Przedstawiono przegląd literatury dotyczącej nowej grupy katalizatorów. Są to katalizatory na membranach nieorganicznych. Opisano metody ich preparowania, omówiono typowe konf^iguracje pracy i możliwości zastosowania. Podano wyniki niektórych badań nad wykorzystaniem tego rodzaju katalizatorów. Szczególną uwagę zwrócono na katalizatory na membranach z tlenku glinu. Wostatnich latach osiągni[...]

Opisano preparatykę katalizatorów hydroodsiarczania osadzonych na nośnikach z kompozytów sadzy. Określono wpływ parametrów preparowania nośnika na jego strukturę, teksturę i właściwości mechaniczne. Na nośnikach osadzono katalizatory Mo i Co. Ich aktywność w procesie hydroodsiarczania porównano z aktywnością katalizatorów osadzonych na nośnikach z A12O3. procesie hydrorafinacji surowców naf[...]

Omówiono aktualną sytuację w Polsce dotyczącą katalizatorów do hydroodsiarczania (HDS) oraz naświetlono jej przyczyny. Przedstawiono wyniki badań - prowadzonych w skali doświadczalno-produkcyjnej - nad otrzymaniem nowej generacji katalizatorów HDS. Wykazano, że na aktywność katalizatora HDS istotny wpływ ma sposób wprowadzania metali aktywnych, a przede wszystkim struktura jego porów. odst[...]

Omówiono kierunki rozwoju katalizatorów przeznaczonych do hydroodsiarczania destylatów olejowych. Do wytwarzania tych katalizatorów stosuje się nośniki w formie wytloczek o powierzchni geometrycznej większej niż w wypadku tradycyjnych nośników. Przedstawiono wyniki własnych badań nad katalizatorami osadzonymi na nośnikach w formie wytloczek o przekroju trój- i czterolistnej koniczyny (tri- [...]

  Dokonano przeglądu literatury dotyczącej materiałów stosowanych jako sorbenty do odsiarczania gorącego gazu ze zgazowania węgla. Szczególną uwagę poświęcono regenerowalnym sorbentom na bazie tlenków metali. Omówiono wymagania stawiane tym materiałom oraz ich najważniejsze właściwości. W zależności od właściwości oczyszczanego gazu (temperatura, skład) proponowane są sorbenty na bazie tlenków cynku, żelaza, manganu, miedzi i ceru (proste bądź mieszane) w połączeniu z dodatkami poprawiającymi ich właściwości użytkowe (np. tlenki tytanu, krzemu, kobaltu) zwykle osadzone na nośnikach. A review, with 92 refs., of metal oxide sorbents including both their use and regeneration. Zgazowanie węgla stanowi efektywną metodę konwersji tego materiału do energii elektrycznej (np. metodą IGCC) i chemikaliów. Skład gazu ze zgazowania węgla zmienia się w dosyć szerokim zakresie i zależy od typu węgla, sposobu zgazowania, konstrukcji reaktora zgazowania, stosowanego utleniacza i temperatury procesu. Głównymi składnikami tego gazu, szczególnie otrzymywanego w wysokich temperaturach, są tlenki węgla oraz wodór. Oprócz tego, zawiera on wiele innych składników. Niektóre z nich utrudniają, lub wręcz uniemożliwiają, jego dalsze przetwarzanie i dlatego muszą być usunięte. Najważniejsze to pył oraz siarkowodór i inne związki siarki, takie jak COS lub CS2. Ponadto, w gazie zawarte są również takie zanieczyszczenia, jak metale alkaliczne, metale ciężkie, chlorowodór, fluorowodór oraz amoniak.Jednym z istotnych zagadnień związanych ze zgazowaniem węgla (a ogólniej paliw stałych) jest usuwanie zanieczyszczeń z uzyskanego gazu. Literatura podaje dosyć rozbieżne dane dotyczące dopuszczalnej zawartości siarki w gazie syntezowym i w gazie do zasilania turbin gazowych. Niektóre z nich zestawiono w tabeli. Typowym sposobem usuwania związków siarki stosowanym w technologii IGCC jest oczyszczanie gazu, schłodzonego do 100-150°C, w skruberach wodnych (lub innymi[...]

Opisano wyniki badań, których celem było opracowanie sposobu otrzymywania wodorotlenku glinu przeznaczonego na nośniki (A1203) katalizatorów hydroodsiarczania. Ścieki powstające w trakcie wytwarzania wodorotlenku glinu tą metodą łatwiej się utylizuje niż ścieki uzyskiwane w metodach dotychczas proponowanych. Opisano właściwości wodorotlenku glinu wytrąconego wodą amoniakalną z roztworu siarczanu glinu, siarczanem glinu z roztworu glinianu sodu i siarczanem amonu z roztworu glinianu sodu. Określono wpływ parametrów wytrącania na podstawowe właściwości otrzymywanych próbek wodorotleku glinu i uformowanych z nich nośników oraz na aktywność katalizatorów Co-Mo osadzonych na tych nośnikach. Stwierdzono, że najkorzystniejsze jest wytrącanie wodorotlenku siarczanem glinu z roztworu glinianu sodu. Konieczność intensyfikacji przerobu ropy naftowej, społeczna presja na zmniejszenie emisji związków siarki do atmosfery oraz względy ekonomiczne skłaniają do zastosowania w rafineriach nafty nowych, bardziej wydajnych katalizatorów hydroodsiarczania i hydrorafinacji. Produkowany obecnie w Zakładach Chemicznych "Oświęcim" katalizator G-3, mimo że cieszy się dobrą opinią użytkowników, jest wyraźnie mniej aktywny niż katalizatory proponowane przez firmy zachodnie, jest także mało wydajny w procesie hydrorafinacji ciężkich surowców zawierających wielkocząsteczkowe związki siarki i azotu oraz poliaromaty. Toteż od dawna dąży się do uruchomienia produkcji nowego, bardziej wydajnego katalizatora hydrorafinacji produktów naftowych. Katalizatory hydrorafinacji zawierają przeważnie tlenki Co i Mo osadzone na nośniku tlenkowym (zwykle A1203). Właściwości nośnika (struktura, wytrzymałość mechaniczna) są jednym z głównych czynników decydujących o jakości katalizatora. Z kolei o właściwościach nośnika w głównej mierze decyduje jakość wodorotlenku glinu (pseudobemitu), z którego został on spreparowany. W warunkach krajowych surowcem do produkcji pseudobem[...]

Podczas badań procesu wytrącania wodorotlenku glinu kwasem azotowym z roztworu glinianu sodu stwierdzono, że sposób wprowadzania soli amonowej wpływa na początkową wartość pH środowiska wytrącania i w ten sposób oddziałuje na właściwości wodorotlenku glinu, uformowanego z niego nośnika i aktywność osadzonego na tym nośniku katalizatora Co-Mo w procesie hydroodsiarczania. Decydujący wpływ na te właściwości wywiera wartość pH w chwili rozpoczęcia wytrącania wodorotlenku glinu. Konieczność intensyfikacji przerobu ropy naftowej oraz wymagania dotyczące ochrony środowiska i ekonomiki procesu zmuszają do opracowania i wprowadzenia do przemysłu rafineryjnego nowych, bardziej aktywnych i selektywnych katalizatorów hydrorafinacji i hydroodsiarczania. Jedną z dróg prowadzących do tego celu jest poprawa właściwości nośnika, na którym są osadzane aktywne składniki katalizatora. W licznych laboratoriach prowadzi się badania nad opracowaniem takich procedur wytwarzania wodorotlenku glinu, aby uformowany z niego nośnik miał odpowiednią strukturę porowatą (im cięższy surowiec, tym bardziej szerokoporowaty katalizator jest pożądany), dobre właściwości mechaniczne i dobrze rozwiniętą powierzchnię1' 2’. Niestety, wyniki badań dotyczących tego tematu zazwyczaj nie są publikowane. W Politechnice Wrocławskiej we współpracy z Instytutem Technologii Nafty w Krakowie od kilku lat są prowadzone badania zmierzające do opracowania nowych, bardziej wydajnych katalizatorów hydrorafinacji3,4). Wcześniej3) opisano wyniki badań nad wpływem warunków wytrącania wodorotlenku glinu na właściwości spreparowanego zeń nośnika i aktywność katalizatora Co-Mo osadzonego na tym nośniku. Stwierdzono, że obecność jonów amonu w środowisku wytrącania wodorotlenku glinu wywiera istotny wpływ na właściwości wytwarzanego nośnika i katalizatora Co-Mo. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań wykonanych w celu szczegółowego wyjaśnienia tego efektu. Część doświadcza[...]

Zbadano wpływ temperatury, odczynu (pH) roztworu podczas wytrącania oraz sposobu wprowadzania saletry amonowej na właściwości próbek wodorotlenku glinowego otrzymywanych z glinianu sodowego i kwasu azotowego oraz na właściwości otrzymanych z tych próbek nośników katalizatora Co—Mo. Stwierdzono, że najlepsze właściwości mają nośniki wytwarzane podczas dwuetapowego wytrącania wodorotlenku glinowego przy stałej wartości pH, przy czym drugi etap jest prowadzony w podwyższonej temperaturze. Zauważono, że istotne znaczenie ma utrzymanie odpowiedniego stężenia jonów amonowych w zawiesinie w czasie wytrącania wodorotlenku. Stosowany w polskim przemyśle rafineryjnym katalizator G-3, produkowany w Zakładach Chemicznych "Oświęcim", opracowano ponad 20 lat temu. Katalizator ten cieszy się dobrą opinią użytkowników, lecz niestety nie nadaje się do przerobu cięższych surowców naftowych, a ponadto pracuje w temperaturze o 15 h- 20 К wyższej niż nowoczesne katalizatory produkowane przez renomowane firmy zagraniczne. Ostatnio opracowany w kraju katalizator G-4l ^ 5) został przetestowany w skali półtechnicznej i w najbliższym czasie ma być wdrożony do praktyki przemysłowej. Katalizator ten charakteryzuje się znacznie lepszymi właściwościami - korzystniejszą strukturą porów, większą średnią wartością promieni porów przejściowych i większą aktywnością podczas hydroodsiarczania. Niewątpliwie jednak są uzasadnione dalsze poszukiwania nośnika o korzystnych właściwościach, koniecznego w wypadku katalizatorów o dużej aktywności. W Instytucie Chemii i Technologii Nafty i Węgla podjęto próbę opracowania nośnika o odpowiednich właściwościach. Przedstawiona praca jest fragmentem badań nad wpływem niektórych parametrów wytrącania wodorotlenku glinowego na jego właściwości oraz na właściwości otrzymanego zeń nośnika. Dr inż. Janusz TRAWCZYŃSKI w roku 1978 ukończył Wydział Chemiczny Politechniki 4 Wrocławskiej. Jest adiunktem w Instytucie Chemii[...]

  A review, with 49 refs., of the process conditions and catalysts of EtOH-to-H2 conversion. Etanol pozyskiwany z biomasy (bioetanol) jest efektywnym i przyjaznym środowisku nośnikiem energii odnawialnej. Opisano metodę otrzymywania wodoru z bioetanolu poprzez parowy reforming etanolu (PRE). Przedstawiono obecny stan wiedzy dotyczący procesu PRE, katalizatory stosowane w tym procesie oraz wyniki prac dotyczących PRE. Na podstawie przeglądu literaturowego oraz badań własnych określono wymagania dotyczące optymalnych właściwości katalizatora PRE. W ostatnich dekadach obserwuje się wzrost ograniczeń i niedogodności związanych ze stosowaniem paliw kopalnych. Spalanie węgla lub paliw wytwarzanych z ropy naftowej wiąże się z emisją wielu szkodliwych substancji do środowiska, szczególnie CO2. Ponadto, zasoby paliw kopalnych, chociaż ogromne są jednak skończone. Dlatego konieczne jest poszukiwanie nowych, efektywnych i bezpiecznych z punktu widzenia ochrony środowiska odnawialnych nośników energii. Wodór jest jednym z tych nośników energii, z którymi wiąże się nadzieje na złagodzenie niedoboru "czystej energii". Może on być wytwarzany m.in. z surowców odnawialnych, np. z biomasy lub przy użyciu energii odnawialnej, np. energii wiatru. Ze względu na duże trudności i niedogodności związane z magazynowaniem (przewożeniem) wodoru w postaci gazowej lub ciekłej, proponuje się wytwarzanie go z bioetanolu, bezpośrednio przed silnikiem (ogniwem paliwowym), dla którego jest paliwem. Etanol jest łatwo biodegradowalny, odnawialny oraz nie sprawia zagrożeń podczas transportu. Parowy reforming metanolu (lub etanolu) jest atrakcyjną metodą wytwarzania wodoru dla małych, rozproszonych użytkowników i w przypadkumetanolu doczekał się wielu aplikacji. Metanol, ze względu na dużą wartość stosunku H/C, jest korzystnym surowcem do wytwarzania wodoru.[...]

  Mixed Zn and Ti or Fe oxides were granulated with clay binders, calcinated at 900°C, analyzed for phase compn., texture and ability to redn., then used as sorbents for removal of H2S from a model gas made by coal gasification at 400-600°C. The Zn-Fe sorbents were active only below 410°C while the Zn-Ti sorbents were active up to 600°C. The addn. of Co and Ni to the sorbents resulted in an increase in their sorption capacity. Przedstawiono wyniki badań sorbentów na bazie mieszanych tlenków cynku i tytanu (ZT) oraz cynku i żelaza (CZ) do usuwania siarkowodoru z gorącego gazu ze zgazowania węgla. Wyniki pomiarów TPR-H2, XRD oraz pojemności sorpcyjnej wykazały, że sorbenty typu ZT mogą być stosowane w temp. do 600°C, natomiast sorbenty typu CZ w temperaturach nie przekraczających 410°C. Obie grupy sorbentów umożliwiają zmniejszenie zawartości H2S w gazie modelowym od wartości 5000 ppmv do 5-10 ppm (GHSV = 1000 h-1). Określono wpływ dodatku innych metali na właściwości sorpcyjne sorbentów oraz wpływ rodzaju lepiszcza na ich wytrzymałość mechaniczną. Zgazowanie stanowi efektywną metodę konwersji węgla do energii elektrycznej i chemikaliów. Gaz ze zgazowania węgla, po usunięciu zanieczyszczeń, może być użyty do zasilania turbin gazowych lub jako surowiec do syntez chemicznych. Przykładem efektywnej technologii generowania energii z węgla jest proces IGCC1). Celem zgazowania jest otrzymywanie gazu bogatego w CO i H2, jednak zwykle jest on zanieczyszczony pyłem, smołami, amoniakiem i siarkowodorem. Skład ten zmienia się w zależności od surowca, konstrukcji reaktora zgazowania, rodzaju utleniacza i temperatury procesu. Obecność niektórych składników ogranicza lub uniemożliwia wykorzystanie gazu, dlatego musi on być oczyszczany. Niezależnie od przeznaczenia, z gazu musi być usunięty pył, H2S (wraz z innymi związkami siarki, np. CS2, COS), metale alkaliczne i ciężkie, chlorowodór, fluorowodór i amoniak. Typowym sposobem usuwania zwią[...]