SIGMA-NOT - PORTAL INFORMACJI TECHNICZNEJ - Największa baza artykułów technicznych online

PROBLEMY JAKOŚCI

Miesięcznik ISSN 0137-8651 e-ISSN 2449-9862 - rok powstania: 1968
Czasopismo Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT (FSNT NOT)

Praktyczne zagadnienia metrologiczne

Marek SZCZUTKOWSKI Jakub JANKA

Wymagania jakościowe w projektowaniu procesów badawczych w przemyśle chemicznym na wybranym przykładzie. Wprowadzenie Zadaniem działu metrologii (jeśli takowy jest wydzielony) lub personelu odpowiedzialnego za pomiary jest dostarczenie danych niezbędnych do realizacji procesów, np. konstrukcyjnych lub technologicznych. Kluczowa wydaje się przy tym wiarygodność wyników uzyskanych pomiarów, a ta jest zależna od wielu czynników. Zagadnienia techniczne wydają się być najbardziej oczywiste, ale tak jak nie można zapomnieć o sferze organizacyjnej, tak również niezbędne jest właściwe odniesienie do aspektów prawnych. Działania zatem w tym obszarze bezpośrednio wpływają na końcowy efekt działalności jednostki gospodarczej, a więc produkt lub usługę. Przedsiębiorstwa działają w określonych warunkach, a poszczególne działy muszą dostosować się do wymagań normatywnych. Dział metrologiczny, czy nawet badawczy mogą pójść krok dalej. Budowaniu satysfakcji klienta (tak zewnętrznego jak i wewnętrznego) w ich przypadku służy norma PN-EN ISO 17025:2005 [3]. Uzyskanie akredytacji na zgodność z tą normą jest potwierdzeniem kompetencji badawczych laboratorium. Norma ta poszerza niejako wymagania norm ISO serii 9000 o kompetencje techniczne, odnosząc się do zasadniczych działań każdego laboratorium badawczego i wzorcującego [4]. Do jakiegokolwiek standardu jednak się nie odnieść, wspomniane zagadnienia techniczne, organizacyjne i prawne muszą być uwzględnione. Tak w odniesieniu do wyżej wymienionych norm, jak i myślenia zdroworozsądkowego, jest właściwe planowanie procesów. Kiedy rozważamy aspekty li tylko metrologiczne, czy szerzej wręcz badawcze, odpowiednie zaprojektowanie procesu będzie skutkowało odpowiednią wiarygodnością uzyskanych pomiarów. Jakie kwestie powinny zostać poruszone w planowaniu procesów badawczych w odniesieniu do kwestii metrologicznych? Czy metrologia prawna, naukowa i przemysłowa służą praktyce, czy wprowadzaj [...]

ZAKUP JEDNORAZOWY I DOSTĘP DO WIRTUALNEJ CZYTELNI
PRENUMERATA PAPIEROWA

Metoda płatności: Płatności elektroniczne (karta kredytowa, przelew elektroniczny)
Dostęp do publikacji (format pdf): 6.00 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 1h: 24.60 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 4h: 43.05 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 12h: 73.80 zł	DO KOSZYKA

Prenumerata

Szanowny Kliencie!
Zamów roczną prenumeratę w wersji PLUS a uzyskasz dostęp do archiwalnych publikacji tego czasopisma.
Nie zwlekaj - skorzystaj z tysięcy publikacji o najwyższym poziomie merytorycznym.

prenumerata papierowa roczna PLUS (z dostępem do archiwum e-publikacji) - tylko 492.00 zł
prenumerata papierowa roczna PLUS z 10% rabatem (umowa ciągła) - tylko 442.80 zł *)
prenumerata papierowa roczna - 402.00 zł
prenumerata papierowa półroczna - 201.00 zł
prenumerata papierowa kwartalna - 100.50 zł

okres prenumeraty:

*) Warunkiem uzyskania rabatu jest zawarcie umowy Prenumeraty Ciągłej (wzór formularza umowy do pobrania).
Po jego wydrukowaniu, wypełnieniu i podpisaniu prosimy o przesłanie umowy (w dwóch egzemplarzach) do Zakładu Kolportażu Wydawnictwa SIGMA-NOT.

Zaprenumeruj także inne czasopisma Wydawnictwa "Sigma-NOT" - przejdź na stronę fomularza zbiorczego »

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

Co nowego w klubie POLSKIE FORUM ISO 9000

JAKOŚĆ W BIZNESIE - 5 Skuteczność i efektywność zarządzania procesowego seminarium jubileuszowe 28.05 - 1.06.2012.Już po raz piąty zorganizowaliśmy w Gdańsku seminarium szkoleniowe z cyklu "Jakość w biznesie", wzbogacone programem turystycznym, uzupełniającym część merytoryczną seminarium. Podczas seminarium, jak zawsze, była wspaniała atmosfera. Zarówno program merytoryczny jak też program towarzyszący umożliwił uczestnikom wymianę poglądów, przypomnienie i uporządkowanie wiedzy i informacji w zakresie tematu seminarium, zapoznanie się z doświadczeniami praktycznymi, pozwolił na długie dyskusje. Seminarium było kolejną kontynuacją prezentacji podejścia i poglądów dotyczących miejsca jakości w strategii organizacji, jej ważnego znaczenia dla osiągania sukcesów biznesowych. Tematem przewodnim tegorocznego seminarium było "Skuteczność i efektywność zarządzania procesowego". Zaprezentowane referaty wywołały szerokie zainteresowanie i dyskusje, także kuluarowe. Pierwszy referat "Pomiar efektywności procesów w organizacji", inicjujący podjęty temat seminarium wygłosiła prof. dr hab. Elżbieta Skrzypek z UMCS w Lublinie, członek Rady Programowej Klubu. Stwierdziła na wstępie, że efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa zależy od monitorowania procesów wewnątrz organizacji, ale także tych procesów, które występują w branży oraz od ciągłego poszerzania wiedzy z zakresu ich identyfikacji i pomiaru. Efektywność przekłada się na konkurencyjność organizacji. Problem efektywności i skuteczności w procesie zarządzania pozostaje w ścisłym związku z konsekwencją w działaniu zarządzających i zatrudnionych. W dalszej części wystąpienia omówiła istotę procesu i podejścia procesowego w zarządzaniu organizacją. Procesy jako kategoria stosowana do analizy działania organizacji dostrzeżone zostały przez F. Taylora w 1911 roku. Stwierdziła m.in. że każdy proces w org więcej »

Doskonalenie systemu zarządzania jakością

Piotr ROGALA

Nośnik innowacji w obszarze usług. Wprowadzenie System zarządzania jakością (SZJ), zgodny z wymaganiami normy ISO 9001, należy obecnie do najpowszechniej wykorzystywanych w praktyce metod zarządzania. Według informacji podawanych przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną już ponad 1,1 miliona organizacji posiada certyfikat zgodności z wymaganiami normy ISO 9001 [5]. Fakt otrzymania takiego certyfikatu nie powinien jednak być pretekstem do zaprzestania zajmowania się systemem. Zmienić się powinien jedynie cel podejmowanych wysiłków. Po wdrożeniu nadchodzi czas na utrzymywanie i doskonalenie. Bardzo duży wpływ na skuteczność tych działań ma postawa przedstawiciela kierownictwa. Pomimo pojawiających się w tym zakresie problemów [2] literatura przedmiotu niewiele uwagi poświęca temu tematowi. W niniejszym opracowaniu podjęta zostanie próba określenia - na podstawie przeprowadzonych badań - najistotniejszych problemów dotyczących doskonalenia systemu zarządzania jakością z jakimi spotkają się przedstawiciele kierownictwa. Uzyskane wyniki będą mogły być w przyszłości wykorzystane m.in. do określenia jakiego rodzaju informacje, umiejętności oraz narzędzia potrzebne są do pełnienia funkcji przedstawiciela kierownictwa w organizacji. Przedstawiciel kierownictwa Zgodnie z treścią normy ISO 9001 kierownictwo organizacji wdrażającej system zarządzania jakością (SZJ) powinno ze swojego grona wyznaczyć osobę, która będzie odgrywała szczególną rolę w systemie. Osoba ta, określana w normie mianem przedstawiciela kierownictwa, jednak w praktyce często nazywana jest pełnomocnikiem. Wśród jej podstawowych zadań znajduje się: zapewnienie, że procesy potrzebne w systemie zarządzania jakością są ustanowione, wdrożone i utrzymywane, przedstawianie najwyższemu kierownictwu sprawozdań dotyczących funkcjonowania systemu zarządzania jakością i wszelkich potrzeb związanych z doskonaleniem, zapewnienie upowszechnienia w całej organizacj więcej »

Dr h.c. Andrzej Korzeniowski

28 maja 2012 roku na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie, jednej z najstarszych uczelni o tym profilu w Polsce, odbyła się podniosła uroczystość, której bohaterem był prof. Andrzej Korzeniowski, rektor Wyższej Szkoły Logistyki w Poznaniu. Krakowska uczelnia uhonorowała Go swoim najwyższym wyróżnieniem, przyznając Mu tytuł i dyplom Doktora Honoris Causa. Liczne gratulacje oraz przebieg ur więcej »

Dr h.c. Eugeniusz Świtoński

Szczególnej wagi wydarzenie miało miejsce 20 czerwca 2012 roku w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, a była to uroczystość związana z przyznaniem najwyższej godności akademickiej - tytułu Doktora Honoris Causa tej uczelni prof. dr. hab. inż. Eugeniuszowi Świtońskiemu. Wręczając stosowny dokument, rektor AGH prof. dr hab. Antoni Tajduś powiedział m.in.: "Wśród naszych Doktorów Honorowych były tak znane postacie życia naukowego, kulturalnego i politycznego jak prezydenci Stanisław Wojciechowski, Ignacy Mościcki, profesor Walery Goetel, profesor Michał Heller, prezydent Rudolf Schuster, Ojciec Święty Jan Pa więcej »

Dr h.c. Witold Kieżun

9 maja 2012 br. prof. dr hab. Witold Kieżun odebrał tytuł Doktora Honoris Causa Akademii Obrony Narodowej. W tej formie AON uhonorowała wybitnego polskiego ekonomistę i teoretyka zarządzania, przedstawiciela polskiej szkoły prakseologicznej. Uroczystość poprzedziła uchwała Senatu AON o nadaniu tytułu, na wniosek dziekana Wydziału Zarządzania i Dowodzenia, popartego opiniami trzech wybitnych profesorów: prof. dr. hab. Alojzego Nowaka, dziekana Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego; prof. dr. hab. inż. Tadeusza Krupy, dziekana Wydziału Zarządzania Politechniki Warszawskiej oraz prof. dr. hab. Michała Huzarskiego, reprezentującego Wydział Zarząd więcej »

Ekonomia wiedzy w warunkach nowej gospodarki

Elżbieta Skrzypek

Wiedza została uznana za decydujący atrybut wytwarzania.Istota ekonomii wiedzy W warunkach społeczeństwa wiedzy źródłem przewagi konkurencyjnej staje się wiedza, ponieważ jest ona źródłem innowacji, a przez to wpływa na zdolność do konkurowania i przyczynia się do osiągania trwałej przewagi konkurencyjnej [16]. Wiedza ma znaczący wpływ na podejmowane działania, decyzje oraz zachowania organizacyjne [21]. Za cechę nowej ekonomii uważa się często koncentrację na zasobach niematerialnych, a w szczególności na kapitale intelektualnym [1]. Nową ekonomię cechuje zmniejszenie znaczenia tradycyjnych gałęzi przemysłu wytwarzających produkty o niskim i średnim poziomie zaawansowania technologicznego oraz zwiększenie znaczenia nowoczesnych technologii i organizacji opartych na wiedzy, wykorzystujących informacje w kreowaniu konkurencyjności i rozwoju przedsiębiorstw. Sukces firmy XXI wieku mierzony jest sukcesami w zarządzaniu wiedzą, a także umiejętnościami wykorzystania kapitału intelektualnego firmy. Dążenie do maksymalizacji wiedzy poprzez inwestowanie w ważny człon kapitału intelektualnego, jakim jest kapitał ludzki, wydaje się potwierdzać zasadność tezy, że polskie przedsiębiorstwa po akcesji do Unii Europejskiej zapoczątkowały swą, długą drogę w kierunku GOW [15]. I. Durlik wskazuje na następujące cechy "new economy" w zarządzaniu [13]: new economy nie stanowi wytkniętego punktu docelowego w zarządzaniu firmą, jest to raczej praca twórcza mająca na celu uzyskanie satysfakcji klienta i względnie trwałej egzystencji firmy, new economy sprzyja nienaruszalności układu zmierzającego do osiągnięcia sukcesu w biznesie, new economy przedefiniowuje tradycyjne zasady ekonomiczne i posługuje się nowymi kryteriami, tradycyjne czynniki produkcji: ziemia, praca, kapitał gwałtownie stają się raczej zasobami hamującymi niż napędzającymi, centralnym zaś i kluczowym zasobem staje się wiedza, lokalny rynek pracy w warunkach funkcjonowania więcej »

Formy pomocy mśp w dostępie do zewnętrznych źródeł kapitału własnego

Maciej WOŹNIAK

Ankietowane przedsiębiorstwa pozytywnie oceniły przedstawione im instrumenty wspierania MŚP.Wstęp Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) odgrywają istotną rolę w rozwoju gospodarczym krajów Unii Europejskiej (UE), gdyż stanowią ważne źródło wzrostu gospodarczego, przyczyniając się do łagodzenia nierównowagi na rynku pracy oraz do wykorzystania miejscowych czynników produkcji. Mając na uwadze rolę MŚP w gospodarce kraju, niezbędne jest zapewnienie im możliwości funkcjonowania i rozwoju. Celem artykułu jest ocena instrumentów ułatwiających dostęp do zewnętrznych źródeł kapitału własnego przez małe i średnie przedsiębiorstwa. Dotyczy to zarówno instrumentów, które już funkcjonują w Polsce, jak i rozwiązań stosowanych dotąd jedynie w innych krajach UE. Instrumenty finansowe ułatwiające mśp dostęp do źródeł zewnętrznych kapitału własnego w wybranych krajach unii europejskiej W tej części artykułu wykorzystano wyniki badań nad finansowymi instrumentami wsparcia MŚP, w których zastosowano metody jakościowe i ilościowe. Badania te zrealizowano w okresie wrzesień 2004 - sierpień 2007 w ramach projektów: "Interregional Entepreneurial Teams (E-teams)" oraz "The Network for Regional SME finance (FinNet- SME)". Były one finansowane z unijnej inicjatywy INTERREG III. Badania te obecnie są kontynuowane w projekcie "Difass: Development of interregional financial assistance to SMEs and of non-grant instruments" w ramach programu INTERREG IV C. Obecnie, w programach pomocy MSP w UE, przywiązuje się dużą wagę do tych instrumentów finansowych, które ułatwiają dostęp do źródeł zewnętrznych kapitału własnego. Chodzi tu głównie o fundusze podwyższonego ryzyka, takie jak: seed capital, venture capital, private equity, mezzanine, bowiem MŚP nie mają dostępu do zorganizowanych rynków finansowych np. giełdy papierów wartościowych lub dostęp ten jest utrudniony. Instrumenty finansowe ułatwiające dostęp do źródeł zewnętrznych kapitału własnego, więcej »

Instrumenty ekonomiczne ochrony środowiska

Barbara FURA

W niektórych przypadkach instrumenty ekonomiczne stanowią podstawę polityki ekologicznej. Wprowadzenie W nowej polityce ekologicznej na lata 2009-2012 znaczącą rolę w zakresie utrzymania pożądanego stanu środowiska naturalnego odgrywają instrumenty ochrony środowiska [26]. W gospodarce rynkowej, której jednym z założeń jest podnoszenie efektywności realizowanych działań, w zakresie ochrony środowiska szczególną rolę powinny odgrywać instrumenty ekonomiczne. W Polsce proces zarządzania ochroną środowiska odbywa się poprzez wykorzystanie instrumentów bezpośrednich, jak i ekonomicznych. Obserwuje się jednakże rosnącą rolę rozwiązań pośrednich w stymulowaniu prośrodowiskowych zachowań podmiotów gospodarujących. Bezpośrednie i pośrednie instrumenty ochrony środowiska naturalnego Podział instrumentów ochrony środowiska jest dokonywany na podstawie sposobu ich oddziaływania na podmioty, do których są skierowane. Na tej podstawie wśród instrumentów ochrony środowiska wyróżnia się instrumenty bezpośrednie i pośrednie (ekonomiczne). Instrumenty bezpośrednie, czyli administracyjne, mają charakter przymusu prawnego. Były i nadal są najczęściej używanymi instrumentami ochrony środowiska. Instrumenty bezpośrednie to formułowane w ramach realizowanej polityki wymagania, nakazy i zakazy, poparte odpowiednimi przepisami i sankcjami obowiązującego prawa. Najczęściej występują w postaci ilościowych ograniczeń - przepisów regulujących np. emisję zanieczyszczeń, czy zakres wykorzystania zasobów, regulując presję wywieraną na środowisko, w tym gospodarowanie przestrzenią. W praktyce najszerzej stosowane są następujące rodzaje norm i standardów regulujących w sposób administracyjno-prawny wpływ gospodarki na środowisko: normy emisyjne określające dopuszczalny poziom konkretnego zanieczyszczenia emitowanego z danego źródła, normy imisyjne (normy jakości środowiska) określające dopuszczalny poziom koncentracji danego zanieczyszczenia w śr więcej »

Kompendium wdrożeniowe.Zarządzanie zasobami

Antoni Kleniewski

1. Istota zagadnienia. Wymagania i wytyczne norm Wiodąca w naszych rozważaniach norma ISO 9001:2008 stawia najwyższemu kierownictwu wymóg zapewnienia zasobów dla wdrożenia, utrzymania systemu i zwiększenia zadowolenia klienta przez spełnienie jego wymagań. Wymienione tu zasoby to: ludzie, infrastruktura i środowisko pracy. Norma dotycząca zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy PN-N-18001:2004 zawiera analogiczne wymaganie. Do zasobów zaliczono tu:" zasoby finansowe, środki rzeczowe, sprzęt techniczny, technologię, zasoby ludzkie oraz wiedzę i umiejętności specjalistyczne." Polityka bhp powinna zawierać "zobowiązanie do zapewnienia odpowiednich zasobów i środków do wdrażania polityki." Z kolei norma ISO 14001:2004 dotycząca zarządzania środowiskowego, uzupełnia już wspomniane zasoby o "strukturę organizacyjną". Każda sugestia zawarta w tym artykule obarczona jest bardzo dużą niepewnością, ponieważ potrzebne zasoby, w tym nakłady finansowe i rzeczowe, jak i przyjmowane rozwiązania, w bardzo dużym stopniu zależą od charakteru organizacji, branży, wielkości, struktury kadry i ogólnej kultury organizacji. Bez zapewnienia zasobów nie ma możliwości wdrożenia i utrzymania systemu, spełniania oczekiwań klientów i innych stron zainteresowanych, rozwoju i trwania firmy. Jednorazowy, większy wysiłek następuje w pierwszej fazie wdrożenia każdego systemu i wiąże się z bardzo konkretnymi działaniami i kosztami. Mogą to być: Zakup norm, przewodników, literatury wspomagającej. Szkolenia informacyjne dla kadry kierowniczej lub/i dla przyszłego przedstawiciela kierownictwa. Szkolenia pracowników. Wsparcie konsultanta w szkoleniach i opracowaniu dokumentacji. Identyfikacja przepisów obowiązujących organizację i ocena stopnia ich spełnienia realizowana przez usługodawcę zewnętrznego. Prace własne nad opracowaniem dokumentacji. Szkolenie auditorów wewnętrznych. Zakupy uzupełniające wyposażenia. Emisja i dystrybucja dokumentów. Wdr więcej »

Kształtowanie postaw proinnowacyjnych i projakościowych

Zbigniew KŁOS

Jako innowację rozumie się zmianę polegającą na wprowadzeniu czegoś jakościowo nowego.Wstęp Stosunek do zagadnień jakości i innowacyjności jest obecnie jedną z miar nowoczesnego podejścia do wyzwań rynku. Sama zresztą problematyka - najpierw jakości, zwłaszcza w latach osiemdziesiątych (wchodzenie norm jakościowych i coraz większa popularność zarządzania przez jakość), a następnie innowacyjności w latach dziewięćdziesiątych i kolejnej dekadzie (presja rynkowa ekspansywnych krajów Azji Południowo-Wschodniej, lansowanie proinnowacyjnej strategii lizbońskiej), jest coraz bardziej dostrzegana. Zagadnienia te są zresztą ze sobą powiązane. Umiejętne sprzęganie wątków jakościowych (a ściśle mówiąc projakościowych) i proinnowacyjnych (a zwłaszcza stymulujących innowacyjność) zauważalne jest w wyróżniających się organizacjach zarówno wcześniej, jak i obecnie. Działania w omawianych obszarach, zwłaszcza w odniesieniu do innowacyjności, są stymulowane głównie przez pojedyncze osoby. W związku z tym spojrzenie na przeplatające się wątki innowacyjności i jakości winno także uwzględniać tę perspektywę. Mając na względzie istotność obu kategorii dla efektywnego funkcjonowania całych organizacji, można byłoby się spodziewać, że ich promowaniem w przedsiębiorstwach winni być szczególnie zainteresowani szefowie. Niestety, w wielu krajach, w tym także w Polsce, nadal kierujący przedsiębiorstwami zbyt rzadko traktują działania proinnowacyjne jako realne, nie deklaratywne, występujący element strategii firm i istotny składnik ich kultury. Dzieje się tak pomimo faktu, iż w wymiarze strategicznym wprowadzane innowacje, zwłaszcza w postaci nowych produktów lub usług, przyczyniają się wyraźnie do wzrostu zysku firm, podwyższania giełdowych kursów akcji, wzrostu zasobu wiedzy i doświadczenia pracowników oraz osiągania przewagi konkurencyjnej [1]. Są one bowiem z jednej strony nieodłącznym elementem rozwijania kapitału intelektualnego przedsię więcej »

Normatywne systemy zarządzania

Piotr GRUDOWSKI

Czynnik wspierający zarządzanie wiedzą w sektorze mśp.Wprowadzenie W pracy [23], jej autorzy postawili tezę, że stosowane koncepcje zarządzania organizacjami, uwzględniające orientację na procesy, wkraczają aktualnie w swoją trzecią fazę rozwoju. Pierwszą stanowiły wylansowane i wprowadzane przez F. Taylora idee naukowego zarządzania, a drugą - koncepcja BPR, wspierana systemami informatycznymi typu ERP ([4, 9, 13, 17, 18 24]). Głównym kierunkiem ewolucji tej dyscypliny w XXI wieku ma być stworzenie takich mechanizmów wspierających systemy zarządzania, które umożliwią istotne usprawnianie procesów i poprawę ich efektywności bez konieczności korzystania ze źródeł specjalistycznej, często trudno dostępnej wiedzy. Zarządzanie procesami powinno być więc realizowane w ramach grupowego procesu uczenia się, aktywnie wspierającego wprowadzanie zmian. Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) uznawany jest na świecie za jedną z zasadniczych miar wzrostu gospodarczego oraz przejaw zdrowej konkurencji na różnych rynkach. Potrzeby globalnej gospodarki oraz ograniczone zasoby charakteryzujące ten sektor implikują konieczność dopasowania jego potencjału do wymogów burzliwego otoczenia. Z tych też względów działania na rzecz promowania i wdrażania mechanizmów zarządzania wiedzą (ZW) przedsiębiorstw w firmach sektora MŚP, powinny znaleźć zrozumienie i aktywne wsparcie ze strony władz publicznych różnych szczebli i środowisk naukowych. Wprowadzanie systemów zarządzania jakością wg norm ISO serii 9000 oraz innych normatywnych systemów zarządzania można uznać za główny czynnik promujący dobre praktyki zarządzania w małych i średnich przedsiębiorstwach. Normy te stanowią dobrą platformę dla rzeczywistego wprowadzenia elementów orientacji procesowej do ogromnej grupy organizacji na całym świecie. Powszechność systemów normatywnych jest więc z jednej strony szansą, a z drugiej zagrożeniem dla postrzegania orientacji procesowej, więcej »

O kapitale intelektualnym szkół wyższych

31 maja br. obradowała w Warszawie konferencja nt. Kapitał intelektualny szkół wyższych zorganizowana przez uczelnię Vistula, Wyższą Szkołę Turystyki i Rekreacji im. Mieczysława Orłowicza oraz Gnieźnieńską Szkołę Wyższą Milenium. Konferencja zgromadziła pracowników naukowych różnych uczelni w Polsce. Międzynarodowy wymiar konferencji zapewnili uczestnicy z uczelni zagranicznych - z Turcji i Ukrainy. Profesor Fevzi Akinci z Uniwersytetu Zirve w Turcji przedstawił model współpracy międzynarodowej na przykładzie doświadczeń swojej uczelni. Otwierając konferencję, rekto więcej »

O marnotrawstwie w literaturze nauk o zarządzaniu

Iwona BURKA

Nie ma możliwości sporządzenia zamkniętego katalogu grup marnotrawstwa. Wprowadzenie Czym jest marnotrawstwo? Marnotrawstwo, to nic innego jak rozrzutność, niegospodarność, zużywanie bez pożytku [28]; to także niewykorzystywanie należycie tego, co posiadamy. Dyskusja nad marnotrawstwem ma charakter ponadczasowy. Było ono piętnowane przez starożytnych filozofów, a jego negatywny wpływ podkreślali twórcy w każdej z epok. Na przykład Ignacy Krasicki w satyrze "Marnotrawstwo" krytykował złe gospodarowanie. Tadeusz Kotarbiński w "Traktacie o dobrej robocie" pisał, że marnotrawstwo często łączy się z łatwizną, postępowaniem po najmniejszej linii oporu, ale to także opieszałe niekończenie roboty rozpoczętej, co cechuje ludzi niewytrwałych [12]. Ponad sto lat temu Henry Ford w swojej pracy pt. "Moje życie i dzieło" pisał: "Istota myśli mej zatem leży w tem, że marnotrawstwo i chciwość tamują świadczenie prawdziwych usług. Zarówno marnotrawstwo, jak i chciwość są niepotrzebne. Marnotrawstwo polega przeważnie na niezrozumieniu roboty, albo na niedbałości w jej wykonaniu, a chciwość jest tylko odmianą krótkowidztwa" [8]. Niegospodarność to także kwestia odpowiedzialności prawnej i menedżerskiej, której konsekwencjami może być zagrożenie realizacji podstawowych celów przedsiębiorstw, w tym i przeżycia. Efektywne gospodarowanie wymuszają różne podmioty, także i silna pozycja konsumentów na rynkach [27]. Marnotrawstwo jest wszechobecne w organizacjach i jak słusznie podkreślili T. Fabrizio i D. Tapping, zbyt często słyszy się wypowiedzi pracowników, że dana czynność to strata czasu, ale jednak trzeba ją wykonać. Co więcej zdaniem tych autorów marnotrawstwo stało się już częścią "normalnych" działań w środowisku pracy [7]. Walka z marnotrawstwem jest obecna w wielu koncepcjach zarządzania, najbardziej charakterystyczna jest jednak dla koncepcji szczupłego zarządzania - Lean Management. Jako pierwsi terminu Lean Management użyli J więcej »

Ocena cyklu życia oraz ślad węglowy dla opakowań

Hanna ŻAKOWSKA Grzegorz GANCZEWSKI

Podjęto badania wskaźników "carbon footprint" wytypowanych opakowań.Wstęp Działalność organizacji ekologicznych, większa świadomość mieszkańców, wzrastające wymagania prawne, a przede wszystkim rozwój wiedzy o wpływie produkcji i użytkowania różnych wyrobów na stan środowiska doprowadziły do opracowania różnych metod ich oceny. Przykładem metody skutecznie wdrażanej do praktyki, a mającej na celu zewidencjonowanie obciążeń środowiskowych, jest ocena cyklu życia - LCA (ang. Life Cycle Assessment) [6]. Umożliwia ona prześledzenie całego Rys. 1. Główne fazy cyklu życia opakowań z uwzględnieniem etapów, w których opakowanie należy rozpatrywać łącznie z towarem [8]  Pozyskiwanie surowców Produkcja materiałów Produkcja opakowań Produkcja towarów Pakowanie Dystrybucja towarów Ozysk i unieszkodliwianie odpadów opakowaniowych     Ozysk i unieszkodliwianie odpadów powstałych z towarów  Procesy towarzyszące głównym fazom cyklu życia, które mogą wpływać negatywnie na środowisko:  zużycie energii  zużycie wody i innych surowców naturalnych  emisje (głównie transport, produkcja)  zniszczenie krajobrazu  zmiany w ekosystemach itd. cykl życia OPAKOWAŃ cyklu życia wyrobu, od chwili jego wytworzenia aż do etapu odzysku lub unieszkodliwiania odpadu i wydaje się być naturalnym rozwinięciem zarówno strategii postępowania z odpadami, jak i systemu zarządzania środowiskowego. W przypadku opakowań cyklem życia określa się kolejne, powiązane ze sobą procesy - począwszy od pobrania ze środowiska surowców do wytwarzania opakowań, poprzez fazę produkcji i dystrybucji, aż do etapu powstania odpadów opakowaniowych oraz procesów ich odzysku i/lub unieszkodliwiania. Schematycznie cykl życia opakowań przedstawiono na rys. 1. W ostatnich latach w Zakładzie Ekologii Opakowań Centralnego Ośrodka Badawczo więcej »

Pierwsze spotkanie Katedr Zarządzania Jakością

Ważny krok w kierunku integracji środowiska naukowego polskich kwalitologów został dokonany w ramach IV Ogólnopolskiej Konferencji z cyklu: Kryteria zarządzania jakością według Modelu Doskonałości, poświęconej tym razem ORIENTACJI NA WYNIKI i zorganizowanej przez ośrodek jeleniogórski w dniach 14-15 czerwca br. w Piechowicach - w przepięknym miejscu Karkonoszy. W przeddzień Konferencji (13 czerwca) odbyło się pierwsze spotkanie katedr, których profil dydaktyczny i badawczy dotyczy szeroko rozumianych problemów zarządzania jakością. Inicjatywa takich spotkań narodziła się w 2011 roku na seminarium, którego organizatorem była Katedra Znormalizowanych Systemów Zarządzania Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Gospodarzem pierwszego spotkania była Katedra Zarządzania Jakością i Środowiskiem jeleniogórskiego Wydziału Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Głównym celem tego spotkania było: wzajemne lepsze poznanie się, wymiana doświadczeń w zakresie kształcenia (ocena udziału przedmiotów z zakresu z więcej »

Poradnik przełożonego

Ewa GÓRSKA

23 maja 2012 roku w Filharmonii Narodowej w Warszawie miała miejsce Gala Nagród Lewiatan. Nagrody przyznawano wyróżniającym się przedsiębiorcom oraz osobistościom życia publicznego, nadającym styl polskiej przedsiębiorczości, kontynuującym jej najlepsze tradycje. Podstawowymi kryteriami decydującymi o przyznaniu nagrody były: nowoczesność zarządzania, tworzenie długofalowych perspektyw rozwojowych, dbałość o miejsca pracy, podejmowanie działań prospołecznych, a także dbałość o zdrowie gospodarcze i ekonomiczną siłę państwa. W trakcie uroczystości odznaczeni zostali: Dariusz Miłek, za zbudowanie firmy, która jest symbolem polskiego sukcesu po 1989 roku, Mikołaj Dowgielewicz, za profesjonalne i bardzo dobrze przyjęte na forum międzynarodowym przygotowanie polskiej prezydencji w Radzie Unii Europy, ks. Adam Boniecki, za odważne myślenie, Mariusz Walter za biznesowy sukces, który nadaje styl polskiej przedsiębiorczości, kontynuując jej najlepsze tradycje. Na szczególną uwagę zasługuje fragment laudacji wygłoszonej przez prof. Magdalenę Środę dla ks. Adama Bonieckiego. Prof. M. Środa przedstawiła kilka strawersowanych przez nią rad, z opracowanego przez generała zakonu więcej »

Sektor nauki i przedsiębiorstw: obojętność czy współpraca?

Romuald I. ZALEWSKI

Pomiędzy przedsiębiorstwami a sferą nauki wznosi się mur.Działalność badawczo-rozwojowa to przemiana pieniędzy w wiedzę. Innowacja to przemiana wiedzy w pieniądze. Esko Aho (b. premier Finlandii).Wstęp Najbardziej znaczące kamienie milowe w postępie cywilizacyjnym stanowią szeroko rozumiane innowacje technologiczne i osiągnięcia nauk technicznych. Pozwalają one wytwarzać i doskonalić nowe produkty i usługi. Obecnie kluczowe technologie charakteryzują się wysokimi nakładami na B+R, złożonością rozwiązań, skracaniem czasu do wejścia na rynek i cyklu życia produktu, szybką dyfuzją innowacji, szybkim starzeniem się inwestycji i technologii, a w początkowym okresie dużym ryzykiem finansowym i rynkowym. W światowych statystykach daną gałąź przemysłu uznaje się za dziedzinę wysokiej techniki, jeśli nakłady na prace badawczo-rozwojowe w tej dziedzinie przekraczają wartość 5 procent, a nawet, jak w przypadku biotechnologii, farmacji czy nanotechnologii, więcej. Specjalizujące się w tych dziedzinach koncerny wydatkują obecnie do 20 procent przychodów uzyskanych z ich zastosowania. Prace badawczo-rozwojowe trwają nawet kilka lat. Te uwarunkowania sprawiają, że pomiędzy różnymi krajami powstaje luka technologiczna. W Polsce w stosunku do najwyżej rozwiniętych gospodarek świata, w tym także do niektórych krajów Unii Europejskiej, ta luka jest znaczna. Zmiana tego stanu powinna być jednym z najważniejszych celów polskiej polityki gospodarczej i naukowo-technicznej. Należy postawić pytanie: jak Polska radzi sobie z nowymi wyzwaniami i czy gospodarka kraju jest nowoczesna, innowacyjna i konkurencyjna oraz w jakim stopniu wykorzystuje zaplecze naukowe, badawcze i rozwojowe ośrodków naukowobadawczych? Albo, czy nakłady na prace badawcze i rozwojowe są w dostatecznej wysokości, aby kraj nie ugrzązł w pułapce średniego dochodu (około 70% w stosunku do średniej w UE), albo średniej innowacyjności i konkurencyjności. Kilka porównań Na ta więcej »

Stosowanie najlepszych praktyk (BAT) w browarnictwie

Jędrzej KASPRZAK

Wprowadzanie najlepszych dostępnych praktyk w piwowarstwie jest istotne dla środowiska.Charakterystyczne problemy środowiskowe w przemyśle piwowarskim Poniżej umieszczono zestawienie głównych aspektów, najczęściej identyfikowanych jako wynikające z produkcji i stanowiące zagrożenie dla środowiska. Produkcja i zużycie energii Piwowarstwo jest produkcją spożywczą wymagającą dostarczenia znacznej ilości energii cieplnej i elektrycznej. Browar oddaje energię do środowiska przede wszystkim poprzez emisję do powietrza (spaliny, chłodzenie urządzeń, para wodna) oraz poprzez wzrost temperatury ścieków. Skutkiem wytwarzania energii są emisje typu energetycznego (CO2, CO, NOx, SO2 i inne), pochodzące zarówno z lokalnego źródła energetycznego w browarze (najczęściej kotłownia), jak również ze źródeł energetyki przemysłowej (elektrownie) [4]. Obecnie w browarach całkowite jednostkowe zużycie energii cieplnej wynosi 100-200 MJ/hl piwa. Możliwe są również wartości poniżej 100 MJ w przypadku bardzo nowoczesnych instalacji [2, 3]. Z kolei browary bez wdrożonych zasad efektywnej gospodarki energią i niskiej sprawności wytwarzania ciepła mogą zużywać ponad 200 MJ ciepła na hektolitr produkcji. Głównymi odbiornikami ciepła w browarze są następujące instalacje i procesy: zacieranie słodu i gotowanie brzeczki, mycie w obiegu zamkniętym CIP, mycie butelek zwrotnych, pasteryzacja piwa, ogrzewanie pomieszczeń. Typowymi przyczynami nadmiernego zużycia energii cieplnej w browarze są: silne odparowanie brzeczki w kotle warzelnym, słabe wykorzystanie ciepła odpadowego z warzelni, brak optymalizacji procesów, niska sprawność urządzeń, przecieki w instalacji parowej, brak izolacji urządzeń i rurociągów, niedostateczny powrót kondensatu po obniżeniu temperatury pary grzewczej, niska sprawność kotłowni, słaba kontrola użytkowania energii. Zużycie energii elektrycznej powinno wynosić w browarze 8-12 kWh na hektolitr piwa. Również w tym przypadku sp więcej »

Środowiskowa ocena cyklu życia (LCA) oraz ślad węglowy (CFP)

Anna LEWANDOWSKA Przemysław KURCZEWSKI

Metodyczne różnice i podobieństwa. LCA i CFP - dlaczego warto porównywać? Pozornie środowiskowa ocena cyklu życia LCA (Life Cycle Assessment) oraz ślad węglowy CFC (carbon footprint) mogą wydawać się narzędziami mającymi ze sobą niewiele wspólnego. I choć w rzeczywistości są to techniki zbieżne w wielu obszarach, to wydaje się iż może je faktycznie różnić kwestia, którą można by określić mianem "zaplecza" do zyskania popularności. Ślad węglowy, mający swoje stałe miejsce w systematycznie organizowanych Konferencjach Narodów Zjednoczonych na rzecz Środowiska i Rozwoju, obejmuje zagadnienie zmian klimatycznych, które stanowi jeden z najlepiej uświadomionych społecznie problemów środowiskowych. Badania przeprowadzone jesienią 2009 roku na próbie 26 917 respondentów na obszarze 27 państw Unii Europejskiej pokazały, że Europejczycy postrzegają zmiany klimatyczne jako drugi, po biedzie oraz niedoborze żywności i wody pitnej, problem współczesnego świata [8]. W oczach ankietowanych okazał się on być poważniejszy, aniżeli globalny kryzys ekonomiczny, terroryzm, czy konflikty zbrojne. Warto dodać, że są to wyniki uśrednione z całej analizowanej międzynarodowej próby wykazujące pewne odchylenia na poziomie krajowym. W samej Polsce, w tym samym badaniu (TNO OBOP na próbie 1000 osób) zmiany klimatyczne uplasowały się już na piątej pozycji, po wspomnianych powyżej innych problemach. Dla odmiany w Austrii, Danii i Słowenii, uznano je za kwestię najwyższej wagi. Mimo pewnych różnic na poziomie krajowym wydaje się, że zmiany klimatyczne są problemem znanym, dyskutowanym i rozpoznawanym (czego dowodzą także inne badania przeprowadzone w naszym kraju przez CBOS w 2010 roku) [2, 7]. I to nie tylko w skali europejskiej, ale także globalnej. Z punktu widzenia niniejszego artykułu ma to zasadnicze znaczenie, bowiem pozwala na dokonanie założenia, że narzędzia obejmujące i komunikujące problem zmian klimatycznych mają szansę trafić na po więcej »

Technologie informacyjnotelekomunikacyjne w obszarze usług

Barbara OLBRYCH

Rozwój nowoczesnych technologii stanowi dla polskich firm zarówno szansę, jak i wyzwanie.Wstęp Dobrobyt Unii Europejskiej i jakość życia jej obywateli zależą od tempa, w jakim gospodarki przyswoją wszelkiego rodzaju innowacje, stanowiące najlepsze rozwiązanie wyzwań współczesności. Praca i życie Europejczyków ulega zmianom pod wpływem coraz większej ilości informacji, przekazywanej przy pomocy stacjonarnych i przenośnych urządzeń elektronicznych. Na bazie inteligentnej infrastruktury funkcjonują wszystkie firmy, a innowacje w usługach komunikacyjnych mogą przekształcać duże obszary gospodarki. Do niedawna usługi uznawano za niepodatne na innowacje. Postęp techniczny, rozwój Internetu i doskonalenie metod zbierania danych pozwalają coraz lepiej pokonywać problemy związane z niematerialnością, niemożnością przechowywania i transportem usług. Innowacyjność technologiczna i innowacje produktowe stają się ważnym źródłem przewagi konkurencyjnej firm usługowych. Celem artykułu jest identyfikacja czynników aktywizujących działalność innowacyjną firm usługowych oraz dokonanie oceny wyposażenia przedsiębiorstw usługowych w wybranych sekcjach PKD w technologie informacyjno-telekomunikacyjne i systemy informatyczne. Znaczenie usług w procesie rozwoju społecznego i gospodarczego W warunkach wysokiego poziomu rozwoju gospodarki usługi stają się jednym z czynników stymulujących ten rozwój. W literaturze przedmiotu brak jest, jak dotychczas, jednoznacznej i powszechnie akceptowanej definicji usług. Powodują to problemy pomiaru, różne kryteria ich klasyfikacji, specyficzne cechy i w rezultacie różnorodność kierunków badań nad teorią wymiany usług. Pierwsze próby zdefiniowania sektora usług podjęli A.G.B. Fisher (1939), C. Clark (1940), J. Fourastie (1954), którzy zostali uznani za autorów tzw. trzech sektorów. Kolejnym etapem dociekań związanych z definiowaniem usług były próby wyodrębnienia usług od towarów (B. Södersten, G. Reed więcej »

Triada: jakość, innowacje i etyka

Marek BUGDOL

Zależności i zalecenia praktyczne. Wprowadzenie Istnieje wiele zależności zachodzących między jakością a innowacjami. Z punktu widzenia odbioru społecznego relacje te są proste. Nowe - innowacyjne produkty, bądź usługi, mogą cechować się wysoką lub niską jakością (w tym drugim przypadku wady jakościowe nie mogą ujawniać się bezpośrednio po zakupie). Z punktu widzenia praktyki można postawić pytanie - jakie czynniki muszą zaistnieć, aby innowacyjne wyroby cechowały się wysoką, a jeszcze lepiej atrakcyjną jakością? Dla osób interesujących się zarządzaniem jakością ważne jest to, jaki powinien być system jakości gwarantujący wysoki poziom innowacji, w jaki sposób wdrażać i utrzymywać koncepcję TQM. Jakość i innowacja - proste zależności? Dotychczasowe badania wykazują, że związki między jakością a innowacjami nie mogą być rozpatrywane jedynie z uwzględnieniem tych dwóch zmiennych. Na relacje jakość-innowacje wpływają bowiem różne czynniki wewnętrzne (np. przywództwo, ryzyko związane z doskonaleniem procesów, jakość projektowanych innowacyjnych wyrobów, potencjał społeczny itp.), jak i zewnętrzne (np. czas wprowadzenia wyrobu na rynek, konkurencyjność, siła marki itp.). Poszczególne elementy stanowią zresztą "system działalności innowacyjnej". Na przykład: niektóre badania wykazują, że czynnikiem determinującym relacje jakość-innowacja jest przywództwo zorientowane na innowacyjne przedsięwzięcia [1]. Ważnym czynnikiem determinującym podejmowane działania jest ryzyko związane nie tylko z oferowaniem innowacyjnych wyrobów, ale ryzyko towarzyszące doskonaleniu procesów kluczowych. Podejmowanie działalności innowacyjnej wiąże się zwykle z doskonaleniem procesów realizacji produktów lub usług (tak aktualnie dzieje się np. w służbie zdrowia). Innowacje są więc ryzykowne dla jakości ponieważ w pierwszym okresie powodują zmiany w przebiegu procesów, ich monitorowaniu, doskonaleniu. Dlatego w praktyce coraz częściej zwraca się więcej »

Z PRASY ZAGRANICZNEJ

Współczesne problemy zarządzania jakością - amerykański punkt widzenia (“Quality Progress", 2012, nr 5) "Quality Progress" jest "flagową" publikacją Amerykańskiego Stowarzyszenia na rzecz Jakości (American Society for Quality - ASQ). Miesięcznik ten nie pretenduje do miana wydawnictwa naukowego gdyż zamieszczane w nim artykuły mają przede wszystkim charakter informacyjny bądź też przedstawiają opinie i przemyślenia autorów. Niemniej jednak jest on zaliczony do grupy najważniejszych publikacji z zakresu zarządzania jakością na świecie. W celu przybliżenia specyfiki tego czasopisma poniżej przedstawione zostaną krótkie streszczenia trzech wybranych artykułów zamieszczonych w jego majowym wydaniu. Pierwszy z nich, pt. "Valuable resoruce" ("Wartościowy zasób") opracowany został przez A. Zimmerman zatrudnioną w firmie konsultingowej. Zwróciła ona uwagę na pewne związki zachodzące pomiędzy zarządzaniem jakością, a zarządzaniem wiedzą. Swój artykuł rozpoczęła od słów: "Powszechnie przyjmuje się, że organizacje - podobnie jak całe społeczności - nie mogą funkcjono więcej »

Zainteresujmy się produktami regionalnymi

Zbigniewa Kłos

Lato to okres urlopów, kiedy opuszczamy miasta oraz miasteczka i wędrujemy po kraju lub wybieramy się w dalszą podróż zagranicę. Mając wiele wolnego czasu interesujemy się miejscowymi zabytkami i dziwami przyrody, a także staramy się poznać lokalne kulinaria. W lepiej zorganizowanych obszarach turystycznych natrafiamy na wyroby nazywane ogólnie produktami regionalnymi. System chroniący nazwy geograficznych produktów rolnych i środków spożywczych zaczyna być bardzo dobrą formą promocji nie tylko samych wyrobów, ale także obszarów, z których te produkty pochodzą. Okazuje się także, że kraje i regiony Unii Europejskiej od lat z powodzeniem korzystają z tego sprawnie funkcjonującego systemu, czerpiąc z udziału w nim zyski liczone w miliardach euro. Ponieważ system ten nie jest u nas na ogół znany, warto przybliżyć go czytelnikom "Problemów Jakości". Oznacze więcej »