• LOGOWANIE
  • KOSZYK
  • KONTAKT
    • WYDAWNICTWO
    • REDAKCJE
      • ATEST - OCHRONA PRACY
      • AURA OCHRONA ŚRODOWISKA
      • CHŁODNICTWO
      • CIEPŁOWNICTWO, OGRZEWNICTWO, WENTYLACJA
      • DOZÓR TECHNICZNY
      • ELEKTROINSTALATOR
      • ELEKTRONIKA - KONSTRUKCJE, TECHNOLOGIE, ZASTOSOWANIA
      • GAZ, WODA I TECHNIKA SANITARNA
      • GOSPODARKA MIĘSNA
      • GOSPODARKA WODNA
      • HUTNIK - WIADOMOŚCI HUTNICZE
      • INŻYNIERIA MATERIAŁOWA
      • MATERIAŁY BUDOWLANE
      • OCHRONA PRZED KOROZJĄ
      • OPAKOWANIE
      • PROBLEMY JAKOŚCI
      • PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY
      • PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY
      • PRZEGLĄD GEODEZYJNY
      • PRZEGLĄD MECHANICZNY
      • PRZEGLĄD PAPIERNICZY
      • PRZEGLĄD PIEKARSKI I CUKIERNICZY
      • PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA
      • PRZEGLĄD TELEKOMUNIKACYJNY
      • PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA
      • PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI
      • PRZEMYSŁ CHEMICZNY
      • PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY
      • PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY
      • RUDY I METALE NIEŻELAZNE
      • TECHNOLOGIA I AUTOMATYZACJA MONTAŻU
      • WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE
      • WOKÓŁ PŁYTEK CERAMICZNYCH
    • REKLAMA
    • DRUKARNIA
    • KOLPORTAŻ
  • PRENUMERATA
  • LISTA CZASOPISM
    • ATEST - OCHRONA PRACY
    • AURA OCHRONA ŚRODOWISKA
    • CHŁODNICTWO
    • CIEPŁOWNICTWO, OGRZEWNICTWO, WENTYLACJA
    • DOZÓR TECHNICZNY
    • ELEKTROINSTALATOR
    • ELEKTRONIKA - KONSTRUKCJE, TECHNOLOGIE, ZASTOSOWANIA
    • GAZ, WODA I TECHNIKA SANITARNA
    • GAZETA CUKROWNICZA
    • GOSPODARKA MIĘSNA
    • GOSPODARKA WODNA
    • HUTNIK - WIADOMOŚCI HUTNICZE
    • INŻYNIERIA MATERIAŁOWA
    • MASZYNY, TECHNOLOGIE, MATERIAŁY - TECHNIKA ZAGRANICZNA
    • MATERIAŁY BUDOWLANE
    • OCHRONA PRZED KOROZJĄ
    • ODZIEŻ
    • OPAKOWANIE
    • POLISH TECHNICAL REVIEW
    • PROBLEMY JAKOŚCI
    • PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY
    • PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY
    • PRZEGLĄD GEODEZYJNY
    • PRZEGLĄD MECHANICZNY
    • PRZEGLĄD PAPIERNICZY
    • PRZEGLĄD PIEKARSKI I CUKIERNICZY
    • PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA
    • PRZEGLĄD TELEKOMUNIKACYJNY
    • PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA
    • PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI
    • PRZEMYSŁ CHEMICZNY
    • PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY
    • PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY
    • RUDY I METALE NIEŻELAZNE
    • SZKŁO I CERAMIKA
    • TECHNOLOGIA I AUTOMATYZACJA MONTAŻU
    • WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE
    • WOKÓŁ PŁYTEK CERAMICZNYCH
  • WIRTUALNA CZYTELNIA
 
PORTAL INFORMACJI TECHNICZNEJ - NAJWIĘKSZA BAZA ARTYKUŁÓW TECHNICZNYCH ONLINE - AKTUALNIE 121782 PUBLIKACJE
  •   CZASOPISMA  
    • ATEST - OCHRONA PRACY
    • AURA
    • CHŁODNICTWO
    • CIEPŁOWNICTWO, OGRZEWNICTWO, WENTYLACJA
    • ELEKTROINSTALATOR
    • DOZÓR TECHNICZNY
    • ELEKTRONIKA - KONSTRUKCJE, TECHNOLOGIE, ZASTOSOWANIA
    • GAZ, WODA I TECHNIKA SANITARNA
    • GAZETA CUKROWNICZA
    • GOSPODARKA MIĘSNA
    • GOSPODARKA WODNA
    • HUTNIK - WIADOMOŚCI HUTNICZE
    • INŻYNIERIA MATERIAŁOWA
    • MASZYNY, TECHNOLOGIE, MATERIAŁY - TECHNIKA ZAGRANICZNA
    • MATERIAŁY BUDOWLANE
    • OCHRONA PRZED KOROZJĄ
    • OPAKOWANIE
    • POLISH TECHNICAL REVIEW
    • PROBLEMY JAKOŚCI
    • PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY
    • PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY
    • PRZEGLĄD GEODEZYJNY
    • PRZEGLĄD MECHANICZNY
    • PRZEGLĄD PAPIERNICZY
    • PRZEGLĄD PIEKARSKI I CUKIERNICZY
    • PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA
    • PRZEGLĄD TELEKOMUNIKACYJNY - WIADOMOŚCI TELEKOMUNIKACYJNE
    • PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA
    • PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI
    • PRZEMYSŁ CHEMICZNY
    • PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY
    • PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY
    • RUDY I METALE NIEŻELAZNE
    • SZKŁO I CERAMIKA
    • TECHNOLOGIA I AUTOMATYZACJA MONTAŻU
    • WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE
    • WOKÓŁ PŁYTEK CERAMICZNYCH
  •   KSIĄŻKI 
  • WIRTUALNA CZYTELNIA
  •   PRENUMERATA 
  •   REKLAMA 
  •   DRUKARNIA 
  •   KOLPORTAŻ 
  •   WYDAWNICTWO
  • WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE
  • 2015-3

WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE

Miesięcznik ISSN 0043-5112, e-ISSN 2449-9560 - rok powstania: 1933
Czasopismo Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP)

Czy słup betonowy jest słupem z materiału izolacyjnego?

DOI:10.15199/74.2015.3.3
Witold Hoppel Bartosz Olejnik Aleksandra Schött 
W normie [1] dotyczącej linii napowietrznych znajduje się algorytm zatytułowany "Projektowanie układu uziemiającego ze względu na dopuszczalne napięcie dotykowe". Jest to obecnie najważniejszy sposób oceny środków ochrony przy dotyku pośrednim (przy uszkodzeniu) dla słupów linii napowietrznych o napięciu powyżej 1 kV. W algorytmie na samym wstępie znajduje się predykat z pytaniem: "Słup z materiału izolacyjnego?". W objaśnieniach do tego algorytmu zawarte jest następujące sformułowanie: W przypadku słupów drewnianych lub wykonanych z innych materiałów nieprzewodzących, bądź też słupów bez jakichkolwiek części przewodzących uziemionych, doziemienia nie są praktycznie możliwe i nie stawia się wymagań dotyczących uziemienia. Nie definiuje się w normie, czy słupy betonowe należy zaliczyć do wykonanych z materiału izolacyjnego. W projektach krajowego załącznika do tej normy pojawiało się stwierdzenie: W przypadku słupów drewnianych lub wykonanych z innych materiałów nieprzewodzących (np. z betonu zbrojonego o odpowiedniej grubości zewnętrznej warstwy betonu) (…), sugerujące, że przy pewnej, ale nieokreślonej normą, grubości warstwy betonu na zbrojeniu, słup można uznać jako wykonany z materiału izolacyjnego. W ostatecznej wersji tego dokumentu pojawił się jednak zapis zbliżony do podanego wyżej cytatu z normy głównej, na co wpływ miały przedstawione w artykule badania. Zapis ten nie jest precyzyjny i wciąż istnieją wątpliwości, czy słup betonowy należy uznać za wykonany z materiału izolacyjnego czy przewodzącego, chociaż może lepiej byłoby użyć pojęcia materiału nieizolacyjnego. W literaturze z 1972 r. [2] znajdują się oceny przewodności betonu, ale nie dotyczą współczesnych materiałów, z których są wykonane słupy strunobetonowe. Beton pod kątem ochrony od porażeń należy traktować jako materiał przewodzący. Beton znajdujący się pod powierzchnią ziemi, przyjmuje rezystywności podobne do gruntu, w którym się znajduje. W Insty [...]
 

  • ZAKUP JEDNORAZOWY I DOSTĘP DO WIRTUALNEJ CZYTELNI
  • PRENUMERATA PAPIEROWA

   
Metoda płatności: Płatności elektroniczne (karta kredytowa, przelew elektroniczny)
Dostęp do publikacji (format pdf): 6.00 zł
 DO KOSZYKA 
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 1h: 24.60 zł
 DO KOSZYKA 
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 4h: 43.05 zł
 DO KOSZYKA 
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 12h: 73.80 zł
 DO KOSZYKA 
 

Prenumerata

Szanowny Kliencie!
Zamów roczną prenumeratę w wersji PLUS a uzyskasz dostęp do archiwalnych publikacji tego czasopisma.
Nie zwlekaj - skorzystaj z tysięcy publikacji o najwyższym poziomie merytorycznym.
prenumerata papierowa roczna PLUS (z dostępem do archiwum e-publikacji) - tylko 516.00 zł
prenumerata papierowa roczna PLUS z 10% rabatem (umowa ciągła) - tylko 464.40 zł *)
prenumerata papierowa roczna - 426.00 zł
prenumerata papierowa półroczna - 213.00 zł
prenumerata papierowa kwartalna - 106.50 zł
okres prenumeraty:   
*) Warunkiem uzyskania rabatu jest zawarcie umowy Prenumeraty Ciągłej (wzór formularza umowy do pobrania).
Po jego wydrukowaniu, wypełnieniu i podpisaniu prosimy o przesłanie umowy (w dwóch egzemplarzach) do Zakładu Kolportażu Wydawnictwa SIGMA-NOT.
Zaprenumeruj także inne czasopisma Wydawnictwa "Sigma-NOT" - przejdź na stronę fomularza zbiorczego »
Rekomenduj znajomym
  • facebook
  • twitter
  • gplus
  • pinterest

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

Aktualne normy dotyczące urządzeń EAZ - DOI:10.15199/74.2015.3.5
Sławomir Skrodzki 
Wprowadzenie w naszym kraju norm europejskich i aktywność Komitetu IEC TC 95 powodują duże zmiany w zakresie norm dotyczących urządzeń EAZ. Równocześnie powszechne wprowadzenie procedur przetargowych wymusza na służbach zabezpieczeniowych, w przypadku zakupu urządzeń EAZ, współuczestnictwo w opracowywaniu specyfikacji technicznych. Jednym z elementów specyfikacji technicznych jest wyszczególnienie norm, których wymagania powinno spełniać dane urządzenie EAZ. Oznacza to, że służby zabezpieczeń powinny znać aktualny stan norm. Rozumiejąc, że śledzenie na bieżąco zmian w tym zakresie jest trudne, poniżej przedstawiono normy krajowe dotyczące urządzeń EAZ wg stanu na 31 października 2014 r. Zakres stosowania Ze względów normalizacyjnych urządzenia EAZ można podzielić na trzy grupy: - elektromechaniczne przekaźniki pośredniczące, - przekaźniki czasowe, - przekaźniki pomiarowe i urządzenia zabezpieczeniowe. Dwie pierwsze grupy z uwagi na szeroki zakres zastosowań w różnych dziedzinach (w tym w EAZ) mają własne unormowania opracowane przez Komitet IEC TC 94. Do trzeciej grupy należy zaliczyć wszelkie przekaźniki pomiarowe i ich zestawy (zespoły), rejestratory zakłóceń, regulatory napięcia, automatyki SPZ, SCO i inne urządzenia EAZ znajdujące się w obwodach wtórnych, a nie mające własnych norm. Tą grupą urządzeń, w zakresie norm, zajmuje się Komitet IEC TC 95. Elektromechaniczne przekaźniki pośredniczące Wymagania dotyczące elektromechanicznych przekaźników pośredniczących zawarte są w poniższych normach: ● PN-EN 61810-1:2010 (wersja więcej »

Analiza wpływu uproszczeń na wyniki symulacji rozkładu pola elektrycznego wokół linii wysokich napięć - DOI:10.15199/74.2015.3.2
Michał Wojciechowski 
Postępujący rozwój obszarów miejskich oraz zabudowywanie obszarów czysto rolniczych infrastrukturą usługowoprodukcyjną prowadzi do sprzecznych dążeń w dziedzinie rozwoju linii WN. Każdy obszar zurbanizowany wymaga zasilenia w energię elektryczną, którą trzeba dostarczyć liniami WN, a jednocześnie te same linie swoją obecnością powodują znaczne ograniczenie w użytkowaniu terenu. W polskim systemie prawnym ograniczenia użytkowania terenu wynikają z dopuszczalnych poziomów natężenia pola elektromagnetycznego zarówno w miejscach pracy, jak i w miejscach przeznaczonych do przebywania czy zamieszkania. Wartości natężeń pól oraz metody ich pomiaru określono w [1, 2]. Należy podkreślić, że wartości te zróżnicowano w zależności od sposobu użytkowania danego terenu oraz częstotliwości oddziałującego pola elektromagnetycznego. Jako podstawowy sposób określania sposobu użytkowania terenu w pobliżu linii akty prawne przewidują pomiary natężenia pola, które jednak ze względów technicznych są ograniczone do terenu pod linią WN. Należy więc zadać pytanie, jakie wartości natężeń pola występują na większych wysokościach nad ziemią - jest to szczególnie ważne przy projektowaniu wyższych budynków w pobliżu linii. Najczęściej stosowanym sposobem przesyłu dużych ilości energii na znaczne odległości jest budowa linii elektroenergetycznych na napięcie 400 kV. Dla linii o takim napięciu powszechnie stosowanym rozwiązaniem jest użycie przewodów wiązkowych. Przewody takie ze względów mechanicznych wyposażane są w odstępniki, czyli elementy przewodzące, zapewniające stałe ułożenie względem siebie przewodów w wiązce. Z punktu widzenia tworzenia modelu symulacyjnego rozpatrzono wpływ więcej »

Dynamiczny rozwój linii kablowych prądu stałego - DOI:10.15199/74.2015.3.1
Aleksandra Rakowska 
Obserwowany na całym świecie dynamiczny rozwój linii kablowych prądu stałego znalazł swoje odzwierciedlenie w organizacji konferencji naukowych poświęconych tylko tej tematyce. Wśród tych konferencji najważniejsze to: CIGRE Colloquium on HVDC (San Francisco - marzec 2012 r.) oraz European Seminar on material for HVDC cables and accessories (Jicable HVDC'13, Perpingan - listopad 2013 r.). Potwierdzeniem ważności tematyki linii DC jest przede wszystkim fakt, że organizatorzy największej kablowej konferencji światowej, odbywającej się tradycyjnie tylko co cztery lata (od 1981 r.) w Wersalu, złamali po raz pierwszy tę zasadę i zdecydowali się na organizację dodatkowego seminarium poświęconego tylko liniom DC, z udziałem ekspertów z całego świata. Do spotkań naukowych poświęconych liniom kablowym prądu stałego należy oczywiście dodać także seminaria i warsztaty organizowane przez producentów kabli. Należący do największych producentów kabli prądu stałego koncern ABB organizuje cyklicznie szkolenia tego typu. Autorka miała okazję także uczestniczyć w maju 2014 r. w "HVDC Technology Seminar" w Ludwice. Powrót do szerokiego zainteresowania wykorzystywaniem prądu stałego w elektroenergetyce skłania do spojrzenia na początki wdrażania tej technologii. Historia wykorzystywania energii elektrycznej rozpoczyna się od prądu stałego. Także i pierwsze linie do przesyłu energii były liniami prądu stałego (DC - Direct Current). Pierwsza stacja energetyczna zaprojektowana przez Thomasa A. Edisona w Nowym Jorku została oddana do eksploatacji w 1882 r. i z niej zasilano w energię elektryczną fragment miasta w promieniu ok. 1,6 km. Z kolei francuski inżynier M. Rene Thury opracował i zaprojektował system przesyłowy DC, który został uruchomiony w 1883 r. Najsłynniejszym zaprojektowanym przez Thury’ego - był system Moutiers-Lyon - oddany do eksploatacji w 1906 r. o zdolności przesyłowej 4,5 MW (przy napięciu 60 kV DC i prądzie 75 A). Dł więcej »

Implementacja algorytmu zabezpieczenia kontroli ciągłości uziemienia w górniczym sterowniku polowym z obwodami iskrobezpiecznymi - DOI:10.15199/74.2015.3.13
Krzysztof Broda Karol Makowiecki Paweł Michalski 
Kontrola ciągłości uziemienia maszyn elektrycznych pełni bardzo ważną rolę w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. Od poprawnego funkcjonowania tego zabezpieczenia zależy bezpieczeństwo pracy personelu związane z ochroną: przeciwwybuchową, przeciwporażeniową i przeciwpożarową [5]. W warunkach górniczych, gdzie liczą się jak najmniejsze gabaryty instalacji, realizowana jest ona dzięki wielofunkcyjnym urządzeniom integrującym w sobie możliwie dużą liczbę zabezpieczeń. Z punktu widzenia klienta ważne jest, aby takie zabezpieczenie spełniało odpowiednie normy, gwarantujące wymagany poziom bezpieczeństwa (EMC, LVD, ATEX) oraz było przyjazne w obsłudze. Producentowi zależy, by spełnić wymogi jak największej liczby klientów, co wiąże się z potrzebą tworzenia zabezpieczenia elastycznie konfigurowalnego, spełniającego możliwie szeroki zakres oczekiwań. W artykule zaprezentowano implementację algorytmu kontroli ciągłości uziemienia, stosowaną w górniczych sterownikach polowych, zarówno w kontekście sprzętowym jak i programowym. Zasada działania i realizacja sprzętowa Każdy algorytm kontrolujący ciągłość uziemienia wymaga dostarczenia możliwie dokładnych danych pomiarowych, zebranych w sposób bezpieczny dla otoczenia, a więc spełniający wymagania zharmonizowanych norm w zakresie iskrobezpieczeństwa i kompatybilności elektromagnetycznej. W tym przypadku wartościami mierzonymi są wartości rezystancji rozproszonych i obecność diody w obwodzie. Osiągnięcie tego celu wymaga zastosowania opracowanej w ITR nowatorskiej, opatentowanej metody pomiarowej, polegającej na wymuszeniu sekwencji sygnałów prądowych w mierzonym obwodzie (rys. 1) [4]. Sygnały prądowe wymuszane w dołączonym zewnętrzn więcej »

Linie wysokich i najwyższych napięć na słupach rurowych - dotychczasowe doświadczenia - DOI:10.15199/74.2015.3.4
Benedykt Kubacki 
W budownictwie elektroenergetycznych linii wysokich i najwyższych napięć, jak w wielu innych dziedzinach techniki, poszukiwane są coraz nowsze rozwiązania. Potrafią one sprostać zwiększającym się wymaganiom, szczególnie w zakresie warunków ochrony środowiska, które uzyskają akceptację społeczną na realizację linii WN i NN. Jednocześnie będą ułatwiały i skracały czas montażu, ograniczały zakres prac eksploatacyjnych i będą efektywne pod względem ekonomicznym. Przez wiele lat w zakresie konstrukcji wsporczych dla linii WN i NN stosowano słupy kratowe, jednotorowe lub dwutorowe. Jedynym odmiennym rozwiązaniem była pierwsza linia 400 kV Mikułowa - Joachimów, na słupach portalowych, z elementami o konstrukcji iglicowej. Nowoczesne rozwiązania elektroenergetycznych linii napowietrznych na słupach rurowych, pełnościennych, stalowych dotarły do Polski jak wiele innych, nowych rozwiązań ze znacznym opóźnieniem. Te dość powszechnie stosowane konstrukcje, szczególnie we Francji (największy producent to firma PETITJEAN), znalazły się w Polsce dopiero z początkiem roku 2000. Pierwsze zastosowania słupów rurowych w liniach 110 kV to linia Kampus Uniwersytetu Jagiellońskiego-Ruczaj w Krakowie (2002 r.), linia Wieruszów-Wieluń (60 słupów, 2005 r.) oraz pojedyncze przypadki przy konieczności przebudowy linii, wykonaniu nowego skrzyżowania, przy usunięciu awarii, kablowaniu odcinka linii jako słupy kablowe. Minęło już ponad 10 lat odkąd stosuje się w polskich sieciach elektroenergetycznych stalowe słupy rurowe. Impulsem do szukania nowych rozwiązań były coraz trudniejsze warunki uzyskania społecznej akceptacji na budowę napowietrznych linii elektroenergetycznych w dotychczasowym kształcie, a zatem szukania innych rozwiązań konstrukcji wsporczych linii, które stanowiłyby alternatywę dla tradycyjnych słupów kratowych. Szczególnie duże problemy występowały w terenach podmiejskich, gdzie zlokalizowanie słupa o podstawie kilkudziesięciu metrów kwa więcej »

Ocena pracy transformatorów 110/SN podczas zwarć w sieci rozdzielczej - DOI:10.15199/74.2015.3.8
Krzysztof Waldemar Woliński 
ostatnich latach na terenie Oddziału Białystok wystąpiło kilka przypadków uszkodzenia transformatorów 110/SN. Wymagały one przewozu do bazy remontowej. Demontaż transformatora 110/SN z danej rozdzielni stwarza nie tylko problemy logistyczne z przewozem danej jednostki, ale także problemy ruchowe związane z zabezpieczeniem dostawy energii na danym terenie. Nie zawsze jest możliwość zainstalowania odpowiedniej jednostki rezerwowej, ponieważ nie zawsze jest ona do dyspozycji. Oddając transformator do bazy remontowej nie zawsze wiemy, jaki będzie czas naprawy oraz zakres uszkodzenia. W ubiegłym wieku wycofano znaczną partię transformatorów "wiekowych", które nie spełniały aktualnych parametrów technicznych w zakresie strat i parametrów eksploatacyjnych. Stąd tradycyjna rezerwa magazynowa w tym zakresie praktycznie przestała istnieć. Od lat na łamach prasy technicznej i w czasie specjalistycznych konferencji publikowaliśmy doświadczenia eksploatacyjne związane z oceną działania zabezpieczeń i automatyki obsługującej transformatory kategorii II [1-5]. Dotychczasowe doświadczenia potwierdzają wysoką skuteczność działania zainstalowanych zabezpieczeń oraz ich selektywność. Potwierdzają także zasadę prawidłowej współpracy z wyłącznikami mocy zainstalowanymi w polach transformatorów. Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat nie wystąpił przypadek zniszczenia transformatora 110/SN na stanowisku pracy, m.in. dzięki instalacji po stronie 110 kV zabezpieczeń autonomicznych. Filozofia instalacji zabezpieczeń elektroenergetycznych do ochrony transformatora nie zmieniła się od lat [6-8]. Tradycyjne zabezpieczenia elektromechaniczne i analogowe są powszechnie wypierane przez zabezpieczenia mikroprocesorowe. W roku 2009 prawie 70% zabezpieczeń różnicowych transformatorów w Oddziale Białystok stanowiły zabezpieczenia cyfrowe [2, 5]. Na koniec roku 2013 w Oddziale Białystok eksploatowano 101 transformatorów 110/SN. W tab. I przedstawiono mo więcej »

Oszczędności energetyczne w układach napędowych HVAC dzięki nowym silnikom PM/EC i dedykowanym układom sterowania
W artykule przygotowanym przez firmę Schulz Infoprod, która jako autoryzowany dystrybutor współpracuje z Danfoss od wielu lat, przedstawiono analizę najnowszych technologii silnikowych stosowanych w napędach branży HVAC. Danfoss proponuje rozwiązania poprawy sprawności dzięki optymalizacji wszystkich elementów układu napędowego Ze względu na rosnącą popularność wysoko sprawnych silników firma Danfoss zmodyfikowała swój algorytm VVC+ w aplikacji do współpracy przetwornicy z silnikami z magnesami trwałymi i stałym wzbudzeniu (PNSMs - Permanently Excited Synchronous Motors). Zastosowanie napędów o regulowanej wydajności w: pompach, wentylatorach i kompresorach ma kluczowe znaczenie dla uzyskania oszczędności energetycznych w automatyce budynków. Na wielkość oszczędności decydujący wpływ mają dwa czynniki - sprawność układu napędowego i koncepcja energooszczędnego systemu sterowania. Silniki EC i PM (PNSM) - co kryje się za tymi nazwami? W sektorze HVAC silniki wykonane w technologii EC lub ECM (Electronically Commutated Motors) użytkownicy kojarzą zwykle z silnikami o kompaktowej konstrukcji i dużej sprawności. Działają one jak silnik prądu stałego bez szczotek (komutator szczotkowy zastąpiono układem przełącznika elektronicznego). Tradycyjne uzwojenie wirnika zostało zastąpione magnesami trwałymi i odpowiednimi obwodami łączeniowymi. Zastosowanie magnesów podnosi sprawność, a elektroniczna komutacja eliminuje problem zużywania się szczotek węglowych, jako że działanie tego silnika opiera się na zasadzie pracy silnika DC, silniki EC są również nazywane bezszczotkowymi silnikami DC (BLDC). Tego typu silniki stosowane są szeroko w zakresie mocy do kilkuset watów. Są t więcej »

Początki cyfrowych zabezpieczeń elektrycznych - DOI:10.15199/74.2015.3.12
Już w latach 60. XX w. w elektrowniach zaczęto stosować elektroniczne maszyny obliczeniowe i komputery. Zadaniami pierwszych aplikacji było: gromadzenie danych, rejestracja zdarzeń, kontrola i optymalizacja procesów technologicznych. W sieciach elektroenergetycznych nowa technologia wkraczała znacznie wolniej - w stabilnych warunkach roboczych monitoring pracy systemu nie wymagał przetwarzania tak dużych ilości informacji. Dla potrzeb EAZ komputery okazały się przydatne, wykonując żmudne obliczenia możliwych prądów zwarciowych wymaganych dla doboru nastaw. W tamtych latach prace badawczo-wdrożeniowe prowadzono głównie w ośrodkach naukowych. Rozwój cyfrowych zabezpieczeń elektrycznych dzieli się umownie na trzy okresy.Do połowy lat 70. pojawiło się wiele opracowań teoretycznych uwieńczonych wdrożeniem pierwszych układów zabezpieczeniowych na bazie komputerów. Prekursorami nowych rozwiązań byli m.in.: I.F. Morrison, F.H. Last, A. Stalewski, G. Rockefeller, którzy to w latach 1966-1967 badali wykorzystanie komputerów do zadań zabezpieczeniowych w trybie on-line (w czasie rzeczywistym) w systemach elektroenergetycznych. Najgłośniejszą pracą naukową w tym zakresie więcej »

Praktyczne sposoby identyfikacji zacisków uzwojeń przekładników - DOI:10.15199/74.2015.3.10
Jedną z charakterystycznych informacji o uzwojeniach przekładników pomiarowych, zarówno prądowych jak i napięciowych, jest oznaczenie ich początków i końców. W przekładnikach prądowych zaciski uzwojenia pierwotnego oznacza się symbolami P1 i P2 (dawniej K i L), zaś wtórnego S1 i S2 (dawniej k i l). Znaczenie tych symboli jest następujące. Przy pominięciu błędu kątowego przekładnika przyjmuje się, że jeżeli chwilowy prąd pierwotny (sinusoidalnie zmienny) wpływa do początku uzwojenia pierwotnego P1, to zacisk z którego wypływa wymuszony przezeń prąd wtórny, jest początkiem uzwojenia wtórnego S1. Określenie początków i końców uzwojeń przekładników prądowych ma decydujące znaczenie dla prawidłowego działania m.in.: układów pomiarowych mocy, obwodów sumujących i różnicowych oraz zabezpieczeń kierunkowych. Jeżeli badany przekładnik nie ma oznaczonych zacisków żadnej ze stron, to końcówki jednego uzwojenia, np. pierwotnego można przyjąć dowolnie, a zaciski drugiego oznaczyć zgodnie z wynikiem wykonanej próby.Najprostszą i zaraz więcej »

Prof. Jan Maksymiuk (1932-2015)
Włodzimierz Kałat 
Jan Maksymiuk był absolwentem Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej (1956 r.). Pracę doktorską obronił w roku 1964, stopień doktora habilitowanego uzyskał w roku 1970. Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w roku 1989. Pracę na Politechnice Warszawskiej (w Katedrze Przyrządów Rozdzielczych, później Instyt więcej »

Samoczynny włącznik SN w miejskich stacjach rozdzielczych SN/nN - DOI:10.15199/74.2015.3.14
Lech Wierzbowski Tomasz Olech 
Nowoczesna infrastruktura i architektura oraz skuteczne, a zarazem optymalne zarządzanie siecią SN, to konkretne zadania stojące przed operatorami systemów dystrybucyjnych. Wyzwania te wynikają m.in. z trwających obecnie prac nad nowym modelem jakościowym taryfy energetycznej. Wskaźniki SAIDI i SAIFI staną się kluczowymi parametrami wpływającymi na przychód OSD [1]. W efekcie najbliższe lata w polskiej energetyce to dalsze wdrażanie programów poprawy parametrów jakościowych dostaw energii. Wśród inwestycji ukierunkowanych na modernizację sieci, rozwój zaawansowanych systemów pomiarowych i informatycznych oraz poprawę łączności, zaplanowano także inwestycje związane z modernizacją i budową stacji rozdzielczych SN/nN [2, 3]. Urządzeniem stworzonym z myślą o takich inwestycjach jest wyłącznik opisany w artykule. Firma Tavrida Electric Polska, wykorzystując doświadczenia uzyskane przy wprowadzaniu ponad tysiąca reklozerów na polski rynek, uruchomiła na przełomie lat 2012/2013 produkcję i wdrożyła wspólnie z Tauron Dystrybucja wyłączniki o symbolu TRW, przeznaczone do modernizowanych, sieciowych i miejskich stacji rozdzielczych. Wymagania stawiane modernizowanym stacjom rozdzielczym SN/nN W obecnie tworzonych i modernizowanych strukturach sieci, kluczowe pola odpływowe stacji miejskiej z ich podstawowym elementem - łącznikiem SN - muszą być aktywnymi elementami centralnych systemów zarządzania siecią. Powinny stwarzać warunki umożliwiające minimalizację lub eliminację przerw w zasilaniu oraz w pełni uczestniczyć w automatycznym sterowaniu siecią. Koncepcję tą można zrealizować w pełni tylko dzięki wyłącznikowi współpracującemu z lokalnym blokiem EAZ, którego automatyka identyfikuje awarie w sieci oraz - jeśli taka konieczność wystąpi - samoczynnie wyłącza uszkodzony odcinek sieci. Ponadto wyłącznik w każdym momencie jest w stanie wykonać polecenia nadrzędnego systemu zdalnego sterowania. Drugim kluczowym elementem przy realiza więcej »

SE Wielowieś w IEC 61850 - kolejne kroki - DOI:10.15199/74.2015.3.16
Maciej Hoppel 
Postęp technologiczny wymusił na dostawcach aparatury oraz jej odbiorcach zmianę podejścia do spraw związanych z komunikacją. W energetyce przemysłowej po okresie dominowania protokołów Modbus RTU oraz Profibus DP przyszedł czas na Ethernet. Natomiast w energetyce zawodowej coraz większą wagę przykłada się do prędkości i pewności komunikacji. Ważna staje się również łatwość podłączania urządzeń do struktury komunikacyjnej bez pośrednictwa dodatkowych konwerterów. Na przykładzie SE Wielowieś można powiedzieć, że komunikacja w tym standardzie jest możliwa pomiędzy urządzeniami różnych dostawców nie tylko w strukturze Klient-Server, ale również w zakresie szybkiej, bezpośredniej komunikacji pomiędzy urządzeniami, wykorzystującej funkcjonalność GOOSE (Generic Object Oriented Substation Events). Dla przypomnienia - kilka słów o GOOSE. Jest to szybki i pewny mechanizm przesyłu zdarzeń w sieci stacyjnej, w którym dane o dowolnym formacie (stany i wartości analogowe) mogą zostać zgrupowane i przesłane w czasie krótszym niż 4 ms. Zawartość komunikatu jest bezpośrednio umieszczana w ramce Ethernet - pomija protokoły warstw: aplikacji, prezentacji, sesji, transportowej i sieciowej. Wielowieś to pierwszy przypadek wśród polskich stacji elektroenergetycznych, gdzie urządzenia różnych producentów wykonane w standardzie IEC 61850 wymieniają się informacjami z pominięciem koncentratora stacyjnego. Stacja elektroenergetyczna 110/20 kV Wielowieś Stacja elektroenergetyczna 110/20 kV Wielowieś została oddana do eksploatacji wiosną 2014 r. Powstała w okolicy Tarnowskich Gór na terenie działalności Tauron Dystrybucja Odd więcej »

SEP na posiedzeniu plenarnym ZG PTETiS
Krzysztof Woliński 
Przedstawiciele Zarządu Głównego SEP 15 stycznia 2015 r. uczestniczyli w poszerzonym plenarnym posiedzeniu Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej. Posiedzenie odbyło się w więcej »

WYDAWNICTWA
Android w praktyce Roman Wantoch-Rekowski: Android w praktyce. Projektowanie aplikacji. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.Android jest obecnie najpopularniejszą platformą dla telefonów komórkowych i tabletów. Publikacja stanowi przewodnik opisujący: sposób przygotowania środowiska pracy, elementy składowe projektu Android, elementy interfejsu, baz danych, komunikacji z wykorzystaniem Internetu oraz sposób uruchamiania aplikacji na urządzeniach wirtualnych i rzeczywistych. Książka przeznaczona jest dla osób, które chcą samodzielnie nauczyć się od podstaw zasad budowy oprogramowania na urządzenia mobilne i rozpocząć pisanie własnych aplikacji z wykorzystaniem szerokiego spektrum dostępnych komponentów programowych i sprzętowych. Autor w poszczególnych rozdziałach książki prezentuje następujące zagadnienia: Elementy proj więcej »

Wydzielanie układu wyspowego zasilanego z bloku elektrociepłowni EC II Karolin w warunkach obrony krajowego systemu elektroenergetycznego - DOI:10.15199/74.2015.3.9
Ireneusz Grządzielski Krzysztof Sroka Arkadiusz Łacny 
W warunkach rozwoju katastrofalnej awarii systemowej w krajowym systemie elektroenergetycznym (KSE) wydzielanie układów wyspowych, zasilanych z jednostek wytwórczych elektrociepłowni miejskich może być ważnym sposobem utrzymania zdolności wytwórczych elektrociepłowni. Wyspę obciążeniową bloku BC 50 elektrociepłowni EC II Karolin mogą tworzyć odbiory potrzeb własnych i ogólnych oraz odbiory przemysłowe zakładów zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie elektrociepłowni. Wydzielanie w przybliżeniu zbilansowanych, niewielkich układów wyspowych w stanach awaryjnych pracy krajowego systemu elektroenergetycznego (KSE) może być jednym ze skutecznych sposobów ograniczania zasięgu i skutków awarii katastrofalnej (blackoutu). W tym przypadku pod pojęciem układów wyspowych rozumie się wydzielone części systemu elektroenergetycznego (SE) o mocach rzędu kilkudziesięciu megawatów. Aktualnie, zgodnie ze strategią obrony przyjętą przez ENTSO-E RG CE, nie przewiduje się: w stanie awaryjnym połączonego systemu europejskiego, prewencyjnego automatycznego wydzielania przed zaistnieniem krytycznych parametrów pracy systemu - napięcia lub częstotliwości, pojedynczych jednostek wytwórczych do pracy wyspowej, fragmentów systemów a także wydzielania systemów krajowych [1-3]. Samoczynne wydzielanie takich układów w wyniku działania odpowiednich układów automatyki, przewidywały pierwsze wersje planów obrony opracowywane dla UCTPE (i potem UCTE). Przy czym celowe wydzielanie zbilansowanych układów wyspowych należy w tym przypadku wyraźnie odróżnić od obszarów (podsystemów) powstałych w wyniku niekontrolowanego awaryjnego rozpadu połączonego systemu. Powrót do idei szybkiego wydzielania niewielkich układów wyspowych może być z punktu widzenia późniejszego procesu odbudowy KSE bardzo ważnym elementem obrony. Szczególne znaczenie w procesie obrony KSE w stanach awaryjnych może mieć wydzielanie wyspowych układów wielkomiejskich. Utrata zasilania jest s więcej »

Wyłączniki próżniowe do wyłączania prądów zwarcia - DOI:10.15199/74.2015.3.11
Anger N.: Switchgear. Technological developments now enable maximum normal and short-circuit currents to be interrupted using vacuum circuit-breakers. Power Engineering International 2014 November - opracował Witold Bobrowski. Wyłączniki próżniowe stosowane są w elektrowniach oraz w większości rozdzielnic przemysłowych. Mają one szczególne zalety w zakresie instalacji, obsługi i konserwacji. W przeszłości nie było możliwości wykorzystania potencjału, sprawdzonej technologii próżniowej w zastosowaniu do łączenia generatorów. Obecnie dostępne są odpowiednie rozwiązania techniczne, dostosowane do specjalnych wymagań elektrowni oraz zakładów energetycznych. Odpowiedni wyłącznik generatora w elektrowni zapewnia niezawodną synchronizację oraz maksymalne bezpieczeństwo pracy. Po zainstalowaniu wyłącznika pomiędzy generatorem a transformatorem, istnieje możliwość synchronizacji parametrów takich jak: częstotliwość, napięcie oraz faza sieci. W przypadku wystąpienia zwarcia w generatorze lub transformatorze, zintegrowany wyłącznik natychmiast odcina dopływ prądu. Takie zabezpieczenie zapobiega powstawaniu kolejnych problemów, które mogłyby zagrozić więcej »

Wymagania techniczne dla sterowników telemechaniki w inteligentnych sieciach elektroenergetycznych SN na przykładzie Warszawy - DOI:10.15199/74.2015.3.17
Kazimierz Chołast Bartosz Pawlicki Łukasz Sosnowski Norbert Sienicki 
W artykule przedstawiono aktualne spojrzenie na wymagania techniczne, jakie w ocenie RWE Stoen Operator powinny spełniać urządzenia telemechaniki, przeznaczone do inteligentnych sieci elektroenergetycznych SN. Rozważania bazują na przykładzie obszaru działania spółki, jakim jest Warszawa. Istnieją pewne różnice pomiędzy środowiskiem urządzeń pracujących na stacjach 110 kV/SN oraz w głębi sieci SN, które zostaną omówione w artykule. Rozwój gospodarki wymaga ciągłej poprawy jakości parametrów dostarczanej energii elektrycznej, w tym ciągłości jej dostaw. Odzwierciedleniem potrzeby poprawy niezawodności jest plan Urzędu Regulacji Energetyki, mający na celu wprowadzenie regulacji jakościowej w 2016 r. Następstwem będzie uzależnienie stawek taryfowych operatorów systemów dystrybucyjnych od uzyskanych popraw wskaźników niezawodności takich jak SAIDI (System Average Interruption Duration Index) i SAIFI (System Average Interruption Frequency Index). Wprowadzenie regulacji jakościowej będzie bez wątpienia silnym bodźcem przede wszystkim do intensyfikacji automatyzacji sieci średniego napięcia, która jest jednym z podstawowych sposobów poprawy niezawodności. Zanim jednak zostaną jasno określone i potwierdzone zasady nowego modelu regulacyjnego, trudno wymagać, aby operatorzy systemów dystrybucyjnych przedstawili ostateczne specyfikacje, określające wymagania techniczne oraz funkcjonalne urządzeń telemechaniki, które będą chcieli instalować w przyszłości w swoich sieciach. Pojawiają się również głosy producentów, którzy twierdzą, że chcąc zaoferować urządzania dostosowane do potrzeb OSD, potrzebują czasu na wdrożenie nowych funkcji, testowanie urządzeń oraz na potwierdzenie jakości odpowiednimi badaniami i certyfikatami. Obecnie jedynymi wskazówkami są specyfikacje przewidziane dla pilotażowych wdrożeń, które jednak nie są wystarczające. Artykuł jest odpowiedzią RWE Stoen Operator na oczekiwania dostawców w tym zakresie. Autorzy chcą p więcej »

XVII Sympozjum Oddziału Poznańskiego SEP "Sieci i instalacje - zagadnienia wybrane"
Ryszard Niewiedział 
19 i 20 listopada 2014 r. w Centrum Kongresowym Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu odbyło się XVII Sympozjum z cyklu "Współczesne urządzenia oraz usługi elektroenergetyczne, telekomunikacyjne i informatyczne". Sympozja te - zgodnie ze swoją wieloletnią tradycją - stanowią forum wymiany doświadczeń między specjalistami szeroko pojętej elektryki: elektrotechników, energetyków, elektroników, teletechników, automatyków, informatyków. Bieżąca edycja Sympozjum "Sieci i instalacje - zagadnienia wybrane" obejmowała zagadnienia: - aktualnych problemów polskiej elektroenergetyki, - energetyki wiatrowej w Polsce - korzyści i zagrożenia, - inteligentnych sieci wymagających świadomego odbiorcy - potrzeba edukacji społecznej, - projektowania i eksploatacji sieci przesyłowych, rozdzielczych i dystrybucyjnych, - projektowania i eksploatacji instalacji w obiektach klasycznych i inteligentnych, - wybranych zagadnień z ochrony przeciwporażeniowej, odgromowej i przed przepięciami, - nowych rozwiązań konstrukcyjnych aparatury elektrycznej. Organizatorami Sympozjum byli: Oddział Poznański Stowarzyszenia Elektryków Polskich im. prof. Józefa Węglarza, Wydział Elektryczny Politechniki Poznańskiej oraz Wielkopolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa. Sympozjum dofinansowane zostało przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ze środków na finansowanie działalności upowszechniającej naukę. Spotkanie odbyło się pod patronatem medialnym: Wiadomości Elektrotechnicznych, Biuletynu Organizacyjnego i Naukowo-Technicznego SEP - SPEKTRUM, Miesięcznika Stowarzyszenia Elektryków Polskich - INPE oraz elektro.info. Celem XVII Sympozjum było przedstawienie najnowszych osiągnięć naukowo-technicznych w zakresie rozwiązań systemowych oraz technologicznych, wykorzystywanych w sieciach i instalacjach elektrycznych, telekomunikacyjnych i więcej »

Zabezpieczenia linii kablowych WN i NN - DOI:10.15199/74.2015.3.7
Krystyna Romantowska 
W artykule przybliżono problematykę zabezpieczania linii kablowych WN i NN. Linie kablowe ze względu na: budowę, parametry elektryczne jak i koszty instalacji - znacznie różnią się od linii napowietrznych. Sposób uziemienia kabli ma zasadniczy wpływ na impedancję składowej zerowej. Obecnie na świecie pracuje wiele linii kablowych AC WN i NN, np. tylko w Europie jest ponad 1100 km kabli 220 kV i ok. 200 km 400 kV. W Polsce, jeszcze do niedawna, linie kablowe w sieci NN i WN były stosowane rzadko - głównie były to podejścia na stacjach. W ostatnim czasie obserwujemy gwałtowny wzrost udziału kabli w budowanych liniach WN, na pewno również pojawią się dłuższe odcinki kablowe w sieci NN. Przede wszystkim następuje duża rozbudowa nie tylko sieci NN, ale również WN. Przyczyn rozbudowy jest wiele. Obecnie wzrasta zapotrzebowanie na energię elektryczną, powstają nowe osiedla, nowe obiekty wymagające zasilania, pojawiają się rozproszone źródła zasilania. Równolegle wzrastają też wymagania niezawodności zasilania. Sytuacje, w których pozbawia się odbiorców na kilka godzin prądu są nie do przyjęcia, o dniach - nawet nikt już nie myśli. Kiedyś przerwy w zasilaniu mieszkańców, szczególnie terenów wiejskich, były rzeczą normalną. Głównym czynnikiem ograniczającym powstawanie nowych linii napowietrznych jest brak zgody mieszkańców na taką inwestycję - linię napowietrzną po prostu widać. Niepowodzeniami kończą się próby przekonania mieszkańców, że linia napowietrzna nie będzie szpeciła. Przykładem może być pokazana na rys. 1 linia zaprojektowana przez brytyjskich projektantów dla energetyki włoskiej - niestety nie uzyskała akceptacji. Czynnik społeczny jest jednym z głównych powodów instalacji linii kablowych, dla linii kablowych o wiele szybciej uzyskuje się pozwolenie na budowę. Linie napowietrzne NN obecnie muszą omijać tereny zamieszkałe, co oznacza, że w miastach nowe linie mogą być budowane tylko jako kablowe. Dla napięcia 110 kV wymaga więcej »

Zebranie plenarne Komitetu Automatyki Elektroenergetycznej SEP
Krzysztof Woliński 
5 lutego 2015 r. w Warszawie odbyło się zebranie plenarne KAE SEP. Posiedzenie odbyło się w sali im. Mieczysława Pożaryskiego w gmachu NOT. Obrady prowadził przewodniczący KAE SEP prof. Eugeniusz Rosołowski. Uczestnicy minutą ciszy uczcili pamięć kol. Alojzego Naumowicza. Głównym tematem zebrania był więcej »

  • Aktualnoś›ci
  • Bestsellery
2019-10-28

Program priorytetowy "Mój Prąd"»

2019-04-04

ZAKOŃCZENIE III KONGRESU ELEKTRYKI POLSKIEJ - KOMUNIKAT »

2019-04-01

Przygotowania do obchodów 100-lecia SEP»

2018-12-12

100-LECIE POWSTANIA SEP»

2018-11-28

Posiedzenie Rady-Naukowo-Technicznej SEP»

2018-09-25

Targi Energetyczne ENERGETICS 2018»

2018-03-26

Rada Firm SEP»

2017-12-07

innogy dodaje energii na Sylwestra»

2017-11-16

Herkules wygrał przetarg GSM-R dla PKP PLK»

2017-11-15

Zasilanie dla metra»

Przekaźniki rezystancyjne

ELEKTROINSTALATOR
(2019-9)»

Diagnostyka falownika i silnika elektrycznego w 5 krokach

ELEKTROINSTALATOR
(2019-9)»

Sterowanie napędami rolet

ELEKTROINSTALATOR
(2019-9)»

Lokalizacja przewodów i kabli

ELEKTROINSTALATOR
(2019-9)»

Narzędzia do obróbki kabli i przewodów

ELEKTROINSTALATOR
(2019-9)»

Zioła i przyprawy najczęstsze zagrożenia mikrobiologiczne

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY
(2019-11)»

Związki bioaktywne w przyprawach i ich rola w dietoterapii

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY
(2019-11)»

Opakowanie jako "znak"?

OPAKOWANIE
(2019-11)»

Ustalenie linii brzegu w trybie ustawy Prawo wodne i pomiaru sytuacyjnego linii brzegu opisanego w § 82a rozporządzenia egib

PRZEGLĄD GEODEZYJNY
(2019-11)»

Wpływ modyfikacji chitozanu na jego strukturę i powierzchnię właściwą

GAZ, WODA I TECHNIKA SANITARNA
(2019-11)»

LISTA CZASOPISM

  • ATEST - OCHRONA PRACY
  • AURA OCHRONA ŚRODOWISKA
  • CHŁODNICTWO
  • CIEPŁOWNICTWO, OGRZEWNICTWO, WENTYLACJA
  • DOZÓR TECHNICZNY
  • ELEKTROINSTALATOR
  • ELEKTRONIKA - KONSTRUKCJE, TECHNOLOGIE, ZASTOSOWANIA
  • GAZ, WODA I TECHNIKA SANITARNA
  • GAZETA CUKROWNICZA
  • GOSPODARKA MIĘSNA
  • GOSPODARKA WODNA
  • HUTNIK - WIADOMOŚCI HUTNICZE
  • INŻYNIERIA MATERIAŁOWA
  • MASZYNY, TECHNOLOGIE, MATERIAŁY - TECHNIKA ZAGRANICZNA
  • MATERIAŁY BUDOWLANE
  • OCHRONA PRZED KOROZJĄ
  • ODZIEŻ
  • OPAKOWANIE
  • POLISH TECHNICAL REVIEW
  • PROBLEMY JAKOŚCI
  • PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY
  • PRZEGLĄD GASTRONOMICZNY
  • PRZEGLĄD GEODEZYJNY
  • PRZEGLĄD MECHANICZNY
  • PRZEGLĄD PAPIERNICZY
  • PRZEGLĄD PIEKARSKI I CUKIERNICZY
  • PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA
  • PRZEGLĄD TELEKOMUNIKACYJNY
  • PRZEGLĄD WŁÓKIENNICZY - WŁÓKNO, ODZIEŻ, SKÓRA
  • PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI
  • PRZEMYSŁ CHEMICZNY
  • PRZEMYSŁ FERMENTACYJNY I OWOCOWO-WARZYWNY
  • PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY
  • RUDY I METALE NIEŻELAZNE
  • SZKŁO I CERAMIKA
  • TECHNOLOGIA I AUTOMATYZACJA MONTAŻU
  • WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE
  • WOKÓŁ PŁYTEK CERAMICZNYCH

WYSZUKIWANE FRAZY

AURA żywność ekologiczna inżynieria materiałowa konserwanty suszenie przemysł chemiczny elektronika grafen haccp logistyka cukier herbata gospodarka mięsna miód materiały budowlane gospodarka wodna transglutaminaza dodatki do żywności pszenica Żarczyński ksylitol Przegląd Elektrotechniczny chleb ryby olej lniany pieczywo amarantus olej rzepakowy Jakość atest 7 KUKURYDZA czekolada gluten GMO antyoksydanty kaizen mleko ocena ryzyka drożdże błonnik przemysl chemiczny makaron ochrona przed korozją pompy ciepła Kociołek-Balawejder przemysł spożywczy Problemy jakości żywność funkcjonalna Przegląd papierniczy wino lody przegląd mleczarski orkisz proso kawa WZBOGACANIE ŻYWNOŚCI antocyjany ekstruzja zamrażanie nanotechnologia polifenole kakao kiełki kontakt aluminium zielona herbata ANALIZA SENSORYCZNA błonnik pokarmowy sól opakowania mięso reologia ocena ryzyka zawodowego rokitnik olejki eteryczne aronia opakowania aktywne enzymy karotenoidy jęczmień masło dynia kofeina mąka czerwińska biogaz kefir liofilizacja ścieki fotowoltaika żyto jakość żywności wiadomości elektrotechniczne CELIAKIA salmonella przyprawy probiotyki piwo znakowanie
  • WYDAWNICTWO | PRENUMERATA | REKLAMA | DRUKARNIA | KOLPORTAŻ | REGULAMIN E-USŁUG
Projekt i wykonanie: Pragma Software