Obowiązek ustanowienia kierownika prac geodezyjnych, zmiany w ewidencji gruntów, bezpłatny dostęp on-line do znacznej części danych geodezyjnych. Przedstawiamy najważniejsze zmiany w Prawie geodezyjnym i kartograficznym.

30 kwietnia 2020 roku została ogłoszona Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 782)

Nowelizacja ustawy z  dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i  kartograficzne (Dz.U. z  2020 r. poz. 276, z późn. zm.) ma na celu usunięcie utrudnień występujących w procesie prowadzenia prac geodezyjnych i kartograficznych oraz przyspieszenie procesu inwestycyjnego. Nowe przepisy wprowadzają definicje następujących pojęć: „czynności geodezyjne na potrzeby budownictwa”, „mapa do celów projektowych” oraz „geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza obiektów budowlanych”.
Istotną zmianą jest obowiązek ustanowienia kierownika prac geodezyjnych, legitymującego się uprawnieniami zawodowymi w dziedzinie geodezji i kartografii w przypadku wykonywania każdej z prac geodezyjnych. Ponadto nie będzie już wymagane zgłoszenie do starosty prac polegających na tyczeniu budynków lub sieci uzbrojenia terenu oraz przekazywanie wyników tych prac do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Możliwe będzie także rozpoczęcie wykonywania prac geodezyjnych przed dokonaniem zgłoszenia zamiaru ich wykonywania do starosty. Zgłoszenie takich prac powinno jednak nastąpić nie później niż w terminie 5 dni roboczych po ich rozpoczęciu. Nowością jest określenie zasad dokonywania przez wykonawców prac zgłoszeń prac geodezyjnych do organów służb geodezji i kartografii. W myśl nowych przepisów dopuszczalne będzie zgłoszenie tylko jednego celu zgłaszanych prac. Natomiast uzupełnienie takiego zgłoszenia będzie możliwe tylko w ściśle określonych przypadkach. Wprowadzono także ograniczenia w zgłaszanym przez wykonawcę terminie wykonania pracy geodezyjnej, co ma zlikwidować proceder nadmiernego wydłużania przez wykonawców prac terminów ich zakończenia.

Mając natomiast na względzie usprawnienie procesu inwestycyjnego rozległych obszarowo inwestycji, wprowadzono możliwość uzgodnienia między wykonawcą prac geodezyjnych i organem administracji geodezyjnej harmonogramu i zakresu częściowego przekazywania wyników zgłoszonych prac geodezyjnych. Nowe przepisy określają także maksymalny termin na weryfikację wyników prac geodezyjnych przez organy administracji geodezyjnej szczebla powiatowego, tj. od 7 do 20 dni roboczych – w zależności od obszaru zgłoszonej pracy. Ponadto uchylona została instytucja uwierzytelniania dokumentów opracowanych na podstawie wykonanych prac geodezyjnych na potrzeby postępowań administracyjnych, postępowań sądowych lub czynności cywilnoprawnych. Zamiast tego wprowadzono zasadę obligatoryjnego opatrywania z urzędu klauzulą dokumentów, stanowiących wyniki prac geodezyjnych, która stanowić będzie potwierdzenie przyjęcia danych i materiałów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

Zakresem zmian objęto również ewidencję gruntów i budynków. Przede wszystkim aktualizacja bazy odbywać się będzie z urzędu, na podstawie materiałów znajdujących się w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym, a ponadto zmniejszono zakres informacyjny tego rejestru, wyłączając z niego dane znajdujące się w innych rejestrach państwowych (m.in. usunięto obowiązek gromadzenia informacji o wpisaniu do rejestru zabytków oraz dotyczących umów dzierżawy).

Nowelizacja przewiduje także zmiany w opłatach za udostępnianie materiałów z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, polegające na wprowadzeniu opłaty zryczałtowanej dla wykonawców prac geodezyjnych, a także bezpłatnym dostępie do znacznej części danych geodezyjnych za pośrednictwem strony geoportal.gov.pl, które dotychczas można było pozyskać tylko na wniosek i za opłatą.

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. wprowadza też zmiany w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2019 r. poz. 1186, z późn. zm.) dotyczące dokumentacji geodezyjnej wykorzystywanej w procesie inwestycyjnym. Do słowniczka ustawowego wprowadzono pojęcia „mapa do celów projektowych” i „geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza” oraz określono, jakie obowiązki ciążą na inwestorze i kierowniku budowy odnośnie do konieczności zapewnienia geodezyjnej obsługi inwestycji. Zostało doprecyzowane, że wchodzący w skład projektu budowlanego projekt zagospodarowania działki lub terenu powinien być sporządzony na aktualnej mapie do celów projektowych lub jej kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez projektanta. W świetle nowych przepisów mapy do celów projektowych wykorzystywane w procesie budowlanym muszą być opatrzone klauzulą urzędową, określoną w przepisach prawa geodezyjnego i kartograficznego, potwierdzającą przyjęcie materiałów lub zbiorów danych, na podstawie których mapy te zostały sporządzone, do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego albo oświadczeniem wykonawcy prac geodezyjnych o uzyskaniu pozytywnego wyniku weryfikacji. Analogiczną regulację gwarantującą wykorzystanie dokumentacji geodezyjnej zweryfikowanej przez organy administracji geodezyjnej wprowadzono w przypadku procedury zakończenia budowy.

W ustawie z  dnia 27 marca 2003 r. o  planowaniu i  zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z  2020 r. poz. 293, z późn. zm.) wprowadzony został obowiązek tworzenia zbiorów danych przestrzennych przez organy wydające akty planowania przestrzennego. Obowiązek dotyczy wszystkich aktów planowania przestrzennego. Regulacja ta umożliwi potencjalnym inwestorom dostęp do kompletnych i jednolitych danych przestrzennych na poziomie kraju, w zakresie planowanego zagospodarowania przestrzennego.

Ustawa wejdzie w życie zasadniczo z dniem 31 lipca 2020 r.

Aneta Malan-Wijata http://www.inzynierbudownictwa.pl/