Samples of sewage sludge, soil, turkey breast meat and herring meat were analyzed for Cd as well as Ca, Fe, K, Mg, Na, P i S contents by inductively coupled plasma at. emission spectroscopy under comparison with certified ref. materials. The necessity of use of certified ref. materials was confirmed. Akredytowane laboratorium analityczne funkcjonujące zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2005 jest zobowiązane dostarczać klientowi wiarygodnych wyników analiz zapewniając spójność pomiarową. Narzędziem umożliwiającym zapewnienie spójności pomiarowej jest stosowanie certyfikowanych materiałów odniesienia (CRM). Opisano zastosowanie materiałów CRM do kalibracji przyrządów pomiarowych oraz kontroli jakości badań. Dowiedziono, jak istotne jest stosowanie certyfikowanych materiałów odniesienia w analizie próbek przemysłowych. Zakłady przemysłowe zobowiązane są do stałej kontroli jakości swoich surowców, półproduktów i produktów. Wyniki analiz stanowiąpodstawę do oceny zgodności towaru ze specyfikacją, do podjęcia decyzji o wypuszczeniu danej partii materiału na rynek, czy też do wprowadzenia do obrotu nowych produktów. Niestety, często zdarza się, że wyniki podawane przez niezależne laboratoria różnią się znacznie. Dlatego też, ważne jest, aby wyniki analiz przeprowadzanych przez laboratoria zajmujące się oznaczeniami dla potrzeb przemysłu były nie tylko wiarygodne, ale także porównywalne z wynikami otrzymanymi w różnych laboratoriach. Jest to możliwe, jeżeli uzyskany wynik jest spójny z wartością odniesienia1). Zgodnie z międzynarodowym słownikiem terminów metrologicznych VIM spójność pomiarowa, jest to właściwość wyniku pomiaru, przy której wynik może być związany z odniesieniem poprzez udokumentowany, nieprzerwany łańcuch wzorcowań, z których każde wnosi swój udział do niepewności pomiaru2). Zapewnienie spójności pomiarowej w badaniach chemicznych jest [...]

  Certified ref. materials were successfully used at various stages of validation of multielemental anal. procedures at detn. of Pb content in sediments samples. Inductively coupled plasma optical emission spectrometry was used as anal. method. Omówiono wykorzystanie certyfikowanych materiałów odniesienia na kolejnych etapach walidacji metod analizy wielopierwiastkowej, na przykładzie oznaczania zawartości Pb w próbkach osadów metodą optycznej spektrometrii emisyjnej ICP. Wykazano zasadność stosowania certyfikowanych materiałów odniesienia na każdym z etapów walidacji. Akredytowane laboratorium chemiczne powinno mieć opracowane metody, które są wiarygodne i odpowiednie do przewidzianego zastosowania oraz spełniają oczekiwania klienta. Mogą to być metody znormalizowane lub też opracowane przez laboratorium1). Laboratorium jest zobowiązane do zapewnienia wiarygodności wyników badań. Jednym z podstawowych elementów zapewnienia jakości wyników jest walidacja metody analitycznej2). Walidacja procedury analitycznej jest jednym z głównych elementów systemu kontroli i zapewnienia jakości wyników pomiarów w każdym laboratorium3). Polega na potwierdzeniu, że wybrane metody spełniają wymagania dotyczące ich zastosowania oraz są w stanie wykryć badaną cechę z odpowiednią precyzją i dokładnością. Obejmuje wyznaczenie parametrów analitycznych, w których spójność pomiarowa oraz niepewność wyniku pomiaru determinują wiarygodność wyników4). Kluczowe do oceny metody analitycznej są takie parametry, jak selektywność/specyficzność, granica wykrywalności LOD (limit of detection), granica oznaczalności LOQ (limit of quantification), odzysk, zakres roboczy i liniowość, poprawność, precyzja oraz odporność. Kryteria, które uwzględnia się w procesie walidacji zależą od specyfiki danej metody i celu jej stosowania5). Obecne podejście do walidacji zakłada rozróżnienie metod wymagających pełnej walidacji (metody nowe opracowane przez laboratorium) oraz m[...]

  W intensywnej hodowli zwierzęcej ważne jest dostarczenie paszy mającej skład dostosowany do aktualnego zapotrzebowania ze strony zwierząt gospodarskich1). Ważnymi składnikami niezbędnymi do prawidłowego przyrostu masy zwierząt oraz ich prawidłowego metabolizmu są białka, substancje energetyczne oraz mikroelementy. Jony Cu2+ odpowiadają za budowę i aktywację wielu enzymów2, 3), uczestniczą w oddychaniu mitochondrialnym4) i syntezie białek, np. melatoniny czy kreatyniny5). Spośród wielu funkcji, jakie pełnią jony Zn2+ w organizmach żywych można wymienić budowę struktur i aktywację enzymów6), regulację pracy trzustki7) czy udział w przewodzeniu sygnałów nerwowych w neuronach8). Obecność jonów Mn2+ jest potrzebna do prawidłowego rozwoju mózgu9) oraz ma wpływ na homeostazę tarczycy10). Mikroelementy są pobierane przez rośliny z gleby, a ich ilość silnie zależy od gatunku, rodzaju gleby, techniki oraz jakości nawożenia i warunków środowiskowych panujących podczas wegetacji rośliny. Ilość zawartych substancji odżywczych w paszy pochodzenia roślinnego często nie pokrywa dziennego zapotrzebowania na nie ze strony zwierząt hodowlanych. Dlatego stosuje się wzbogacanie pasz w dodatki mineralne zawierające odpowiednie dawki niezbędnych pierwiastków odżywczych. Klasyczne (mineralne) dodatki paszowe cechują się zmienną przyswajalnością mikroelementów przez zwierzęta. Badania nad przyswajalnością mikroelementów z różnych preparatów nie są jednak dobrze udokumentowane w literaturze11). Obiecującym trendem jest wiązanie jonów mikroelementów do biomasy, co pozwala na ich lepszą przyswajalność oraz ogranicza skutki ewentualnego efektu toksycznego. Tak przygotowany dodatek paszowy charakteryzuje się lepszą bioprzyswajalnością. Lucerna siewna (Medicago sativa) jest rośliną strączkową powszechnie stosowaną w wielu krajach jako pasza lub dodatek do pasz12). Próby zwiększenia wartości odżywczej tej rośliny odbywały się głównie z wykorzystaniem techni[...]

  Opracowano metodę wytwarzania nawozu mineralno- organicznego z odpadów poubojowych oraz modyfikowanego podłoża, na którym odbywa się chów gęsi. W celu ograniczenia strat składników nawozowych zawartych w pomiocie drobiowym, podłoże wybiegu uformowano z węgla oraz mieszanki węgla z magnezytem. Nasycone odchodami hodowlanymi podłoże higienizowane jest dodatkiem kwaśnego mineralizatu uzyskanego w procesie działania kwasem siarkowym na odpady poubojowe z ubojni gęsi. Zbadano właściwości sorpcyjne podłoży. Odpady poubojowe roztwarzano w stężonym kwasie siarkowym. Skład nawozu korygowano dodatkiem popiołu ze spalania biomasy, a także poprzez dodatek nawozów mineralnych i mikroelementów w proporcjach wynikających z potrzeb uprawowych roślin. W badaniach polowych przy uprawie kukurydzy i gorczycy oceniano właściwości nawozowe wytworzonych produktów. Metoda redukuje emisyjne straty związków azotu w chowie gęsi do at- Małgorzata Mironiuka, *, Henryk Góreckia, Helena Góreckaa, Zbigniew Dobrzańskib, Katarzyna Chojnackaa, Radosław Wilka, Piotr Rusekc, Urszula Sienkiewicz-Cholewad aPolitechnika Wrocławska; bUniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu; cInstytut Nawozów Sztucznych, Puławy; dInstytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy, Puławy Metoda utylizacji odchodów hodowlanych i odpadów poubojowych w intensywnym chowie gęsi na nawozy mineralno-organiczne Method for utilization of manure and slaughter wastes in intensive geese breeding as mineral-organic fertilizers Prof. dr hab. inż. Henryk GÓRECKI w roku 1970 ukończył studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Wrocławskiej. Jest kierownikiem Zakładu Chemii dla Rolnictwa w Instytucie Technologii Nieorganicznej i Nawozów Mineralnych tej uczelni. Od 2005 r. pełni funkcję wiceprzewodniczącego Rady Nauki w Ministerstwie Edukacji i Nauki, będąc jednocześnie przewodniczącym Komisji Badań na Rzecz Rozwoju Gospodarki. Specjalność - technologia nieorganiczna, techn[...]