W ostatnich latach przemysł motoryzacyjny zmagał
się ze spadkiem sprzedaży wywołanym kryzysem
finansowym i ograniczeniami technologicznymi,
wynikającymi z konieczności ochrony środowiska.
Równolegle obserwowano skracanie cyklu
rozwoju i obecności na rynku produktów branży
motoryzacyjnej, przy jednoczesnym wzroście ich
złożoności. Problematyka jakości w przemyśle motoryzacyjnym
ma szczególne znaczenie ze względu
na (Lotko, Lotko 2016a): złożoność produktu, zaawansowanie
technologiczne produktu i procesu
jego wytwarzania, wielkoseryjność i masowość produkcji,
konfigurowalność i modularyzację produktu,
a także konieczność ścisłej współpracy w ramach
łańcuchów dostaw.
Rosnąca liczba samochodów jest trwałym elementem
rzeczywistości społeczno-gospodarczej.
Ich eksploatacja obejmuje konieczność wykonywania
wielu czynności obsługowych i naprawczych,
które wymagają odpowiedniej jakości części zamiennych
w miejsce zużytych lub uszkodzonych.
Relacja koszt - jakość ma istotne znaczenie gospodarcze
oraz ważny społecznie wymiar indywidualny.
W tym znaczeniu widoczne są oczekiwania
12
2017 L i s t o p a d
użytkowników samochodów, które należy w sensie
ogólnym wiązać z relacją koszt - efekt, a w opisywanym
obszarze: cena usługi (naprawy) - jakość
części i jakość naprawy (Gidlewski i inni 2015). Pełna
satysfakcja klienta jest możliwa wówczas, gdy
kształtowanie jakości produktów będzie realizowane
na płaszczyźnie projektowania funkcji jakości,
jak i dopasowania odpowiednich narzędzi marketingowych
(Urbaniak 1999). Jest to ważne zagadnienie
z pogranicza marketingu i towaroznawstwa.
W związku z tym w artykule podjęto się zbadania,
jaka jest struktura użytkowników samochodów
ze względu na wagę przypisywaną jakości części
zamiennych, czyli ich przypisanie do możliwie jednorodnych
klas (segmentów). Wskazano, które cechy
użytkowników samochodów, samych pojazdów
oraz sposobu ich eksploatacji najlepiej charakteryzują
ogólną wagę przywiązyw więcej »
Rozwój w przemyśle samochodowym wymaga
zmian w standardach obowiązujących w świecie
motoryzacji. Jedną z najbardziej kluczowych na
przestrzeni ostatniego roku była publikacja IATF
16949:2016. Jednak wydanie nowego standardu to
dopiero "trigger", wywołujący ciąg zdarzeń z perspektywy
wielu organizacji, które muszą spełnić
określone warunki zgodnie ze strategią przejścia
z ISO/TS 16949:2009 na IATF 16949:2016 (patrz:
www.iatfglobaloversight.org).
Zarówno przed certyfikowanymi organizacjami,
jak i przed jednostkami certyfikującymi oraz auditorami,
rozciąga się perspektywa konieczności dostosowania
funkcjonujących procesów do wymagań
nowego standardu. Proces uzyskiwania i aktualizacji
uprawnień oraz kompetencji przez auditorów
trzeciej strony wciąż trwa, a wizja utraty ważności
certyfikatu na zgodność z wymaganiami ISO/TS
16949:2009 we wrześniu 2018 roku powoduje, że
organizacje motoryzacyjne podejmują szereg działań.
Biorąc pod uwagę swojego rodzaju presję czasową,
ilość oraz znaczenie nowych i rozszerzonych
wymagań nowego standardu, można śmiało stwierdzić,
że wysoce rekomendowane jest, aby organizacje
jak najszybciej zainteresowały się zapoznaniem
się z nowym standardem poprzez uzyskanie odpowiedniego
przeszkolenia pracowników oraz zdefiniowały
strategię przejścia wraz z uwzględnieniem
ram czasowych.
Omawiając zagadnienia standardu ISO 9001:2015,
nie sposób pominąć niezwykle istotnej kwestii
związanej z zastosowaniem podejścia opartego na
ryzyku w organizacji. Koncepcja ta ma na celu implementację
w organizacjach myślenia opartego na
analizie ryzyka poprzez podejmowanie działań, mających
na celu osiągnięcie najlepszego rezultatu.
Konieczność przeprowadzania analizy ryzyka od
zawsze znajdowała się w normie ISO 9001, jednakże
nowa rewizja podwyższa poprzeczkę, podkreśla
rangę i odwołuje się do konieczności implementacji
tego podejścia w całym systemie zarządzania jakością.
Myślenie oparte na analizie ryzyka sprawia, że więcej »
Zgodnie z nową normą ISO 9001:2015 organizacja
powinna badać kontekst wewnętrzny organizacji
oraz kontekst zewnętrzny. Do elementów kontekstu
wewnętrznego zaliczono wiedzę, wartości, kulturę
organizacyjną [35].
Problem w tym, że o ile organizacje stosunkowo
dobrze radzą sobie w wyznaczaniu kontekstu zewnętrznego
(o ile przeprowadzają badania rynkowe,
badania konkurencji), o tyle określanie kontekstu
wewnętrznego stanowi duże wyzwanie.
W niniejszym artykule ukazana zostanie rola wybranych
wartości organizacyjnych w zarządzaniu
jakością oraz sformułowane zostaną postulaty dotyczące
możliwości badania i kształtowania wybranych
wartości organizacyjnych.
Metoda i cele
Podstawową metodą badań były studia literaturowe.
Autor najpierw dokonał szczegółowej analizy
literatury i wydzielił kilkanaście zagadnień tematycznych
obejmujących m.in. rolę i znaczenie wartości
organizacyjnych w zarządzaniu oraz porady
dotyczące kształtowania wartości organizacyjnych.
Na podstawie tej całościowej analizy najpierw zweryfikowano
zebrany materiał, odrzucając te opracowania,
których wartość naukowa była niewielka.
Kolejnym krokiem była klasyfikacja i kategoryzacja.
Uporządkowano większość zagadnień, przypisując
poszczególne treści do ustalonych zagadnień badawczych.
W artykule posłużono się podejściem systemowym,
a pośrednio - interpretacją hermeneutyczną.
Celami artykułu są:
identyfikacja i charakterystyka najważniejszych
wartości organizacyjnych w zarządzaniu jakością,
ukazanie możliwości kształtowania wartości
organizacyjnych,
ukazanie możliwości diagnostycznych.
Definicja wartości
W literaturze dotyczącej zarządzania zawarto kilka
propozycji definicyjnych (por. tabela 1).
Wartości w zarządzaniu jakością
Wszelkie wartości autoteliczne, instrumentalne,
indywidualne, społeczne i etyczne odgrywają bardzo
dużą rolę w zarządzaniu. Wyznaczają cele działalności,
sposoby realizacji celów, zachowania i postawy
wobec p więcej »
Wprowadzenie
Według modelu GSCF (ang. Global Supply Chain
Forum) jednym z głównych procesów biznesowych
łańcucha dostaw jest zarządzanie relacjami z dostawcami
(ang. Supplier Relationship Management,
SRM) [9]. Realizowany jest on poprzez różnego rodzaju
działania zarówno na poziomie strategicznym,
jak i operacyjnym łańcucha dostaw [19]. SRM to cały
szereg interakcji z dostawcami, mających na celu
usprawnienie przepływów towaru i informacji oraz
skuteczniejsze osiąganie celów finansowych i niefinansowych
współpracujących stron, poprzez wykorzystanie
efektu synergii. Relacje z dostawcami występują
na każdym etapie łańcucha dostaw. W większości
są to relacje na rynku przedsiębiorstw.
29
2017 L i s t o p a d
Relację B2B opisywać można w kontekście jej treści
i funkcji. Treść to działania i zasoby zaangażowane
ze strony dostawcy oraz nabywcy. Natomiast
funkcje relacji oznaczają powiązania pomiędzy tymi
elementami w ujęciu ich wpływu na wyniki obu
stron, jak też oddziaływania na inne podmioty łańcucha
dostaw [5].
Organizacje podejmują wiele działań ukierunkowanych
na swoich dostawców. Wchodzą one między
innymi w proces zakupów, który składa się z kilku
etapów, w tym [17]: określenie specyfikacji zakupu,
wybór dostawcy i podpisanie umowy (działania na
poziomie taktycznym, tzw. sourcing), a także wysyłka
zamówienia, nadzór nad realizacją zamówienia,
przyjęcie i kontrola dostawy oraz feedback do
dostawcy (działania na poziomie operacyjnym, tzw.
supply). Zarządzanie relacjami z dostawcami to nie
tylko planowanie i organizowanie współpracy, ale
również jej doskonalenie, najczęściej z wykorzystaniem
oceny okresowej dostawców. Na podstawie
wyników tej oceny, organizacje coraz częściej decydują
się na działania w ramach koncepcji rozwoju
dostawców (ang. Supplier Development) [6] oraz koncepcji
wczesnego włączania dostawców w rozwój
produktów (ang. Early Supplier Involvement) [11].
W obliczu wzrastającej niepewności otoczenia
bi więcej »
Powstanie teorii zrównoważonego rozwoju nie
jest przypisane jednemu autorowi. Pojawienie się
kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem
było stopniowym procesem, który zainicjowany
został m.in. wzrostem zainteresowania kwestiami
środowiskowymi [27]. Pojęcie zrównoważonego
rozwoju zostało upowszechnione w dużej mierze
dzięki opublikowaniu Raportu Komisji ONZ
ds. Środowiska i Rozwoju (komisja Brundtland)
pt. "Our Common Future" z 1987 roku. Zgodnie
z tym dokumentem zrównoważony rozwój to "rozwój,
który zaspokaja potrzeby obecne, nie pozbawiając
przyszłych pokoleń możliwości zaspokojenia
ich potrzeb" [5,3]. W Polsce definicja zrównoważonego
rozwoju zapisana jest m.in. w artykule
3 Ustawy o Ochronie Środowiska z 27 kwietnia
2001 r. Zgodnie z Ustawą jest to "taki rozwój społeczno-
gospodarczy, w którym następuje proces integrowania
działań politycznych, gospodarczych
i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej
oraz trwałości podstawowych procesów
przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości
zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych
społeczności lub obywateli zarówno
współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń"
[24].
Początkowo zrównoważony rozwój odnoszono
do: wzrostu gospodarczego, ochrony zasobów naturalnych
oraz środowiska i rozwoju społecznego.
Z czasem idea ta zaczęła być wdrażana również na
poziomie przedsiębiorstw, jako koncepcja związana
z zarządzaniem w biznesie, co oznaczało osiąganie
zysków ekonomicznych przy równoczesnej
trosce o środowisko oraz interesy pracowników
i innych interesariuszy [1]. Na przestrzeni ostatnich
lat powstało wiele dokumentów, które wspierają
wdrażanie zrównoważonego rozwoju na poziomie
przedsiębiorstwa. Jednym z nich są na przykład
Wytyczne dotyczące biznesu i praw człowieka:
Wdrażanie Dokumentu Ramowego ONZ "Chronić,
Szanować, Naprawiać" (oryg. UN Guiding Principles
on Business and Human Rights: Implementing
the United Nations “Protect, Respect and więcej »
Jakość usług stomatologicznych - ocena
oczekiwań oraz zadowolenia pacjentów
(Juliana Rocha, Andres Pinto, Marilia Batista, Janice Simpson
de Paula, Glaucia Ambrosano. 2017. “The importance of the
evaluation of expectations and perceptions to improve the dental
service quality". International Journal of Health Care Quality
Assurance, 30(6): 56 więcej » Czytaj za darmo! »
Zakład produkcyjny Robert Bosch Sp. z o.o.,
zlokalizowany w Mirkowie pod Wrocławiem,
jest jednym z głównych oddziałów Grupy Bosch
w Polsce. W liczącej niemal 1000 pracowników
fabryce produkowane są tak zwane zespoły mocy,
czyli części do układów hamulcowych.
Do niedawna fabryka produkowała jedynie
konwencjonalne zespoły mocy. Jednak wychodząc
naprzeciw dynamicznemu rozwojowi
branży motoryzacyjnej, a także postępującej
elektryfikacji, w 2016 w zakładzie w Mirkowie
rozpoczęto produkcję zespołów mocy dla silników
elektrycznych i hybrydowych iBooster Generacji
Pierwszej. Dzięki temu fabryka więcej »
Globalny przemysł motoryzacyjny ciągle wymaga
światowej klasy jakości produktów, produktywności
i konkurencyjności, a także ciągłego doskonalenia.
Aby to osiągnąć, koncerny samochodowe
wymagają od swoich dostawców wdrożenia i certyfikacji
systemów zarządzania jakością. Ich interesy
reprezentuje International Automotive Task
Force (IATF). Celem nowego standardu zarządzania
jakością IATF 16949:2016 w branży przemysłu
motoryzacyjnego jest rozwój systemu zarządzania
jakością, zapewniającego ciągłe doskonalenie, skupionego
na zapobieganiu błędom i zmniejszaniu
zmienności i strat w łańcuchu dostaw. Standard
ten określa podstawowe wymagania dotyczące systemów
zarządzania jakością w produkcji seryjnej
oraz produkcji części. Standard IATF nie jest uznawany
za samodzielny standard zarządzania jakością,
lecz należy go rozumieć jako uzupełnienie
normy ISO 9001:2015 i stosować w powiązaniu z tą
normą. Celem artykułu jest omówienie propozycji
zastosowania podejścia procesowego w powiązaniu
z poszczególnymi wymaganiami standardu
IATF 16949:2016 w procesach przedsiębiorstwa
produkcyjnego.
1. Historia standardu IATF 16949
Wraz w rozwojem systemów jakości opartych
o normy serii ISO 9000, branża motoryzacyjna zaczęła
dbać o doprecyzowanie szczegółowych wymagań
specyficznych dla producentów pojazdów.
Wielka Trójka, czyli trzy amerykańskie koncerny
samochodowe, wydała dla dostawców amerykańskich
i europejskich standard QS 9000, w ślad za
którym powstawały analogiczne standardy: niemiecki
VDA 6.1, francuski EAQF i włoski AVSQ.
W celu osiągnięcia ogólnoświatowej harmonizacji
różnych systemów oceny i certyfikacji w łańcuchu
dostaw przemysłu motoryzacyjnego w roku 1999
International Automotive Task Force (IATF) wydała
specyfikację techniczną ISO/TS 16949 (wydanie
pierwsze). Kolejne jej wydania (wydanie drugie
5
2017 L i s t o p a d
z roku 2002 i wydanie trzecie z roku 2009) były konieczne
zarówno w związku z rozwojem przemysłu
motoryzacy więcej »