank D. 2005. Vegetable oils. W: Bailey’s industrial oil and fat products. Vol. 1. Edible oil and fat products: chemistry, properties, and health effects, 213-267, New Jersey: Wiley & Sons.
[8] Gzyra Zygmunt. 2014. "Zagrożenia na rynku biopaliw. Działalność koalicji na rzecz biopaliw". X Forum Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych "Rzepak i rośliny białkowe - produkcja, system obrotu i wykorzystanie", Międzynarodowe Targi Poznańskie, 31 styczeń 2014, Poznań.
[9] Kowalska Marika, Marek Aljewicz, Ewelina Mroczek, Grażyna Cichosz. 2012. "Olej palmowy - tańsza i zdrowsza alternatywa". Bromatologiai Chemia Toksykologiczna 45 (2): 171-180.
[10] Krzymański Jan. 2009. Olej rzepakowy - nowy surowiec, nowa prawda, Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju, Warszawa.
[11] Matthäus Bertrand. 2012. Oil technology. W Technological innovations in major world oil crops, vol. 2: Perspectives. 23-92. Boca Raton: Springer Science Business Media.
[12] Oilseeds: World Markets and Trade. 2016. Foreign Agricultural Service/UDSA.
[13] Oil World. 2000-2016. ISTA Mikle GMBH, Hamburg, Niemcy.
[14] Rosiak Ewa. "Krajowy rynek rzepaku na tle rynku światowego". Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego 14 (29): 86-96.
[15] Rylski Wojciech. 2013. "Rynek biokomponentów i biopaliw ciekłych wytwarzanych przez rolników na własny użytek". Biuletyn Informacyjny ARR 1: 30-34.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 100963 "Rynek rzepaku i oleju rze..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - e-zeszyt (pdf) 2016-7 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	27.50 zł

Prenumerata

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

330.00 zł

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - papierowa prenumerata roczna	432.00 zł brutto 400.00 zł netto 32.00 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

474.00 zł

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	498.00 zł brutto 461.11 zł netto 36.89 zł VAT (stawka VAT 8%)

498.00 zł

Zeszyt

2016-7

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma