Zaprezentowano dwa współpracujące ze sobą modele ELCOM i CAEDYM, wykorzystane do modelowania ekosystemu zbiornika goczałkowickiego. Naszkicowano jak funkcjonuje hydrodynamiczny model ELCOM oraz pokazano jak zostały uzgodnione modelowane i obserwowane temperatury w zbiorniku w wyniku kalibracji parametru powierzchniowej wymiany ciepła. Następnie przedstawiono funkcjonowanie modelu CAEDYM, który opisuje zmienność w czasie stężeń wyselekcjonowanych substancji i organizmów w zbiorniku. Pokazano schemat przepływu materii między organizmami oraz uzyskane w wyniku kalibracji modelu dopasowanie modelowanych i obserwowanych stężeń chlorofilu a. Wykorzystanie modeli numerycznych do zarządzania zasobami wodnymi oraz ekosystemami wodnymi jest coraz powszechniejsze w świecie [5], gdyż daje możliwość systemowego połączenia cząstkowych obserwacji stanu zbiornika, a w szczególności jego składników biologicznych oraz wiedzy jak powiązane są ze sobą wszystkie zjawiska zachodzące w zbiorniku. Numeryczne modelowanie ekosystemów zbiorników wodnych, z powodu złożoności zagadnień, jakie obejmuje, wymaga powiązania w jednym procesie obliczeniowym bardzo odległych zależności - od równań mechaniki płynów po równania procesów chemicznych i równania wzrostu biomas organizmów. Do modelowania ekosystemu zbiornika goczałkowickiego (ZG) w Projekcie Zintegrowany system wspomagający zarządzaniem i ochroną zbiornika zaporowego - ZiZOZap zastosowano tandem modeli ELCOM/CAEDYM [3, 4]. ELCOM to trój[...]

Gospodarka Wodna nr 10/2010 Obecnie kładzie się duży nacisk na sto- sowanie metod biodetekcji do oceny stanu środowiska. Istnieją różne rozwiązania po- zwalające na wykorzystanie organizmów żywych. Detekcja ta polega w głównej mie- rze na analizie metabolizmu organizmów żywych lub ich śmiertelności. Jednym z takich urządzeń jest opisy- wany w artykule automatyczny biodetek- tor toksyczności ogólnej wody (ABTOW). Urządzenie to bazuje na monitorowaniu aktywności metabolicznej konsorcjów bak- terii nitryfikacyjnych. Pojawienie się sub- stancji toksycznych w wodzie jest obrazo- wane przez spadek aktywności oddecho- wej użytych w biosensorze bakterii nitryfi- kujących. ANDRZEJ WOźNICA, AGNIESZKA NOWAK Uniwersytet Śląski w Katowicach Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Katedra Biochemii ANDRZEJ SIUDY Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów SA CZESŁAW KLIŚ Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych Automatyczny biodetektor toksyczności ogólnej wody - narzędzie do monitoringu wody w czasie rzeczywistym A utomatyczny biodetektor toksycz- ności ogólnej wody (ABTOW) to wspól- ne przedsięwzięcie zespołu naukow- ców z Uniwersytetu Śląskiego (UŚ) oraz Instytutu Ekologii Terenów Uprze- mysłowionych w Katowicach (IETU). Jest przeznaczony do ciągłego moni- toringu jakości wody poprzez wykrywa- nie w wodzie przeznaczonej do celów spożywczych śladowych ilości toksycz- nych substancji chemicznych. Jest to nowatorskie wykorzystanie szeregowego zestawu bioreaktorów wyposażonych w czujniki elektroche- miczne, w konfiguracji umożliwiającej automatyczną detekcję, kalibrację i we- wnętrzną kontrolę układu. W 2006 r. został zarejestrowany w Urzędzie Pa- tentowym RP jako "Urządzenie do au- tomatycznej biodetekcji toksyczności ogólnej wód", a w 2007 r. został uho- norowany nagrodą I stopnia na VII Międzynarodowym Konkursie na Roz- wiązania w Dz[...]