Czasopismo | GOSPODARKA WODNA | Rocznik 2016 - zeszyt 9

Prognozy i identyfikacja wpływu zbiornika Jeziorsko na wody podziemne w świetle jego długoletniej eksploatacji

JAN PRZYBYŁEK

nr katalogowy: 100922

Jednym z zasadniczych problemów towarzyszących projektom spiętrzenia rzek jest prognoza wpływu na wody podziemne i obliczenie systemów odwadniających. Dotyczy to zarówno budowli piętrzących i przyległych do nich terenów depresyjnych, jak i innych, na których następuje stała lub okresowa zmiana pierwotnego reżimu hydrodynamicznego w danym systemie wodonośnym. Zbiornik Jeziorsko jest przykładem złożoności warunków hydrogeologicznych, bowiem w podłożu i zboczach doliny w zasięgu stałego spiętrzenia (zapora czołowa i boczne) występuje w spękanych utworach górnej kredy system wód szczelinowych w ścisłej więzi z wodami porowymi w aluwiach doliny rzecznej. W trakcie prac projektowych nad zbiornikiem Jeziorsko i w okresie pierwszej dekady jego eksploatacji przeprowadzono numeryczne badania modelowe w zakresie oddziaływania zbiornika na warunki hydrogeologiczne terenów sąsiednich. Wyniki i przydatność badań przytoczono w tym artykule i porównano z rzeczywistymi skutkami oddziaływania zbiornika na stany wód podziemnych w jego otoczeniu, stwierdzonymi na podstawie długoterminowych obserwacji, prowadzonych w sieci studni i piezometrów.W trakcie prac projektowych nad zbiornikiem Jeziorsko i w okresie pierwszej dekady eksploatacji przeprowadzono numeryczne badania modelowe w zakresie oddziaływania zbiornika na warunki hydrogeologiczne terenów sąsiednich [Poźniak i in., 1977; Przybyłek i in., 1996], których wyniki i przydatność przytacza się w niniejszej publikacji z odniesieniem do analizy rzeczywistych skutków oddziaływania zbiornika na stany wód podziemnych w jego otoczeniu uzyskanych w długoterminowych obserwacjach w sieci studni i piezometrów [Przybyłek, 1996; Kasztelan, 1999; Kasztelan, Przybyłek, 1999; Kasztelan, 2003; Kasztelan, 2003a]. Lokalne badania modelowe wykonano również na potrzeby poprawy efektywności odwadniania polderów, m.in. dla fragmentu doliny Teleszyny, na który znaczący wpływ wywierało wysokie spiętrzanie wody w[...]

Bibliografia

[1] Andrzejszczak B., K. Kosmowska, 1966: Dokumentacja inżyniersko-geologiczna dla założeń inwestycyjnych. Projektowany zbiornik wodny "Jeziorsko" na rzece Warcie. Przedsiębiorstwo Geologiczno-Inżynierskie Budownictwa Wodnego "Hydrogeo". Warszawa. Archiwum RZGW w Poznaniu. Maszynopis.
[2] Buraczyński Z., 1986: Badania geologiczno-inżynierskie dla zbiornika retencyjnego Jeziorsko na rzece Warcie. Gospodarka Wodna, nr 8: 185-187.
[3] Burdziłowski L., B. Płuciennik, 1986: Rozwiązania projektowe zbiornika Jeziorsko. Gospodarka Wodna, 1986, Nr 8: 187-191.
[4] Dragon K., 1999: Ocena zmian jakości wód podziemnych w sąsiedztwie prawobrzeżnej części zbiornika retencyjnego Jeziorsko. W: Mat. Konf. Nauk.- Techn. "Eksploatacja i oddziaływanie dużych zbiorników nizinnych...". Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu: 379-394.
[5] Głuszak J., 1986: Jeziorsko - geneza i koncepcja zbiornika. Gospodarka Wodna, nr 8: 183-184.
[6] Flisowski J., R. Iwanejko, O. Trzos, A. Wieczysty, M. Brzoza-Wójcik, 1986: Prognozowanie wpływu piętrzenia rzek na wody podziemne i obliczanie systemów odwadniających. Poradnik. Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków.
[7] Kasztelan D., 1999: Monitoring stanów wód podziemnych w lewobrzeżnej części doliny Warty poniżej zapory czołowej zbiornika retencyjnego Jeziorsko. W: Mat. Konf. Nauk.-Techn. "Eksploatacja i oddziaływanie dużych zbiorników nizinnych...". Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu: 255-266.
[8] Kasztelan D., J. Przybyłek, 1999: Sieć i wyniki monitoringu stanów wód podziemnych wokół zbiornika retencyjnego Jeziorsko w dolinie rzeki Warty. Współczesne Problemy Hydrogeologii, vol. 9: 425-429.
[9] Kasztelan D., 2003: Antropogeniczne zmiany warunków hydrogeologicznych w otoczeniu zbiornika retencyjnego Jeziorsko (praca doktorska). Arch. Inst. Geologii UAM Poznań.
[10] Kasztelan D., 2003a: Warunki i czas ustalania się wpływu niżowego zbiornika retencyjnego na wody podziemne wielowarstwowego systemu hydrogeologicznego. Współczesne Problemy Hydrogeologii, vol. 11: 343-350.
[11] Kasztelan D., J. Przybyłek, 2004: Badania modelowe wpływu zbiornika retencyjnego Jeziorsko na wody podziemne doliny Teleszyny. W: Acta Univ. Wratisl., Hydrogeologia: 81-92.
[12] Kasztelan D., J. Przybyłek, 2007: Problematyka i metodyka badań wpływu zbiorników retencyjnych na stany wód podziemnych w ich otoczeniu - na przykładzie zbiornika Jeziorsko. Nauka Przyroda Technologie. Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu, tom I, z. 1, 1-12.
[13] Klatkowa H., M. Załoba, 1991: Kształtowanie budowy geologicznej i rzeźby południowego obrzeżenia Basenu Uniejowskiego. W: Przemiany środowiska geograficznego obszaru Konin - Turek. Praca zbiorowa
[red. W. Stankowski]. Inst. Badań Czwartorzędu UAM w Poznaniu.
[14] Klatkowa H., M. Załoba, (1992): Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50 000, arkusz Warta. PIG Warszawa.
[15] Kozłowska B., M. Zawadzki, 1975: Sprawozdanie z wykonania piezometrów w rejonie projektowanego zbiornika wodnego "Jeziorsko" na rzece Warcie. Przedsiębiorstwo Geologiczne Budownictwa Wodnego "Hydrogeo" Kraków, Oddział w Warszawie.
[16] Kraska B., 1998: Wpływ zbiornika retencyjnego Jeziorsko na środwisko Hydrogeologiczne prawobrzeżnej doliny Warty. Praca magisterska. Arch. IG UAM. Poznań.
[17] Marszałkiewicz A., 1972: Dokumentacja geologiczno- inżynierska do założeń techniczno-ekonomicznych projektowanego zbiornika wodnego Jeziorsko. Arch. PGBW "Hydrogeo" Warszawa. Maszynopis.
[18] Marszałkiewicz A., H. Kolankiewicz, 1973: Wytyczne dla instalowania piezometrów w rejonie projektowanego zbiornika wodnego "Jeziorsko" na rzece Warcie. Przedsiębiorstwo Budownictwa Wodnego "Hydrogeo", Kraków, Oddział w Warszawie.
[19] Mazurczyk A., E. Mitręga, 1987: Ocena zjawisk f iltracyjnych w rejonie zapory czołowej zbiornika "Jeziorsko", IMGW Warszawa. Maszynopis.
[20] Mitręga E., 1991: Wpływ niedostatków rozpoznania hydrogeologicznego na prognozę stosunków wodnych w rejonie zbiornika Jeziorsko. Współczesne Problemy Hydrogeologii, vol. V: 318-320.
[21] Orłowski W. i in., 1975: Zbiornik retencyjny Jeziorsko. Projekt. Arch. CBSiPBW "Hydroprojekt" Poznań. Maszynopis.
[22] Orłowski W., 1999: Techniczna charakterystyka zbiornika retencyjnego Jeziorsko na Warcie. W: Mat. Konf. Nauk.-Techn. "Eksploatacja i oddziaływanie dużych zbiorników nizinnych". Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu: 7-17.
[23] Płuciennik B., Matecki K., 1999: Wpływ zbiornika Jeziorsko na tereny przyległe i usuwanie ujemnych skutków piętrzenia. W: Mat. Konf. Nauk.-Techn. "Eksploatacja i oddziaływanie dużych zbiorników nizinnych...". Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu: 211-224.
[24] Poźniak R., 1966-1976: Roczniki. Wyniki badań stanów wód podziemnych w rejonie zbiornika Jeziorsko. Arch. Inst. Mel. i Gosp. Wod. SGGW-AR Warszawa. Maszynopis.
[25] Poźniak R., E. Wiencław, H. Pajnowska, 1976: Badania hydrogeologiczne dla ustalenia szczegółowej prognozy oddziaływania projektowanego zbiornika wodnego "Jeziorsko" na tereny przyległe. Instytut Budownictwa Melioracyjnego i Rolniczego Akademii Rolniczej w Warszawie. Maszynopis.
[26] Poźniak R., E. Wiencław, H. Pajnowska,1977: Prognoza wpływu zbiornika wodnego "Jeziorsko" na warunki hydrogeologiczne terenów przyległych. Instytut Budownictwa Melioracyjnego i Rolniczego Akademii Rolniczej w Warszawie. Maszynopis.
[27] Przybyłek J., M. Kostecki, W. Rynarzewski, M. Trzeciakowska, T. Theuss, 1996: Dokumentacja i prognoza wpływu zbiornika retencyjnego Jeziorsko w dolinie Warty na dynamikę wód podziemnych przyległych obszarów. Zakład Hydrogeologii UAM Poznań. Maszynopis.
[28] Przybyłek J., 1996: Wpływ zbiornika retencyjnego Jeziorsko w dolinie Warty na system wód szczelinowych w utworach górnej kredy. W: Mat. Konf. "Problemy hydrogeologiczne południowo-zachodniej Polski", Wrocław: 187-201.
[29] Przybyłek J., 1997: Orzeczenie hydrogeologiczne w zakresie oddziaływania zbiornika retencyjnego Jeziorsko wzdłuż krawędzi wysoczyzny i doliny rzeki Warty. Maszynopis - arch. IG UAM i RZGW w Poznaniu.
[30] Przybyłek J., 1999: Wpływ zbiornika retencyjnego Jeziorsko w dolinie Warty na dynamikę wód podziemnych. W: Mat. Konf. Nauk.-Techn. "Eksploatacja i oddziaływanie dużych zbiorników nizinnych". Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu: 239-253.
[31] Ratyńska M., 1984: Program instalacji piezometrów na terenach przyległych do zbiornika Jeziorsko. Arch. PGBW "Hydrogeo" Warszawa i RZGW Poznań. Maszynopis.
[32] Szewczyk. G., 2007: Zbiornik wodny Jeziorsko. RZGW w Poznaniu. Wyd. Agencja Art.-Reklamowa "Punkt" w Sieradzu. Poznań - Skęczniew.
[33] Szymanko J., 1980 - Koncepcje systemu wodonośnego i metod jego modelowania. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
[34] Szymanko J.
[red], 1982 - Model matematyczny przepływu quasi-trójwymiarowego w warstwowym ośrodku porowatym sieć kwadratowa I reżim ustalony, blok SW - zeszyt 6, reżim nieustalony - blok EW (standard) - zeszyt 7. Wydawnictwa Geologiczne Warszawa.
[35] Wiencław E., 1980: Prognozowanie odpływów gruntowych na terenach przyzbiornikowych (na przykładzie zbiornika Jeziorsko). Maszynopis pracy doktorskiej. Archiwum SGGW-AR w Warszawie.
[36] Wosiewicz B., Z. Sroka, I. Laks , 1993: Komputerowa baza obserwacji stanów i jakości wody gruntowej. Gospodarka Wodna, 7: 161-164.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 100922 "Prognozy i identyfikacja ..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


GOSPODARKA WODNA - e-zeszyt (pdf) 2016-9 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	32.00 zł

Prenumerata

GOSPODARKA WODNA - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

384.00 zł

GOSPODARKA WODNA - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
GOSPODARKA WODNA - papierowa prenumerata roczna	432.00 zł brutto 400.00 zł netto 32.00 zł VAT (stawka VAT 8%)
GOSPODARKA WODNA - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

474.00 zł

GOSPODARKA WODNA - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
GOSPODARKA WODNA - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	582.00 zł brutto 538.89 zł netto 43.11 zł VAT (stawka VAT 8%)

582.00 zł

Zeszyt

2016-9

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma