U osób żyjących w dużych miastach, pracujących intensywnie w biznesie, który wywołuje wiele emocji i stresów, wzrasta potrzeba spokoju i relaksu. W erze poszukiwania młodości pobyt w ośrodku SPA&wellness jest mile widzianą zmianą, oderwaniem od stresującej rzeczywistości, próbą odbudowania sił witalnych i zadbania o wygląd oraz stan ducha. Krótkie wakacje, szybkie odprężenie. Jest to również uatrakcyjnienie sektora turystycznego i hotelowego na krótkie wypady weekendowe. Zachęceni zabiegami klienci przedłużają sobie czas relaksu kupując linie kosmetyków oferowane do kuracji domowych. To bardzo rozwojowy i bogaty sektor rynku kosmetycznego. Rekreacja, wypoczynek, biznes SPA&wellness to fenomen kulturowy, który dąży nieustannie do uszczęśliwienia zabieganego człowieka. Zgodne z łacińską sentencją Sanus Per Aquam, czyli zdrowy przez wodę, to dbałość o odnowę całego organizmu, przede wszystkim przez wodę, której własności uzdrawiające wykorzystywane są na wiele sposobów od wieków. Innym wyjaśnieniem pochodzenia tego słowa może być Spa, uzdrowisko w Belgii, do którego jeżdżono po zdrowie, jak to dawniej mówiono, "do wód". Pojęcie SPA ma charakter międzynarodowy i jest stosowane powszechnie, a Egipcjanie, Grecy i Rzymianie doceniali własności wody. Budowano specjalne obiekty, w których można było przeprowadzić zabiegi higieniczne, odpocząć i zaznać relaksu. Rzymskie termy stały się z czasem miejscem spotkań, a nawet nieformalnych uzgodnień polityczno-społecznych. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego tradycja zdrowia przez wodę znacznie podupadła, a najbardziej wstecznym pod tym względem był okres baroku. Dziś SPA to specyfi czny styl życia, to cała fi lozofi a upowszechniająca zdrowe życie, szacunek dla ciała i umysłu. Wpływ na tę dziedzinę mają nowe trendy w medycynie, kosmetyce, dietetyce, fi tness, kuchni i architekturze. Niestety słowo SPA jest często nadużywane, stało się narzędziem marketingowym wabiącym klientów więcej »

Termin szara strefa (ang. grey market) odnosi się do fi nansowej dziedziny gospodarki państwa, której dochody osiągane z produkcji nie zakazanej przez prawo, są ukrywane w całości lub w części przed organami administracji państwowej, podatkowej, celnej itp. Według GUS szacuje się ją na około 13-14% produktu krajowego brutto. Charakter szarej strefy w gospodarce odpadami Od kilku lat działalność tej strefy jest ujawniana przez Inspekcję Ochrony Środowiska (IOŚ) czy sygnalizowana przez uczestników rynku odpadów również w gospodarce odpadami. Szczególnie dotyczy to przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (w skrócie ZSEiE) oraz recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Tutaj szara strefa to nie tylko nielegalny demontaż odpadów pojazdów i zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w celu sprzedaży części zamiennych czy odpadów, ale również działania prowadzone z naruszeniem prawa w legalnie działających podmiotach uczestniczących w gospodarowaniu odpadami. Utrudnia to stworzenie sprawnych i właściwie funkcjonujących systemów gospodarowania odpadami zużytego sprzętu i pojazdów wycofanych z eksploatacji, a jest to szczególnie istotne w sytuacji, gdy masa wytwarzanych tego rodzaju odpadów corocznie wzrasta w Polsce, w UE i w innych częściach świata wraz z postępem cywilizacyjnym. Funkcjonowanie szarej strefy w tym obszarze przynosi straty dla gospodarki kraju - dla budżetu państwa z powodu niezapłaconych podatków czy opłat środowiskowych, a dla środowiska - zanieczyszczenie gleby czy wody z powodu prowadzenia przetwarzania odpadów bez wymaganych instalacji zabezpieczających środowisko. - Przetwarzanie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego eksploatacji wskazują, że znaczny odsetek pojazdów wycofanych z eksploatacji (różne źródła szacują ok. 60-90%), zamiast do stacji demontażu czy punktów zbierania pojazdów, trafi a do podmiotów nielegalnych, nie spełniających podstaw więcej »

Firma IQ Publishing została ofi cjalnym partnerem Deadalic Entertainment, wiodącego niemieckiego wydawcy gier komputerowych, znanego z takich produkcji, jak m.in. "The Whispered World". W następstwie rozpoczętej współpracy plan wydawniczy IQ Publishing wzbogacił się o długo oczekiwaną, jedną z najlepszych gier przygodowych 2011 roku - "A New Beginning". "A New Beginning" to ekscytujący przygodowy thriller ekologiczny typu point & click, przenoszący do ciemnej i straszliwej wizji przyszłości, w której globaln więcej »

Niech zanieczyszczający płaci! No bo jakże mogłoby być inaczej? W końcu każdy, kto otarł się o ochronę środowiska, wie, że tak właśnie być powinno. W każdym kraju, jeśli zapytać ministra o podstawy prowadzenia polityki ekologicznej, bez wahania odpowie, że stosuje się zasadę "Zanieczyszczający Płaci". Zasada ta - przyjęta i rozpropagowana w 1972 r. przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) - znana najpowszechniej pod nazwą Polluter Pays Principle (PPP) ma swoje odpowiedniki we wszystkich językach i najczęściej wymieniana jest jako czołowa reguła ochrony środowiska. Jej oczywistość jednak pozostaje wysoce wątpliwa. Przede wszystkim oryginalne sformułowanie z 1972 r. ustalało, że zanieczyszczający płaci za wszelkie szkody, jakie może jego działalność powodować. Jest to PPP "w znaczeniu szerokim". Szybko okazało się, że w praktyce mogą być z t więcej »

MARCIN KOROLEC NOWYM MINISTREM ŚRODOWISKA. Nowy szef MŚ podczas spotkania z ustępującym ministrem środowiska prof. Andrzejem Kraszewskim i dziennikarzami zapowiedział kontynuację dotychczasowych działań resortu. Marcin Korolec ukończył studia na Wydziale Historii UW, a następnie na Wydziale Prawa i Administracji oraz w Ecole Nationale d’Administration w Paryżu. Od 1999 do 2001 r., jako doradca Jana Kułakowskiego, pełnomocnika rządu ds. negocjacji o członkostwo w UE, odpowiadał za swobodny przepływ towarów i osób, rolnictwo, politykę konkurencji i ochrony konsumentów. W latach 2001-2004 był radcą Ministra w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej, w gabinecie Danuty Hübner. 23 listopada 2005 r. został podsekretarzem stanu w Ministerstwie Gospodarki. Od 2010 jest członkiem Rady Nadzorczej NFOŚiGW. Od kwietnia 2011 reprezentuje Polskę w Radzie Międzynarodowej Agencji ds. Energii Odna więcej »

Jemioła stała się nieodzownym elementem wystroju naszych domów od świąt Bożego Narodzenia po Trzech Króli. Tradycyjnie pod gałązką tej rośliny całujemy bliskich, stanowi ona również rekwizyt zalotów. Jemioła od pradawnych czasów związana byłą z rozmaitymi świętami i sferą sacrum. Zawdzięcza to swojej nietypowej biologii - jemioła nie jest bowiem zwykłą rośliną, ale pasożytem, żerującym na drzewach. Według Encyklopedii biologicznej, "Jemioła pospolita (Viscum) pochodzi z rodziny gązewnikowatych (Loranthaceae), który obejmuje ok. 70 gatunków pasożytniczych lub półpasożytniczych krzewów i krzewinek, rosnących na pniach i gałęziach drzew. Występują w strefach umiarkowanych i ciepłych całego świata. Pod korą żywiciela wykształcają rozgałęziony system ssawek, którymi pobierają wodę i substancje mineralne, natomiast dzięki zielonym pędom i liściom samodzielnie asymilują. W Polsce spotykane są 3 gatunki, z których najczęstszym jest jemioła pospolita (Viscum album) pasożytująca na drzewach liściastych i (rzadko) szpilkowych. Owoce z kleistym mią więcej »

"Kronika odrodzenia PTT 1981- 1989" autorstwa Stefana Maciejewskiego, jest udokumentowaniem historii wskrzeszania Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, kontynuatora Towarzystwa Tatrzańskiego, pierwszego w Polsce stowarzyszenia turystycznego, które działało w latach 1873-1950. "Kronika…" jest pierwszym tomem serii "Zeszyty Historyczne". Nie jest przypadkiem, że pozycja ta została wydana teraz. W tym roku przypada bowiem 30 rocznica odrodzenia PTT oraz 22 rok nieprzerwanej formalnoprawnej działalności jako organizacji pożytku publicznego. Historię reaktywowania PTT przybliżyliśmy na łamach AURY nr 10/2011. "Kronika" skupia się na niesprzyjających okolicznościach komunistycznej rzeczywistości i pozwala zrozumieć, jak skomplikowane było to przedsięwzięcie. Lic więcej »

Ogrody skalne, o których piszemy w tym artykule, nie mają - poza podobieństwem nazwy - nic wspólnego z popularnymi "skalniakami" w ogrodach przydomowych, a niewiele wspólnego z alpinariami w ogrodach botanicznych. Mamy tu bowiem na myśli ideę tworzenia kompozycji przestrzennych, w których skały, głazy, kamienie i inne twory geologiczne są głównym tworzywem; spełniają funkcję taką, jak rośliny w ogrodzie botanicznym lub zwierzęta w ogrodzie zoologicznym. Jest to rola w równym stopniu edukacyjna, co rekreacyjna, tyleż naukowa, co popularyzatorska i ochronna. A dla osób skłonnych do kontemplacji i wybiegania myślą poza sferę bytów realnych, także rola alegorii ziemskiego świata, przestrzeni pełnej znaczeń mistycznych i metafor. Sądzimy, że krajobraz utworzony z minerałów - tak Antoine de Saint-Exupéry określił pustynię - może być atrakcyjny także poza pustyniami i poza górami. Ogród skalny to ogród zbudowany ze skał, mający własną ideę przewodnią i swoiste reguły kompozycji. W takim ogrodzie drzewa i inne rośliny byłyby tylko tłem dla skał i elementem dopełniającym układ przestrzenny. Na razie jest to postulat, ale się dołączyć ogród skalny. Można też zauważyć, że studenci wydziałów przyrodniczych podchodzą do poznawania obiektu swoich studiów inaczej w pracowni niż w plenerze. Okruch skały na tacy lub okaz zielnikowy rośliny, podane do oglądania pod lupą, pozwalają poznać inne ich właściwości niż ta sama skała lub roślina ujawni w jej naturalnym otoczeniu czy choćby w ogrodzie. Pełne poznanie wymaga jednego i drugiego, ale w drugim przypadku poznaniu towarzyszy większe pobudzenie emocjonalne, które sprzyja trwalszemu zapamiętywaniu. Oczywiście, zajęcia w ogrodzie skalnym nie zastąpią ćwiczeń w górach, kamieniołomie lub żwirowni, podobnie jak biologom ogród botaniczny nie zastąpi ćwiczeń w lesie lub na torfowisku (ku wielkiemu żalowi dziekanów obu wydziałów), ale niewątpliwie pomogą realizować program, a przy t więcej »

Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych Ostatni warunek UE, dotyczący ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, wydaje się do 2020 r. najtrudniejszy do spełnienia. Wielkim wysiłkiem polskie elektrownie węglowe wyeliminowały ze spalin pyły, sprawności ich usuwania przekraczają 99%. Przez dodanie do węgla związków wapnia praktycznie też ginie problem emisji związków siarki, będących onegdaj źródłem kwaśnych deszczów. Lasy Gór Izerskich już to odczuły, wkrótce zazielenią się też Karkonosze, a dzieje się to po modernizacji kotłów w turowskiej elektrowni. Przez umiejętne spalanie ograniczono emisje rakotwórczych tlenków azotu, ale ich usunięcie możliwe będzie dopiero przy całkowitej separacji tlenu z powietrza. Tego typu pilotowe siłownie w USA już pracują. Niestety nierozwiązany pozostaje proces usunięcia CO2, gazu cieplarnianego, który emitują w wielkich ilościach elektrownie węglowe. Racjonalizacja spalania w przemyśle doprowadziła nasz kraj już do 30% zmniejszenia tej szkodliwej emisji, ale są to w dalszym ciągu ograniczenia niewystarczające dla Brukseli. A warto zauważyć, że aktualnie przygotowywana na świecie technologia całkowitej likwidacji dwutlenku węgla CCS (Carbon Capture Storage) jest w eksploatacji nie do końca sprawdzona i bardzo droga. W żaden sposób nie zastępuje ona procesu fotosyntezy w roślinach. Trzeba bowiem olbrzymie ilości dwutlenku płynącego w kominach oddzielić od azotu i skroplić, a następnie przetransportować do nisz po kopalniach, szybach naftowych lub do morza. I co potem będzie z tą "bombą gazową", na razie nikt nie wie. Ilość tego skroplonego czynnika, odnosząc tylko do produkcji Elektrowni Bełchatów, to prawie 5000 wysokociśnieniowych cystern kolejowych dziennie. A w odniesieniu do wszystkich trucicieli "pozbyć się" trzeba 10- krotnie większych ilości. Bowiem w Polsce energetyka, przemysł razem z transportem, wyprowadza już teraz do atmosfery prawie 400 mln t CO2 rocznie. Stąd n więcej »

W IV kwartale 2011 roku przyszedł na świat siedmiomiliardowy mieszkaniec naszej planety. Liczba i tempo imponujące, bo przecież jeszcze 500 lat temu zasiedlało Ziemię około 500 mln osób. W ciągu następnych 300 lat liczba ta powiększyła się do miliarda. Kolejne podwojenie, czyli dwa miliardy ludzi, nastąpiło po 110 latach. W ostatnim stuleciu na powiększenie się ludności świata o jeden miliard wystarczyło 12 do 14 lat. 8 miliardów ma nas być w 2025 r. Siedmiomiliardowa populacja to ogromne brzemię kłopotów dla matki Ziemi zwłaszcza że nie ma ona pomocy w zaprowadzeniu odpowiedniej gospodarki i ochrony jej zasobów. Wiemy, co na tej ziemi się wyprawia. Bezsensowne konfl ikty więcej »

Druga połowa 2011 roku to okres intensywnej pracy Inspekcji Ochrony Środowiska; wynika to z polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. O konkretnych działaniach mówił 17 listopada 2011 podczas konferencji przygotowanej dla przedstawicieli ekologicznych organizacji pozarządowych i mediów Andrzej Jagusiewicz, główny inspektor ochrony środowiska.Intensywne prace na dobre rozpoczęły się na początku września br., kiedy to odbyło się pierwsze spotkanie Grupy Roboczej ds. Międzynarodowych Aspektów Środowiska, której przewodniczył Andrzej Jagusiewicz. Bardzo ważna była zorganizowana w październiku br. 10 Konferencja Stron Konwencji Bazylejskiej w Cartagenie (Kolumb więcej »

18 października br. zmarł w wieku 91 lat prof. dr hab. inż. Jan Marian Kaczmarek. Urodził się 2 lutego 1920 roku w Pabianicach. Zespalanie działalności profesjonalnej i społecznej było jedną z jego osobistych dewiz całego życia. Już w dzieciństwie był aktywnym harcerzem. Od młodych lat marzył o technice lotniczej. Zaowocowało to uzyskaniem dyplomu pilota szybowcowego w 1936 r. i pilota motorowego w 1937 r. Przed rozpoczęciem studiów odbył obowiązkową służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Dęblinie. Był pilotem wojskowym, rannym w kampanii wrześniowej, a potem żołnierzem Armii Krajowej. Jak sam mówił, ważnym epizodem w jego życiu był pobyt (od wrześni więcej »

Podstawy prawne i funkcjonowanie sieci Natura 2000 w Polsce Polska rozpoczęła przygotowania do wprowadzenia na swoim terytorium sieci Natura 2000 już pod koniec lat 90. XX wieku. Działania te były efektem zobowiązań podjętych przez nasz kraj w Traktacie ateńskim z 16 kwietnia 2003 roku, który określa podstawy prawne przystąpienia do Unii Europejskiej. Regulacje prawne dotyczące konstrukcji i funkcjonowania omawianego programu zostały zaczerpnięte z dorobku prawa unijnego i znajdują swoją podstawę w następujących dokumentach: Ustawa z 16 kwietnia 2004 roku o ochro- 􀁺n ie przyrody (DzU nr 92, poz. 880), która reguluje tworzenie sieci Natura 2000, w tym także zasady gospodarowania w tych obszarach, zasady realizowania ochrony przyrody oraz ich monitoringu, a także procedury wyznaczania kar za nieprzestrzeganie obowiązujących na omawianych obszarach przepisów prawa. 􀁺 Rozporządzenie Ministra Środowiska z 21 lipca 2004 roku w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (DzU nr 229, poz. 2313). Na mocy tego rozporządzenia powołano znaczną część sieci obszarów Natura 2000. 􀁺 Rozporządzenie Ministra Środowiska z 30 marca 2005 roku w sprawie trybu i zakresu opracowania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (DzU nr 61, poz. 549). W tym rozporządzeniu określono tryb opracowywania planów ochrony obszarów Natura 2000, a także zakres ich treści. Określono także metody ochrony w odniesieniu do określonych siedlisk przyrodniczych oraz występujących tam gatunków roślin i zwierząt. Plan ochrony musi zostać sporządzony w ciągu 5 lat od utworzenia obszaru i uzgodniony z odpowiednimi radami gmin. 􀁺 Rozporządzenia Ministra Środowiska z 16 maja 2005 roku w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 (DzU nr 94, poz. 795). 􀁺 Ustawa z 3 października 2008 roku o udostępnianiu infor więcej »

W poszukiwaniu etyki uniwersalnej Prezentowana książka to pierwsze ofi cjalne tłumaczenie rozważań Międzynarodowej Komisji Teologicznej dotyczących problemów etyki i prawa. Tematyka została zaproponowana już w 2006 roku, dodatkowo w celu dogłębnego przygotowania studium powstała podkomisja, która dyskutowała co roku na sesjach plenarnych. Ostateczny kształt rozważań został zatwierdzony i zaaprobowany przez przewodniczącego Międzynarodowej Komisji Teologicznej, kard. Williama J. Levadę w 2009 roku. Omawiany dokument łączy w sobie różne dziedziny wiedzy, m.in. zagadnienia teologiczne, kwestie międzyreligijne, fi lozofi czne, socjologiczne oraz prawno-polityczne. Prawo naturalne ma swe źródła w obserwacji oraz refl eksji nad kondycja ludzką, dlatego wymusza poszanowanie każdego człowieka, podkreśla jednocześnie wagę życia społecznego. Życie w społeczeństwie do więcej »

O zakończonej kadencji Rady rozmawia prof. Tomasz WINNICKI, przewodniczący Państwowej Rada Ochrony Środowiska, z Edwardem GARŚCIĄ, redaktorem naczelnym AURY.Edward GARŚCIA: PROŚ zakończyła obecną kadencję mocnym akcentem. Gościła we Wrocławiu przedstawicieli podobnych rad zgrupowanych w sieci EEAC z krajów UE. Jaki był cel tego spotkania i jego przebieg? Tomasz WINNICKI: Była to doroczna sesja plenarna sieci Europejskich Rad Konsultacyjnych Środowiska i Zrównoważonego Rozwoju, w której dniem szczytowym była konferencja, tym razem poświęcona wypracowaniu postulatów i zaleceń na ONZ-owski Szczyt Ziemi w Rio de Janeiro w 2012 roku. Sprawa bardzo ważna, zwróciłem się z apelem do Kongresu Inżynierów i Techników, który obradował w tym roku w Łodzi, o zaangażowanie się inżynierów w prace przygotowawcze do tego szczytu, ale nie znalazło to żadnego wyrazu w podjętych uchwałach. Ale wracając do wrocławskiego spotkania, podobne odbyło się się w 2006 roku w Warszawie. Nad czym obradowano wówczas? Ta prestiżowa impreza, skupiająca przedstawicieli ponad 30 organizacji doradczych z blisko 20 krajów UE oraz Chorwacji, przyznawana jest Radzie kraju pełniącego aktualnie prezydencję w Radzie Europy. Wówczas to prawo miała Finlandia, która nie podjęła się organizacji - wystąpiła w roli współorganizatora - a PROŚ, która została stałym członkiem EEAC w 2002 roku, skorzystała z tej luki. Tematem konferencji była zrównoważona gospodarka leśna, więc przedstawiliśmy na niej zasady, na których oparta jest nasza gospodarka leśna, prowadzone badania i osiągnięte rezultaty. Prace leśników spotkały się z bardzo dobrym przyjęciem. więcej »

Pytanie: Czy usunięcie drzew, które wyrosły na drodze gminnej lat, zezwolenia, czy jest obciążone opłatami i czy organ udzielający zezwolenia może je uzależnić do dokonania nasadzeń zastępczych? Urząd Gminy Wołczyn Odpowiedź: Przedstawiony mi do rozważania problem prawny jest dość nietypowy. Otóż na nieutwardzonej drodze gminnej prowadzącej do pól uprawnych wyrosły drzewa, właśnie na drodze, a nie na poboczu czy w pobliżu drogi. Przez wiele lat one nikomu nie przeszkadzały, ale kiedy we wsi pojawił się ciężki sprzęt rolniczy okazało się, że drzewa utrudniają dojazd do pól. Konieczność usunięcia tych drzew jest zrozumiała, ale one przekroczyły już wiek 10 lat, a wobec tego pojawiają się trzy pytania: 1) czy usunięcie tych drzew w ogóle wymaga zezwolenia, skoro droga nie jest miejscem, w którym by mogły rosnąć drzewa; owszem, one mogą rosnąć "przy" drodze, ale nie "na" drodze, 2) jeżeli wymaga zezwolenia - czy za opłatą, czy bez opłaty, czy organ udzielający zezwolen więcej »

Słoneczny most w Londynie Mieszkańcy Londynu są świadkami niecodziennej ekologicznej inwestycji. W październiku rozpoczęto prace nad modernizacją mostu kolejowego Blackfriars Bridge. Powstała w 1886 roku budowla będzie największym na świecie mostem słonecznym - w całości pokrytym ogniwami solarnymi. W sumie zadaszenie konstrukcji pokryje 4400 paneli o łącznej powierzchni 6000 metrów kwadratowych. Według wyliczeń inżynierów roczna produkcja energii elektrycznej z mostu wyniesie 900 tysięcy kWh. Przekłada się to na połowę zapotrzebowania energetycznego stacji kolejowej Blackfriars. Nie jest to jedyna inwestycja ekologiczna na dworcu. Trwają też prace nad budową systemu odzyskiwania wody deszczowej i tzw. rur słonecznych, które skupiają i rozprowadzają światło dzienne po obiekcie. Inwestycja jest elementem zakrojonych na szeroką skalę prac modernizacyjnych kolei brytyjskich. Wszystkie urządzenia powinny zostać oddane do użytku latem 2012 roku. World’ więcej »

W pierwszej połowie XIX wieku zaczeła się w Europie rozwijać gospodarka kapitalistyczna; był to okres bardzo trudny, ponieważ rozwojowi przemysłu nie towarzyszył wzrost ogólnego dobrobytu. Stałym zjawiskiem okazały się powtarzające się cyklicznie co kilka lat kryzysy. Przyczyny były częściowo ekonomiczne: niska płaca robotników, brak kredytów, bankructwa, bezrobocie. Powstawały nowe przedsiębiorstwa, rosła produkcja, ale niskie zarobki robotników, których liczba stale się zwiększała, nie wystarczaly na życie. Niektórzy przedsiębiorcy zamiast zapłaty dawali robotnikom kwity do swoich sklepów, jeszcze bardziej uzależniając ich od siebie. Sytuacja robotników całkowicie zależała od dobrej woli fabrykanta, ale w ogóle była bardzo ciężka. Pracowali i mieszkali w bardzo ciężkich warunkach. Bardzo częste były wypadki przy pracy. Robotnika okaleczonego wyrzucano z pracy bez odszkodowania. Skazany był na niewielką pomoc gminy i na żebraninę. T więcej »