Oświadczenia zdrowotne dotyczące składników botanicznych DOI:
Mija osiem lat od wstrzymania w 2010 r. przez Europejski Urząd
ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) oceny naukowej ok. 1600
wniosków dotyczących oświadczeń zdrowotnych odnoszących
się do składników botanicznych (tzw. botanicals). Nastąpiło to po
tym, jak Komisja Europejska poniewczasie poddała rozważaniom
metodę ich dalszej oceny. Zgodnie z art. 10.1 rozporządzenia
(WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 grudnia
2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych
dotyczących żywności [7] deklaracje zdrowotne opisujące związki
danego produktu lub składnika ze zdrowiem są dozwolone, jeśli
są zgodne z ogólnymi i szczegółowymi wymaganiami zawartymi
w rozdz. II oraz zostało udzielone na ich stosowanie zezwolenie
Komisji Europejskiej. Muszą zatem figurować w wykazie dozwolonych
oświadczeń zdrowotnych (health claims) wprowadzonym
rozporządzeniem Komisji (UE) nr 432/2012 ustanawiającym wykaz
dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności,
innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia
ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci [8].
Wyjątek stanowią jedynie deklaracje funkcjonalne
(art. 13.1 rozporządzenia (WE)
nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego
i Rady), których ocena przez Europejski
Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności lub rozpatrzenie
przez Komisję Europejską nie zostały jeszcze zakończone.
Oświadczenia te mogą być stosowane warunkowo w okresie
przejściowym, tj. do czasu zakończenia ich oceny, na
podstawie art. 28 ust. 5 i 6 tego rozporządzenia. Z takiego
przywileju ma prawo korzystać jeszcze 2078 oświadczeń
zdrowotnych dotyczących działania składników botanicznych
- głównie surowców roślinnych, ale także porostów,
glonów i grzybów, które zostały uwzględnione na liście
oświadczeń oczekujących, tzw. pending list [3]. Lista ta
została opracowana przez Komisję Europejską we współpracy
z krajami członkowskimi i określa numery oświadczeń,
co do których decyzja jeszcze nie zapadła. Lista
jest publ[...]
Zanieczyszczenia w żywności przegląd najnowszych zmian prawnych i prac KE oraz EFSA DOI:
Źródłem zanieczyszczeń żywności mogą być różne substancje,
bakterie, ciała obce, które zostały do niej wprowadzone na etapie
produkcji, pakowania, transportu lub w okresie przechowywania
i dystrybucji. Ponieważ zanieczyszczenia mają ogólnie negatywny
wpływ na jakość żywności i mogą stanowić zagrożenie
dla zdrowia ludzi, UE podejmuje stałe działania mające na celu
kontrolę zanieczyszczeń w środkach spożywczych. Dotychczas
w przepisach wspólnotowych określono najwyższe dopuszczalne
poziomy mykotoksyn (aflatoksyn, ochratoksyny A, fusarium,
patuliny, cytryniny), metali ciężkich (kadmu, ołowiu, rtęci, cyny,
arsenu), dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PCB), melaminy,
3-MCPD, kwasu erukowego, azotanów, wielopierścieniowych
węglowodorów aromatycznych (WWA), alkaloidów tropanowych
i niektórych mikroorganizmów. W tabeli 1 zestawiono
przegląd prac EFSA i KE nad ustanowieniem nowych zaleceń lub
maksymalnych poziomów zanieczyszczeń w żywności.
ZANIECZYSZCZENIA PROCESOWE
4 czerwca 2015 r. EFSA opublikowała swoją pierwszą
pełną ocenę ryzyka związanego z akryloamidem w żywności
potwierdzającą, że może on zwiększać ryzyko zachorowania
na raka przez konsumentów we wszystkich
grupach wiekowych [1]. Dzieci są jednak najbardziej narażoną
grupą ze względu na niższą masę ciała [16]. Od
11 kwietnia 2018 r. (zgodnie z rozporządzeniem Komisji
(UE) 2017/2158) żywność dla niemowląt i małych dzieci,
obok innych określonych grup produktów spożywczych,
będzie poddawana obowiązkowemu monitorowaniu na
zawartość akryloamidu [16].
Furan i metylofurany powstają w żywności podczas
obróbki termicznej. Ich prekursorami są np.: kwas askorbinowy,
aminokwasy, węglowodany, nienasycone kwasy
tłuszczowe i karotenoidy. Mogą znajdować się w różnych
produktach spożywczych, w tym w kawie oraz w produktach
puszkowanych i w słoikach [14]. Komisja Europejska
zwróciła się do EFSA z prośbą o ocenę ryzyka narażenia na
furan i metylofuran (2-metylofuran, 3-metylofuran i 2,5-[...]
Znakowanie napojów alkoholowych wartością odżywczą DOI:
Wiedza o zasadach prawidłowego znakowania produktów spożywczych
jest niezbędna wszystkim producentom żywności.
Podstawowym aktem prawnym regulującym znakowanie żywności
jest rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania
konsumentom informacji na temat żywności (dalej: rozporządzenie
nr 1169/2011). Od 13 grudnia 2016 r. przepis ten nałożył
na producentów większości produktów spożywczych obowiązek
zamieszczania na opakowaniu informacji o wartości energetycznej
i odżywczej. Wyjątek stanowią napoje o zawartości alkoholu
powyżej 1,2% objętościowo, a więc informacja ta nie jest obecnie
obowiązkowa i można ją podać na zasadzie dobrowolności [6].
Po opublikowaniu w marcu 2017 r. sprawozdania Komisji Europejskiej
dotyczącego aktualnej sytuacji w zakresie etykietowania
napojów alkoholowych, a w Polsce dodatkowo projektu zmian
ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
oraz ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, pomysł
wprowadzenia obowiązku umieszczania na opakowaniach informacji
o wartości energetycznej alkoholi jest coraz bardziej realny.
Ważne jest zatem pytanie czy dzięki nowym przepisom wzrośnie
świadomość konsumentów i spadnie spożycie alkoholu i jak taka
zmiana w prawie wpłynie na producentów i dystrybutorów trunków?
ZNAKOWANIE WARTOŚCIĄ
odżywczą środków spożywczych
- ogólne wymagania
Przepisy dotyczące znakowania środków spożywczych
mają na celu zapobieganie nieprawidłowym praktykom
i fałszowaniu żywności. Zgodnie z art. 9 rozporządzenia
nr 1169/2011 obowiązkowo podaje się następujące dane
szczegółowe:
??nazwę produktu,
??wykaz składników, w tym alergeny,
??ilość określonych, charakterystycznych składników lub
kategorii składników,
??ilość netto,
??datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do
spożycia,
??wszelkie specjalne warunki przechowywania lub warunki
użycia,
??nazwę lub firmę i jej adres,
??kraj lub mi[...]