Czasopismo | WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE | Rocznik 2020 - zeszyt 2

Historia Oddziału Wileńskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich (1931-1939)

10.15199/74.2020.2.6

nr katalogowy: 124956
10.15199/74.2020.2.6

Spośród wszystkich trzynastu istniejących do 1939 r. Oddziałów SEP, Oddział Wileński odznaczał się nadzwyczaj specyficznymi, trudnymi warunkami działania. O ile większość Oddziałów SEP obejmowała zasięgiem jedno województwo, a w województwie pomorskim były nawet trzy Oddziały: Toruński, Bydgoski i Wybrzeża Morskiego. Wyjątkami były: Oddział Lwowski, który działał w trzech województwach (lwowskim, tarnopolskim i stanisławowskim, o łącznej powierzchni ok. 62 km2) oraz Oddział Wileński działający aż w czterech województwach (wileńskim, białostockim, nowogródzkim i poleskim, o łącznej powierzchni ok. 121 km2). Według Małego Rocznika Statystycznego z 1939 r., na podstawie spisu ludności z 1931 r. tereny te zamieszkiwało ok. 4,7 mln osób w tym wg języka ojczystego, 2,3 mln Polaków, 1,7 mln Białorusinów (w tym 0,7 mln "tutejszych" na Polesiu), 0,5 mln Żydów, 100 tys. Rosjan i 78 tys. Litwinów. W województwach wileńskim i białostockim przeważała ludność polska, w nowogródzkim stanowiła ok. połowę, a w poleskim wyraźnie przeważała ludność białoruska (tutejsza). Ludność żydowska stanowiła znaczącą część mieszkańców miast. Litwini zamieszkiwali Wilno i jego okolice, część ludności litewskiej, ok. 13 tys., mieszkała w północnej części woj. białostockiego. Były to słabo skomunikowane, najbardziej zacofane cywilizacyjnie województwa II RP. Mimo tego członkowie Oddziału Wileńskiego działali wyjątkowo ofiarnie i aktywnie, choć ich działalność ograniczała się głównie do Wilna i okolic. DZIAŁALNOŚĆ WILEŃSKICH ELEKTRYKÓW W STOWARZYSZENIU TECHNIKÓW W WILNIE Elektryka zadebiutowała na terenie Wilna wraz z otwarciem elektrowni miejskiej w 1903 r. przy ulicy Petrozavodskaja (potem Derewnickiej, obecnie Rinktinės Gatvė) nad rzeką Wilią. Prace budowlane rozpoczęły się w sierpniu 1901 r., a prowadzone były przez niemiecką spółkę Schuckert&Co (która niedługo potem połączyła się ze spółką Siemens). Była to jedna z pierwszych elektrowni miejsk[...]

Bibliografia

[1] VIII-me Walne Zgromadzenie Stowarzyszenia Elektryków Polskich w Wilnie 30, 31 maja, 1, 2 czerwca 1936 roku: Program, Wilno 1936.
[2] Bielski M. 2017. "Wilno Niewodniczańskich", eNOT.pl - http://przeglad- techniczny.pl/artykuly?id=846.
[3] "Informator o władzach i organach Stow. Elektr. Polskich w r. 1936/37 oraz spisy członków indywidualnych i zbiorowych", Warszawa 1936.
[4] Karta uczestnictwa oraz program XXI zjazdu członków Związku Elektrowni Polskich Wilno, dnia 30-31 maja 1930 r., Wilno 1930.
[5] Mały Rocznik Statystyczny 1939, red. Edward Szturm de Sztrem, Warszawa 1939.
[6] Minorski S. 1959. Elektrycy polscy w ZSRR w latach 1939-1944
[w:] "Historia Stowarzyszenia Elektryków Polskich 1919-1959", red. Jan Pląskowski, Warszawa.
[7] Pieślak W. 1931. "Szkoła zawodowa dokształcająca Stowarzyszenia Techników Polskich w Wilnie", Przegląd Elektrotechniczny, nr 8: 250-251.
[8] Pilżys S. 2016. "Początki polskiej elektroenergetyki na przykładzie elektrowni w Wilnie oraz Białymstoku", Społeczeństwo i Ekonomia, nr 2 (6): 20-33.
[9] Piłatowicz J. 2005. Ruch stowarzyszeniowy inżynierów i techników polskich do 1939 r., t. II: "Słownik polskich stowarzyszeń technicznych i naukowo- technicznych do 1939 r.", Warszawa, 303-305.
[10] Przebieg Walnego Zgromadzenia Członków Związku Elektrowni Polskich w Wilnie, Przegląd Elektrotechniczny 1930, nr 13, s. 337-339.
[11] Sprawozdania roczne i inne Oddziału Wileńskiego z Przeglądu Elektrotechnicznego z lat 1931-1939.
[12] Szyłejko K. 1938. "XXXV-lecie Elektrowni Miejskiej w Wilnie 1903-1938", Wilno.
[13] Żurawski J. 2012. "Prasa konspiracyjna w Wilnie i okręgu Wileńskim w latach 1939-1945: Okres czerwiec 1941 - czerwiec 1945". Niepodległość i Pamięć, 1-4 (37-40): 114.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


e-Publikacja (format pdf) - nr 124956 "Historia Oddziału Wileńsk..." licencja: Osobista Produkt cyfrowy	10.00 zł

Zeszyt


WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE - e-zeszyt (pdf) 2020-2 licencja: Osobista Produkt cyfrowy	33.00 zł

Prenumerata

WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

402.00 zł

WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE - papierowa prenumerata roczna	492.00 zł brutto 455.56 zł netto 36.44 zł VAT (stawka VAT 8%)
WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE - pakowanie i wysyłka	42.00 zł brutto 34.15 zł netto 7.85 zł VAT (stawka VAT 23%)

534.00 zł

WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	600.00 zł brutto 555.56 zł netto 44.44 zł VAT (stawka VAT 8%)

600.00 zł

Zeszyt

2020-2

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma