Polilactide film was coated with emulsan or metaquinones produced in situ by Acinetobacter calcoaceticus and Chitinophaga arvensicola bacteria on methylhydroxypropylcellulose (MHPC) and methylcellulose (MC) carriers and studied for antimicrobial properties against Bacillus atrophaeus, Micrococcus luteus, Staphylococcus auresus, Escherichia coli and Citrobacter freundii bacteria. Menaquinones on MHPC showed good antimicrobial activity against M. luteus and B. atrophaeus while emulsan on MC showed microbicidal activity against M. luteus, S. aureus and B. atrophaeus. The B. atrophaeus cells were more sensitive to menaquinone and emulsan attacks than the M. luteus and S. aureus ones. The menaquinones on MHPC decreased also the growth of E. coli and C. freundii cells. The microbiocidal activity of emulsan against Gramnegative cells was higher when MHPC was used as carrier. The E. coli strain was more sensitive to emulsan and menaquinones than C. freundii one. Prowadzono próbę pokrywania folii polilaktydowej powłokami zawierającymi metabolity o właściwościach antymikrobowych, produkowanymi przez Acinetobacter calcoaceticus oraz Chitinophaga arvensicola. Stwierdzono, że emulsan produkowany przez A. calcoaceticus oraz menachinony syntetyzowane przez C. arvensicola ograniczyły wzrost bakterii Gram-dodatnich. W przypadku menachinonów najlepszymi właściwościami zmniejszającymi liczbę bakterii M. luteus oraz B.atrophaeus charakteryzowała się folia powlekana metylohydroksypropylocelulozą (MHPC). W przypadku emulsanu najlepsza dla redukcji M. luteus, S. aureus oraz B.atrophaeus okazała się folia powlekana metylocelulozą (MC). Ponadto B.atrophaeus był bardziej wrażliwy na działanie menachinonu oraz emulsanu niż M. luteus oraz S. aureus. Analiza aktywności powłok względem bakterii Gram-ujemnych wykazała, że folie powlekane MHPC zawierającą menachinony ograniczyły wzrost zarówno komórek E. coli, jak i C. freundii. Przeprowadzone doświ[...]

  Celem pracy była analiza aktywności przeciwutleniającej folii PE oraz PLA modyfikowanych powłokami zawierającymi melaniny grzybowe. Założono, że do modyfikacji folii zostaną wykorzystane melaniny pochodzące z odpadu z produkcji pieczarki dwuzarodnikowej (Agaricus bisporus), ryzomorf opieńki miodowej (Armillaria mellea) oraz owocników tęgoskóra cytrynowego (Scleroderma citrinum). Jako nośniki wybrano chitozan i skrobię A4b. Oznaczano aktywność przeciwutleniającą za pomocą rodnika DPPH oraz zawartość polifenoli w powłokach za pomocą odczynnika Folina-Ciocalteau. Na podstawie przeprowadzonych doświadczeń stwierdzono, że melaniny grzybowe mogą znaleźć zastosowanie w modyfikacji folii w kierunku nadania im właściwości przeciwutleniających. ABSTRACT: The aim of the study was evaluation of antioxidant properties of PE and PLA foils modified by coatings contaning fungal melanins. Melanins used in the study were obtained from waste from production of button mushroom (Agaricus bisporus), rhizomorphs of honey fungus (Armillaria mellea) and fruiting bodies of common earthball (Scleroderma citrinum). Chitosan and starch A4b were choosen as a coatings. Antioxidant activity of films was evaluated by DPPH and poliphenolic content by Folin-Ciocalteau’s reagent. The findings of the study point out that fungal melanins may be used in modification of foils to goal their antioxidant properties. Wstęp Innowacyjnym rozwiązaniem dotyczącym ochrony produktów spożywczych przed psuciem się jest stosowanie opakowań aktywnych bądź odpowiednich systemów pakowania żywności. Jednym z rozwiązań decydujących o tym, czy opakowanie zostanie zakwalifikowane do opakowań aktywnych, jest pokrywanie materiałów opakowaniowych powłokami zawierającymi substancje aktywne, m.in. antymikrobiologiczne bądź przeciwutleniające. Przeciwutleniacze są powszechnie dodawane do produktów spożywczych w celu opóźnienia bądź zahamowania niekorzystnych zmian wynikających z procesów utleniania. Najczęśc[...]

  Antioxidant and optical properties of BOPP and PET foils modified by coatings containing fungal melanins STRESZCZENIE: Dokonano modyfikacji folii BOPP i PET powłokami zawierającymi melaniny grzybowe. Analizowano właściwości przeciwutleniające, zawartości polifenoli w powłokach, właściwości barierowe względem promieniowania UV-Vis oraz wpływ dodatku melanin na barwę folii. Stwierdzono, że dodatek melanin grzybowych do powłok naniesionych na powierzchnię folii BOPP i PET spowodował wzrost właściwości antyoksydacyjnych, wzrost zawartości polifenoli w powłokach oraz zmianę barwy folii w kierunku barw czerwonej i żółtej. Nie odnotowano poprawy właściwości barierowych modyfikowanych folii względem promieniowania UV-Vis. IN ENGLISH; BOPP and PET foils were coated with coatings containg fungal melanins. Antioxidant properties, polyphenolic content, UV-Vis barier properties and changes of colour were analyzed. The result suggested that incorporation of fungal melanins into foil coatings may improve their antioxidant properties, increasing of polyphenolic content and changes in colour. No improvement of UV-Vis barier properties was observed. Innowacyjnym rozwiązaniem dotyczącym ochrony produktów spożywczych przed psuciem się jest stosowanie opakowań aktywnych bądź odpowiednich systemów pakowania żywności. Jednym z rozwiązań decydujących o tym, czy opakowanie zostanie zakwalifikowane do opakowań aktywnych, jest pokrywanie materiałów opakowaniowych powłokami zawierającymi substancje aktywne, m.in. antymikrobiologiczne bądź przeciw-utleniające. Przeciwutleniacze są powszechnie dodawane do produktów spożywczych w celu opóźnienia bądź zahamowania niekorzystnych zmian wynikających z procesów utleniania. Najczęściej wykorzystywanymi w przemyśle spożywczym przeciwutleniaczami są: kwas askorbinowy (E300), BHA (butylohydroksyanizol, E320), BHT (butylohydroksytoluen, E321), galusan propylu (E310) oraz tokoferole (E306-E309) [1]. Jednym z kierunków rozwoju opakowań [...]

Małgorzata Mizielińska, Katarzyna Sobecka, Sławomir Lisiecki, Wioletta Krawczyńska, Artur Bartkowiak: Badanie podatności na biodegradację wybranych folii skrobiowych oraz folii celulozowych w warunkach laboratoryjnych. W badaniach podjęto próbę określenia podatności na biodegradację dwóch rodzajów folii, celulozowej i skrobiowej, produkowanych na skalę przemysłową. Oba materiały są otrzymywane z surowców pochodzenia naturalnego i zgodnie z informacją otrzymaną od producentów spełniają one wszystkie wymogi Europejskiej normy EN13432, dzięki czemu mogą być klasyfikowane jako materiały biodegradowalne. Ze względu na swoje odpowiednie parametry wytrzymałościowe mogą być one alternatywą dla konwencjonalnych folii polietylenowych. Celem przeprowadzonych doświadczeń było określenie p[...]

  Wstęp Wymagania związane z ochroną środowiska, stosunkowo drogie metody recyklingu odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych oraz konieczność ich segregacji na jednorodne polimery zmieniły nieco obraz tworzyw sztucznych jako podstawowych materiałów opakowaniowych. Dlatego wydaje się nieuchronne w bliskiej perspektywie zastępowanie niektórych opakowań z tworzyw sztucznych materiałami wytwarzanymi z polimerów biodegradowalnych, które jako odpady mogą być poddawane przemysłowym procesom kompostowania [Foltynowicz Z. i Jakubiak P. 2002, Abou-Zeid D. M. i in. 2001, Gu J. D. 2003, Pawełczak R. 2005]. Nowe, biodegradowalne materiały opakowaniowe są produkowane z polimerów, które ulegają degradacji i mogą być wytwarzane przy użyciu technologii bazujących zarówno na surowcach nieodnawialnych, jak i odnawialnych. PLA dzięki swoim właściwościom, tj. dobrej wytrzymałości, przezroczystości i sztywności, może być stosowany do pakowania żywności. Biopolimer jest obecnie alternatywnym materiałem opakowaniowym w stosunku do PET, PS, PVC i polimerów celulozowych [Żakowska H. 2006]. Pod względem właściwości PLA jest zbliżony do politereftalanu etylenowego (PET), polistyrenu (PS), ale zmodyfikowany posiada parametry zbliżone do PP i PE. Charakteryzuje się on stosunkowo dużą gęstością (1,25 g/cm3 niestety jego wadę [Duda A. 2003, Duda A. i Penczek S. 2003]. Polilaktyd może być wykorzystywany do produkcji materiałów ), co stanowi OPAKOWANIE 7/2013 BADANIA I ROZWÓJ 49 i 60°C, po 60 dniach inkubacji. Warunki środowiskowe zostały wybrane pod kątem sprawdzenia potencjalnej skuteczności specjalnie do tego celu wyizolowanych szczepów bakteryjnych; jednokrotnego użycia, np. opakowań na wodę niegazowaną, świeże soki, napoje mleczne czy też oleje jadalne. Tworzywo to jest drukowalne, można z niego wykonywać etykiety samoprzylepne i p[...]

  Wstęp Dążąc do produkcji jak najmniej przetworzonej, a zarazem bezpiecznej i trwałej mikrobiologicznie żywności zaczęto poszukiwać nowych metod jej pakowania oraz zabezpieczania. Nowoczesne opakowalnictwo pozwala m.in. na regulację składu atmosfery gazowej, kontrolę dostępu wilgoci oraz działanie poprzez aktywne składniki i ingerencję w niektóre procesy i skład żywności [9]. Oprócz najbardziej znanych na rynku opakowań aktywnych, które zawierają pochłaniacze tlenu, absorbenty etylenu, osuszacze, pochłaniacze zapachu oraz emitery, wyróżnić można także np. folie (i inne materiały opakowaniowe) uwalniające nieznaczne ilości aktywnych substancji antymikrobiologicznych, zabezpieczających powierzchnię niektórych produktów przed niepożądanym działaniem mikroorganizmów (14). Opakowania antymikrobiologiczne mogą stać się alternatywą dla wprowadzania w strukturę żywności substancji dodatkowych o działaniu konserwującym i/lub antymikrobiologicznym, gdyż można zamiast tego "wbudować" je w opakowanie [2]. Takie działanie ma duży efekt zdrowotny dla konsumentów, bowiem ogranicza spożycie substancji konserwujących. Umieszczenie substancji aktywnych w opakowaniu ma na celu ochronę zapakowanej żywności przed drobnoustrojami za pomocą czynników chemicznych [10]. Efektywne działanie wykorzystuje zjawisko migracji związków drobnocząsteczkowych z opakowania na powierzchnię produktu, a potem wewnątrz niego [2,10]. Najczęściej stosowanymi do takich celów środkami są kwasy organiczne (np. kwas sorbowy) i ich sole (np. sorbinian potasu), ale także siarczki, siarczyny, alkohole, w mniejszym zaś stopniu wykorzystywane są peptydy czy ekstrakty roślinne [10]. Celem pracy była próba uzyskania i oszacowania właściwości antymikrobiologicznych opakowaniowych folii PLA poprzez naniesienie na nie powłok zawierających substancje bioaktywne względem bakterii Escherichia coli. Małgorzata Mizielińska, Patrycja Sumińska, Urszula Kuźmicz, Sławomir Lisiecki, Artur [...]

  Wstęp Jednym z kluczowych zagrożeń pakowanych produktów spożywczych jest szkodliwe działanie mikroorganizmów. Uzyskanie materiału opakowaniowego o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych jest istotną zaletą znacznie zwiększającą zakres jego wykorzystania (19). Obecnie przeciwbakteryjny system pakowania jest ograniczony głównie dostępem do środków o działaniu antyseptycznym (11), które powinny być efektywne w unieszkodliwianiu mikroorganizmów, bezpieczne dla ludzi i przyjazne środowisku (4,16). Pakowanie w systemie MAP i CAP polega na odpowiednim doborze gazów, stanowiących atmosferę zapakowanego produktu. Do tego celu wykorzystuje się mieszaninę trójskładnikową: O2, N2, CO2 oraz dwuskładnikową: N2, CO2. Odpowiednio dobrane skład i proporcja gazów powodują hamowanie przez nie czynników odpowiadających za psucie się żywności. Przykład stanowić może zastąpienie tlenu azotem, które pozwala uniknąć niepożądanych procesów oksydacyjnych (1,2,5,6,7,10,14,18), czy wprowadzenie CO2, które ze względu na jego właściwości bakteriobójcze jest doskonałym sposobem przedłużenia okresu trwałości żywności (14). Inhibicyjny wpływ rozpuszczonego CO2 został wielokrotnie potwierdzony (15). Dowiedziono, że CO2 działa hamująco na bakterie tlenowe, drożdże oraz pleśnie. Nie wykazuje jednak podobnych właściwości w stosunku do bakterii beztlenowych takich jak rodzaj Clostridium oraz bakterii fermentacji mlekowej. Jest on skuteczny na powierzchniowej warstwie produktu spożywczego i w niskiej temperaturze, bliskiej 0°C (18,21). Aktywne materiały i wyroby wykorzystywane w opakowalnictwie mają na celu zachowanie lub poprawę stanu pakowanych produktów spożywczych. Z uwagi na ich naturę przewidziano w nich obecność składników, które mogą uwalniać substancje do żywności lub jej otoczenia albo też je absorbować (1,2,20). Oprócz najbardziej znanych rodzajów opakowań aktywnych zawierających: pochłaniacze tlenu (ang. oxygen scavenger), absorbery etylenu (dla o[...]

  Wstęp Wewspółczesnympiekarnictwie konfekcjonowanie pieczywa jestważnymetapemprocesu produkcyjnego.Wrozwiniętych krajach prawie wszystkie wyprodukowane wyroby pakuje się [2]. Zadaniem opakowania jest utrzymanie dobrej jakości produktu przez jak najdłuższy czas [9], zapobieganie skażeniu mikrobiologicznemu oraz utrzymanie pożądanych cech organoleptycznych [3]. Do pakowania pieczywa stosuje się papiery woskowane, celofan, folie polietylenową i polipropylenową, w tym także termokurczliwą oraz laminowaną. Wykorzystuje się też różne kombinowane połączenia tych materiałów, które różnią się właściwościami fizycznymi i mają różną przepuszczalność gazów i pary wodnej [2, 3]. Pieczywo o żądanej kilkudniowej trwałości najczęściej pakuje się w opakowania polietylenowe (PE). Do produkcji pieczywa o przedłużonej trwałości poleca się folie polipropylenowe (PP) orientowane, termokurczliwe i rozciągliwe. Charakteryzują się one dobrą barierowością w stosunku do pary wodnej i gazów oraz wysoką odpornością na temperaturę, dzięki czemumożliwe jest zastosowanie ich do pakowania gorącego pieczywa, a także pieczywa utrwalonego termicznie. Pieczywo o długim okresie przydatności do spożycia, pakowane w atmosferze modyfikowanej lub z użyciem pochłaniaczy tlenu, powinno być wprowadzane do opakowania z materiałów wielowarstwowych, wysokobarierowych. W Polsce najpopularniejszy jest PA/PE (poliamid/polietylen) [6]. Celempracy była analiza zmian trwałości chleba przechowywanego w specjalnie zaprojektowanymopakowaniu aktywnym, a zarazem sprawdzenie, czy specjalnie zaprojektowana saszetka zawierająca trójskładnikową kompozycję aktywną będzie mogła być wykorzystywana do pakowania w warunkach biologicznie modyfikowanej atmosfery. Materiał i metody Do przeprowadzenia doświadczeń wykorzystano: 1. Chleb powszedni mieszany (pszenno-żytni) (Asprod Sp. z o.o.) o następującym składzie: mąka pszenna, mąka żytnia, woda, OPAKOWANIE 1/2015 58 BADANIA I ROZWÓJ Sław[...]

  Nowoczesne opakowania dla branży mięsnej zyskują na znaczeniu, bowiem rozwój sieci handlowych, potrzeby klientów, a także czynniki ekonomiczno- -logistyczne wymagają maksymalnego zabezpieczenia produktów mięsnych podczas transportu i przechowywania Rynek opakowaniowy oferuje branży mięsnej różne rodzaje opakowań, m.in. opakowania wygodne, aktywne i inteligentne. Niniejszy artykuł stanowi przegląd nowoczesnych technologii opakowaniowych stosowanych obecnie na rynku produktów mięsnych Na wstępie należy zadać pytanie, dlaczego opakowania do produktów mięsnych powinny być innowacyjne i nowoczesne? Dotychczas stosowane metody pakowania są przecież efektywne, więc dlaczego wciąż trwają prace badawcze i poszukuje się nowych rozwiązań? Po pierwsze - postępująca globalizacja powoduje, że produkty spożywcze są przesyłane na coraz większe odległości. Po drugie - konsumenci szukają coraz wygodniejszych rozwiązań. Po trzecie - aby produkt spożywczy jak najdłużej zachował jakość, konieczne jest albo użycie substancji konserwujących, albo dobór (co przez konsumentów jest postrzegane jako korzystniejsze) świetnie zabezpieczającego opakowania [1]. Jakość zdefiniowana jako ogół pozytywnych cech produktu akceptowanych przez konsumenta jest istotna na każdym etapie łańcucha produkcyjno-przetwórczego, a także konsumenckiego. Barwa i wygląd mięsa oraz przetworów mięsnych ma wpływ na zakup towaru przez klienta [2]. Najczęściej parametry te są również dobrymi wskaźnikami świeżości mięsa [3]. Po otwarciu opakowania istotny jest również zapach i pozostałe parametry organoleptyczne, wskazujące na ewentualne zepsucie produktu spożywczego. Należy podkreślić, że niedozwolone jest zastosowanie jakichkolwiek rozwiązań maskujących niekorzystne cechy produktu. TYPY OPAKOWAŃ Spośród opakowań do produktów mięsnych wyróżnić można opakowania transportowe i zbiorcze, służące do transportu mięsa świeżego i przetworów mięsnych od producenta do punktów dystry[...]

  Polylactide film was coated with bacterial egzoplysaccharide (layer thickness 1.34 and 2.68 g/cm2) to improve its O2 and water vapor barrier properties as well as its antimicrobial activity against B. atrophaeus, M. luteus and S. aureus. The water vapor permeability decreased by 64-67%. The oxygen barrier increased approx. by 77% and 92%. The modified film showed antibacterial activity against Gram-positive bacteria and reduced the growth of M. luteus cells by more than 99% and S. aureus by more than 98%. The amt. of B. atrophaeus cells decreased by more than 88%. Dokonano poprawy barierowych właściwości folii z polilaktydu (PLA) poprzez naniesienie na nią powłoki zawierającej bakteryjny egzopolisacharyd (EPS) oraz oceniono wpływ wprowadzonych modyfikacji na antymikrobowe właściwości folii. Stwierdzono, że pokrycie folii PLA EPS syntetyzowanym przez Arthrobacter viscosus zwiększyło barierowość folii względem tlenu i pary wodnej. Przenikalność pary wodnej zmniejszyła się o 64-67%. Barierowość względem tlenu wzrosła odpowiednio o 77-92%. Modyfikowana folia PLA posiadała właściwości antybakteryjne względem bakterii Gram-dodatnich. Powłoka z EPS ograniczyła wzrost komórek Micrococcus luteus o ponad 99%, bakterii Staphylococcus aureus o ponad 98% oraz laseczek Bacillus atrophaeus o 88%. Wśród współczesnych społeczeństw przeważa konsumpcyjny styl życia, dlatego rocznie na świecie produkowanych jest ok. 140 mln t syntetycznych polimerów opartych na węglowodorach ropopochodnych. Niestety znaczna ich ilość trafia do ekosystemu w postaci śmieci1). Alternatywą są biopolimery, które przez to, że ulegają biodegradacji, nie stanowią zagrożenia dla środowiska2-4). Jednym z takich ekologicznych materiałów jest polilaktyd (PLA)4, 5), którego cechuje dobra przetwarzalność, biozgodność i biodegradowalność6, 7). Zaletą jego są także dobre właściwości mechaniczne4, 5). Jednym z kluczowych zastosowań PLA jest wytwarzanie opakowań. Niestety sł[...]