P omysł na zrównoważony rozwój północno-wschodniej części kraju wyprzedził o wiele lat konwencję z 1992 r. o ochronie różnorodności biologicznej. Projekt obszaru funkcjonalnego Zielone Płuca Polski - [...]

P olskie parki narodowe są tworzone od 85 lat. Pierwszy, najpierw jako wydzielone w 1921 r. leśnictwo "Rezerwat", a od 1932 r. jako "Park Narodowy w Białowieży" - był Białowieski PN. Dziś 23 parki zaj[...]

W 2006 r. widoczne jest szybsze tempo realizacji 88 projektów służących ochronie środowiska, wspomaganych przez Fundusz Spójności. W Komisji Europejskiej do takiej pomocy kandyduje 150 projektów do re[...]

Skąd się wzięły jabłonie? Z Azji, gdzie dzikie, pięknie kwitnące, a potem równie pięknie owocujące drzewa, były i są nie tylko ozdobą sadów, upiększały świątynie i parki. Hodowane w ogrodach klasz[...]

P szczoły miodne - jedne z najbardziej pożytecznych owadów - zapylają w naszej strefie klimatycznej około 200 gatunków roślin o ogromnym znaczeniu gospodarczym. Przysłowiowo pracowite owady są partnerem człowieka. Pomagają mu - dosłownie - w owocnym uprawianiu licznych odmian zbóż, drzew i krzewów owocowych, czyli produkcji żywności. Pszczoły były długo "niezależne i samorządne", zajmowa[...]

Jabłonie i sady jabłoniowe utrwaliły się w tradycjach lokalnych jako część polskiej kultury sadowniczej, są też trwałą częścią naturalnego krajobrazu rolniczego. Pożytki z owoców chwalą lekarze, dietetycy, towaroznawcy, eksporterzy, a pożytki z kwiatów jabłoni w porze ich kwitnienia sławią pasiecznicy. Wszyscy liczą na obfite zbiory owoców i cennego miodu. Nic dziwnego, że często ule sto[...]

  Wartykule omówiono zarówno wyniki, jak i przebieg badań nośności tarczy żelbetowej pełnościennej. Otrzymaną nośność porównano zwynikiemotrzymanympodczas obliczeń teoretycznej nośności elementu. Słowa kluczowe: tarcze żelbetowe, nośność, obliczanie, badania.Tarcze, zwane również belkami - ścianami, to powszechnie występujące elementy konstrukcyjne. Stanowią one elementy nośne przenoszące obciążenia na słupy w silosach lub w bunkrach. Jako tarcze stropowe i stropodachowe umożliwiają przekazanie obciążeń poziomych na pionowe elementy usztywniające. Często również pionowe elementy stężające kształtuje się w postaci tarcz.Wbudownictwiemieszkaniowym tarcze umożliwiają projektowanie dużych rozpiętości kondygnacji. Zazwyczaj obciążenie belek - ścian usytuowane jest w ich płaszczyźnie. Czasami, jak w przypadku np. bunkrów lub ścian zagłębionych w gruncie, pojawia się obciążenie działające prostopadle do powierzchni elementu. Należy wtedy uwzględnić to obciążenie, traktując tarczę w kierunku prostopadłym do jej płaszczyzny jako płytę. Wykresy naprężeń otrzymywane w tarczach żelbetowych znacznie różnią się od wykresów w tradycyjnych belkach. W stadium sprężystym rozkład naprężeń w dużej mierze z[...]

  Na podstawie siedmioletnich badań przedstawiono wartości miesięcznych, sezonowych i rocznych odpływów oraz współczynników odpływu ze zlewni o powierzchni 40,57 ha, położonej na terenie Spiszu Polskiego w miejscowości Trybsz. W okresie badawczym średnia roczna suma opadów wynosiła 841 mm i była o 9 mm niższa od średniej wieloletniej z lat hydrologicznych 1950/1951-1999/2000. Średnia roczna temperatura powietrza wynosiła 5,6°C. W okresie obserwacji odpływ roczny w poszczególnych latach hydrologicznych był zbliżony i stanowił od 49 do 55% opadów atmosferycznych. Najniższy średni miesięczny współczynnik odpływu notowano w okresie od maja do sierpnia (26- 38%), najwyższy w marcu (152%). Roczny odpływ wynosił od 358 mm w roku suchym (1992/1993) do 511 mm w roku mokrym (1995/1996). Wartości średnich odpływów półrocznych różniły się nieznacznie. Były one minimalnie wyższe w półroczu zimowym, pomimo że opad był prawie dwukrotnie niższy. Wyniki badań mogą posłużyć do opracowania zasad gospodarki wodnej w małych zbiornikach retencyjnych na obszarach górskich. Włodzimierz Kanownik , Tomasz Kowalik Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska Zasoby wody odpływającej z małej zlewni na Spiszu Polskim Należymy do krajów coraz bardziej odczuwających skutki niedoborów wody na cele gospodarcze. Zasoby wodne Polski w stosunku do zasobów innych krajów europejskich są skromne. Zgodnie z danymi Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej [14] odnawialne zasoby wód powierzchniowych w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynoszą 1580 m3, podczas gdy w Europie - 4560 m3. Taki stan wymaga podjęcia odpowiednich działań, zmierzających do poprawy bilansu wodnego kraju [1, 10]. W Polsce występuje zarówno duża zmienność czasowa, jak i przestrzenna zasobów wodnych. Najbardziej deficytowymi pod względem opadów naturalnych obszarami naszego kraju, wyróżniającymi się tym samym najniższymi odpływami, są tereny[...]

  W artykule przedstawiono wyniki badań nośności belek żelbetowych wzmocnionych na ścinanie materiałami kompozytowymi PBO-FRCM.Wyniki badań eksperymentalnych porównano z wartościami teoretycznymi uzyskanymi z metody bazującej na analogii kratownicowej Rittera-Mörscha. Słowa kluczowe: belki żelbetowe, wzmocnienie, ścinanie, PBO-FRCM.Wzmacnianie belek żelbetowych za pomocą materiałów kompozytowych jest powszechnie znanym sposobem zwiększania ich nośności. Największą popularnością cieszą się wzmocnienia FRP (Fibre Reinforced Polymers) aplikowane do powierzchni elementu za pomocą żywicy epoksydowej. Nowym systemem wzmacniania jest FRCM (Fibre Reinforced Cementitious Matrix), wktórymżywicę epoksydową zastąpiono zaprawą mineralną. Pełni ona taką samą rolę jak żywica, ale jest bardziej odporna na temperaturę. Wsystemie FRCMużywa się takich samych włókien kompozytowych jak w systemach FRP, a takżewłókien z grupy poliamidów PBO (p-Phenylene Benzobis Oxazole). Wartykule przedstawiono wyniki badań doświadczalnych trzech belek żelbetowych wzmocnionych na ścinanie w systemie PBO-FRCM i porównano uzyskane wyniki z nośnością teoretyczną. W związku z tym, że dla wzmocnień PBO-F[...]

  W artykule przedstawionomożliwość zastosowania materiałów kompozytowych, na bazie włókien kompozytowych, do wzmacniania stref wokół otworów w ścianach żelbetowych. Rozważania przeprowadzono na podstawie własnych doświadczeń inżynierskich z tego typu wzmocnieniami, a także własnych badań doświadczalnych wykonanych na tarczach żelbetowych. Słowa kluczowe: tarcze żelbetowe, wzmocnienie, CFRP, PBO- -FRCM.Wobiektach inżynierskich, takich jak zbiorniki, silosy czy bunkry, dużymproblememsą otwory technologiczne, zlokalizowane przede wszystkim w strefach koncentracji naprężeń. Wycięcie betonu oraz zbrojenia w tych strefach wiąże się z koniecznością ich wzmocnienia. Otwory o niewielkich rozmiarach często są pomijane w obliczeniach ze względu na możliwą redystrybucję sił wewnętrznych. Przy większych otworach mogą powstawać naprężenia przekraczające wytrzymałość betonu na rozciąganie, co w konsekwencji prowadzi do nadmiernych zarysowań. Zgodnie z zaleceniami [1] szczególnej uwagi wymagają wszystkie otwory, w których przecinane jest zbrojenie. Nie przeprowadzając szczegółowych obliczeń, należy je zastąpić dodatkowym zbrojeniem, równym co do powierzchni zbrojeniu usuniętemu, które powinno być rozmieszczone po obu stronach otworu lbd [2]. Dodatkowo, naroża otworów należy dozbrajać prętami ułożonymi pod kątem, w każdym narożu. Taka możliwość istn[...]