0 czerwca 2011 r., w Gdańsku, minister rozwoju regionalnego Elżbieta Bieńkowska wraz z ambasadorem Norwegii J. E. Enokiem Nygaardem podpisała memorandum w sprawie nowej perspektywy Mechanizmu Finansowego EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego. To kolejna pula środków w wysokości 578 mln euro, którą przekażą Polsce trzy kraje: Islandia, Liechtenstein i Norwegia. Pierwsze nabory ruszą już w przyszłym roku. Uroczystość podpisania dwustronnych umów odbyła się w obecności premiera RP Donalda Tuska oraz premiera Norwegii Jensa Stoltenberga.

– Dotychczasowa współpraca z Norwegią układała nam się pomyślnie. Wykorzystaliśmy już w 100 proc. dostępne w poprzednich latach środki. Pula funduszy, którą mamy do wydania do 2016 roku jest o 50 mln euro wyższa niż poprzednia – mówi minister Elżbieta Bieńkowska. Wiceminister Adam Zdziebło dodaje, że największe środki z nowej perspektywy mechanizmów norweskich będą przeznaczone na ochronę środowiska. Mechanizmy Finansowe to nie tylko korzyść dla państw, które otrzymują wsparcie, ale również dla samej Norwegii – podkreślał na wspólnej konferencji prasowej premierów Polski i Norwegii, szef Rządu Donald Tusk.

Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej umożliwiło nam korzystanie ze środków nie tylko unijnych, ale pozwoliło też na udział w bilateralnych programach rozwojowych. Do takich programów należy zaliczyć Mechanizm Finansowy EOG i Norweski Mechanizm Finansowy (tzw. fundusze norweskie). Środki te są - obok Funduszy Europejskich - dodatkowym źródłem wsparcia dla Polski. Pierwsza pula środków dla nowych członków UE oraz Hiszpanii, Grecji i Portugalii została uruchomiona na lata 2004 – 2009. Polska otrzymała wówczas 533,51 mln euro. Wszystkie środki zostały już zakontraktowane.

Uroczystość w Gdańsku jest związana z podpisaniem umów międzynarodowych z Islandią,

Liechtensteinem i Norwegią, na mocy których Polska otrzyma drugą pulę środków w wysokości 578 mln euro. Zawarcie dwustronnych umów jest konsekwencją podpisanych 28 lipca 2010 r. porozumień pomiędzy Unią Europejską a państwami-darczyńcami w sprawie uruchomienia nowej perspektywy finansowej Mechanizmów. Państwami - beneficjentami będzie dwanaście nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz Portugalia, Grecja i Hiszpania. Łączna kwota wsparcia wynosi 1,788 mld euro, z czego dla Polski przeznaczono 32%.

Głównymi celami Mechanizmów Finansowych - podobnie jak w przypadku poprzedniej edycji – jest przyczynianie się do zmniejszania różnic ekonomicznych i społecznych w obrębie Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz wzmacnianie stosunków dwustronnych pomiędzy państwami darczyńcami a państwem-beneficjentem.

Alokacja dla Polski wynosi 578 mln euro.

Okres przyznawania dofinansowania upłynie 30 kwietnia 2014 r., natomiast okres kwalifikowalności wydatków w ramach wyłonionych projektów zakończy się 30 kwietnia 2016 r. Nabory wniosków będą ogłaszane indywidualnie dla każdego obszaru tematycznego.

Pierwsze nabory wniosków mogą rozpocząć się w pierwszej połowie 2012 roku.

Wnioskodawcami mogą być podmioty prywatne czy też publiczne, komercyjne bądź niekomercyjne,oraz organizacje pozarządowe ustanowione jako podmiot prawny w Polsce, jak również organizacje międzyrządowe działające w Polsce.

Generalnie minimalna wartość dofinansowania została ustanowiona na 170 tys. euro. W ramach niektórych programów przewidziano możliwość ustanowienia Funduszu małych grantów, gdzie minimalna wartość dofinansowania może wynosić od 5 tys. euro do 250 tys. euro. W większości przypadków ustalany indywidualnie poziom dofinansowania nie przekroczy 85% wydatków kwalifikowalnych. W przypadku wsparcia dla organizacji pozarządowych i partnerów społecznych poziom dofinansowania może sięgać do 90% i do 100% w przypadku stypendiów.

Największe środki przeznaczono na ochronę środowiska - 247 mln euro, z czego 75 mln euro zostanie przekazane na wsparcie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii. Pomoc otrzymają też działania na rzecz różnorodności biologicznej i ekosystemów, a także przedsięwzięcia służące wzmocnieniu monitoringu środowiska i działań kontrolnych. Na polsko-norweską współpracę badawczą przeznaczono blisko 37 mln euro. Badania mają dotyczyć ochrony środowiska i zmian klimatycznych, ochrony zdrowia i nauk społecznych, z uwzględnieniem tematyki migracji. Kontynuowane będzie też wsparcie na rzecz mobilności studentów i pracowników naukowych szkolnictwa wyższego, a także współpracy instytucjonalnej pod postacią Funduszu Stypendialnego (10 mln euro). Przez MRR będzie realizowany program dotyczący lokalnych i regionalnych inicjatywy na rzecz zmniejszenia nierówności i promowania spójności społecznej, o wartości wsparcia ponad 9,5 mln euro. W ramach programu wdrażany będzie przez Związek Miast Polskich projekt predefiniowany w partnerstwie z analogicznym związkiem z Norwegii – Związkiem Władz Lokalnych i Regionalnych.

Źródło:
http://www.eog.gov.pl/Aktualnosci/Strony/578_mln_euro_przekaza_Polsce_Islandia_Liechtestein_i_Norwegia_100611.aspx