Wciąż błękitniej, coraz czulej Wiosna turkus daje niebu I wesoło spoglądają Jasne oczy przebiśniegów… Iwan Bunin.W tym to wczesnowiosennym czasie, tak obrazowo przedstawionym przez Bunina, zaczyna się gehenna alergików. Przypomnijmy. Już w lutym pylą leszczyny, w marcu olchy, w kwietniu brzozy. Są to rośliny okrytozalążkowe, pylące przed ukazaniem się pierwszych liści, nic więc nie stoi im na przeszkodzie w swobodnym przemieszczaniu się. W okresie późnowiosennym, a więc od maja do pierwszych dni czerwca, pylą słabiej uczulające wierzby, buki, orzechy. Pyli też obfi cie uczulająca minimalnie sosna. Na początku czerwca pylą bardzo silnie alergizujące trawy: tymotka, kupkówka, rajgras angielski; pylą też zboża: pszenica, żyto, jęczmień i owies. W połowie lipca kończą pylenie trawy. Zaczyna się czwarty okres, jesienny, trwający do końca września. To dominujące pylenie takich roslin, jak bylica, babka pospolita, komosa i szczaw. Typowe grupy alergenów Alergeny wziewne. Zaliczamy do nich kurz domowy, sierść zwierząt, pióra ptaków, pyłki roślin, grzyby, produkty insektów, pyły przemysłowe. Wnikają do organizmu przy udziale błony śluzowej nosa i śluzówki oskrzeli. Chorobami, które występują w wyniku kontaktu z nimi są: astma, alergiczny nieżyt nosa, więcej »

Natychmiastowe zaprzestanie regulacji rzek i górskich potoków oraz zmiana podejścia do obszarów zmeliorowanych, to najważniejsze działania dla ochrony mokradeł i wód w Polsce - przypomina organizacja WWF, która w tym roku świętuje swoje okrągłe urodziny. 2 lutego obchodzony jest na całym świecie Dzień Obszarów Wodno-Błotnych. Jest to związane z przyjęciem w 1971 roku Konwencji z Ramsar, której celem jest ochrona i utrzymanie w niezmienionym stanie obszarów podmokłych. Obszary wodno-błotne pełnią niezwykle ważną funkcję, gdyż zatrzy więcej »

Rynek stale szuka czegoś nowego i niekoniecznie wyznaje zasadę, że tylko rośliny z własnej strefy klimatycznej są odpowiednie do spożycia czy pielęgnacji. Czemu nie spróbować czegoś innego lub tworzyć połączenia składników z lokalnych źródeł i odległych siedlisk? Teoria globalnej wioski znajduje wyraz w najbliższym sklepie spożywczym, gdzie obok soku z marchwi znajdujemy napoje z maracui, owoców liczii czy ananasów, nie dziwi połączenie jabłka z bananem, papai z maliną. Także w pielęgnacji nie stanowi to dysonansu, bo roślinność z dalekich stron stanowi dla Europejczyka źródło egzotycznych surowców do pielęgnacji skóry. Oto przykłady: masło Kokum Garcinia indica Seed Butter masło Murumuru Astrocaryum murumuru Butter masło Mango Mangifera indica (Mango) Esters masło Ucu Virola surinamensis Butter masło Mafura Trichilia emetica (Mafura Fruit) Butter masło Illipe Shorea stenoptera Seed Butter olej Andiroba Carapa guaianensis Seed Oil olej Copaiba Copaifera offi cinalis Oil olej Mongongo Schinzioph więcej »

Cztery lata temu (AURA 3/2007) pisałem o nowej polityce energetycznej Unii Europejskiej. Przytaczałem słowa przewodniczącego Komisji José Manuela Barroso, który mówił: "Wszystkie państwa członkowskie UE stoją w obliczu wyzwań związanych ze zmianami klimatu, rosnącym uzależnieniem od dostaw energii i jej wyższymi cenami. Aby zagwarantować pewne, bezpieczne i konkurencyjne dostawy energii, potrzebujemy wspólnych rozwiązań na szczeblu europejskim. Przedłożone dziś przez Komisję propozycje stanowią dowód naszej przewodniej roli i naszego zaangażowania na rzecz perspektywicznego kształtowania nowej polityki energetycznej dla Europy będącej odpowiedzią na wyzwania związane ze zmianami klimatu. Musimy podjąć działania teraz, aby kształtować świat w przyszłości" O przyjętej 5 kwietnia 2006 r. przez Parlament Europejski i Radę Dyrektywy 2006/32/WE w sprawie efektywnego końcowego wykorzystania energii i usług eneregtycznych dyskutowano na seminari więcej »

W artykule "Jaka przyszłość energetyki dla Polski?" (AURA 1/2011) profesor Wiesław Ciechanowicz wzywając do transformacji do "ekonomii wodoru i metanolu" nie dostrzega, że zarówno wodór jak i metanol nie są źródłami pierwotnej energii - nie występują w przyrodzie. Są to nośniki energii, podobnie jak linie przemysłowe dla prądu elektrycznego. Aby wykorzystać wodór czy metanol jako źródło energii należy wcześniej włożyć, zakładając 100% sprawności procesu, co najmniej tyle samo energii w ich wytworzenie. W przypadku wodoru może to być energia elektryczna włożona w elektrolityczny rozkład wody. Tak więc wodór i metanol nie są alternatywnym źródłem energii w stosunku do energii jądrowej. Ta ostatnia należy do tzw. źródeł energii pierwotnej występujących w przyrodzie, podobnie jak paliwa kopalniane (gaz, ropa, węgiel, torf), energia słoneczna i właśnie energia jądrowa. O wykorzystaniu wodoru jako nośnika energii mówiło się w kontekście wykorzystania go do napędu pojazdów. Z tym, że jest to paliwo sztuczne, dość kłopotliwe w użyciu. Wobec ogromnych postępów w budowie akumulatorów pozwalających już dzisiaj na zmagazynowanie energii elektrycznej, umożliwiającej przejechanie przez samochód na jednym ładowaniu ok. 200 km, jest wielce prawdopodobne, że wodór jako nośnik energii przeżył już swoje naj więcej »

MIĘDZYNARODOWY ROK LASÓW. Organizacja Narodów Zjednoczonych ofi cjalnie zainaugurowała Międzynarodowy Rok Lasów. Jego główne przesłanie "Lasy dla ludzi" ma uświadomić, że lasy są niezbędne dla przetrwania i dobrobytu ludzi na całym świecie. Ofi cjalne rozpoczęcie światowych obchodów MRL odbyło się 2 lutego podczas IX sesji Forum Leśnego ONZ (UNFF9) w Nowym Jorku. Wzięli w niej udział przywódcy państw z całego świata i eksperci leśnictwa. Nasz kraj reprezentował Janusz Zaleski, główny konserwator przyrody, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska. Celem obchodów Międzynarodowego Roku Lasów jest przede wszystkim uświadomienie społeczeństwu, że lasy zarządzane zgodnie z zasadami trwałej i zrównoważonej gospodarki leśnej są źródłem tlenu, drewna, energii, a także wielu innych towarów i usług, wzbogacają różnorodność biologiczną, mają korzystny wpływ na środowisko (m. więcej »

"Pielęgnowanie i leczenie drzew starszych" to trzecia książka autorstwa Zbigniewa Chachulskiego o ratowaniu starych drzew. Poprzednie były poświęcone głównie zabiegom chirurgicznym stosowanym przy drzewach. Jest to pierwsza tego typu pozycja na rynku krajowym, która w sposób kompleksowy zajmuje się ratowaniem starych drzew. Obok zagadnień związanych z samą pielęgnacją, poruszono w niej również problemy profi laktyki i leczenia drzew chorych. Sporo miejsca poświęcono sprzętowi używanemu do tego typu prac, narzędziom oraz materiałom, podano również zasady prowadzenia pracy w koronach drzew metodą alpinistyczną, czyli z lin. Książka została w taki sposób po więcej »

Bardzo często narzekamy, że wiadomo, co zrobić, tylko brakuje pieniędzy. Jest to uproszczenie. "Brakowanie pieniędzy" polega na tym, że ktoś, kto ma te pieniądze, woli je przeznaczyć na coś innego. W szczególności winimy budżet, że nie daje tyle, co trzeba. Jeśli nie istnieje alternatywa dla fi nansowania budżetowego, to sprawa robi się trudna. Ale często taka alternatywa istnieje, tylko z rozpędu oczekujemy, że władza da pieniądze na coś, na co nie musi. Gospodarka wodna jest przykładem sektora, który wydaje się krytycznie uzależniony od fi nansowania budżetowego, choć w istocie mógłby w większej mierze fi nansować się z funduszy prywatnych. Ekonomia poucza, że władza publiczna musi fi nansować podaż tzw. dóbr publicznych (AURA 12/2009 i 1/2010). Natomiast podaż tzw. dóbr prywatnych może być lepiej sfi nansowana ze źródeł prywatnych. Różnica między dobrami publicznymi i prywatnymi polega na tym, że pierwsze zaspokajają jednocześnie potrzeby wielu osób lub przedsiębiorstw. Ich ewentualna sprzedaż byłaby kłopotliwa, ponieważ obowiązuje "odpowiedzialność zbiorowa" i ten, kto kupi, dzieli się korzyściami z innymi. Po cóż więc ma kupować, skoro m więcej »

Liczba przeciwników uznania działalności człowieka za przyczynę ocieplenia klimatu (choć na szczęście nadal niższa niż zwolenników tej tezy) jest duża nie tylko wśród dziennikarzy, obejmuje ona także pracowników nauki zajmujących się popularyzacją wiedzy. Do tych należy uczony z Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej w Warszawie prof. Zbigniew Jaworowski, który w publikacjach - także popularnych, prasowych - podważa wyniki raportu Międzynarodowego Zespołu ds. Zmiany Klimatu (Intergovernmental Panel on Climate Change - IPCC) z 2007 r. W artykule "Idzie zimno" wyraża on pogląd, że wpływ CO2, będącego efektem działalności ludzkiej, na klimat jest znikomy. Świadczyć mają o tym mroźne i śnieżne zimy, spotykane pod koniec drugiej połowy pierwszej dekady XXI w. w różnych rejonach świata, np. opady śniegu w Jerozolimie w 2009 r. Tendencji do oziębienia klimatu upatruje w zmianach aktywności Słońca. Nie negując niektórych błędów interpretacyjnych popełnionych przez IPCC, potraktowanie tamtej zimy jako dowodu na nieistnienie podwyższonego efektu cieplarnianego trudno uznać za argument merytoryczny (wg danych meteorologicznych miniona zima była na półkuli północnej najcieplejsza od 30 lat). Stopień złożoności mechanizmów funkcjonowania ekosystemu ziemskiego nie pozwala na formułowanie arbitralnych stwierdzeń. Wprawdzie, jak pisze Antoinette Mannion, w czwartorzędzie zmiany środowiska przybierały dość gwałtowny charakter w porównaniu z innymi okresami geologicznymi. Interglacjały trwały 15 000- 20 000 lat. Ponieważ ostatni z nich rozpoczął się 12 000 lat temu, można przypuszczać, że Ziemia znów się ochłodzi. Współczesne badania wskazują na ocieplenie klimatu spowodowane przez człowieka. Mannion uważa za niewykluczone, że to ocieplenie opóźni, a nawet zapobiegnie ochłodzeniu związanemu z nadejściem następnej epoki lodowcowej. Prognozy globalnego ocieplenia według opracowywanych przez różne ośrodki globalnych m więcej »

Szczawnica jest gminą uzdrowiskową, na której ciążą szczególne obowiązki w zakresie ochrony środowiska naturalnego. Dotyczą one przede wszystkim spełnienia określonych norm ochrony powietrza, wody i gleby oraz hałasu. Normy te dla obszarów uzdrowiskowych są zaostrzone i dla ich spełnienia wymagają czasem niekonwencjonalnych działań. Ta sytuacja spowodowała, że Szczawnica musiała poszukać odrębnej drogi ograniczenia zanieczyszczeń powietrza, a zwłaszcza ograniczenia niskiej emisji. Samo przekonywanie mieszkańców do zmiany czynnika grzewczego celem ograniczenia niskiej emisji nie wystarczy, bo normy zanieczyszczeń powietrza w uzdrowisku w porównaniu z innmi miejscowościami są dużo ostrzejsze, co wiąże się z wyższymi kosztami. Dlatego gmina Szczawnica zdecydowała się ograniczać niską emisję przez montaż kolektorów słonecznych, który obejmowałby gospodarstwa domowe oraz podmioty gospodarcze. Ochrona środowiska naturalnego, jego kształtowanie i rewitalizacja stanowi jedno z najtrudniejszych wyzwań. Rozwój przemysłu i innych dziedzin gospodarki pociąga za sobą również intensyfi kację zagrożeń dla środowiska naturalnego, a w ślad za tym dla zdrowia i życia. Coraz większa świadomość ekologiczna kieruje działania gospodarcze w stronę odnawialnych źródeł energii. Przemawia za tym ich nieszkodliwość i niewyczerpywalność. Natomiast nie zawsze oznacza to niższe koszty. Racjonalne wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest zatem jednym z istotnych elementów trwałego i zrównoważonego rozwoju danego regionu. Cele ograniczania niskiej emisji Niska emisja wystepuje w prawie każdym mieście i gminie w Polsce, a uciążliwa jest zwłaszcza w przypadku gmin uzdrowiskowych. Jest to emisja pyłów i szkodliwych gazów z pieców domowych i lokalnych kotłowni węglowych, w których spalanie odbywa się nieefektywny sposób. W polskich realiach zagrożenie niską emisją jest wysokie, głównie z powodu stosowania mało sprawnych urządzeń grzew więcej »

Profesor Jan Siuta, znawca inżynierii ekologicznej, od wielu lat członek rady programowej AURY, otrzymał tytuł profesora honorowego Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie. Gratulując wyróżnienia pozwalamy sobie przypomnieć życiorys naukowy i dorobek Profesora. Jan Siuta urodził się w roku 1928 w miejscowości Wrońsko w województwie łódzkim. W czasie okupacji hitlerowskiej nie miał możliwości kształcenia się. Liceum Rolniczo-Hodowlane w Bratoszewicach ukończył w roku 1948. Na studiach w Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Łodzi pogłębił swą wiedzę o glebie, został zatrudniony w Katedrze Gleboznawstwa. W 1950 r. WSGW w Łodzi przeniesiono do Olsztyna; tam w Wyższej Szkole Rolnictwa w 1953 r. Jan Siuta obronił pracę magist więcej »

Klimatyczna katastrofa Ocieplanie się ziemskiego klimatu trwa od ćwierćwiecza, nie robiąc na ludziach większego wrażenia. Być może dlatego, że nie jest zjawiskiem podobnym do innych, z uwagi na swoją skalę, jak też wiele niewiadomych, które z pełną mocą dadzą znać o sobie kiedyś... ale kiedy? Jaką przybiorą postać? W tym przypadku mamy do czynienia nie z wrogiem, ale z nękanym, ostrzegającym nas ekstremalnymi zdarzeniami, które dość boleśnie odczuł świat w ubiegłym, 2010 roku. Bez względu na to - pisze autor - jak wiele mówi się ludziom o zagrożeniach, trudno stawić im czoła, ponieważ są odczuwane jako w pewnym sensie - poza wymienionymi wyjątkami, nierealne. Polityka, działania w zakresie zmian klimatu, muszą poradzić sobie z paradoksem, że dopóki zagrożenia powodowane przez globalne ocieplenie nie są namacalne, bezpośrednie lub widoczne w codziennym życiu więcej »

"O Naturze wciąż nie za dużo". Tak można określić ideę, która przyświeca realizowanemu przez Instytut na rzecz Ekorozwoju projektowi "Szerokie wody Natury 2000" fi nansowanemu ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Celem projektu nie jest promocja sieci, ale rzetelne informowanie o niej, szeroka akcja edukacyjna. Informowanie i edukowanie Polaków o tym jest konieczne, bo - jak się okazuje - wciąż za mało wiemy, czym naprawdę jest sieć, jaka jest jej rola, czemu służy, w jaki sposób wzbogaca możliwo- Sieć Natura 2000 - ważna sprawa m więcej »

Krążenie wody w przyrodzie jest zamkniętym, złożonym procesem, w którym uczestniczy stała ilość wody. Podstawową, a zarazem najmniejszą jednostką hydrografi czną, uczestniczącą w globalnym obiegu wody jest zlewnia, czyli obszar odwadniany przez dany ciek. Jednym z wielu etapów obiegu wody w obrębie zlewni jest spływ powierzchniowy (rys. 1), rozumiany jako grawitacyjne przemieszczanie się wody opadowej lub roztopowej po powierzchni gruntu zgodnie z jego nachyleniem. Następstwem spływu powierzchniowego jest spłukiwanie gleby, nazywane często erozją gleb lub stokową. Największe rozmiary spłukiwania materiału mineralnego ze stoków obserwuje się na obszarach górzystych, gdzie istnieją dogodne warunki do powstawania procesu. Dobrym przykładem występowania spłukiwania gleby może być zlewnia Bystrzanki na pograniczu Beskidu Niskiego i Pogórza Karpackiego, gdzie od wielu lat prowadzone są przez Stację Naukowo-Badawczą IGiPZ PAN w Szymbarku stałe badania nad erozją gleby na stokach (rys. 2). Defi nicja, rodzaje oraz okresy występowania spłukiwania Według defi nicji spłukiwanie to proces oddzielania i transportowania cząstek ziemnych, zwietrzelin i okruchów skalnych przez spływającą po stoku wodę opadową lub roztopową. Wyróżnia się spłukiwanie: 􀁺 warstwowe - woda spływa całą ciągłą warstwą; 􀁺 rozproszone - woda spływa siecią małych strużek (przeważnie krótkich nieregularnych, nawiązujących do drobnych nierówności podłoża; 􀁺 liniowe - woda spływa większymi strugami wodnymi rozcinającymi podłoże, zwykle w obniżeniach te więcej »

Często spotykamy się z stosowaniem materiałów odpadowych związanych z przemysłem hutniczym (żużli). Niekiedy budzi to nasze obawy. Czy są one uzasadnione? Na początek warto przybliżyć charakterystykę tego materiału i przedstawić kilka ważnych czynników, które mogą zachęcić do jego używania. W Polsce najczęściej stosowane są żużle związane z metalurgią żelaza. Żużel jest produktem ubocznym, powstającym w wyniku procesów hutniczych. Najbardziej rozpowszechnione są dwa rodzaje żużla, związane z dwoma głównymi procesami hutniczymi: wielkopiecowy - powstający przy produkcji surówki, oraz konwertorowy - powstający w trakcie wytapiania stali. Żużel wielkopiecowy jest jasnoszary, charakteryzuje się porowatą strukturą, chropowatą, jamistą powierzchnią z wieloma ostrymi krawędziami. Żużel konwertorowy jest czarny bądź ciemnobrązowy, przypomina z wyglądu bazalt, jest bardzo masywny [12]. Ze względu na swoje własności technologiczne, takie jak wytrzymałość na ściskanie, odporność na uderzenia i kruszenie, odporność na polerowanie, zamarzanie i odmarzanie itp., które są porównywalne, a niejednokrotnie znacznie lepsze niż właściwości surowców naturalnych takich, jak bazalt czy granit, żużle są coraz częściej traktowane jako materiał alternatywny [11], wykorzystywany w wielu gałęziach przemysłu, między innymi w hydrotechnice, hutnictwie, produkcji cementu czy nawozów sztucznych. W wielu krajach Europy, także w Polsce, żużle z produkcji surówki czy stali są materiałem alternatywnym szeroko wykorzystywanym w budownictwie drogowym. Może on być wykorzystany nie tylko jako warstwa służąca do podbudowy dróg, materiał służący do wzmacniania po więcej »

W wielu krajach zanieczyszczenie środowiska nabiera coraz większego znaczenia. Uprzemysłowienie i zurbanizowanie wpływa na powstawanie wzrastającej ilości odpadów organicznych i nieorganicznych. W ostatnich latach, w związku z wyczerpywaniem się zasobów paliw kopalnych, rośnie również zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii, w tym produkcją biopaliw takich, jak bioetanol. Do jego produkcji do tej pory wykorzystywano głównie rośliny uprawne (zboża, trzcina cukrowa, kukurydza, buraki cukrowe oraz inne rośliny zawierające cukry podatne na fermentację). Wytwarzanie bioetanolu z tych roślin wiąże się jednak z dużymi kosztami, które wynikają głównie z cen surowca, ponadto wykorzystanie zbóż na cele gorzelnicze powoduje wzrost cen żywności na świecie, a co za tym idzie sprzeciw społeczny [2]. Wychodząc naprzeciw wspomnianym problemom, badania obecnie koncentrują się na możliwości wykorzystania do produkcji biopaliw materiałów odpadowych, takich jak niejadalne części roślin uprawnych (np. łodygi zbóż, kolby i łodygi kukurydzy), makulatura czy różnego typu odpady przemysłowe więcej »

Złoto głupców dla energetyki słonecznej Piryt, zwany także złotem głupców, dotychczas był uważany za minerał mało wartościowy. Jednak dla energetyki słonecznej może okazać się prawdziwym złotem. Naukowcy z Uniwersytetu Irvine w Kalifornii opracowują metodę wykorzystania pirytu do stworzenia błony zbierającej promienie słoneczne. Współczesne ogniwa słoneczne budowane są m.in. z metali ziem rzadkich lub substancji toksycznych (tellurek kadmu). Głównym dostawcą metali ziem rzadkich są Chiny, które otwarcie zapowiedziały ograniczenie eksportu i podwyżki cen tych minerałów. Stąd wykorzystanie dostępnego powszechnie pirytu jest rozwiązaniem pożądanym nie tylko ze względów ekologicznych, ale i ekonomicznych. Badania prowadzono już w latach 80. i 90. ubiegłego wieku, ale zostały przerwane ze względu na brak źródeł fi nansowania. Jedną z najpoważniejszych przeszkód w wykorzystaniu pirytu w energetyce więcej »

Każdy, kto zbliża się do słynnego wiru w stanie Oregon nad brzegiem Sardine Creek (w odległości około 50 kilometrów od Grants Pass), może łatwo się zorientować, że coś jest nie tak. Konie zaczynają się płoszyć, ptaki nagle zmieniają kierunek lotu, drzewa zaś rosną dziwnie pochyło. Wir zajmuje teren zbliżony do koła o średnicy prawie 55 metrów, którego położenie podlega niewielkim wahaniom co 90 dni. W obrębie tego koła znajduje się stara drewniana chata. Wir jednak wywierał tak silny wpływ, że w 1890 roku chatę opuszczono. Wówczas stała jeszcze wysoko na pagórku, z biegiem czasu jednak wraz z częścią zbocza wsysanego przez wir osunęła się w dół. Stoi tam do dzisiaj, wykrzywiona i obrócona przez dziwne siły. Kiedy się do niej wchodzi, to jakby przekraczało się granicę świata, w którym obowiązują inne prawa natury. Ludziom przebywającym w tym miejscu wydaje się, jakby grawitacja była tu usilniejsza niż gdzie indziej. Odruchowo odchylają się od centrum wiru, przybierają ukośną postawę ciała, aby zrównoważyć przyciąganie ziemskie. Kto przechyla się w przeciwnym kierunku, ma wrażenie, jakby ciągnęły go niewidzialne ręce. Dym papierosowy zaczyna wirować spiralnie. Przedmioty o okrągłym kształcie mogą, w zależności od miejsca, toczyć się pod górę albo na równej płaszczyźnie poruszać się w kierunku centralnego punktu wiru. Ścinki papieru podrzucone do góry zaczynają wirować po spirali, podobnie jak dym papierosów. Widok jest doprawdy niesamowity, co stanowi oczywiście atrakcję turystyczną. Nikt nie wie, na czym polega to zjawisko. Nauka musi tu kapitulować, choć nie bez walki. Przeprowadzono pomiary, rejestrowano ich wyniki, stosowano metody spektroskopowe, eksperymentowano. Rezultaty jednak okazały się równe zeru. Występował tutaj wpływ pola elektromagnetycznego, ale to nie wyjaśniło, dlaczego podlega mu każdy rodzaj materii. Nie sposób było stwierdzić, jaka siła jest odpowiedzialna za to, że np. kije golfowe, m więcej »

Dynamiczny rozwój przemysłu i motoryzacji był i wciąż jest głównym skutkiem wprowadzania do środowiska agresywnych związków zmniejszających aktywność biologiczną i wydajność gleby. Powoduje to wzrost zapotrzebowania na paliwa i konieczność zakupu i przetwarzania coraz to większej ilości ropy naftowej, która przy nieszczelnym systemie dystrybucji i wykorzystania jest często źródłem skażenia środowiska gruntowo-wodnego. Przyrost wydobycia, przetwórstwa i zużycia ropy naftowej nieuchronnie powoduje zwiększenie przypadków skażenia środowiska tymi produktami. Często nie zdajemy sobie sprawy, że ze wszystkich awarii i skażeń dotyczących gleby i gruntu, a w konsekwencji również wód gruntowych, prawie 40% to zanieczyszczenia węglowodorami ropopochodnymi. Do skażenia materiałami ropopochodnymi, a szczególnie paliwami, dochodzi podczas ich produkcji, przechowywania, transportu, utylizacji i w sytuacjach awaryjnych. Według światowych danych, 0,1-0,25% używanych produktów naftowych przedostaje się do środowiska. Głównie stanowią je paliwa silnikowe oraz surowa ropa naftowa. Ogólna ilość ropy i jej produktów przedostających się do środowiska jest szacowana na 9 mln ton rocznie [Kołwzan 2005; Solecki 2005]. Rząd USA borykał się z wyciekiem ropy naftowej w Zatoce Meksykańskiej spowodowanym zatonięciem platformy wiertniczej. Wyciek ten drastycznie wpływał na skażenie wód zatoki, jak również jej wybrzeży, a co za tym idzie gleb. Codziennie do wód i przedostawało się blisko 800 tys. litrów ropy, co może uczynić go największym wyciekiem w historii. Usuwanie skutków skażenia zatoki oraz jej wybrzeży potrwa wiele lat. Istnieje bardzo wiele źródeł stwarzających ryzyko skażenia środowiska glebowego produktami ropopochodnymi. Należą do nich [Maciak 1996; Surygała 2000; Malina 2007]: A. Ropa naftowa i produkty jej rafi nacji: 􀂃 urządzenia poszukiwawcze (wiertnie lądowe i śródlądowe), 􀂃 kopalnie ropy naftowej, & więcej »

Ustawą z 21 maja 2010 roku o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 119, poz. 804, z roku 2010) wprowadzono nowe zapisy m.in. do Ustawy o ochronie przyrody z 16 października 2009 roku (tekst jednolity Dz.U. nr 151, poz. 1220 z roku 2009, ze zmianami). Wprowadzono kilka zapisów, z których na szczególną uwagę zasługują dwa: art. 82, ust. 1a: - Zabiegi w obrębie korony drzewa na terenach zieleni lub zadrzewieniach mogą obejmować wyłącznie: 1) usuwanie gałęzi obumarłych, nadłamanych lub wchodzących w kolizje z obiektami budowlanymi lub urządzeniami technicznymi; 2) kształtowanie korony drzewa, którego wiek nie przekracza 10 lat; 3) utrzymywanie formowanego kształtu korony drzewa oraz art. 83, ust. 2a - Zezwolenie na usunięcie drzew w obrębie pasa drogowego drogi publicznej, z wyłączeniem obcych gatunków topoli, wydaje się po uzgodnieniu z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska. Co z nich wynika. Możliwe, że art. 82 ust. 1a zawdzięcza swoją obecną formę inicjatywie przyrodników, skupionych wokół ochrony zadrzewień przydrożnych, mających na celu ratowanie drzew przed drogowcami, wobec ich bezsensownego okaleczania przez m.in. silne podkrzesywanie drzew (często jednostronne) bądź ogławianie więcej »