Polska Państwowa Służba Hydrologiczno- Meteorologiczna obchodzi w tym roku jubileusz 85-lecia. Na przygotowanej z tej okazji uroczystości (19 lutego 2004 r.) prof. Jan Zieliński, dyrektor Instytutu Me[...]

Systemy informacyjne w zlewniowej gospodarce wodnej - praca zbiorowa pod kierunkiem Marka Jerzego Gromca Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa 2008, 496 s. ISBN 978-83-88897-97-9. Praca składa się z dwóch części. W pierwszej z nich omówiono podstawy systemów informacyjnych w zlewniowej gospodarce wodnej. W drugiej podano liczne przykłady zastosowań w systemach informacyjnyc[...]

Groźne zjawiska meteorologiczne i hydrologiczne, jakie wystąpiły głównie w czerwcu i lipcu tego roku, a które spowodowały milionowe straty materialne społeczeństwa na terenie kraju, a nawet i wypadki śmiertelne, powodują konieczność przypomnienia nie tylko fachowcom, ale i całemu społeczeństwu o roli Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowej Służbie Hydrologiczno- Meteorologicznej w naszym kraju. Polska Służba Hydrologiczno-Meteorologiczna w tym czasie zdała egzamin, przekazując społeczeństwu i organom państwa odpowiedzialnym za jego bezpieczeństwo, odpowiednie komunikaty, ostrzeżenia i prognozy meteorologiczne i hydrologiczne w odpowiednim czasie. Z uwagi na złożoność i współzależność w skali globalnej procesów pogodowych i klimatotwórczych meteorologia je[...]

Gospodarka Wodna nr 10/2010 393 Zaproponowano nową zlewniową orga- nizację gospodarki wodnej opierającą się na samorządnych instytucjach zlewniowych oraz powołanie Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej o znacznie szerszych niż dotychczas uprawnieniach. 1. W obliczu katastrofalnych zagrożeń naturalnych występujących w ostatnich la- tach w Polsce, w szczególności katastro- falnych powodzi w dorzeczu Wisły i Odry w 2010 r. - chcąc zapewnić skuteczną ochronę mienia i życia obywateli przed tymi zagrożeniami - państwo powinno mieć wy- specjalizowaną, dobrze wyposażoną tech- nicznie administrację wodną, dysponującą odpowiednimi do zadań finansami. Aktualne finansowanie, organizacja, po- ziom techniczny i technologiczny nie pozwa- lają na skuteczną realizację zadań gospodarki wodnej. Konieczne więc stają się niezbędne zmiany organizacyjne w administracji wod- nej, począwszy od zmian w kompetencjach (zwiększenie rangi i usamodzielnienie) Krajo- wego Zarządu Gospodarki Wodnej (KZGW) oraz przekształcenia jednostek podległych, tj. rad regionalnych gospodarki wodnej (RRGW) i regionalnych zarządów gospodarki wod- nej (RZGW), z podzieleniem wyznaczonych zadań. Celem tych zmian byłoby ustanowie- nie samorządnych i samofinansujących się z opłat za wodę (i dotacji z budżetu państwa), w tym również z opłat w zakresie energe- tycznego wykorzystania cieków wodnych w dorzeczu (elektrownie wodne) jednostek regionalnych. Należy zapewnić też odpo- wiednią ochronę zasobów wodnych (umożli- wiającą dostarczenie społeczeństwu czystej i zdrowej wody, co jest niezbywalnym prawem człowieka), bilansowanie i zrównoważone go- spodarowanie zasobami wodnymi, oraz sku- teczne bezpieczeństwo budowli wodnych. Gospodarka wodna w Polsce przeży- wa trudny czas. Przyczyny tego stanu tkwią przede wszystkim w niedocenianiu zn[...]

  Minęło 5 lat od oddania do użytku zmodernizowanej Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej - potocznie znanej pod nazwą System Monitoringu i Osłony Kraju (SMOK). Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (Państwowy Instytut Badawczy) jest samodzielną, państwową jednostką organizacyjną, mającą osobowość prawną i wysoko kwalifikowaną kadrę. Jej podstawowym zadaniem jest prowadzenie badań i prac rozwojowych oraz służb o szczególnym znaczeniu dla państwa, społeczeństwa i gospodarki narodowej. Zadanie to Instytut realizuje przede wszystkim za pośrednictwem Państwowej Służby Hydrologiczno- Meteorologicznej, sprawującej funkcje osłonowe, obejmujące całe państwo i całe społeczeństwo, oraz wyspecjalizowanych komórek naukowych, wspomagających pracę służby. Prowadzenie działalności w zakresie służb publicznych: hydrologicznej, w tym oceanograficznej, meteorologicznej i technicznej kontroli zapór, polega na pozyskiwaniu i gromadzeniu materiałów, wykonywaniu nieprzerwanych badań procesów i zjawisk przyrodniczych, oraz prognozowaniu, szczególnie w sytuacjach zagrożeń. Zagrożenia te mogą wystąpić w dowolnym czasie, na dowolnym obszarze kraju i z różnym natężeniem. Zagrożenie to jest zatem powszechne, obejmuje bowiem całe społeczeństwo. Jedynym sposobem redukcji skutków tego zagrożenia jest efektywne przewidywanie jego pojawienia się. Każde nowoczesne państwo, dla ochrony życia i mienia swoich obywateli, organizuje wyspecjalizowane służby, których ciągłym zadaniem jest śledzenie procesów przyrodniczych w atmosferze i hydrosferze oraz skuteczne określanie wynikających z nich zagrożeń. Utrzymanie tych służb leży w interesie całego społeczeństwa, a nie tylko określonych grup społecznych czy instytucji. Dlatego charakter tych służb jest państwowy i taki powinien pozostać również w przyszłości. Charakter zagrożeń od sił przyrody wymaga, aby program osłony hydrologiczno- meteorologicznej był kompleksowy, skuteczny i[...]

  Marek Gromiec (ur. 14 IX 1943 r. w Warszawie). Profesor nadzwyczajny, ekspert ONZ w dziedzinie inżynierii środowiska i gospodarki wodnej, szczególnie ochrony zasobów wodnych przed zanieczyszczeniem. Absolwent Wydziału Inżynierii Sanitarnej i Wodnej Politechniki Warszawskiej - mgr inż. urządzeń sanitarnych w dziedzinie zaopatrzenia w wodę i utrzymania czystości środowiska (1967), absolwent Wydziału Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Teksasu w Austin, USA - mgr inż. inżynierii środowiska (1970), dr nauk technicznych (PW - 1979) i dr hab. nauk technicznych (Politechnika Lubelska 2012). Ukończył trzy kursy podyplomowe z zastosowania matematyki w Instytucie Matematyki PAN i na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie kurs organizacji i kierowania pracami badawczo-wdrożeniowo-rozwojowymi dla kadry kierowniczej. Uzyskał dyplom ukończenia międzynarodowego kursu "Zintegrowane Zarządzanie Zasobami Wodnymi" w Departamencie Gospodarki Wodnej Stanów Zjednoczonych w Waszyngtonie, DC. Pracował w Instytucie Gospodarki Wodnej (IGW) jako inżynier sanitarny w projekcie Programu Specjalnego ONZ "Polska-26" realizowanego we współpracy z WHO, skąd w ramach tego projektu wyjechał do pracy naukowej w USA. Po powrocie do kraju pracował w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) w Warszawie jako: główny technolog, adiunkt, zastępca kierownika Zakładu Chemii i Biologii Wody, docent, wieloletni kierownik Zakładu Gospodarki Wodnej, pełnomocnik dyrektora naczelnego ds. projektów specjalnych. Realizował krajowe projekty ochrony wód we współpracy z Wielką Brytanią, Francją, RFN, Holandią, Włochami, Danią, Norwegią, Szwecją, Finlandią, Kanadą, USA i Japonią. W projektach zastosował w praktyce modelownie matematyczne zintegrowane z systemem automatycznego monitorowania jakości wód, systemem informacji przestrzennej, technikami teledetekcyjnymi i systemem wspomagania decyzji w ochronie wód przed zanieczyszczeniami w zlewniach rzek. Prze[...]