Omówiono ważniejsze cechy interkalacji minerałów ilastych. Podano znane przykłady zastosowania produktów interkalacji oraz przedstawiono możliwości wykorzystania ich w przyszłości. Niektóre krystaliczne ciała stałe o budowie warstwowej mogą przyjmować obce cząsteczki lub jony. Proces wnikania cząsteczki lub jonu "gościa" pomiędzy warstwy "gospodarza" nazwano interkalacją, a produkty tego procesu interkalatami. Naukę zajmującą się badaniem i opisem procesów interkalacji i deinterkalacji określa się nazwą "chemia interkalacyjna"11. Związki interkalacyjne są bardzo rozpowszechnione w przyrodzie. Typowym przykładem jest mika, w której strukturze pomiędzy "pakietami" utworzonymi z dwóch warstw krzemotlenowych przedzielonych warstwą glinotlenowodorową są wbudowane kationy, najczęściej potasu. Minerały ilaste z grupy montmorylonitów mają podobną budowę pakietów i dzięki temu naturalną zdolność wchłaniania wody - a także niektórych innych substancji - z jednoczesnym pęcznieniem. Wchłaniana woda wnika w przestrzenie między pakietami, czyli interkaluje się wewnątrz montmorylonitu. Interkalacja cząsteczki "gościa" w sieci "gospodarza" nie tylko modyfikuje proporcje między wartościami stałych sieciowych (zmiana odstępu płaszczyzn sieciowych) i fizyczne właściwości substancji (kolor, przewodnictwo, plastyczność), ale może również zmieniać jej właściwości chemiczne. W ciągu ostatnich kilkunastu lat chemia tego rodzaju związków szybko się rozwijała. Obecnie nazwa "chemia interkalacyjna" dotyczy wszystkich procesów, w których występują zjawiska odwracalnego wnikania cząsteczek lub jonów w strukturę ciała stałego. Struktura taka nie musi być warstwowa, może zawierać luki, tunele, klatki itp. Odwracalność stanowi jedną z najważniejszych cech interkalacji. Interkalo wana substancja zawsze może być usunięta z sieci za pomocą metod chemicznych, termicznych lub elektrycznych, po czym interkalację znów można powtórzyć. Łatwo zauważyć, że warunki re[...]

Reakcja utleniania kwasu azotowego(III) nadtlenkiem wodoru w obecności jonów wodorowych jest reakcją znaną od dawna. Jest to reakcja niezwykle złożona. Mimo złożoności jej mechanizmu, w literaturze spotkać można równania kinetyczne tej reakcji o postaci funkcji potęgowej lub wymiernej. Są to równania doświadczalne i mają one charakter zależności przybliżonych. Budowane są, [...]

Przedstawiono wyniki badań rozkładu kompleksów interkalacyjnych kaolinitu w piecu mikrofalowym w zakresie 100-800 W mocy i częstotliwości 2,45 GHz. Efekty reakcji rozkładu oceniano wzrostem powierzchni właściwej kaolinu po reakcji. Powierzchnia właściwa wyjściowego kaolinu wynosiła 19 m2/g. Wyniki wskazują, że efekty zależą głównie od rodzaju substancji interkalowanej, mocy mikrofalowej i [...]

  Rate of product formation in a consecutive reaction was evaluated for varying ratio of both rate consts. Equations for calculation of product concns. were developed. Szybkość tworzenia produktu w reakcji S → X → P oraz stężenie produktu opisano równaniem potęgowym zmiennej stopnia przereagowania. Pokazano jak parametry przyjętego równania wiążą się ze stałymi szybkości oraz stężeniem początkowym substratu. Reakcje następcze są wykorzystywane m.in. w analizie kinetycznej złożonych przemian chemicznych jako swego rodzaju reakcje modelowe. W szczególności rozpatrywane są przypadki szczególne tego układu dwóch reakcji, znane pod nazwami: przybliżenie rozdzielonych etapów oraz przybliżenie stanu stacjonarnego. Odpowiadają one granicznym (małym lub dużym) wartościom stosunku stałych szybkości reakcji rozkładu produktu przejściowego i reakcji jego tworzenia. Pośrednie wartości tego stosunku wykazują znane interesujące cechy omawianego układu reakcji. Cechy te uwidaczniają się najpełniej w opisie szybkości reakcji i stężenia w kształcie równania potęgowego (1): r = A αa (1 - α)b (1) w którym α jest stopniem przereagowania substratu S. W charakterze wprowadzenia rozważono przykład liczbowy, w którym przyjęto, że stężenie początkowe cS0 = 1, k1 = 1, a stała szybkości k2 jest zmienna (stężenie w mol/dm3, czas w s). Jeśli k2 = 0,01, to obowiązuje zależność (2): r = 0,01002 α1,00075 (1 - α)0,00717 (2) której obrazem graficznym jest krzywa przedstawiona na rys. 1. Jeśli k2 = 100, to równanie (1) przyjmuje postać (3): r = 1,0105 α0,0003 (1 - α)1,0002 (3) Krzywa zależności r od czasu jest pokazana na rys. 2. Wreszcie, jeśli k2 = 2, to równanie (1) przybierze postać (4): r = 2[...]