CZY LAS MOŻE BYĆ PRYWATNY
Las petni różne funkcje gospodarcze, z których pewne polegają na dostarczaniu dóbr prywatnych (np. drewna), inne zaś - dóbr publicznych (np. stabilizacji klimatu, stosunków wodnych itp.). Jeżeli pierw[...]
EKOLOGIA JAKO "RED HERRING"
W języku angielskim istnieje wyrażenie red herring ("czerwony śledź"), które jednak nie może być tłumaczone dosłownie, ponieważ jest to idiom, zapewne najbliższy polskiemu "mydleniu oczu". Red herring [...]
SKUTECZNOŚĆ A EFEKTYWNOŚĆ
O sobom nie znającym ekonomii wyjaśnienie różnicy między skutecznością a efektywnością bywa kłopotliwe, ale i ekonomistom mylą się obydwa pojęcia. Tymczasem sprawa jest w istocie prosta. Skuteczność j[...]
RYNEK W OCHRONIE ŚRODOWISKA
Wielu osobom rynek kojarzy się źle. Obwiniamy go o bezrobocie i zalew tanich towarów z zagranicy. Jeżeli chcemy coś sprzedać, to się martwimy, że należy zaproponować niską cenę, żeby przypadkiem nie p[...]
REWOLUCJA POZWOLEŃ ZBYWALNYCH
Przyzwyczajeni jesteśmy, że o pozwolenie na ingerencję w środowisko przyrodnicze występuje się do urzędnika, który udzieli zgody albo nie i - po ewentualnych odwołaniach - sprawa zostanie przesąd[...]
Zawracanie kijem Wisły
Wbrew tytułowi, nie chodzi o regulację rzek, tylko o strategię ochrony światowego klimatu. Przynajmniej od kilkunastu lat martwimy się o ocieplenie globalne, spowodowane akumulacją dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych w atmosferze, głównie w następstwie spalania paliw kopalnych i deforestacji. W 1992 r. Narody Zjednoczone przyjęły Ramową Konwencję w sprawie Zmian Klimatycznych, [...]
Ewolucja pozwoleń zbywalnych
Pozwolenia zbywalne zrobiły w polityce ochrony środowiska rewolucję. Same jednak podlegały długotrwałym zmianom ewolucyjnym. Wprawdzie pomysł zrodził się w latach 1960., ale jego wdrożenie trwało kilka dziesięcioleci i wymagało pokonania licznych przeszkód prawnych i społecznych. Pierwsze zastosowania miały miejsce w USA w latach 1970. i do historii przeszły jako kompensaty (offsets), sa[...]
Psucie rynku?
W lutym 2007 redakcja AURY zorganizowała dyskusję na temat przyszłości polskich funduszy ekologicznych. Z jednej strony są one często dawane za przykład innowacyjnej i udanej formy wspierania ochrony środowiska; z drugiej zaś napiętnowane z powodu wyjęcia spod kontroli Ministra Finansów, co skutkuje brakiem przejrzystości i niepotrzebnym rozdęciem kosztów. Na dalszy plan zszedł tymczasem[...]
Syndrom "NIMBY"
A budujcie gdzie chcecie, byle nie na moim podwórku" (Not In My Back Yard, NIMBY). Jest to tak powszechne podejście, że na stałe weszło do języka publicystyki. Co bardziej zgryźliwi posługują się syndromem BANANA (Build Absolutely Nothing Anywhere Near Anything; "nie budować absolutnie niczego w pobliżu czegokolwiek"). Skoncentrujmy się jednak na NIMBY, ponieważ jest to najbardziej popul[...]
Nietypowe zastosowania pozwoleń zbywalnych
Opinia publiczna przyzwyczaiła się już do zastosowania pozwoleń zbywalnych przy redukcji emisji lub przydziale kwot połowowych. Mniej znane - a przecież też bardzo ważne i obiecujące - są ich zastosowania w innych dziedzinach. Pomijam tu pomysł amerykańskiego biologa Garretta Hardina z 1968 r., by wprowadzić zbywalne pozwolenia na płodzenie dzieci; oczywiście trudno sobie to wyobrazić, ch[...]