Węgiel brunatny jest ważnym surowcem energetycznym wykorzystywanym do produkcji energii elektrycznej i przyczyniającym się
do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Polska jako jeden z nielicznych krajów na świecie posiada wszystkie atuty do kontynuacji
wydobycia węgla z możliwością znacznego jego zwiększenia za 20-30 lat. Uwarunkowania dla rozwoju górnictwa węgla brunatnego w Polsce są
bardzo złożone zarówno pod względem prawnym, środowiskowym, ekonomicznym, jak i wizerunkowym. Dotychczasowa polityka energetyczna
Polski jest zbiorem różnych celów przy braku jednej doktryny górniczo-energetycznej opartej na krajowych uwarunkowaniach społeczno-gospodarczych
wypracowanych w ostatnich dekadach. Dlatego dla dalszego rozwoju gospodarczego kraju, należy dołożyć wszelkich starań, aby uzyskać
konsensus polityczny w Polsce i akceptację Unii Europejskiej na polską nową doktrynę energetyczną na następne dekady XXI wieku. Autorzy przedstawili
uwarunkowania w postaci “kroków milowych", których wdrożenie winno przyczynić się do kontynuacji i rozwoju branży węgla brunatnego
na następne dekady XXI wieku.
Słowa kluczowe: energetyka, węgiel brunatny, uwarunkowania i scenariusze rozwoju.WPROWADZENIE
Sytuacja polityczna i gospodarcza Europy dotycząca szeroko
rozumianej polityki energetycznej jest bardzo poważna. Europa
znalazła się w takim punkcie historycznym i gospodarczym,
że posiadanie własnej taniej energii elektrycznej jest
koniecznością. Energia droga-ekologiczna, przy chwiejnej gospodarce
i poziomie bezrobocia, może przyczynić się do niepokojów
społecznych związanych z coraz większymi kosztami
życia. Polska winna podjąć zdecydowane działania na szczeblu
unijnym i przywrócić miejsce węgla (węgla brunatnego)
na mapie gospodarczej Europy. Uważamy, że można zmienić
obecną i proponowaną politykę klimatyczno-energetyczną
Unii Europejskiej z zasady kar i subwencji na zasadę biznesową,
z uwzględnieniem polityki niskoemisyjnej i konkurency więcej »
Artykuł przedstawia zagadnienie ekotoksykologii - nauki
o wpływie substancji na ożywione elementy środowiska. Omówione
zostały cele, metody oraz podstawy prawne badań ekotoksykologicznych.
Artykuł podaje również przykłady metodyki badań.
Słowa kluczowe: ekotoksykologia, bioindykacja, monitoring, biotesty
Abstract: The following article introduces the concept of ecotoxicology
- a science of the interactions between toxicants and living components
of the environment. Described are goals, methods and legislation
concerning ecotoxicological studies. Moreover, the article gives
examples of materials and methods used in practical ecotoxicology.
Key words: ecotoxicology, bioindication, monitoring, bioassays.Rzadko zdarza się, aby znajdujące
się w środowisku zanieczyszczenia
pozostawały nieruchome. Najczęściej
wchodzą one w interakcje z innymi
nieożywionymi lub żywymi
komponentami: przenikają z gleb do
wód i odwrotnie, ulegają przemianom
chemicznym bądź dostają się do łańcucha
pokarmowego. Badaniem wpływu tych
interakcji na stan wszystkich składników
ekosystemu zajmuje się ekotoksykologia.
Niniejszy artykuł przedstawi podstawowe
zagadnienia z zakresu tej dziedziny
wiedzy.
Tezy artykułu zostały przedstawione na: Konferencji z cyklu:
"Zagadnienia Surowców Energetycznych i Energii w Gospodarce
Krajowej" w październiku 2016 roku w Zakopanem
NAUKA
PRZEGLĄD TECHNICZNY 1/2017 15
W przeciwieństwie do toksykologii medycznej, która powszechnie
kojarzona jest z nagłymi przypadkami zatruć, przedmiotem
badań ekotoksykologii jest najczęściej przewlekła, systematyczna
ekspozycja organizmów na szkodliwe substancje.
Pomijając katastrofy ekologiczne i przypadki ostrych zatruć,
związki toksyczne przenikają do organizmu stopniowo. Część
ulega biotransformacji i jest wydalana z organizmu, część zaś
akumuluje się w tkankach [1]. Dłu więcej »
w artykule omówiono procedurę ustalania, w przepisach ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne, terenów
zamkniętych na cele bezpieczeństwa i obronności państwa. Ustalenie terenów zamkniętych umożliwia ochronę informacji
dotyczących obiektów budowlanych uznanych za niezbędne na cele bezpieczeństwa i obronności państwa, lokalizowanych na
tych terenach.
Słowa kluczowe: tereny zamknięte, bezpieczeństwo, obronność, obiekty budowlane.Niniejszy artykuł stanowi kontynuację zagadnień zawartych
w pracy [1], w której przestawiono, miedzy innymi definicje
bezpieczeństwa i obronności państwa oraz zagadnienie identyfikacji
prawnej obiektów budowlanych niezbędnych na cele
bezpieczeństwa i obronności państwa. Jak wynika z pracy [1]
potrzeby bezpieczeństwa oraz obronności państwa realizowane
są zawsze w określonej przestrzeni (na określonym terenie)
poprzez budowę i eksploatację obiektów budowlanych,
w szczególności takich obiektów które są niezbędne na cele
bezpieczeństwa i obronności państwa. Tereny, na których są
(lub mają być) realizowane te potrzeby są najczęściej własnością
skarbu państwa. Jest rzeczą zrozumiałą, że w interesie szeroko
rozumianego bezpieczeństwa państwa jest maksymalne
ograniczanie dostępu nieuprawnionym podmiotom do informacji
dotyczących obiektów budowlanych niezbędnych na
cele bezpieczeństwa i obronności państwa.
Ponieważ sprawy obiektów budowlanych bez względu na ich
przeznaczenie są regulowane przepisami prawa, wywołuje to
konieczność zapewnienia przez ustawodawcę niezbędnych
warunków formalnych umożliwiających ochronę informacji
w postępowaniach administracyjnych, związanych z realizacją
ustawowych zadań w zakresie projektowania, budowy i eksploatacji
obiektów budowlanych służących potrzebom bezpieczeństwa
i obronności państwa - przez organy właściwe
w sprawach:
● planowania i zagospodarowania przestrzennego,
● nadzoru nad pracami geodezyjnymi i kartograficznymi na terenach,
na których lokalizuje się więcej »
Jak powinna odżywiać się kobieta
w ciąży? Co może jeść, a czego jej nie
wolno? Jak często spożywać ryby?
Co z wątróbką? Majonez
i camembert? Ile filiżanek herbaty?
A inne zachcianki? Kogo młode
przyszłe mamy mają słuchać?
I kto w końcu jest autorytetem? Czy przyjaciółka, która właśnie urodziła
zdrowe dziecko? A może doświadczona
babcia lub internautki na forach? Wątpliwości
raczej nie rozwieje lekarz, który ma
akurat tyle czasu na wizycie, żeby wręczyć
pacjentce jakąś broszurę.
Przyszłe matki, osaczone sprzecznymi
informacjami, mają prawo być zdezorientowane.
Problem narasta, ponieważ 9 miesięcy
prawidłowego żywienia i stylu życia
przekłada się nie tylko na 10 punktów skali
Apgar, co jest marzeniem każdej mamy,
ale również na zdrowe dorastanie dziecka
i mniejsze ryzyko poważnych chorób
w jego dorosłym życiu.
Pokutuje przekonanie, że kobietom
ciężarnym nie zabiera się jedzenia - jest
ich dwoje, więc niech je za dwoje. Niestety,
taka troska może mieć bardzo poważne
konsekwencje dla dziecka. Pamiętajmy:
kobieta w ciąży zawsze je dla dwojga, nie
za dwoje.
CIĘŻKIE DZIECIŃSTWO
Można przyjąć, że nadmierny przyrost
masy ciała w ciąży o 30-100% zwiększa ryzyko
otyłości u dziecka. Udowodniono także,
że ryzyko to rośnie jeszcze bardziej więcej »
Już było prawie tak, że Narodowy Fundusz
Zdrowia finansował leczenie zgodne z aktualną
wiedzą medyczną i można było choremu
powiedzieć, że tak, że w Polsce dostanie takie
leczenie, jak w każdym innym rozwiniętym
kraju. Inaczej mówiąc, praktycznie każdy
nowy lek, który został zarejestrowany i wprowadzony
do obrotu, był dostępny również dla
polskich cho więcej » Czytaj za darmo! »
Wchodzimy w Nowy Rok, warto więc pokusić się o podsumowanie
ostatnich 12 miesięcy w gospodarce. W tamtym
roku próba spięcia klamrą wszystkich wydarzeń i trendów gospodarczych
w jedną prostą konkluzję nie jest prostym zadaniem.
W dużym stopniu był to rok przeciwstawnych tendencji
oraz - na przemian - dobrych i nie do końca przemyślanych
decyzji polityków. Chociaż gospodarka rozwija się stabilnie,
z więcej » Czytaj za darmo! »
Wielki fizyk J. J. Thomson, odkrywca elektronu
głosił, że o ile nauki stosowane
(w tym techniczne) są drogą reform, to nauki
podstawowe przynoszą rewolucje. Była
to celna uwaga; nikt nie wątpi, że np. odkrycia
Maxwella czy Einsteina są rewolucyjne,
ponieważ zmieniły obraz świata i kierunki
rozwoju fizyki, podobnie jak odkrycie
struktury DNA - biologii.
Lecz od czasu tych rewolucji wiele się
zmieniło. Granica między naukami podstawowymi
a stosowanymi ulega stopniowemu
zatarciu. Głównie z tego powodu, że nauki techniczne wspięły się
na takie wyżyny, gdzie same dochodzą do odkr więcej » Czytaj za darmo! »
Jednym z głównych zadań polskiego
przemysłu, który chce konkurować na
rynku międzynarodowym jest podniesienie
jakości. Stąd nadzieje wiązane
z systemami jak TQM. Ale potrzebne
są jeszcze kwalifikowane narzędzia
techniczne. Im właśnie dedykuje
swoją działalność Instytut Technologii
Eksploatacji w Radomiu, od 2010 r.
- Państwowy Instytut Badawczy.Wyjątkowo nie jest to jednostka związana
ze szczególną branżą, lecz z całym
przemysłem, stąd szeroki zakres jej zainteresowań.
Obejmuje jedenaście obszarów
tematycznych, a w każdym ma do zaoferowania
kilkanaście - kilkadziesiąt gotowych
systemów badawczych, testowych
i pomiarowych.
ZUŻYTE, CZY ODPORNE
Większość tych innowacyjnych rozwiązań
jes więcej » Czytaj za darmo! »
Prohibicja, obowiązująca w USA w latach
1919-1933, pozbawiła Kalifornię
możliwości zbytu wina i doprowadziła
do ruiny wiele winnic w tym stanie. Po
jej zniesieniu odbudowywanie rynków
zbytu i struktur handlowych odbywało
się bardzo powoli; przez 30 lat nie powstawały
również nowe winnice. Sytuacja
zmieniła się na lepsze dopiero pod
koniec lat 60-tych ubiegłego wieku,
kiedy to w Dolinie Napa pojawiła się
fala nowych, młodych, przedsiębiorczych
winiarzy, dokonując rewolucji technologicznej i rozpoczynając produkcję
win jakościowych. Przewodził im Robert Mondavi, z więcej » Czytaj za darmo! »
Zatrudnienie ludzi młodych, inicjatywy dla małych i średnich przedsiębiorstw,
projekty dotyczące infrastruktury transportowej, badania oraz mobilność studentów
- takie są priorytety budżetu Unii Europejskiej na 2017 r. O większe wsparcie
dla tych obszarów wystarali się parlamentarni negocjatorzy.DLA PRACUJĄCYCH I DLA MŁODYCH.Parlament Europejski przyjął budżet
na przyszły rok (438 głosów za, 194 przeciw
i 7 wstrzymujących się). Inicjatywa na
rzecz zatrudnienia ludzi młodyc więcej » Czytaj za darmo! »
Bożydar
Neroj.Mgr inż. leśnik po AR w Krakowie. Szef
produkcji w Zarządzie Biura Urządzania
Lasu i Geodezji Leśnej w Sękocinie
Starym. Członek komisji urządzania
lasu przy zarządzie Polskiego Towarzystwa
Leśnego.
Wychował się w Bieszczadach,
w 1997 r. ukończył wydział leśny AR
w Krakowie. Pracę rozpoczął jako stażysta
w bieszczadzkim nadleśnictwie
Brzegi Dolne. Od 1998 r. związał się
z Biurem Urządzania Lasu i Geodezji
Leśnej w Oddziale BULiGL w Brzegu. Był asystentem taksatora,
taksatorem, kierownikiem pracowni informatycznej i technologiem
Oddziału. W 2009 r. przeszedł do pracy w Zarządzie
więcej » Czytaj za darmo! »
Przełom roku jest tradycyjnie czasem bilansu i przy tym zostańmy.
Nie zamierzam oczywiście wdawać się w rozważania nad stanem finansów,
bezrobocia, obrotów… bo to sprawy zbyt poważne dla felietonu.
Temuż bardziej przystoi i zresztą mnie to pociąga - ogólny obraz
przemian, rysujące się tendencje… - "tryndy" jak mawiał swego czasu
pewien znaczący towarzysz. Trendem wyraźnie w ubiegłym roku zauważalnym
wydaje się postępujące natężenie marszów i manifestacji.
W samym grudniu mieliśmy ich kilkadziesiąt, a rocznicę wprowadzenia
stanu wojennego uczciliśmy jak niegdyś tysiąclecie więcej » Czytaj za darmo! »
Tradycyjnie w numerze rozpoczynającym kolejny rok staramy się oderwać od
spraw codziennych. Być może nieco na wyrost nazywamy go "cywilizacyjnym".
Chcemy spojrzeć na rozwój technologiczny w nieco innej perspektywie niż budżet
na dany rok czy sukces rynkowy wynikający z bieżącej mody. Odrywamy się od zalewu
informacji atakujących nas z ekranów: telewizorów, komputerów czy mobilnych
telefonów. Każdemu bowiem jest potrzebny czas na choćby krótki przystanek
w biegu. Przystanek, który pozwoli na refleksję i wybór, co z tego morza informacj więcej » Czytaj za darmo! »
sobotni wieczór, centrala Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia
Ratunkowego przyjmuje alarmujący telefon. Dzwoni dwoje turystów,
którzy - jak twierdzą - zgubili orientację i nie wiedzą, w którą
stronę mają pójść. W górach, szczególnie w Tatrach, zdarzają się
podobne sytuacje. Jednak, o czym informuje Dziennik Podhale, wędrowcy
zabłądzili, wracając z Morskiego Oka na... szerokiej, asfaltowej
drodze. Szlak wiodący do tatrzańskiego jeziora ma 8 km. To
jedyna taka w Tatrach równa, wyasfaltowana jezdnia o szerokości
ok. 5 m, bez żadnych skr więcej » Czytaj za darmo! »
"Podziwiajmy osiągnięcia innych inżynierów
po to, by nasze własne były jeszcze
lepsze" Opal Travel jest od wielu lat
organizatorem wyjazdów przedstawicieli
Naczelnej Organizacji Technicznej
na Światowe Kongresy Inżynierów.Ostatnio, na przełomie listopada
i grudnia 2015 delegacja FSNT-NOT
wzięła udział w V Światowym Kongresie,
organizowanym w Japonii. Odbywał się
w stolicy kulturalnej stolicy kraju, historycznym
mieście KIOTO. Wyjazd ten również
umożliwił uczestnikom, niejako "po
drodze" zapoznanie się funkcj więcej » Czytaj za darmo! »
Gazoport pracuje.27 kwietnia, po 5 latach budowy
oficjalnie ruszył Gazoport,
czyli terminal LNG w Świnoujściu.
Regularne dostawy
gazu trwają od początku 2016
r. Moc regazyfikacyjna wynosi
5 mld m3 rocznie, czyli tyle, ile
wynosi jedna trzecia polskiego
zapotrzebowania. Można
będzie ją powiększyć do
10 mld m3. Wybudowano
nowy falochron
o długości ok. 3 km,
nabrzeże wraz z systemem
rozładunku
zbiornikowców LNG
o pojemności od
120 tys. m3 do oko-ło 217 tys. m3 LNG (ok. 126
mln m3 po regazyfikacji), dwa
kriogeniczne zbiorniki po ok.
160 tys. m3, instalacje do
regazyfikacji oraz gazociąg
Świnoujście - Szczecin o długości
85 km łączący terminal
z polskim systemem przesyłowym.
Koszt inwestycji - ok. 3
mld zł. jaz.Inwestycje w motoryzację.W III kwartale 2016 r. zagraniczne
koncerny poinformowały
o planach zainwestowania
w Polsce w branżę
motoryzacyjną do 2019 r.
ponad 9 mld zł. Volkswagen
w Białężycach (fot.) już rozpoczął
produkcję nowego V więcej »
W I kwartale 2018 r., później niż
pierwotnie planowano, amerykańska
firma Interorbital umieści na orbicie
trzy polskie satelity skonstruowane
przez wrocławską spółkę SatRevolution
SA. Na wysokość 310 km
wyniesie je rakieta Neptune N3,
wystrzelona z pływającej platformy
na Oceanie Spokojnym.Założycielami SatRevolution są Damian
Fijałkowski, Radosław Łapczyński
i Grzegorz Zwoliński, twórcy T-Bull, wrocławskiego
studia, specjalizującego się
w produkcji gier na smartfony i tablety.
Powstała w czerwcu 2016 r. firma specjalizuje
się w rozwiązaniach z zakresu
technologii kosmicznych oraz w projektowaniu
i seryjnej produkcji sztucznych
satelitów na potrzeby międzynarodowych
agencji kosmicznych oraz innych podmiotów
- zarówno z sektora prywatnego jak
i publicznego. więcej »
W Wigilię Bożego Narodzenia (24.12.2016)
zmarł inż. Jerzy Jasiuk. Wielu naszych czytelników
z pewnością pamięta Jego znakomite
radiowe pogadanki popularyzujące
wynalazców, badaczy, czy telewizyjne prezentacje
starych maszyn i urządzeń.
Jerzy Jasiuk studiował na Politechnice
Warszawskiej, gdzie uzyskał tytuł inżyniera
budownictwa lądowego. Już od czasów studiów
interesował się historią techniki. Skierowany
w latach 1954-1955 na praktykę
dyplomową do Stacji Naukowo-Badawczej
PAN zainteresował się popularyzacją nauki,
główni więcej » Czytaj za darmo! »
Wilno stanowi modelowe zaprzeczenie negatywnych
konotacji związanych ze słowem prowincjonalizm.
Tutejszy uniwersytet założony przez króla Stefana Batorego
wykształcił wielu wybitnych badaczy z różnych dziedzin
wiedzy. Warto więc przypomnieć, że był to zawsze ważny
ośrodek życia kulturalnego i naukowego.W grodzie nad Wilią w latach 1893-1905 odbywały się już
zebrania kółek techników. W1905 r. z inicjatywy inżynierów W.
Malinowskiego i W. Niewodniczańskiego zostało założone Stowarzyszenie
Techników Polskich w Wilnie, które działało do 1939 r.
(od 1925 jako Stowarzyszenie Techników Polskich w Wilnie). Siedziba
jego mieściła się w Klubie Szlacheckim przy ul.Rudnickiej.
Osobą powszechnie znaną, lubianą i bardzo szanowaną
w Wilnie był Wiktor Niewodniczański (1872-1929) z wykształcenia
inżynier technolog. W Stowarzyszeniu Techników Polskich
w Wilnie pełnił godność wiceprezesa
i prezesa. Był też członkiem
rady naukowo-technicznej, komisji
szkolnej i sądu koleżeńskiego
oraz delegatem na zjazdy Związku
Polskich Zrzeszeń Technicznych.
ENERGETYK
I FILANTROP
Inż. Wiktor Niewodniczański
położył szczególne zasługi dla
Wileńszczyzny jako energetyk.
Właśnie jemu, rodowitemu Wilnianinowi
w 1902 r. powierzono
stanowisko dyrektora pierwszej
w Wilnie elektrowni. Duma Miejska
planowała początkowo zlokalizować ją w pobliżu Ogrodu
Bernardyńskiego. Jednak ostatecznie postanowiono wybudować
miejską elektrownię na prawym brzegu Wilii, na ulicy Petrozavodskaja
(dziś ul. Rinktinės), w pobliżu cmentarza żydowskiego na
Sznipiszkach. Warto przypomnieć, że był to dopiero poc więcej »