Przedstawiono wyniki badań procesu filtracji wód podziemnych z ponadnormatywnym stężeniem manganu. Badania prowadzono w skali pilotowej i laboratoryjnej z wykorzystaniem oksydacyjnych złóż filtracyjnych. Określono efektywności procesu odmanganiania wód podziemnych w funkcji parametrów struktury wewnętrznej (objętość i powierzchnia porów) oraz zawartości MnO2 w wybranych złożach oksydacyjny[...]

1. Wprowadzenie Spośród wszystkich ujmowanych wód, wody podziemne charakteryzują się bodaj najwyższymi wartościami użytkowymi. Zazwyczaj, są wolne od bakterii chorobotwórczych i wirusów oraz cechują j[...]

  Dezynfekcja, czyli odkażanie jest procesem niszczenia drobnoustrojów, w szczególności chorobotwórczych, metodami fizycznymi i chemicznymi. Woda stanowi poważny czynnik w przenoszeniu chorób zakaźnych. Źródłem zakażeń przenoszonych przez wodę są najczęściej wydaliny i wydzieliny ludzkie znajdujące się w ściekach bytowo- gospodarczych i w ściekach szpitalnych, głównie z oddziałów zakaźnych, wydaliny zwierzęce występujące w ściekach z ferm hodowlanych, ścieki z zakładów utylizacji odpadów zwierzęcych i niektórych zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego, a także wody opadowe i roztopowe. Niebezpieczne patogenne wirusy, bakterie chorobotwórcze, protisty (pierwotniaki), grzyby i różne postacie inwazyjne robaków pasożytniczych występują w ogromnych ilościach we wszystkich ściekach bytowo-gospodarczych, komunalnych, rolniczych i opadowych. Zaniechanie dezynfekcji ścieków pochodzących np. ze szpitali chorób zakaźnych mogłoby spowodować niekontrolowane rozprzestrzenianie się groźnych chorób. Nie ustabilizowane biologicznie osady ściekowe nie nadają się do wykorzystania rolniczego jako nawóz, a niekiedy nie wolno ich nawet składować na wysypiskach odpadów komunalnych. Podobnie osady z mechanicznego oczyszczania ścieków (skratki i piasek z piaskowników), które powstają jako odpady podczas procesu oczyszczania ścieków, mogą stanowić poważne źródło chorobotwórczych mikroorganizmów. Z tego też powodu muszą być one dezynfekowane, co w praktyce objawia się najczęściej jako proces higienizacji za pomocą wapna chlorowanego. Proces ten jest jednak mało efektywny, gdyż nie niszczy on wszystkich pasożytów i bakterii chorobotwórczych. W ten sposób trafiają one na składowiska odpadów doprowadzając do skażenia zarówno samych składowisk, jak i okolicznych terenów poprzez ich przenikanie do wód podziemnych i powierzchniowych, a także do atmosfery w postaci bioaerozoli [1]. Liczne przykłady chorobotwórczych drobnoustrojów przenoszonych drogą wodną (śc[...]

  Zaostrzenie wymagań stawianych wodzie do picia powoduje konieczność intensyfikacji technologii uzdatniania wód podziemnych w wielu wodociągach w Polsce. WHO ustaliło zalecane wartości stężeń żelaza i manganu w wodzie przeznaczonej do picia na poziomie 0,3 mgFe/L i 0,1 mgMn/L [1]. Zjednoczona Europa zaostrzyła te wytyczne przyjmując za maksymalne, dopuszczalne stężenia wartości 0,2 mgFe/L i 0,05 mgMn/L [2]. Te wartości są również obowiązującymi w Polsce na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia, dotyczącego wymagań stawianych wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi [3]. Układ technologiczny uzdatniania wód podziemnych w polskich zakładach uzdatniania wody składa się zwykle z procesów napowietrzania i filtracji pospiesznej [4]. Stosowane złoża filtracyjne powinny charakteryzować się wysoką efektywnością usuwania żelaza i manganu i nie stwarzać trudności eksploatacyjnych. Nie bez znaczenia są koszty zakupu złoża i koszty eksploatacyjne, związane z procesem płukania. Rodzaj materiału filtracyjnego i właściwie dobrane parametry procesowe filtracji decydują o efektywności procesu uzdatniania [5,6]. Do najczęściej wykorzystywanych w uzdatnianiu wód podziemnych złóż filtracyjnych należą złoża kwarcowe, antracytowo-kwarcowe i złoża oksydacyjne. Ekonomicznie uzasadnionym rozwiązaniem jest usprawnienie procesu filtracji poprzez wymianę starych złóż filtracyjnych na nowe, bardziej efektywnie usuwające żelazo i mangan, materiały filtracyjne. Celem opisanych w tym artykule badań było ustalenie parametrów procesu filtracji przez złoże chalcedonitowe oraz określenie wpływu prędkości filtracji na efektywność procesu. Przedmiot, zakres i metodyka badań Przedmiotem badań jest chalcedonit - nowe naturalne złoże filtracyjne. Chalcedonit wydobywany jest w kopalni Inowłódz, eksploatującej złoże "Teofilów". Skałę chalcedonitową buduje w większości krzemionka bezpostaciowa o reaktywnym charakterze (około 95%). Ponadto w skład chalcedonitu wc[...]